Healthy Life Ad
Q & A

အိပ္ရာထဲ အၾကာႀကီးေနရင္း အဆစ္ခိုင္သြားျခင္း (Joint Contracture)

—–၊ ပါေမာကၡဦးေန၀င္း (အ႐ိုးအထူးကု ဆရာ၀န္ႀကီး)ႏွင့္ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးျခင္း ၊—–

Q. အဆစ္ခိုင္တယ္၊ အဆစ္ေကြးတယ္ဆိုတာ ဘာကိုဆိုလိုပါသလဲ ဆရာ။

A. အိပ္ရာထဲ အၾကာႀကီးေနေနရတဲ့ လူနာေတြ၊ ေအာက္ပိုင္းေသသြားတဲ့ လူနာေတြနဲ႔ ေလျဖတ္ထားတဲ့ လူနာေတြ . . သူတို႔က ပံုမွန္မလႈပ္ရွားႏိုင္လို႔ အိပ္ရာထဲမွာ နားေနတဲ့အခါမွာ ေျခေထာက္ေတြ၊ လက္ေတြကို ေကြးၿပီး နားေနရာက ၾကာလာတဲ့အခါ ေျခေထာက္ေတြ၊ လက္ေတြက မဆန္႔ႏိုင္ေတာ့တဲ့ အေျခအေနကို Joint Contracture လို႔ေခၚပါတယ္။

Q. ဒီလို ေျခေထာက္ေတြ၊ လက္ေတြ မဆန္႔ႏိုင္ေတာ့ဘဲ ေကြးေနတာက အဆစ္ေတြေကြးသြားလို႔ ျဖစ္တာမ်ဳိးလား ဆရာ။

A. အဆစ္က ေကြးသြားတာပါ။ အဆစ္ေတြ ေကြးသြားေအာင္ဆိုရင္ ၾကြက္သားေတြေပၚမွာလည္း မူတည္ေနပါတယ္။ တံေတာင္ဆစ္ဆိုရင္ ေကြးတဲ့ၾကြက္သားက ပိုၿပီးအားေကာင္းပါတယ္။ ေပါင္တို႔၊ ဒူးတို႔ဆိုရင္လည္း ေကြးတဲ့ၾကြက္သားက ပိုၿပီးအားေကာင္းတယ္။ အားေကာင္းတဲ့ ၾကြက္သားေတြက ဆြဲေတာ့ အခ်ိန္ၾကာလာတဲ့အခါ ေကြးသြားပါတယ္။ အဲဒီလိုပဲ ၾကာတဲ့အခါ အဆစ္ကို ထိန္းထားတဲ့ အရြတ္ေတြက က်ဳံ႕သြားပါတယ္။ အဲဒီလိုက်ဳံ႕သြားၿပီးရင္ ျပန္ဆန္႔လို႔ မရေတာ့ပါဘူး။ ေနာက္ပိုင္းမွာ ေသြးေၾကာေတြ၊ အာ႐ံုေၾကာေတြပါ က်ဳံ႕သြားပါတယ္။ ဒီအေျခအေနမ်ဳိးဆိုရင္ ျပန္ဆန္႔ဖို႔က သိပ္ခက္သြားပါတယ္။

Q. အဲဒီလိုအဆစ္မခိုင္ေအာင္ အိပ္ရာထဲလဲသြားတဲ့ သူေတြက ဘယ္လိုလုပ္သင့္ပါသလဲ ဆရာ။

A. ေလျဖတ္ထားတဲ့သူ၊ ေအာက္ပိုင္းေသသြားတဲ့သူ၊ အေၾကာင္းေၾကာင္းေၾကာင့္ အိပ္ရာထဲ လဲေနတဲ့သူေတြမွာ အဆစ္ေတြ၊ ၾကြက္သားေတြ ေကြးေနၿပီဆိုရင္ Physiotherapy လို႔ေခၚတဲ့ ျပန္လည္သန္စြမ္းေရးဆိုင္ရာ ေလ့က်င့္ခန္းေတြ လုပ္ေပးရပါတယ္။ တစ္ေန႔အနည္းဆံုး ႏွစ္ႀကိမ္၊ မနက္တစ္ႀကိမ္-ညတစ္ႀကိမ္ လႈပ္ရွားမႈလုပ္ေပးရပါတယ္။ အဲဒီလိုပံု မွန္လႈပ္ရွားမႈ မလုပ္ေပးရင္ ပံုပ်က္တာ(Deformity) ရသြားတတ္ပါတယ္။ ဒီလိုမျဖစ္ေအာင္ လက္ေတြ၊ ေျခေတြကို ဆန္႔ထားရပါတယ္။

