Q. ကြၽန္ေတာ္မွာ စီပိုးစစ္ၿပီး ေတြ႕ရွိထားပါတယ္ဗ်။ ကုသရင္ ဘယ္ေလာက္ႏႈန္းကုန္က်ႏိုင္မလဲဗ်။ နယ္ကဆိုေတာ့ ေဆးဖိုးမတတ္ႏိုင္လို႔ဗ်။ အသည္းေဖာင္ေဒးရွင္းက အခမဲ႔ကုသေပးေသးလားဗ်။
Xiao Ming (FB)
ေဒါက္တာေဒၚခင္ၿပံဳးၾကည္ (ၫႊန္ၾကားေရးမွဴးခ်ဳပ္-ၿငိမ္း) ေဆးသုေတသနဦးစီးဌာန၊ အသည္းေဖာင္ေဒးရွင္းဥကၠဌ မွ ေျဖၾကားေပးပါသည္။
A. အသည္းေဖာင္ေဒးရွင္းက အခါအားေလ်ာ္စြာ အခမဲ့ကုေပးတဲ့ အစီအစဥ္ေတြရွိပါတယ္။ အခုလာမယ့္ ဒီဇင္ဘာလမွာ အသည္းေရာင္အသား၀ါစီပိုးကို အခမဲ့ကုေပးမယ့္ အစီအစဥ္ေတြထပ္ရွိပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေဆးဖိုးမတတ္ႏုိင္ရင္ သံစစ္ကုသိုလ္ျဖစ္ေဆးခန္း၊ အမွတ္ ၃၃-၃၅၊ ပုသိမ္လမ္း၊ စမ္းေခ်ာင္း၊ ဖုန္း ၀၉၃၁၄၈၂၈၂၀ကို ဆက္သြယ္ကုသႏိုင္ပါတယ္။ အခုေနာက္ပိုင္းမွာ စီပိုးကုသေဆးေတြကလည္း ေဆးကုမၸဏီလိုက္ၿပီး ေစ်းသက္သာတာေတြ ရွိပါတယ္။ စီပိုး ၉၉ ရာခိုင္ႏႈန္း ေပ်ာက္တဲ့ေဆးဆိုရင္ ၃လစာ-၁၂သိန္းေလာက္ကုန္ေပမယ့္ စီပိုး ၉၀-၉၅ ရာခိုင္ႏႈန္းေပ်ာက္တဲ့ေဆးဆိုရင္ ၃ လစာကို ၈သိန္း၀န္းက်င္ေလာက္ပဲ ကုန္ပါတယ္။ သက္သာတဲ့ ေဆးေတြဆိုရင္ သံုးလကို ၆ သိန္းခြဲနဲ႔ ၈ သိန္းၾကားပဲ ကုန္ပါတယ္။
Q. အသည္းေရအိတ္တည္ျခင္းအေၾကာင္း ေရးသားတင္ျပေစလိုပါသည္။
Zaw Moe Myint (FB)
A. အသည္းေရအိတ္တည္ျခင္း (Liver Cyst)ျဖစ္
“အသည္းေဖာင္ေဒးရွင္းက အခါအားေလ်ာ္စြာ အခမဲ့ကုေပးတဲ့ အစီအစဥ္ေတြရွိပါတယ္။ အခုလာမယ့္ ဒီဇင္ဘာလမွာ အသည္းေရာင္အသား၀ါစီပိုးကို အခမဲ့ကုေပးမယ့္ အစီအစဥ္ေတြ ထပ္ရွိပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေဆးဖိုးမတတ္ႏုိင္ရင္ သံစစ္ကုသိုလ္ျဖစ္ေဆးခန္း၊ အမွတ္ ၃၃-၃၅၊ ပုသိမ္လမ္း၊ စမ္းေခ်ာင္း၊ ဖုန္း ၀၉၃၁၄၈၂၈၂၀ကို ဆက္သြယ္ကုသႏိုင္ပါတယ္” . . .
