Healthy Life Ad
Life Style

ေက်ာ႐ိုးရွိ အဆစ္မ်ား ေရာင္ၿပီး ခိုင္သြားျခင္း (Ankylosing Spondylitis)

ပါေမာကၡဦးေန၀င္း (အ႐ိုးအထူးကု ဆရာ၀န္ႀကီးႏွင့္ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးျခင္း)

ေမး. ေက်ာ႐ိုးအဆစ္ေတြ ေရာင္ရမ္းတာက ဘယ္အသက္အရြယ္မွာ အျဖစ္မ်ားတတ္ပါသလဲ ဆရာ။

ေျဖ. ဒီေရာဂါက အသက္ ၂၀ နဲ႔ ၃၀ ႏွစ္ၾကားမွာ စျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ဒီေရာဂါက တျဖည္းျဖည္းပို ပိုဆိုးလာတတ္ပါတယ္။ ေရာဂါၾကြေနရင္ အဆစ္ေတြက အေတာ္နာပါတယ္။ တစ္ခါတေလ ခါးအဆစ္ေတြ၊ လည္ပင္းအဆစ္၊ ေပါင္အဆစ္ေတြပါ နာတတ္တယ္။ ေပါင္အဆစ္ပါေရာင္ၿပီး ခိုင္ရင္ ပိုဆိုးသြားပါတယ္။ အျဖစ္မ်ားတာက ေက်ာအဆစ္၊ ခါးအဆစ္နဲ႔ လည္ပင္းအဆစ္ေတြေရာင္ၿပီး ခိုင္တာက အျဖစ္မ်ားပါတယ္။ တစ္ခါတေလက်ရင္ ေပါင္အဆစ္ပါေရာင္ၿပီး ခိုင္သြားတတ္ပါတယ္။ ေရာဂါသဘာ၀ကိုက ေက်ာ႐ိုးအဆစ္၊ လည္ပင္း႐ိုးအဆစ္၊ တင္ပဆံု႐ိုးအဆစ္နဲ႔ ေပါင္အဆစ္ေတြပါေရာင္ၿပီး ခိုင္တတ္ပါတယ္။

ေမး. ေက်ာ႐ိုးအဆစ္ေတြ ေရာင္ရမ္းတာက ဘယ္လိုလူေတြမွာ အျဖစ္မ်ားပါသလဲ ဆရာ။

ေျဖ. ေက်ာ႐ိုးအဆစ္ေရာင္ရမ္းၿပီး ခိုင္တာက လူတိုင္းျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ အျဖစ္မ်ားတဲ့ ေရာဂါမဟုတ္ေပမယ့္ မၾကာခဏေတြ႕ေလ့ေတြ႕ထရွိပါတယ္။ အမ်ားအားျဖင့္ မ်ဳိး႐ိုးဗီဇရွိရင္ ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ မိဘမွာ ေက်ာ႐ိုးအဆစ္ေရာင္ရမ္းၿပီး ခိုင္ထားဖူးရင္ သားသမီးေတြမွာျဖစ္ႏိုင္တဲ့ အလားအလာပိုရွိပါတယ္။ ဆရာ့အေတြ႕အႀကံဳအရ တ႐ုတ္စပ္တဲ့ ပုဂၢဳိလ္ေတြမွာ ပိုအျဖစ္မ်ားတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။

ေမး. ေက်ာ႐ိုးအဆစ္ေရာင္ရမ္းၿပီး ခိုင္တဲ့အေျခအေနျဖစ္တဲ့အခါ ဘယ္လိုေ၀ဒနာေတြ ခံစားရတတ္ပါသလဲ ဆရာ။

ေျဖ. ဒီေရာဂါျဖစ္ရင္ ခါးကိုက္တယ္၊ ခါးနာတယ္၊ တင္ပဆံု၊ ေပါင္ေတြနာတယ္၊ ထိုးတယ္။ အေတာ္ဆိုးဆိုး ရြားရြားနာတာ၊ ကိုက္တာေတြ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ဆက္တိုက္ျဖစ္ေနတာမ်ဳိးေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ ေရာဂါလကၡဏာက ႐ုတ္တရက္ၾကြၿပီးရင္ ျပန္ၿငိမ္သြားတတ္ပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ ႐ုတ္တရက္ ျပန္နာတတ္ပါတယ္။ ေရာဂါျပန္ထတိုင္း၊ ထတိုင္းမွာ အဆစ္ေတြက အ႐ိုးေတြအျဖစ္ေျပာင္းၿပီး ပိုပိုခိုင္သြားတတ္ပါတယ္။

