ပါေမာကၡဦးတင္၀င္း (မ်က္စိအထူးကုဆရာ၀န္ႀကီး) ပါေမာကၡ၊ ဌာနမွဴး ရန္ကုန္မ်က္စိေဆး႐ံုႀကီးႏွင့္ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးျခင္း
Q. မ်က္စိက ၾကည့္လိုက္လို႔ ႏွစ္ထပ္ျမင္ေနတဲ့အေၾကာင္း သိပါရေစ ဆရာ။
A. မ်က္စိကၾကည့္လိုက္လို႔ ႏွစ္ထပ္ျမင္ေနတာ (Double Vision)ကို Diplopia လို႔လည္း ေခၚပါတယ္။ ႏွစ္ထပ္ျမင္တဲ့ အေနအထားမွာ မ်က္လံုးတစ္ဖက္တည္းကေန ႏွစ္ထပ္ျမင္တာ(Monocular Diplopia)နဲ႔ မ်က္လံုးႏွစ္လံုးလံုးကေန ႏွစ္ထပ္ျမင္တာ(Binocula Diplopia)ဆိုၿပီး ႏွစ္မ်ဳိးရွိပါတယ္။ မ်က္လံုးတစ္ဖက္တည္းကေန ႏွစ္ထပ္ျမင္တာနဲ႔ ႏွစ္ဖက္စလံုးက ႏွစ္ထပ္ျမင္တာမွာျဖစ္ရတဲ့ အေၾကာင္းရင္းခ်င္းက မတူပါဘူး။ မ်က္လံုးတစ္ဖက္တည္းကေန ႏွစ္ထပ္ျမင္ေနတယ္ဆိုရင္ ဒါက အတြင္းတိမ္ေရာဂါ(Cataract)ေၾကာင့္ ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ ဆလင္ဒါပါ၀ါ သိပ္မ်ားေနတဲ့အေျခအေန(High Astigmatism)ေၾကာင့္လည္း ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ မ်က္လံုးႏွစ္ဖက္စလံုးက ႏွစ္ထပ္ျမင္ေနတယ္ဆိုရင္ေတာ့ နာ့ဗ္ေၾကာ 3th၊ 4th နဲ႔ 6th ေနရာေတြမွာ Nerve Palsy ျဖစ္သြားတာေၾကာင့္ ၾကြက္သားေတြ ဟန္ခ်က္မညီတာမ်ဳိးျဖစ္ၿပီး ႏွစ္ထပ္ျမင္တာမ်ဳိး ျဖစ္တတ္ပါတယ္။
ဥပမာအားျဖင့္ မ်က္စိႏွစ္ဖက္စလံုးက ပံုရိပ္တစ္ခုကို ၾကည့္တဲ့အခါ တစ္ဖက္ကၾကည့္တယ္၊ အလားတူ ေနာက္တစ္ဖက္ကလည္းၾကည့္တယ္.. မ်က္စိႏွစ္ဖက္စလံုးက ျမင္ရတဲ့ အဲဒီပံုရိပ္ႏွစ္ခုစလံုးကို တစ္ထပ္တည္းျဖစ္ေအာင္ လုပ္ေပးပါတယ္။ အဲဒီလို တစ္ထပ္တည္းမျဖစ္ဘဲ ပံုရိပ္က ႏွစ္ခုျဖစ္ၿပီး ႏွစ္ထပ္ျမင္ရတဲ့အခါ ၾကြက္သားေတြက ဟန္ခ်က္မညီတာ မ်ဳိးျဖစ္ေနလို႔ပါ။ ဒါက နာ့ဗ္ေၾကာဆိုင္ရာေ၀ဒနာ (Nerve Palsy)ေၾကာင့္ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။
“ႏွစ္ထပ္ျမင္တာက အျဖစ္မ်ားတဲ့ လကၡဏာတစ္ရပ္ ျဖစ္ပါတယ္။ လူငယ္ေတြျဖစ္သလို လူႀကီးေတြလည္း အျဖစ္မ်ားပါတယ္။ ႏွစ္ထပ္ျမင္တာမျဖစ္ေအာင္ ကာကြယ္လို႔လည္း မရပါဘူး။”
Q. မ်က္စိက ၾကည့္လိုက္လို႔ ႏွစ္ထပ္ျမင္ရင္ ဘယ္လိုကုသသင့္ပါသလဲ ဆရာ။
