Q. ဘာေၾကာင့္ ေရယုန္ေပါက္ရပါသလဲ ဆရာ။
ေဒါက္တာေက်ာ္စြာဦး (ေရာင္ျခည္သစ္ကုသိုလ္ျဖစ္ေဆးခန္း-တာ၀န္ခံ)ႏွင့္ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးျခင္း
A. Herpes Simplex ဗိုင္းရပ္စ္အမ်ဳိးအစားေၾကာင့္ ေရယုန္ေပါက္ရတာပါ။ ေရယုန္မွာ အမ်ဳိးအစား (၁) ေရယုန္၊ အမ်ဳိးအစား (၂) ေရယုန္ စသျဖင့္ရွိသလို ဆင္ေရယုန္ဆိုၿပီးလည္း ရွိပါတယ္။ ဆင္ေရယုန္က်ေတာ့ ပိုၿပီးျဖစ္တဲ့ အနာပမာဏႀကီးၿပီး ပိုခံစားရတတ္ပါတယ္။ Herpes Simplex ဗိုင္းရပ္စ္ေၾကာင့္ျဖစ္တဲ့ ေရယုန္ကိုေတာ့ ႐ိုး႐ိုးေရယုန္လို႔ပဲ ေျပာလို႔ရပါတယ္။
Q. ႐ိုး႐ိုးေရယုန္က ခႏၶာကိုယ္ဘယ္အစိတ္အပိုင္းေတြမွာ ေပါက္တတ္ပါသလဲ ဆရာ။
A. ႐ိုး႐ိုးေရယုန္အမ်ဳိးအစား (၁) က ပါးစပ္တ၀ိုက္နဲ႔ ႏႈတ္ခမ္းေတြမွာ အမ်ားအားျဖင့္ ေပါက္ေလ့ရွိပါတယ္။ တစ္ခါတစ္ရံ အေရျပားမွာ ေပါက္တတ္ပါတယ္။
အမ်ဳိးအစား(၂) ေရယုန္က်ေတာ့ လိင္အဂၤါမွာ ေပါက္တတ္ပါတယ္။
ပါးစပ္တ၀ိုက္နဲ႔ ႏႈတ္ခမ္းေတြမွာေပါက္တဲ့ ေရယုန္ေတြက အရမ္းနာက်င္ပါတယ္။ တခ်ဳိ႕ဆို အနာရွိန္ေၾကာင့္ ဖ်ားတဲ့အထိေတာင္ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ဒီလိုေရယုန္ေပါက္သူက တျခားတစ္ေယာက္ကို ေပြ႕ဖက္နမ္း႐ႈံ႕တာပဲျဖစ္ျဖစ္၊ အေရျပားခ်င္းထိေတြ႕ရင္ ကူးတတ္ပါတယ္။
အမ်ဳိးအစား (၂) ျဖစ္တဲ့ လိင္အဂၤါမွာေပါက္တဲ့ေရယုန္က လိင္ဆက္ဆံမႈကတစ္ဆင့္ ကူးစက္တတ္
“ေရယုန္မေပါက္ဖူးတဲ့သူဆိုတာ မရွိသေလာက္ပါပဲ။ ေရယုန္ေပါက္တာက ကိုယ္ခံအားစနစ္က်ဆင္းတာနဲ႔ ဆက္စပ္တတ္ပါတယ္။ အိပ္မေပ်ာ္ဘူး၊ စိတ္ဖိစီးမႈမ်ားတယ္ . . ဒါေတြနဲ႔လည္း ဆက္ႏႊယ္မႈရွိပါတယ္။ စိတ္ဖိစီးမႈမ်ားတဲ့သူဆိုရင္ ပါးစပ္ထဲမွာ အနာေပါက္သလို ႏႈတ္ခမ္းတ၀ိုက္မွာလည္း ေရယုန္လည္းေပါက္တတ္ပါတယ္။ တခ်ဳိ႕က်ေတာ့လည္း” . . .