“ အိပ္ရာထဲလွဲၿပီး လႈပ္ရွားမႈမရွိဘဲ ေကြးေကြးေလးေနရင္ ရက္ပိုင္းအတြင္းမွာေတာင္ အဆစ္ေတြ ခိုင္သြားႏိုင္ပါတယ္။ အရင္ကတည္းက လူေတြရဲ႕ သေဘာသဘာ၀က မိုးလင္းလာရင္ အစာစားၿပီး အမဲလိုက္တာမ်ဳိး လႈပ္ရွားရတယ္။ ညဘက္ေမွာင္လာရင္ အိပ္ရာ၀င္ရတယ္။ ဒါက လူ႔သဘာ၀ပါပဲ။ ဒီလုိေနမွသာ က်န္းမာပါတယ္။ ဒီလိုမဟုတ္ဘဲ” . . .

Q. အဆစ္ေတြ ခိုင္ေန၊ ေကြးေနတဲ့ အေနအထားက ၾကာၿပီဆိုရင္ေကာ ပံုမွန္အတိုင္း ျပန္ေကာင္းေအာင္ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ပါသလားဆရာ။

A. အဆစ္ေတြ ခိုင္ေန၊ ေကြးေနတဲ့ အေနအထားက ၁၀ ႏွစ္- ၁၅ ႏွစ္ေလာက္ ၾကာေနၿပီဆိုရင္ ျပန္ေကာင္းေအာင္ လုပ္ဖို႔က အခ်ိန္အမ်ားႀကီး ေပးရတယ္။ ေငြကုန္ေၾကးက်မ်ားပါတယ္။ ကုသရတာလည္း အင္မတန္ ခက္ခဲပါတယ္။ အဆစ္ေတြ ပံုမွန္ျပန္ျဖစ္ဖို႔ ခြဲစိတ္ကုသရတယ္။ အဲဒီအခါ အထဲက ေသြးေၾကာေတြ၊ အာ႐ံုေၾကာေတြကလည္း ကေမာက္ကမျဖစ္တာမ်ဳိး ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ လူနာကလည္း တကယ္လုပ္ခ်င္တဲ့ အာသိသရွိဖို႔ လိုပါတယ္။ တျဖည္းျဖည္း အဆင့္အလိုက္ ကုသရပါတယ္။ တခ်ဳိ႕လူနာေတြဆိုရင္ ပံုပ်က္ေနတဲ့ အ႐ိုးေတြကို ခြဲစိတ္ျဖတ္ေတာက္ရတာမ်ဳိးေတြလည္း ရွိပါတယ္။

Q. အေၾကာင္းေၾကာင္းေၾကာင့္ အိပ္ရာထဲ လွဲေနရတဲ့ လူနာေတြအေနနဲ႔ အဆစ္ေတြခိုင္မသြားေအာင္ ဘယ္လိုလုပ္ေဆာင္သင့္ပါသလဲ ဆရာ။

A. ေအာက္ပိုင္းေသတဲ့အခါ၊ ေလျဖတ္ထားတဲ့အခါ အိပ္ရာထဲလွဲေနရင္း အေနအထားတစ္မ်ဳိးတည္းနဲ႔ ေနရာက အဆစ္ေတြ ခိုင္သြားတတ္ပါတယ္။ အဲဒီလို မျဖစ္ေအာင္ ကာကြယ္ဖို႔ဆိုရင္ ေကြးေနတဲ့ အေနအထားမ်ဳိးနဲ႔ အၾကာႀကီးမေနသင့္ပါဘူး။ ေျခဆန္႔၊ လက္ဆန္႔လုပ္ေပးသင့္ပါတယ္။ ကိုယ္ခႏၶာကို လႈပ္လႈပ္ရွားရွား ေနေပးသင့္ပါတယ္။