A. လူနာတစ္ေယာက္က ႏွစ္ထပ္ျမင္လို႔ လာျပၿပီဆိုရင္ အေၾကာင္းရင္းကို ရွာရပါတယ္။ မ်က္စိႏွစ္ဖက္စလံုး ႏွစ္ထပ္ျမင္ေနတယ္ဆိုရင္ ၾကြက္သားကိုတည့္ေအာင္ ျပန္လုပ္ေပးရပါတယ္။ လုပ္တဲ့နည္းကလည္း ခြဲစိတ္ကုသတဲ့နည္းပဲ ရွိပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ လူနာတစ္ေယာက္ ႏွစ္ထပ္ျမင္လို႔ ေရာက္လာတယ္ဆိုေပမယ့္ ခ်က္ခ်င္းေတာ့ ခြဲစိတ္ကုသမႈ မျပဳပါဘူး။ အနည္းဆံုး ေျခာက္လေလာက္ ေစာင့္ရပါတယ္။ ဒီေစာင့္ေနတဲ့ ကာလအတြင္း သူ႔အလိုလို ျပန္ေကာင္းခ်င္လည္း ေကာင္းႏိုင္ပါတယ္။ အဲဒီလို မေကာင္းဘူးဆုိရင္ေတာ့ ၾကြက္သားေတြကို ခြဲစိတ္ကုသမႈ ျပဳလုပ္ရပါတယ္။ ၿပီးရင္ Prism ထည့္ေပးလိုက္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အခုေနာက္ပိုင္းမွာ Prism ထည့္တာ ရွားသြားပါၿပီ။ မ်က္မွန္ေတြပဲ တပ္တာမ်ားပါတယ္။
လူနာအမ်ားစုက ႏွစ္ထပ္ျမင္ၿပီဆိုရင္ ေၾကာက္ၾကတာမ်ားပါတယ္။ တကယ္က ႏွစ္ထပ္ျမင္တာက ေရာဂါမဟုတ္ပါဘူး။ ေရာဂါလကၡဏာတစ္ရပ္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အေၾကာင္းရင္းကို သိေအာင္ရွာၿပီး ကုရတာျဖစ္ပါတယ္။ အေၾကာင္းရင္းက Nerve Palsy ေၾကာင့္ျဖစ္တယ္ဆိုရင္ 3th၊ 4th 6th နာ့ဗ္ေတြအားလံုးက ဦးေႏွာက္ Stem ကေန ထြက္လာတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီမွာ မ်က္စိၾကြက္သားေတြအထိလာတဲ့ လမ္းေၾကာင္းတစ္ေလွ်ာက္လံုး ဘယ္ေနရာမွာ ထိခိုက္တာလဲဆိုတာကို ရွာရပါတယ္။ ဥပမာ- ေသြးေၾကာေတြမွာ ေဖာင္းကားေနတာေၾကာင့္ ျဖစ္တာလား၊ အက်ိတ္ရွိလို႔ျဖစ္တာလား..စသျဖင့္ အေၾကာင္းရင္းကုိ တိတိက်က် သိေအာင္ရွာရပါတယ္။ ဒီအေျခအေနေတြက အသက္အႏၲရာယ္ကို ထိခိုက္ ေစႏိုင္တဲ့ အေျခအေနေတြလည္း ျဖစ္ေနပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ႏွစ္ထပ္ျမင္ၿပီဆိုရင္ ႏွစ္ထပ္ျမင္တဲ့ လကၡဏာတစ္ခုတည္းကိုပဲ ကုသေနလို႔မရပါဘူး။ ႏွစ္ထပ္ျမင္ရတဲ့ အေၾကာင္းရင္းကို တိတိက်က်သိေအာင္ ကုသဖို႔ လိုပါတယ္။ အေၾကာင္းရင္းကိုသိေအာင္ လိုအပ္ရင္ CT Scan ႐ိုက္တာ၊ MRI ႐ိုက္ၿပီး စစ္ေဆးတာတို႔ကို ျပဳလုပ္လို႔ရပါတယ္။ ဒါေတြနဲ႔ စမ္းသပ္စစ္ေဆးၾကည့္လိုက္လို႔ အသက္အႏၲရာယ္ထိခိုက္ေစတဲ့ အေျခအေနေတြ မဟုတ္ဘူးဆိုရင္ ဆီးခ်ဳိေရာဂါရွိသလား၊ ေသြးတိုးေရာဂါရွိသလား စတဲ့ အေထြေထြက်န္းမာေရးအေျခအေနကို စစ္ေဆးရပါတယ္။ ဘာအေၾကာင္းရင္းမွ မရွိေတာ့ဘူးဆိုရင္ေတာ့ ေျခာက္လေလာက္ ေစာင့္ၾကည့္ရပါတယ္။ ေျခာက္လေလာက္ေစာင့္ၾကည့္လို႔မွ မ်က္စိၾကြက္သားေတြက သူ႔အလိုလို မတည့္ဘူးဆိုရင္ ခြဲစိတ္ကုသမႈ ေပးရပါတယ္။
Q. ၾကည့္လုိက္တိုင္း ႏွစ္ထပ္ျမင္တာကိုမျဖစ္ေအာင္ ကာကြယ္လုိ႔ရပါသလား ဆရာ။
A. ႏွစ္ထပ္ျမင္တာက အျဖစ္မ်ားတဲ့ လကၡဏာတစ္ရပ္ ျဖစ္ပါတယ္။ လူငယ္ေတြျဖစ္သလို လူႀကီးေတြလည္း အျဖစ္မ်ားပါတယ္။ ႏွစ္ထပ္ျမင္တာမျဖစ္ေအာင္ ကာကြယ္လို႔လည္း မရပါဘူး။