တာကေတာ့ ရွိပါတယ္။ တခ်ဳိ႕ေရအိတ္ေတြကေတာ့ ပိုး (Parasite)တစ္မ်ဳိးေၾကာင့္ ျဖစ္ရတာပါ။ တခ်ဳိ႕ေရအိတ္က်ေတာ့ ႐ိုး႐ိုးေရအိတ္ပဲ၊ အမ်ားႀကီးရွိေနတယ္၊ ႀကီးလည္းမလာဘူး၊ ဒါေပမဲ့ ေနာက္ဆက္တြဲစစ္ေဆးမႈ (Follow-up Check up)ေတာ့ လုပ္ရပါတယ္။ ေသြးစစ္ရမယ္၊ အာထရာေဆာင္း႐ိုက္ၿပီး ေရအိတ္ေတြက အရမ္းႀကီးေနၿပီလားလို႔ ၾကည့္ရမယ္၊ ေရအိတ္က တစ္ခုတည္းလား၊ ပိုးေၾကာင့္ျဖစ္တာလား စတာေတြကို ေသခ်ာစစ္ေဆးရပါမယ္။ တခ်ဳိ႕ေရအိတ္ေတြကေတာ့ ပိုးေၾကာင့္ျဖစ္ၿပီး ပိုးေၾကာင့္ဆိုရင္ ပဋိဇီ၀ပိုးသတ္ေဆး ေသာက္ဖို႔လိုပါတယ္။ တခ်ဳိ႕ေရအိတ္ေတြကေတာ့ ဒုကၡေပးႏိုင္ပါတယ္။ ေသခ်ာစစ္ေဆးၿပီးမွပဲ ကုသင့္သလားဆိုတာ ဆံုးျဖတ္ရမွာျဖစ္ပါတယ္။
Q. CT2 study အေၾကာင္းေလး ရွင္းျပေပးလုိ႔ ရမလားရွင္။ C ပုိးက ဘယ္လုိနည္းနဲ႔ ကူးစက္ျဖစ္လာတတ္သလဲရွင္။
Myint Myint(FB)
A. CT2 study ဆိုတာ ယူနီတိတ္က စပြန္ဆာေပးတာပါ။ ဂ်ီနီဗာမွာရွိတဲ့ Findအဖြဲ႕အစည္းနဲ႔ေပါင္းၿပီး လူ ၄၅၀ ဦးကို အဖြဲ႕သံုးခုခြဲကုမွာပါ။ ဘားနတ္ကေန ဦးေဆာင္ၿပီး လူနာ ၁၅၀ ကို ကုပါမယ္။ သူတို႔ကုမယ့္ ၁၅၀ က မူးယစ္ေဆးအေၾကာေဆးသြင္းရာက စီပိုးျဖစ္သူေတြကို ကုမွာပါ။ ေနာက္တစ္ဖြဲ႕က HIVနဲ႔စီပိုးတြဲျဖစ္သူ ၁၅၀ ဦးကို ကုပါမယ္။ ဆရာမတို႔က စီပိုးခ်ည္းျဖစ္တဲ့သူ ၁၅၀ ဦးကို ကုပါမယ္။ CT2 Studyအရ သံုးဖြဲ႕ခြဲကုၿပီး ဘယ္သူ႔ဆီမွာ ေပ်ာက္ႏႈန္းဘယ္ေလာက္ရွိသလဲဆိုတာ ဆန္းစစ္မွာပါ။ ထူးျခားတာက အေျဖျမန္ျမန္သိရေအာင္ ပိုးေကာင္ေရကို လူနာလာတာနဲ႔ စစ္ေပးမွာပါ။ Gene Expert စက္ေလးေတြေပးၿပီး သံုးေနရာစလံုးမွာ တစ္လံုးစီထားကုပါမယ္။ ဒီေဆးနဲ႔ဆိုရင္ Genotype ကလည္း စစ္ဖို႔မလိုတဲ့အတြက္ ဒါနဲ႔စစ္ၿပီး ကုလိုက္တဲ့အတြက္ ကုသစရိတ္ ေလ်ာ့က်သြားသလားဆိုတာ ဆန္းစစ္ပါမယ္။
