ေလ့လာမႈစစ္တမ္းေတြအရ အေမရိကန္မွာ အရြယ္ေရာက္သူ ၃၀ ရာခိုင္ႏႈန္းေက်ာ္နဲ႔ ကေလး ၄၀ ရာခိုင္ႏႈန္းေက်ာ္ဟာ တစ္ခုခုနဲ႔ ဓာတ္မတည့္မႈေ၀ဒနာ ျဖစ္ေနၾကတယ္လို႔ သိရပါတယ္။ အစားအေသာက္၊ အိမ္ေမြးတိရစၦာန္၊ ဖုန္မႈန္႔ေတြနဲ႔ ဓာတ္မတည့္မႈျဖစ္တတ္တာကို လူတိုင္းသိေပမယ့္ လူအမ်ားမသိဘဲ ဓာတ္မတည့္မႈျဖစ္တတ္တဲ့ အသံုးအေဆာင္ေတြရွိပါတယ္။
(၁) လက္ကိုင္ဖုန္းႏွင့္ တက္ဘလက္
လက္ကိုင္စမတ္ဖုန္းနဲ႔ တက္ဘလက္ေတြလို နည္းပညာပစၥည္းေတြ အျပည့္ရွိတဲ့ေလာကႀကီးမွာ ဒါေတြမရွိဘဲေနဖို႔ ခက္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ လူတခ်ဳိ႕ကေတာ့ နီကယ္ (nickel)ဒါမွမဟုတ္ ကိုေဘာ့(cobalt)လို သတၱဳဓာတ္မ်ဳိးနဲ႔ ဓာတ္မတည့္မႈ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ေခတ္မီဖုန္းအမ်ားစုကလည္း ဒီသတၱဳဓာတ္ေတြနဲ႔ လုပ္တတ္ၾကပါတယ္။ လက္ကိုင္ဖုန္း၊ တက္ဘလက္ေတြနဲ႔ ဓာတ္မတည့္မႈျဖစ္တဲ့လူေတြဟာ သူတို႔လက္၊ နားနဲ႔ ပါးျပင္ေတြမွာ အနီကြက္ေတြ ထြက္တတ္သလို ယားယံတတ္ပါတယ္။ ဒီလိုျဖစ္ရင္ ဖုန္းကိုင္ၿပီး စကားေျပာတာေရွာင္ၿပီး နားၾကပ္တပ္ကာ ဖုန္းေျပာပါ။
(၂) ေဘာင္းဘီၾကယ္သီး
လက္ကိုင္ဖုန္းလိုပဲ ေဘာင္းဘီၾကယ္သီးေတြနဲ႔ မတည့္တဲ့သူေတြရွိပါတယ္။ ေဘာင္းဘီၾကယ္သီးက နီကယ္နဲ႔လုပ္ထားရင္ နီကယ္နဲ႔ဓာတ္မတည့္သူေတြမွာ ယားယံတာနဲ႔ နီျမန္းတာေတြ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ဒီလိုဆိုရင္ ရွပ္အက်ႌကို အထဲျမႇဳပ္၀တ္တာမ်ဳိး လုပ္ေဆာင္သင့္ပါတယ္။
(၃) အသား
အသားနည္းနည္းစားလိုက္တာနဲ႔ ဖ်ားနာတယ္၊ ႏွာေခ်တယ္၊ ႏွာပိတ္တယ္၊ ယားတယ္ဆိုရင္ ဒါက အသားနဲ႔ဓာတ္မတည့္တာ ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ ဘယ္အရြယ္မဆို ျဖစ္ႏုိင္ေပမယ့္ ရွားေတာ့ရွားပါတယ္။
(၄) ပိုးကိုက္သစ္သီး
ပိုးကိုက္သစ္သီးေတြကိုစားမိရင္ ခံတြင္းနဲ႔လည္ေခ်ာင္းမွာ ပူစပ္ပူေလာင္ေ၀ဒနာ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ကေလးေတြမွာထက္ ဆယ္ေက်ာ္သက္အရြယ္ေတြမွာ ပိုျဖစ္တတ္ပါတယ္။
