ပါေမာကၡဦးေန၀င္း (အ႐ိုးအထူးကု ဆရာ၀န္ႀကီး)ႏွင့္ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးျခင္း
ေမး ။ ႐ိုးတြင္းျခင္ဆီ ကင္ဆာေရာဂါအေၾကာင္း သိပါရေစဆရာ။
ေျဖ ။ ကင္ဆာေရာဂါေတြမွာ အၿမဲတမ္းႏွစ္မ်ဳိး ရွိပါတယ္။ Primary Malignant Tumor နဲ႔ Secondary Malignant Tumor ဆိုၿပီး ႏွစ္မ်ဳိးရွိပါတယ္။
အ႐ိုးမွာ စျဖစ္တဲ့ ကင္ဆာမွာေတာ့ ဒီ Multiple Myeloma က အျဖစ္အမ်ားဆံုးပါပဲ။ ဒါက Primary Malignant Tumor ပဲျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာလိုဆုိရင္ေတာ့ အ႐ိုးျခင္ဆီမွာျဖစ္တဲ့ အ႐ိုးကင္ဆာပါ။ အ႐ိုးျခင္ဆီထဲမွာရွိတဲ့ Plasma Cells ေတြမွာျဖစ္တဲ့ Plasma Cytoma လို႔လည္း ေခၚပါတယ္။ Multiple Myeloma လို႔လည္း ေခၚပါ တယ္။ ဒီေရာဂါျဖစ္ရင္ တျခားေရာဂါေတြလို ခႏၶာကုိယ္တစ္ေနရာတည္းမွာျဖစ္တတ္တာ မဟုတ္ဘဲ အ႐ိုးရွိတဲ့ေနရာ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာ ျပန္႔ၿပီးေတာ့ ျဖစ္တတ္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ သူ႔ကုိ Multiple Myeloma လို႔ေခၚပါတယ္။Solitory Myeloma ဆိုတဲ့ တစ္ေနရာတည္းမွာ ကြက္ၿပီးေတာ့ ကင္ဆာျဖစ္တာမ်ဳိးလည္း ရွိပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အဲဒီကင္ဆာက အေတာ္ေလးကို ရွားပါတယ္။
ေမး ။ ႐ိုးတြင္းျခင္ဆီအ႐ိုးကင္ဆာေရာဂါက အျဖစ္မ်ားပါသလား ဆရာ။
ေျဖ ။ ႐ိုးတြင္ျခင္ဆီအ႐ိုးကင္ဆာက အျဖစ္အမ်ားဆံုး ကင္ဆာေတြထဲက တစ္ခုပါပဲ။ လူႀကီးေတြမွာ အျဖစ္အမ်ားဆံုး Primary Malignant Tumor အမ်ဳိးအစားလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ တျခားေနရာမွာ ကင္ဆာျဖစ္ၿပီး ျပန္႔တာ မဟုတ္ဘဲ ကုိယ္တုိင္ ကင္ဆာစျဖစ္တဲ့ ေနရာမွာ ဒီကင္ဆာက အမ်ားဆံုးျဖစ္တာပါ။
ေမး ။ ႐ိုးတြင္းျခင္ဆီကင္ဆာေရာဂါက ဘာေၾကာင့္ ျဖစ္ရပါသလဲ ဆရာ။
ေျဖ ။ ကင္ဆာေရာဂါျဖစ္တဲ့အတြက္ ဘာေၾကာင့္ ျဖစ္တယ္လုိ႔ေတာ့ ဆရာတုိ႔ မေျပာႏုိင္ပါဘူး။ ကင္ဆာ ေရာဂါ အမ်ားစုက ဘာေၾကာင့္ျဖစ္တယ္ဆိုတာကုိ ေျပာျပလို႔မရပါဘူး။ ဘယ္က စျဖစ္လာတယ္ဆိုတာကုိပဲ ဆရာတုိ႔ ေလ့လာလို႔ ရပါတယ္။
ေမး ။ ႐ိုးတြင္းျခင္ဆီကင္ဆာေရာဂါက ဘယ္အသက္အရြယ္ေလာက္မွာ အျဖစ္မ်ားပါသလဲ ဆရာ။