ၿပီးေတာ့ CT2 Studyမွာ ALTဆိုတဲ့ အသည္းအင္ဇိုင္းတစ္ခုကို POCTဆိုတဲ့နည္းနဲ႔ အဲဒီေနရာမွာပဲ တစ္ခါတည္း စစ္ေပးပါဦးမယ္။ ဒါက ဆရာ၀န္ေတြအတြက္ေကာ၊ လူနာအတြက္ေကာ၊ ကုသမႈနည္းလမ္းေကာ လြယ္ကူတဲ့အတြက္ တိုင္းျပည္အတြက္ အသင့္ေတာ္ဆံုးနည္းလမ္းရရွိေအာင္ ၀င္ကူေပးတာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီမွာသံုးမယ့္ စီပိုးေဆးေတြက ကမၻာမွာလည္းသံုးေနၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံ FDAမွာ မွတ္ပံုတင္ရရွိထားတဲ့ ေဆးေတြလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ စီပိုးကူးစက္တာကေတာ့ စီပိုးရွိသူရဲ႕ ေသြး၊ ကိုယ္တြင္းအရည္ကေန အဓိက ကူးစက္တတ္ပါတယ္။
Q. အသည္းေရာင္အသား၀ါ စီပိုးေဆးေသာက္ေနပါတယ္။ အသည္းလည္း နည္းနည္းေျခာက္ခ်င္ေနတယ္ ေျပာပါတယ္။ သိခ်င္တာက ေဆးေသာက္ျပတ္ၿပီးမွ အသည္းေျခာက္တာကုိကုရမွာပါလား။ ေဆး႐ုံကေတာ့ ဘာမေျပာလိုက္ပါ။ အသည္းအတြက္ သီးသန္႔ေဆးေသာက္ထားခ်င္လို႔ပါ။ အသည္းေနရာကလည္း ေအာင့္နာပါတယ္။
ေနသန္ (FB)
A. အသည္းနည္းနည္းေျခာက္ခ်င္ေနတယ္ဆိုရင္ စီပိုးေဆး ျမန္ျမန္ေသာက္တာ ေကာင္းပါတယ္။ အသည္းက အခုမွ နည္းနည္းေျခာက္ခ်င္ေနတယ္ဆိုရင္ေတာ့ စီပိုးေဆးေသာက္ရင္း ျပန္ေကာင္းသြားတာ မ်ားပါတယ္။ အသည္းေျခာက္တာ လြန္ေနရင္ေတာ့ စီပိုးေသေဆးေသာက္ၿပီး စီပိုးေပ်ာက္ေပမယ့္ အသည္းေျခာက္တာ ေပ်ာက္ခ်င္မွ ေပ်ာက္မွာပါ။ စီပိုးေဆးက အသည္းကင္ဆာျဖစ္ေနသူမွာေတာင္ ေသာက္လို႔ရပါတယ္၊ ကင္ဆာျဖစ္ပြားႏႈန္းကို ေႏွးေစပါတယ္။ ဒီေတာ့ စီပိုးေဆးကုိ ဆက္ေသာက္ပါ။ အသည္းအတြက္ သီးသန္႔အားေဆးကေတာ့ အခုျပေနတဲ့ ဆရာ၀န္နဲ႔တိုင္ပင္ရပါမယ္။
(Healthy Life ဂ်ာနယ္မွ စီစဥ္တင္ဆက္သည့္ အပတ္စဥ္ ေသာၾကာေန႔ထုတ္ Healthy Life ဂ်ာနယ္၊ https://www.facebook.com/healthylifejournalmyanmar/ ႏွင့္ www.healthylifejournalmyanmar.com တို႔တြင္ ေဖာ္ျပပါရွိသမွ် က်န္းမာေရးႏွင့္ အလွအပဆိုင္ရာ သတင္းမ်ား၊ သတင္းေဆာင္းပါးမ်ား၊ အေမးအေျဖမ်ား၊ ဘာသာျပန္ေဆာင္းပါးမ်ားကို လြတ္လပ္စြာ မွ်ေ၀ႏိုင္ပါသည္။ သို႔ရာတြင္ မည္သည့္ Facebook စာမ်က္ႏွာ၊ Website မ်ားတြင္မဆိုျပန္လည္ကူးယူေဖာ္ျပျခင္းကို ခြင့္မျပဳပါေၾကာင္း အသိေပး ေၾကညာအပ္ပါသည္။)
