ပါေမာကၡဦးကိုကို(ဆီးခ်ဳိႏွင့္အေထြေထြေရာဂါအထူးကုဆရာ၀န္ႀကီးႏွင့္ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးျခင္း)
ေမး ။ ကူးစက္ေရာဂါေတြနဲ႔ ကူးစက္မဟုတ္တဲ့ ေရာဂါေတြမွာ ဘယ္ေရာဂါေတြက ပိုအျဖစ္မ်ားပါသလဲ ဆရာ။
ေျဖ ။ ကူးစက္မဟုတ္တဲ့ ေရာဂါေတြက ပိုအျဖစ္မ်ားပါတယ္။ ၂၁ ရာစုႏွစ္မွာ ကူးစက္မဟုတ္တဲ့ ေရာဂါေတြ က ၆၀ ရာခိုင္ႏႈန္းေလာက္ကို ျဖစ္ေနပါတယ္။
ကူးစက္ေရာဂါေတြက တီဘီေရာဂါ၊ ငွက္ဖ်ား ေရာဂါ၊ HIV ပိုးစတာေတြ ျဖစ္ၿပီး ကူးစက္မဟုတ္တဲ့ ေရာဂါေတြက ဆီးခ်ဳိေသြးခ်ဳိေရာဂါ၊ ေသြးတိုးေရာဂါ၊ ႏွလံုးေသြးေၾကာေရာဂါ၊ ကင္ဆာေရာဂါနဲ႔နာတာရွည္ အသက္႐ွဴက်ပ္တဲ့ အဆုတ္ေရာဂါ(COPD) တို႔ ျဖစ္ၾကပါတယ္။ အခုေနာက္ပိုင္း ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ကူးစက္မဟုတ္တဲ့ ေရာဂါေတြက ပိုၿပီး အျဖစ္မ်ားလာပါတယ္။ ေသြးတိုးေရာဂါဆိုရင္ လူသံုးေယာက္မွာတစ္ေယာက္ႏႈန္းျဖစ္ေနၿပီး ဆီးခ်ဳိေရာဂါ ျဖစ္ႏႈန္းကလည္း ျမင့္တက္လာပါတယ္။
ေမး ။ ကူးစက္မဟုတ္တဲ့ ေရာဂါေတြနဲ႔ ကူးစက္ေရာဂါေတြမွာ ဘယ္အမ်ဳိးအစားကို အရင္ထိန္းခ်ဳပ္ဖို႔ အေရးႀကီးပါသလဲ ဆရာ။
ေျဖ ။ ကူးစက္မဟုတ္တဲ့ ေရာဂါေတြနဲ႔ ကူးစက္ေရာဂါေတြကို ၿပိဳင္တူဦးစားေပးၿပီး ထိန္းခ်ဳပ္ဖို႔ လိုပါတယ္။ တစ္မ်ဳိးၿပီးမွတစ္မ်ဳိးကို ထိန္းခ်ဳပ္တာကလည္း အဆင္မေျပပါဘူး။ ၿပိဳင္တူကာကြယ္ေရးေတြ လုပ္ေဆာင္မွ ထိေရာက္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ေမး ။ ကူးစက္မဟုတ္တဲ့ ေရာဂါေတြက ဘာေၾကာင့္ျဖစ္ရပါသလဲ ဆရာ။
ေျဖ ။ ကူးစက္မဟုတ္တဲ့ ေရာဂါေတြက အဓိကအားျဖင့္ က်န္းမာေရးနဲ႔ ညီၫြတ္တဲ့ ေနထိုင္စားေသာက္မႈ ပံုစံ (Healthy Lifestyle) မရွိလို႔ ျဖစ္ရတာပါ။ အရက္ကိုအႏၲရာယ္ရွိေလာက္တဲ့ ပမာဏအထိေသာက္တာ၊ ေဆးလိပ္ေသာက္တာ၊ အ၀လြန္တာ၊ ေလ့က်င့္ခန္းမလုပ္တာ စတဲ့ အခ်က္ေတြေၾကာင့္ ျဖစ္ရတာျဖစ္ပါတယ္။
ေမး ။ ဒါဆိုရင္ ကူးစက္မဟုတ္တဲ့ ေရာဂါေတြကို ကာကြယ္ဖို႔ ဘယ္လိုနည္းလမ္းေတြကို ေန႔စဥ္ လိုက္နာသင့္ပါသလဲ ဆရာ။
ေျဖ ။ ေ