Q. အိပ္ရာထဲလွဲေနရတဲ့ လူနာေတြမွာ အခ်ိန္ဘယ္ေလာက္အတြင္းမွာ အဆစ္ေတြ ေကြးသြား၊ ခိုင္သြားတာမ်ဳိး ျဖစ္တတ္ပါသလဲ ဆရာ။

A. သိပ္မၾကာပါဘူး။ အိပ္ရာထဲလွဲၿပီး လႈပ္ရွားမႈမရွိဘဲ ေကြးေကြးေလးေနရင္ ရက္ပိုင္းအတြင္းမွာေတာင္ အဆစ္ေတြ ခိုင္သြားႏိုင္ပါတယ္။ အရင္ကတည္းက လူေတြရဲ႕သေဘာသဘာ၀က မိုးလင္းလာရင္ အစာစားၿပီး အမဲလိုက္တာမ်ဳိး လႈပ္ရွားရတယ္။ ညဘက္ေမွာင္လာရင္ အိပ္ရာ၀င္ရတယ္။ ဒါက လူ႔သဘာ၀ပါပဲ။ ဒီလုိေနမွသာ က်န္းမာပါတယ္။ ဒီလိုမဟုတ္ဘဲ အေၾကာင္းတစ္ခုခုေၾကာင့္ ေန႔ခင္းဘက္မွာလည္း အိပ္ေနမယ္၊ ညဘက္မွာလည္း အိပ္ေနမယ္ဆိုရင္ ဒါက သဘာ၀မဟုတ္ေတာ့ပါဘူး။ ဒါဆိုရင္ က်န္းမာေရးျပႆနာေတြ ၀င္လာႏိုင္ပါတယ္။ တခ်ဳိ႕လူေတြမွာဆိုရင္ အ႐ိုးက်ဳိးလို႔ ဘာမွမျဖစ္ေပမယ့္ အိပ္ရာထဲ လွဲေနရတာၾကာၿပီး မလႈပ္ႏိုင္၊ မရွားႏိုင္ ျဖစ္ေနတာေၾကာင့္ တျခားက်န္းမာေရးျပႆနာေတြ ၀င္လာႏိုင္ပါတယ္။ ဥပမာ-အသက္ႀကီးတဲ့သူေတြ ေပါင္အဆစ္႐ိုးေတြ က်ဳိးၿပီဆိုရင္ တင္ပါးမွာ အနာျဖစ္တာ၊ ေနာက္ေက်ာေတြမွာ အနာျဖစ္တာ၊ ဆီးပိုး၀င္တာ၊ ၾကြက္သားေတြ သိမ္လာတာ၊ ဆိုင္းလာတာ၊ အဆစ္ေတြေကြးလာတာ၊ အိပ္ရာထဲမွာ ၿငိမ္ေနတာၾကာလာလို႔ ေသြးခဲၿပီး ေျခေထာက္ေတြ ေရာင္ကိုင္းလာတာ စတဲ့ ျပႆနာေတြ ၀င္လာတတ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အိပ္ရာထဲ လွဲေနရၿပီဆိုရင္ တတ္ႏိုင္သမွ် ျမန္ျမန္ကုၿပီး မတ္တပ္ရပ္တာ၊ လမ္းေလွ်ာက္တာ စတဲ့ လႈပ္ရွားမႈေတြကို လုပ္ေပးမွ အေကာင္းဆံုးရလဒ္ကို ရရွိမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဘယ္အ႐ိုးပဲက်ဳိးက်ဳိး ျမန္ျမန္ထိုင္၊ ျမန္ျမန္ထၿပီး ျမန္ျမန္လမ္းေလွ်ာက္ေပးမယ္ဆိုရင္ အေကာင္းဆံုးရလဒ္ကို ရရွိမွာပါ။

Q. အဆစ္ေတြေကြးသြားရင္ အ႐ိုးေတြကို ဘယ္လိုထိခိုက္မႈေတြ ျဖစ္ႏိုင္ပါသလဲ ဆရာ။

A. လူတစ္ေယာက္က အိပ္ရာထဲမွာ လဲေနရင္ ေျခေထာက္က မေထာက္ႏိုင္ေတာ့ အ႐ိုးေတြထဲမွာ ဖိအားေပးတဲ့ သေဘာရွိလို႔ အ႐ိုးေတြက ပါးလာတတ္ပါတယ္။ အဲဒါကို Disused Atrophy လို႔ေခၚပါတယ္။ ဒီလိုျဖစ္ရင္ အ႐ိုးေတြပါးတာ (Osteopenia)အျပင္ ၾကြက္သားေတြပါးတာ (Sarcopenia)လည္း ျဖစ္လာတတ္ပါတယ္။ ဒါေတြအားလံုးက ဆက္စပ္ေနပါတယ္။

Q. အေၾကာင္းအမ်ဳိးမ်ဳိးေၾကာင့္ အိပ္ရာထဲလွဲေနရတဲ့ လူနာေတြအေနနဲ႔ အဆစ္ေတြေကြးမသြားေအာင္ အိပ္ရာထဲမွာ ဘယ္လိုေနသင့္ပါသလဲ ဆရာ။

A. လူနာတစ္ေယာက္က အိပ္ရာထဲလဲေနရင္ ေျခေတြ၊ လက္ေတြ ဆန္႔ေနတဲ့ အေနအထားမ်ဳိးနဲ႔ ေနရပါမယ္။ ၿပီးရင္ တတ္ႏိုင္သမွ် လက္လႈပ္ေပးတာ၊ ေျခေထာက္လႈပ္ေပးတာ စတဲ့ လႈပ္ရွားမႈေတြကို လုပ္ေပးဖို႔လိုပါတယ္။

Most Popular

Healthy Life Ad
To Top