ဒီလိုေရာဂါရွိသူေတြက ခါးကုန္းေနတဲ့ အေနအထားမွာ ခိုင္သြားတာ မ်ားပါတယ္။ လည္ပင္းလိမ္သြားတဲ့ အေနအထားမွာ ခိုင္သြားတတ္ပါတယ္။ဆရာတို႔ ျမန္မာလူမ်ဳိးေတြက ပက္လက္ကုလားထိုင္ႀကိဳက္ေတာ့ ပက္လက္ကုလားထိုင္မွာထိုင္ရင္း အဆစ္ေရာင္ၿပီး ခိုင္သြားေတာ့ ခါးကုန္းေနတာမ်ားပါတယ္။ သိပ္ဆိုးတဲ့အေျခအေနမွာ ခါးကုန္းေနေတာ့ ေရွ႕ကို သိပ္ၾကည့္လို႔ မရေတာ့ပါဘူး။

ေမး. ေက်ာ႐ိုးအဆစ္ေရာင္ရမ္းၿပီး ခိုင္တဲ့အေျခအေနမျဖစ္ေအာင္ ဘယ္လိုကာကြယ္ႏိုင္ပါသလဲ ဆရာ။

ေျဖ. ကာကြယ္နည္းမရွိပါဘူး။ ေရာဂါျဖစ္တဲ့အခါ အေျခအေနမဆိုးသြားေအာင္ပဲ ကာကြယ္လို႔ရပါတယ္။ အဲဒီလိုလူနာေတြ ဆရာတို႔ဆီ ေစာေစာစီးစီး ေရာက္လာရင္ ဆရာတို႔က အၿမဲေျပာရပါတယ္။ “ခါးကို မတ္မတ္ထိုင္ပါ၊ ပက္လက္ကုလားထိုင္မွာ မထိုင္နဲ႔၊ ကိုယ္လက္လႈပ္ရွား ေလ့က်င့္ခန္းေတြကို ျဖည္းျဖည္းသက္သာလုပ္ေပးလို႔ရတယ္။ အသက္႐ွဴေလ့က်င့္ခန္းေတြကို လုပ္ေပးသင့္တယ္” ဆိုၿပီး မွာရပါတယ္။ အသက္႐ွဴေလ့က်င့္ခန္းလုပ္ခိုင္းတာက အဆစ္ခိုင္တဲ့ အတိုင္းအတာအတြင္းမွာပဲ ပံုမွန္ အသက္႐ွဴႏိုင္ေအာင္၊ အဆုတ္အေအးမိေ၀ဒနာ မျဖစ္ေအာင္ ပံုမွန္ျပဳလုပ္ခိုင္းတာ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒါ့အျပင္ အိပ္လို႔ရွိရင္ ေခါင္းအံုးကို နိမ့္နိမ့္ေလးနဲ႔ အိပ္ခိုင္းပါတယ္။ ေခါင္းအံုးျမင့္ျမင့္နဲ႔အိပ္ရင္ ေခါင္းငိုက္ေနတဲ့ပံုစံမွာ လည္ပင္းႀကီးေတာင့္ၿပီး အဲဒီအေနအထားမွာ ခိုင္သြားတတ္လို႔ပါ။ ပက္လက္ကုလားထိုင္မွာထိုင္ရင္ အဲဒီအေနအထားအတိုင္း ခိုင္သြားေရာ၊ လမ္းထေလွ်ာက္တဲ့အခါ ပံုပ်က္ပန္းပ်က္ႀကီး ျဖစ္သြားတတ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီလိုလူနာေတြလာရင္ ဆိုးဆိုးရြားရြားပံုစံမ်ဳိးနဲ႔ ခိုင္မသြားေအာင္ ဘယ္လိုေနထိုင္ရမယ္ဆိုတာ သင္ေပးရပါတယ္။ ေပါင္အဆစ္ဆိုရင္ မတ္ေနတဲ့ အေနအထားမွာ ခိုင္ရင္ ခပ္မတ္မတ္ ပံုပန္းမပ်က္ဘဲ လမ္းေလွ်ာက္လို႔ ရတတ္တယ္။ အေနအထားမမွန္ရင္ မသန္စြမ္းတဲ့ပံုစံက ဆိုးဆိုးရြားရြားႀကီး ျဖစ္သြားတတ္ပါတယ္။