ပါတယ္။
Q. ေရယုန္က အျဖစ္မ်ားပါသလား ဆရာ။
A. ေရယုန္အမ်ဳိးအစား (၁) က အျဖစ္မ်ားပါတယ္။ ေရယုန္မေပါက္ဖူးတဲ့သူဆိုတာ မရွိသေလာက္ပါပဲ။ ေရယုန္ေပါက္တာက ကိုယ္ခံအားစနစ္က်ဆင္းတာနဲ႔ ဆက္စပ္တတ္ပါတယ္။ အိပ္မေပ်ာ္ဘူး၊ စိတ္ဖိစီးမႈမ်ားတယ္ . . ဒါေတြနဲ႔လည္း ဆက္ႏႊယ္မႈရွိပါတယ္။ စိတ္ဖိစီးမႈမ်ားတဲ့သူဆိုရင္ ပါးစပ္ထဲမွာ အနာေပါက္သလို ႏႈတ္ခမ္းတ၀ိုက္မွာလည္း ေရယုန္ေပါက္တတ္ပါတယ္။ တခ်ဳိ႕က်ေတာ့လည္း ပင္ကိုအေျခအေနအရ ဆီးခ်ဳိေသြးခ်ဳိေရာဂါ၊ HIV စသျဖင့္ ရွိတဲ့သူေတြမွာလည္း ေရယုန္နဲ႔ တြဲျဖစ္တတ္ပါတယ္။
Q. ႏႈတ္ခမ္းမွာျဖစ္ျဖစ္ ေရယုန္ခဏခဏေပါက္ၿပီဆိုတာနဲ႔ လူေတြက HIV ရွိသလားဆိုၿပီး တမ်ဳိးထင္တတ္ၾကပါတယ္။ ဒါနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးလည္း ေျပာျပေပးပါဦး ဆရာ။
A. ကိုယ္ခံအားက်ရင္ Herpes Simplex ဗိုင္းရပ္စ္က၀င္ၿပီး ႐ိုး႐ိုးေရယုန္ေပါက္တတ္ပါတယ္။ ဗိုင္းရပ္စ္ရဲ႕သေဘာက ၇-၁၀ ရက္ေလာက္မွာ သူ႔အလိုလို ျပန္တိုက္ထုတ္ႏိုင္ရင္ ေကာင္းသြားတတ္ပါတယ္။ တခ်ဳိ႕က်ေတာ့လည္း မခံႏိုင္ေအာင္နာတယ္၊ ကိုက္တယ္၊ ဖ်ားတယ္။ ဒီအခ်ိန္မွာ တျခားဘက္တီးရီးယား ပိုးတစ္မ်ဳိး၀င္လာရင္ ပိုၿပီးခံရတယ္။
Q. ေရယုန္ကို ဘယ္လိုကုသမႈ ခံယူႏိုင္ပါသလဲဆရာ။
A. ေရယုန္ေပ်ာက္ဖို႔အတြက္ ေသာက္ေဆး၊ လိမ္းေဆး စသျဖင့္ရွိပါတယ္။ ေသာက္ေဆးကေတာ့ ဆရာ၀န္ၫႊန္ၾကားခ်က္နဲ႔ ေသာက္သင့္ပါတယ္။ လိမ္းေဆးကေတာ့ ေရယုန္ေပါက္တဲ့ အေရျပားေနရာမွာ လိမ္းေပးရပါမယ္။ လိမ္းၿပီးရင္ လက္ကိုျပန္ေဆးရပါမယ္။ ကိုယ့္မွာေရယုန္ရွိရင္ တျခားသူကို မကူးစက္ေအာင္ ကိုယ္ကိုယ္တိုင္ကလည္း ကာကြယ္ဖို႔လိုတယ္။ ၿပီးေတာ့ လက္ကိုခဏခဏေဆးတာ၊ တစ္ကိုယ္ေရသန္႔ရွင္းေရးကို အေလးထားလုပ္ေဆာင္တာေတြ လုပ္ေပးဖို႔လိုပါတယ္။ ေရယုန္ ခဏခဏေပါက္တတ္သူေတြကေတာ့ ဆရာ၀န္နဲ႔ ေသခ်ာျပၿပီး ကုသမႈ ခံယူသင့္ပါတယ္။
Q. ေရယုန္ေပါက္သူနဲ႔ တအိမ္ထဲအတူေနရသူေတြမွာ ေရယုန္မကူးေအာင္ ဘယ္လိုဂ႐ုစိုက္ ေနထိုင္သင့္ပါသလဲ ဆရာ။
A. ေရယုန္ေပါက္သူကိုင္ထားတဲ့ ပစၥည္းေတြကို မွ်ေ၀မသံုးစြဲရင္ ပိုေကာင္းပါတယ္။ ေရယုန္မကူးေအာင္ အိပ္ေရး၀၀ အိပ္စက္အနားယူရပါမယ္၊ အာဟာရျပည့္၀ေအာင္ စားေသာက္ရပါမယ္။ စိတ္ဖိစီးမႈကို တတ္ႏိုင္သမွ် ထိန္းခ်ဳပ္ၿပီး စိတ္ေအးလက္ေအး ေနထိုင္သင့္ပါတယ္။
(Healthy Life ဂ်ာနယ္မွ စီစဥ္တင္ဆက္သည့္ အပတ္စဥ္ ေသာၾကာေန႔ထုတ္ Healthy Life ဂ်ာနယ္၊ https://www.facebook.com/healthylifejournalmyanmar/ ႏွင့္ www.healthylifejournalmyanmar.com တို႔တြင္ ေဖာ္ျပပါရွိသမွ် က်န္းမာေရးႏွင့္ အလွအပဆိုင္ရာ သတင္းမ်ား၊ သတင္းေဆာင္းပါးမ်ား၊ အေမးအေျဖမ်ား၊ ဘာသာျပန္ေဆာင္းပါးမ်ားကို လြတ္လပ္စြာ မွ်ေ၀ႏိုင္ပါသည္။ သို႔ရာတြင္ မည္သည့္ Facebook စာမ်က္ႏွာ၊ Website မ်ားတြင္မဆိုျပန္လည္ကူးယူေဖာ္ျပျခင္းကို ခြင့္မျပဳပါေၾကာင္း အသိေပး ေၾကညာအပ္ပါသည္။)