(၅) ေနေရာင္ျခည္
ေနဒဏ္နဲ႔ ဓာတ္မတည့္တာထက္ ပိုဆိုးတာဘာရွိဦးမွာလဲ။ ေနပူထဲသြားတိုင္း အေရျပားယားယံတာ၊ ေရာင္ရမ္းတာ၊ နီျမန္းတာတို႔ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ဒီလိုလူေတြက တတ္ႏိုင္သမွ် ေနျပင္းခ်ိန္မွာ အျပင္မသြားလာသင့္ပါဘူး။
(၆) ေရ
လူ႔အေရျပားက ေရနဲ႔ထိေတြ႕ရင္ အင္ျပင္လိုအနီကြက္ေပၚတတ္တာပါ။ အမ်ဳိးသားေတြထက္ အမ်ဳိးသမီးေတြမွာ ပိုျဖစ္တတ္ၿပီး ရွားပါတယ္။
(၇) ေလ့က်င့္ခန္း
ေလ့က်င့္ခန္းလုပ္ၿပီးခ်ိန္မွာ ကိုယ္အပူခ်ိန္ ျမင့္တက္လာရာက အေရျပားမွာ အနီကြက္ထြက္တာ၊ အသက္႐ွဴက်ပ္တာ၊ အေရျပားယားယံတာ စတာေတြျဖစ္ၿပီး ဓာတ္မတည့္မႈ ခံစားရတာပါ။ ရွားေပမယ့္ ဒီလိုျဖစ္ရင္ စိတ္ေရာကိုယ္ပါ အနားယူေပးရပါမယ္။ မျပင္းထန္တဲ့ ေယာဂလို ေလ့က်င့္ခန္းလုပ္ၿပီး ေလ့က်င့္ခန္းမလုပ္ခင္မွာ ပ႐ိုတင္းမ်ားတဲ့ အစာေရွာင္ရပါမယ္။
(၈) ေခြၽး
ပူၿပီးေနသာတဲ့ေန႔မွာ ေခြၽးထြက္တာေၾကာင့္ ေခြၽးနဲ႔မတည့္သူေတြဟာ အေရျပားယားယံနီျမန္းတတ္ပါတယ္။ ေအးသြားတဲ့အခါ သက္သာသြားပါလိမ့္မယ္။
(၉) အလွကုန္ႏွင့္ အသားအေရထိန္းပစၥည္း
အလွကုန္ေတြ၊ ခရင္မ္ေတြနဲ႔ လိုးရွင္းေတြထဲမွာပါတဲ့ ဓာတုပစၥည္းေတြက မတည့္ရင္ လိမ္းၿပီးႏွစ္နာရီအတြင္း ဓာတ္မတည့္တံု႔ျပန္မႈ ျဖစ္ေပၚတတ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ မလိမ္းခင္ လက္ေကာက္၀တ္မွာျဖစ္ျဖစ္ စမ္းသံုးၾကည့္ဖို႔ ေျပာၾကတာပါ။
(၁၀) အ၀တ္ေလွ်ာ္ဆပ္ျပာ
အ၀တ္ေလွ်ာ္ဆပ္ျပာေတြမွာ ပါ၀င္တဲ့ပစၥည္းတခ်ဳိ႕က ဓာတ္မတည့္တံု႔ျပန္မႈ ျဖစ္ေစႏုိင္ပါတယ္။ ဒီလိုဓာတ္မတည့္မႈျဖစ္တတ္သူေတြက သူနဲ႔မတည့္တဲ့ ဆပ္ျပာနဲ႔ေလွ်ာ္ထားတဲ့ အ၀တ္အစား၊ အိပ္ရာခင္းသံုးခ်ိန္မွာ အေရျပားယားယံတတ္ပါတယ္။
(၁၁) သိုးေမႊး
သိုးေမႊးေတြက ယားယံေစပါတယ္။ လာႏိုလင္နဲ႔ ဓာတ္မတည့္မႈရွိသူေတြက လာႏိုလင္ပါတဲ့ အသံုးအေဆာင္ေတြကို ေရွာင္ရပါမယ္။
(၁၂) သားေရ