ေျဖ ။ အသက္အရြယ္အားျဖင့္ ၅၀ ႏွစ္ေက်ာ္ ၆၀ ႏွစ္ေလာက္မွာ အျဖစ္မ်ားပါတယ္။ အမ်ဳိးသားေတြမွာ အျဖစ္ပုိမ်ားပါတယ္။
ေမး ။ ႐ိုးတြင္းျခင္ဆီကင္ဆာေရာဂါက မ်ဳိး႐ိုးလိုက္တတ္ပါသလား ဆရာ။
ေျဖ ။ ဒါက ကင္ဆာေရာဂါတစ္ခုျဖစ္တဲ့အတြက္ မ်ဳိး႐ိုးလိုက္ႏုိင္စြမ္းက တျခား ကင္ဆာ ေရာဂါေတြလိုပါပဲ။ ရိွေတာ့ရွိတတ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အၿမဲတမ္းေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။
ေမး ။ ႐ိုးတြင္းျခင္ဆီကင္ဆာေရာဂါျဖစ္ရင္ ဘယ္လို လကၡဏာေတြ ျပတတ္ပါသလဲ ဆရာ။
ေျဖ ။ ႐ုိးတြင္းျခင္ဆီကင္ဆာေရာဂါ ျဖစ္ၿပီဆိုရင္ အ႐ိုးေတြ နာလာပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ေက်ာ႐ိုးေတြနဲ႔ နံ႐ိုးေတြမွာအျဖစ္မ်ားပါတယ္။ တစ္ခါတေလ ေက်ာ႐ိုးေတြမွာျဖစ္ရင္ ေက်ာ႐ိုးထဲက အာ႐ံုေၾကာမေတြ ကုိထိၿပီး ခႏၶာကုိယ္ေအာက္ပုိင္းမသန္စြမ္းတာေတြ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ အစားအေသာက္ ပ်က္လာပါတယ္။ အားမရွိေတာ့ဘဲ အားနည္းလာပါတယ္။ ကုိယ္အေလးခ်ိန္က သိသိသာသာက်လာပါတယ္။ ကင္ဆာေရာဂါက အ႐ိုးေတြကိုစားၿပီး အ႐ိုးက်ဳိးလို႔ ေရာက္လာတဲ့ လူနာေတြလည္း ရွိပါတယ္။
ေမး ။ ႐ိုးတြင္းျခင္ဆီကင္ဆာေရာဂါကို ဘယ္လိုစစ္ေဆးမႈျပဳလုပ္ရပါသလဲဆရာ။
ေျဖ ။ ေရာဂါစစ္ေဆးမႈအေနနဲ႔ကေတာ့ ေသြးေတြ စစ္လိုက္ရင္ ေဟမိုဂလုိဗင္ ေသြးနီအားက သိပ္ကုိ က်ေနတတ္ပါတယ္။ ESR ကေတာ့ မ်ားၿပီး ၁၀၀ေက်ာ္ေအာင္ တက္ေနတာကုိ ေတြ႕ရတတ္ပါတယ္။ ေသြးထဲမွာ ပ႐ိုတင္းဓာတ္ေတြ အေတာ္တက္ေနတာကုိလည္း ေတြ႕ရပါတယ္။ Albumin နဲ႔ Globulin အခ်ဳိးေတြက ေျပာင္းျပန္ျဖစ္သြားပါတယ္။ Electrophoreis ဆုိတာ လုပ္လို႔ရပါတယ္။ ဒီေရာဂါရွိေနရင္ ေသြးထဲမွာ ပံုမွန္မဟုတ္တဲ့ ပ႐ိုတင္းေတြ ေတြ႕ရတတ္ပါတယ္။
X-ray ႐ိုက္ၾကည္႔ရင္လည္း အ႐ိုးေတြက အကြက္လုိက္ အကြက္လိုက္စားေနတာေတြ ေတြ႕ရပါတယ္။ ခါး႐ိုးနဲ႔ တင္ပါးဆံု႐ိုးေတြမွာ ေျပာင္းလဲခ်က္ေတြကို ေတြ႕ႏုိင္ပါတယ္။ ဆီးကုိစစ္ၾကည့္ရင္လည္း Bence Jones Protein ဆိုတာေတြကုိ ေတြ႕ေနတတ္ပါတယ္။ တစ္ခါတေလမွာ အ႐ိုးစယူၿပီး စစ္ေဆးလို႔ ရပါတယ္။ တစ္ခါတေလ အ႐ိုးက်ဳိးလို႔ ေရာက္လာတယ္ဆိုရင္ က်ဳိးတဲ့အ႐ိုးကုိ ခြဲစိတ္ေပးရင္းနဲ႔ အဲဒီကေနယူၿပီး စစ္ေဆးၾကည့္လို႔ရပါတယ္။