န႔တိုင္း က်န္းမာေရးနဲ႔ ညီၫြတ္တဲ့ ေနထိုင္ စားေသာက္မႈပံုစံကို လိုက္နာေနရပါမယ္။ ေဆးလိပ္မေသာက္ရပါဘူး။ အရက္ကို အႏၲရာယ္ျဖစ္ေလာက္တဲ့ အတိုင္းအတာအထိမေသာက္ရပါဘူး။ အ၀မလြန္ေအာင္ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ကို ထိန္းခ်ဳပ္ေနရပါမယ္။ အခ်ဳိရည္ေတြကို တတ္ႏိုင္သမွ် ေရွာင္ရပါမယ္။ အဆီအအိမ့္မ်ားတဲ့ အစာ၊ ၀က္အဆီ စတာေတြကို ေရွာင္ရပါမယ္။ ေလ့က်င့္ခန္းကို ပံုမွန္ လုပ္ေဆာင္ေပးရပါမယ္။
ခက္တာက လူေတြဟာ ဒီအခ်က္ေတြကို ေန႔စဥ္ေန႔တိုင္း တစ္ဘ၀လံုး ဆင္ျခင္ေနရမွာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ အခက္အခဲရွိတာေၾကာင့္ ေရာဂါေတြ အျဖစ္မ်ားလာတာပါ။
ေမး ။ ကူးစက္မဟုတ္တဲ့ ေရာဂါေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ထပ္မံေျပာၾကားလိုတာရွိရင္ သိပါရေစ ဆရာ။
ေျဖ ။ အေရးႀကီးတာက ေနထိုင္မႈပံုစံကလည္း အေရးႀကီးပါတယ္။
တစ္ေန႔ကုိ နာရီ၀က္ေလာက္ ေလ့က်င့္ခန္းလုပ္ပါ။ ေသြးေပါင္တက္ေနခ်ိန္မွာေတာ့ ေလ့က်င့္ခန္းမလုပ္ပါနဲ႔။
အဆီေလွ်ာ့စားပါ။ အသီးအႏွံမ်ားမ်ားစားပါ။
စိတ္ဖိစီးမႈကုိ ေလွ်ာ့ခ်ရပါမယ္။
အ၀မလြန္ေအာင္ထိန္းရပါမယ္။
ကူးစက္မဟုတ္တဲ့ ေရာဂါေတြက တစ္ခုျဖစ္ရင္ ေနာက္တစ္ခုဆက္စပ္ျဖစ္တတ္တာေၾကာင့္ ဥပမာ- ေသြးတိုးေရာဂါရွိတယ္လို႔ သတ္မွတ္ထားတယ္ဆုိရင္၊ သတ္မွတ္ထားတဲ့ ေသြးေပါင္ေတြေက်ာ္ေနၿပီ ဆုိရင္ ေနထိုင္စားေသာက္မႈပံုစံကုိ က်န္းမာေရးနဲ႔ ညီၫြတ္ေအာင္ အရင္ေျပာင္းေပးရပါမယ္။ ေနာက္ၿပီး ေဆးမွန္မွန္ေသာက္ရပါမယ္။ ေက်ာက္ကပ္ထိ၊ မထိ ဆီးစစ္ရပါမယ္။
(Healthy Life ဂ်ာနယ္မွ စီစဥ္တင္ဆက္သည့္ အပတ္စဥ္ ေသာၾကာေန႔ထုတ္ Healthy Life ဂ်ာနယ္၊ https://www.facebook.com/healthylifejournalmyanmar/ ႏွင့္ www.healthylifejournalmyanmar.com တို႔တြင္ ေဖာ္ျပပါရွိသမွ် က်န္းမာေရးႏွင့္ အလွအပဆိုင္ရာ သတင္းမ်ား၊ သတင္းေဆာင္းပါးမ်ား၊ အေမးအေျဖမ်ား၊ ဘာသာျပန္ေဆာင္းပါးမ်ားကို လြတ္လပ္စြာ မွ်ေ၀ႏိုင္ပါသည္။ သို႔ရာတြင္ မည္သည့္ Facebook စာမ်က္ႏွာ၊ Website မ်ားတြင္မဆိုျပန္လည္ကူးယူေဖာ္ျပျခင္းကို ခြင့္မျပဳပါေၾကာင္း အသိေပး ေၾကညာအပ္ပါသည္။)