ဓာတ္မတည့္မႈျဖစ္တတ္တဲ့ အသံုးအေဆာင္တစ္မ်ဳိးက သားေရပါ။ သားေရကုတ္အက်ႌနဲ႔မတည့္ရင္ ၀တ္ၿပီးအေရျပားယားတာနဲ႔ ပူစပ္ပူေလာင္ျဖစ္တာတို႔ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။
(၁၃) အိမ္သံုးသန္႔စင္ပစၥည္းမ်ား
အိမ္သံုးသန္႔စင္ပစၥည္းေတြမွာပါတဲ့ ဓာတုပစၥည္းေတြနဲ႔မတည့္ရင္ အေရျပားဟာ နီျမန္းတာနဲ႔ အနီကြက္ထြက္တာေတြ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ တတ္ႏိုင္သမွ် သဘာ၀သန္႔စင္ပစၥည္းကိုပဲ ေရြးသင့္ပါတယ္။
(၁၃) အိမ္သံုးသန္႔စင္ပစၥည္းမ်ား
အိမ္သံုးသန္႔စင္ပစၥည္းေတြမွာပါတဲ့ ဓာတုပစၥည္းေတြနဲ႔မတည့္ရင္ အေရျပားဟာ နီျမန္းတာနဲ႔ အနီကြက္ထြက္တာေတြ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ တတ္ႏိုင္သမွ် သဘာ၀သန္႔စင္ပစၥည္းကိုပဲ ေရြးသင့္ပါတယ္။
(၁၄) လက္၀တ္လက္စား
လက္၀တ္လက္စားတခ်ဳိ႕မွာ နီကယ္ပါတာေၾကာင့္ နီကယ္နဲ႔မတည့္တဲ့သူေတြဟာ ၀တ္လိုက္ရင္ အေရျပားယားတာနဲ႔ နီျမန္းတာတို႔လို ဓာတ္မတည့္မႈေတြ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။
(၁၅) စာအုပ္
စာအုပ္ခ်စ္သူတို႔အတြက္ စာအုပ္အသစ္ကေန ထြက္လာတဲ့အနံ႔က ကမၻာေပၚမွာ အေကာင္းဆံုးအနံ႔ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။ ဒါေပမဲ့ ဓာတ္မတည့္မႈျဖစ္တတ္သူေတြအတြက္ေတာ့ အဲဒီအနံ႔က ႏွာေခါင္းပိတ္တာနဲ႔ ေခါင္းကိုက္တာကို ျဖစ္ေစႏိုင္ပါတယ္။
(Healthy Life ဂ်ာနယ္မွ စီစဥ္တင္ဆက္သည့္ အပတ္စဥ္ ေသာၾကာေန႔ထုတ္ Healthy Life ဂ်ာနယ္၊ https://www.facebook.com/healthylifejournalmyanmar/ ႏွင့္ www.healthylifejournalmyanmar.com တို႔တြင္ ေဖာ္ျပပါရွိသမွ် က်န္းမာေရးႏွင့္ အလွအပဆိုင္ရာ သတင္းမ်ား၊ သတင္းေဆာင္းပါးမ်ား၊ အေမးအေျဖမ်ား၊ ဘာသာျပန္ေဆာင္းပါးမ်ားကို လြတ္လပ္စြာ မွ်ေ၀ႏိုင္ပါသည္။ သို႔ရာတြင္ မည္သည့္ Facebook စာမ်က္ႏွာ၊ Website မ်ားတြင္မဆိုျပန္လည္ကူးယူေဖာ္ျပျခင္းကို ခြင့္မျပဳပါေၾကာင္း အသိေပး ေၾကညာအပ္ပါသည္။)