ေမး ။ ႐ိုးတြင္းျခင္ဆီကင္ဆာကို ဘယ္လို ကုသမႈေပးရပါသလဲ ဆရာ။
ေျဖ ။ ကုသမႈအပုိင္းအေနနဲ႔ကေတာ့ ကင္ဆာေဆးသြင္းကုသမႈ (Chpotherapy) ေပးရပါတယ္။ အဲဒါေတြကေတာ့ သက္ဆုိင္ရာ ဆရာ၀န္ေတြနဲ႔ ညိႇႏႈိင္းၿပီးေတာ့ ကုသပါတယ္။ ဆရာတုိ႔အပုိင္းအေနနဲ႔ကေတာ့ ကင္ဆာေၾကာင့္ အ႐ိုးေတြက်ဳိးတာေတြကုိ ကုေပးရတာျဖစ္ပါတယ္။ တစ္ခါတေလက်ရင္ေတာ့ မခြဲမစိတ္ဘဲ ကုသေပးပါတယ္။ တစ္ခါတေလမွာေတာ့ ခြဲစိတ္ၿပီး ကုသေပးရတာရွိပါတယ္။
ေမး ။ ႐ိုးတြင္းျခင္ဆီကင္ဆာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အမ်ားျပည္သူကို ပညာေပးလိုတာရွိရင္ ေျပာျပေပးပါဆရာ။
ေျဖ ။ အ႐ိုးကင္ဆာျဖစ္ၿပီဆုိရင္ ေစာစီးစြာသိမယ္၊ သိသိခ်င္း ကင္ဆာကုထံုးေတြကို စနစ္တက် ခံယူမယ္ ဆိုရင္ေတာ့ ပုိအသက္ရွည္ရွည္ေနႏုိင္မွာပါ။ ေရာဂါျဖစ္မွန္း အသိေနာက္က်ရင္ေတာ့ အသက္အႏၲရာယ္ အမ်ားႀကီး ရွိပါတယ္။
ေျခလက္အ႐ိုးေတြေရာ၊ တင္ပါးဆံု႐ိုးေတြေရာ၊ ခါး႐ိုးေရာ၊ ဦးေခါင္း႐ိုးေတြမွာေရာ တစ္ၿပိဳင္တည္းျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ႐ိုးတြင္းျခင္ဆီ အ႐ိုးကင္ဆာ ျဖစ္ၿပီး အ႐ိုးေတြနာတယ္၊ က်ဳိးတယ္ဆိုရင္ အေျခအေနမဆိုးခင္ ဆရာ၀န္နဲ႔ အျမန္ဆံုးျပျဖစ္ဖို႔ တုိက္တြန္းခ်င္ပါတယ္။ ေစာစီးစြာျပႏုိင္ေလ၊ စိတ္ဖိစီးမႈေတြနဲ႔ နာက်င္မႈေတြပုိသက္သာေအာင္ သက္ဆုိင္ရာဆရာ၀န္ေတြက အျမန္ဆံုး ထိထိေရာက္ေရာက္ ကုသေပးႏုိင္ေလေလျဖစ္မွာျဖစ္ပါတယ္။ ကုသမႈရလဒ္အေကာင္းဆံုးျဖစ္ေစဖို႔ ဆရာ၀န္ထံ အျမန္ဆံုးသြားျပဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။
(Healthy Life ဂ်ာနယ္မွ စီစဥ္တင္ဆက္သည့္ အပတ္စဥ္ ေသာၾကာေန႔ထုတ္ Healthy Life ဂ်ာနယ္၊ https://www.facebook.com/healthylifejournalmyanmar/ ႏွင့္ www.healthylifejournalmyanmar.com တို႔တြင္ ေဖာ္ျပပါရွိသမွ် က်န္းမာေရးႏွင့္ အလွအပဆိုင္ရာ သတင္းမ်ား၊ သတင္းေဆာင္းပါးမ်ား၊ အေမးအေျဖမ်ား၊ ဘာသာျပန္ေဆာင္းပါးမ်ားကို လြတ္လပ္စြာ မွ်ေ၀ႏိုင္ပါသည္။ သို႔ရာတြင္ မည္သည့္ Facebook စာမ်က္ႏွာ၊ Website မ်ားတြင္မဆိုျပန္လည္ကူးယူေဖာ္ျပျခင္းကို ခြင့္မျပဳပါေၾကာင္း အသိေပး ေၾကညာအပ္ပါသည္။)