ေမး. ေက်ာ႐ိုးအဆစ္ေရာင္ရမ္းၿပီး ခိုင္တဲ့ အေျခအေနသက္သာေအာင္ ဘယ္လိုထိန္းသိမ္းသင့္ပါသလဲ ဆရာ။

ေျဖ. အဆစ္ေတြေရာင္ရမ္းတာက တစ္ခါတေလ သိပ္နာပါတယ္။ အဲဒီအခါ အနာသက္သာေစတဲ့ေဆးေတြ ေပးလို႔ရပါတယ္။

ေမး. ေက်ာ႐ိုးအဆစ္ေရာင္ရမ္းတဲ့ အဆင့္ကေန ခိုင္မသြားေအာင္ လုပ္လို႔မရဘူးလား ဆရာ။

ေျဖ. မခိုင္ေအာင္ေတာ့ လုပ္လို႔ မရပါဘူး။ ေရာဂါကို ရပ္သြားေအာင္လည္း လုပ္လို႔မရပါဘူး။ ခိုင္တဲ့ ပံုစံမွာ ဆိုးဆိုးရြားရြားျဖစ္မသြားေအာင္ပဲ ထိန္းေပးလို႔ရပါတယ္။ တစ္ခုေတာ့ ရွိတယ္။ လူနာက ဆိုးဆိုးရြားရြား ခိုင္သြားတဲ့ အေနအထားနဲ႔ ေရာက္လာရင္၊ ေခါင္းကိုလည္း ေမာ့လို႔မရဘဲ ေရွ႕ကို ၾကည့္လို႔မရတဲ့ အေနအထားမ်ဳိးဆိုရင္ ဆရာတို႔က ခြဲစိတ္ၿပီး ကုသမႈေပးရပါတယ္။

ေမး. ေက်ာ႐ိုးအဆစ္ေရာင္ရမ္းၿပီး ခိုင္တဲ့လူနာေတြက ဆရာတို႔ဆီေရာက္လာရင္ အသက္ဘယ္ေလာက္ ျဖစ္ေနတတ္ပါသလဲ ဆရာ။

ေျဖ. ဆရာတို႔ဆီလာျပတဲ့ လူနာေတြမွာ ေတာရြာေတြက ခါးႀကီးခိုင္ၿပီး အသက္ႀကီးမွ ေရာက္လာတဲ့ လူနာေတြလည္း ရွိပါတယ္။ တခ်ဳိ႕လူေတြက်ေတာ့ ငယ္ငယ္ရြယ္ရြယ္မွာျဖစ္ၿပီး ေစာေစာစီးစီး လာျပတတ္ပါတယ္။ အမ်ားအားျဖင့္ ေတာနယ္ေတြက လာတဲ့လူေတြက ပံုပ်က္ပန္းပ်က္ျဖစ္မွ ေရာက္လာတာမ်ားပါတယ္။

ေမး. ေက်ာ႐ိုးအဆစ္ေရာင္ရမ္းၿပီး ခိုင္တဲ့ အေျခအေနကို ဘယ္လိုေရာဂါရွာေဖြ စမ္းသပ္မႈေတြ ျပဳလုပ္ရေလ့ရွိပါသလဲ ဆရာ။

ေျဖ. ေက်ာ႐ိုးအဆစ္ေရာင္ရမ္းတဲ့အခါ ပံုပ်က္ပန္းပ်က္ျဖစ္ေနရင္ ဆရာတို႔က ၾကည့္လိုက္တာနဲ႔တင္ သိပါတယ္။ ေရာဂါေစာေစာစီးစီး အဆင့္မွာဆိုရင္ေတာ့ ဆရာတို႔က လူနာရဲ႕ ခါးလႈပ္ရွားမႈ၊ လည္ပင္းလႈပ္ရွားမႈနဲ႔ တင္ပဆံုကြင္းလႈပ္ရွားမႈေတြကိုၾကည့္ၿပီး စမ္းသပ္ၾကည့္ရပါတယ္။ အဲဒီအခါ သံသယရွိတယ္ဆိုရင္ ဓာတ္မွန္႐ိုက္ၾကည့္ရပါတယ္။ ေရာဂါျဖစ္တဲ့ အေျခအေနမွာ ေသြးစစ္ေဆးၾကည့္တာေၾကာင့္ သိႏိုင္ပါတယ္။ ေသြးစစ္ေဆးတာက အခုေလာေလာဆယ္ ဒီႏိုင္ငံမွာ မရေသးဘူးလို႔ ဆရာထင္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံျခားကိုပို႔ၿပီး စစ္ရပါတယ္။ ဒါမွသာ ေစာေစာစီးစီးအဆင့္မွာ ေရာဂါကို ေတြ႕ႏိုင္မွာပါ။

ေမး. ေက်ာ႐ိုးအဆစ္ေရာင္ရမ္းၿပီး ခိုင္တဲ့ အေျခအေနျဖစ္တဲ့အခါ ဘယ္လိုကုသမႈေပးရပါသလဲ ဆရာ။

ေျဖ. ေရာဂါက လူနာတစ္ဦးနဲ႔ တစ္ဦးမွာ မတူပါဘူး။ ဒီေရာဂါက ဘယ္အေျခအေနအထိ ဆိုးရြားသြားမယ္ဆိုတာလည္း လူနာတစ္ေယာက္နဲ႔ တစ္ေယာက္မွာ မတူပါဘူး။ အေျခအေနတစ္ခုေရာက္လာရင္ ေရာဂါက သူ႔ဘာသာ ရပ္သြားတတ္တယ္၊ ေရွ႕ဆက္မတိုးေတာ့ပါဘူး။ တခ်ဳိ႕လူနာေတြကေတာ့ ခါး႐ိုးေလာက္ပဲေတာင့္ၿပီး ခိုင္သြားတာရွိတယ္၊ တခ်ဳိ႕လူနာေတြက်ေတာ့ လည္ပင္းလည္းေတာင့္တယ္၊ ခါးလည္းေတာင့္တယ္၊ အဲဒီအေနအထားနဲ႔ ခိုင္သြားတတ္ပါတယ္။ ေပါင္အဆစ္ေတာ့ မပါဘူး။ အဲဒီအခါ အမ်ားႀကီး ေနထိုင္ရသက္သာပါတယ္။ လူနာတစ္ေယာက္နဲ႔တစ္ေယာက္ ေရာဂါဆိုးရြားတဲ့အတိုင္းအတာက ဘယ္ေလာက္အထိ ျဖစ္သြားမလဲဆိုတာ ေျပာလို႔မရပါဘူး။ ေရာဂါဆက္ျဖစ္မယ့္အတိုင္းအတာကိုလည္း ေသခ်ာေျပာလို႔မရပါဘူး။ ဆရာ့ အေတြ႕အႀကံဳအရ တခ်ဳိ႕လူနာေတြက်ေတာ့ ဆိုးဆိုးရြားရြားအထိ ျဖစ္တတ္တယ္၊ တခ်ဳိ႕လူနာေတြက် ေတာ့ မဆိုးရြားတဲ့ အဆင့္မွာပဲ ရပ္သြားတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။

ေမး. ေက်ာ႐ိုးအဆစ္ေရာင္ရမ္းၿပီး ခိုင္တဲ့ အေျခအေနျဖစ္တဲ့အခါ ဘယ္လိုကုသမႈေပးရပါသလဲ ဆရာ။

ေျဖ. အမ်ားအားျဖင့္ေတာ့ နာက်င္မႈျဖစ္တဲ့အခါ သက္သာေအာင္ ေဆးကုသမႈေပးပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ အေနအထိုင္မွန္ေအာင္ လမ္းၫႊန္ေပးရတယ္။ ၿပီးေတာ့ ျပန္လည္သန္စြမ္းေရး ကုထံုးေတြ ေပးရပါတယ္။

တခ်ဳိ႕လူနာေတြကေတာ့ ခါး႐ိုးေလာက္ပဲ ေတာင့္ၿပီး ခိုင္သြားတာရွိတယ္၊ တခ်ဳိ႕လူနာေတြက်ေတာ့ လည္ပင္းလည္းေတာင့္တယ္၊ ခါးလည္းေတာင့္တယ္၊ အဲဒီအေနအထားနဲ႔ ခိုင္သြားတတ္ပါတယ္။ ေပါင္အဆစ္ေတာ့ မပါဘူး။ အဲဒီအခါ အမ်ားႀကီး ေနထိုင္ရသက္သာပါတယ္။

ေမး. ေက်ာ႐ိုးအဆစ္ေရာင္ရမ္းၿပီး ခိုင္တဲ့ အေျခအေနျဖစ္တာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အမ်ားျပည္သူကို ပညာေပးလိုတာရွိရင္ သိပါရေစ ဆရာ။

ေျဖ. ေက်ာ႐ိုးအဆစ္ေရာင္ရမ္းၿပီး ခိုင္တဲ့ေရာဂါက မ်ဳိး႐ိုးလည္းရွိတယ္၊ ခါးလည္းနာတယ္၊ တင္ပဆံု႐ိုးလည္း နာတယ္၊ လည္ပင္းေတြ တင္းတယ္၊ ေတာင့္တယ္ဆိုရင္ေတာ့ ဆရာ၀န္နဲ႔ ေစာေစာစီးစီး ျပသသင့္ပါတယ္။ ေစာေစာစီးစီးျပလိုက္ရင္ ဆိုးဆိုးရြား ရြားပံုစံမွာ ခိုင္မသြားေအာင္ အေနအထိုင္၊ လႈပ္ရွားမႈေတြဆင္ျခင္ႏိုင္မယ္၊ အ႐ိုးအေၾကာသန္စြမ္းမႈဆိုင္ရာ ကုသမႈ (Physiotherapy) လုပ္လို႔ရမယ္၊ အဲဒီလိုလုပ္တာေၾကာင့္ ပံုပ်က္ပန္းပ်က္အေနအထားမွာ မခိုင္ေတာ့ဘဲ ပံုမွန္အေနအထားမွာပဲ ခိုင္သြားပါမယ္။ ဒီလိုပံုမွန္အေနအထားမွာ ခိုင္သြားတယ္ဆိုရင္ လူနာအေနနဲ႔ ေနသာထိုင္သာ အမ်ားႀကီးရွိသြားၿပီး အလုပ္ေတြကိုလည္း အမ်ားႀကီး လုပ္ေဆာင္ႏိုင္သြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒီေရာဂါေၾကာင့္ ခါး႐ိုးခိုင္တယ္၊ လည္ပင္း႐ိုး ခိုင္တယ္ . . ဒါေပမဲ့ လက္အဆစ္၊ ဒူးအဆစ္ေတြ ဘာမွမျဖစ္ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ခါးက မတ္မတ္ေလးခိုင္တယ္၊ လည္ပင္း႐ိုးက မတ္မတ္ေလးခိုင္တယ္ဆိုရင္ လူေကာင္းလုိပဲ သြားလာလႈပ္ရွားေနထိုင္ လုပ္ကိုင္လို႔ ရပါတယ္။ ဘာမွမျဖစ္ပါဘူး။ စာေရးလို႔ရတယ္၊ အကုန္လုပ္လို႔ရပါတယ္။ ဒီအဆင့္မွာ နာလည္း မနာေတာ့ဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ဒီေရာဂါေၾကာင့္ အဆစ္ခိုင္သြားရင္ေတာင္ စိတ္ဓာတ္က်စရာ မလိုပါဘူး။ ပံုမွန္ လူေကာင္းတစ္ေယာက္လိုပဲ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ပါတယ္။

(Healthy Life ဂ်ာနယ္မွ စီစဥ္တင္ဆက္သည့္ အပတ္စဥ္ ေသာၾကာေန႔ထုတ္ Healthy Life ဂ်ာနယ္၊ https://www.facebook.com/healthylifejournalmyanmar/ ႏွင့္ www.healthylifejournalmyanmar.com တို႔တြင္ ေဖာ္ျပပါရွိသမွ် က်န္းမာေရးႏွင့္ အလွအပဆိုင္ရာ သတင္းမ်ား၊ သတင္းေဆာင္းပါးမ်ား၊ အေမးအေျဖမ်ား၊ ဘာသာျပန္ေဆာင္းပါးမ်ားကို လြတ္လပ္စြာ မွ်ေ၀ႏိုင္ပါသည္။ သို႔ရာတြင္ မည္သည့္ Facebook စာမ်က္ႏွာ၊ Website မ်ားတြင္မဆိုျပန္လည္ကူးယူေဖာ္ျပျခင္းကို ခြင့္မျပဳပါေၾကာင္း အသိေပး ေၾကညာအပ္ပါသည္။)

Most Popular

Healthy Life Ad
To Top