ပါေမာကၡဦးတင္၀င္း (မ်က္စိအထူးကုဆရာ၀န္ႀကီး)
ပါေမာကၡ၊ ဌာနမွဴး ရန္ကုန္ မ်က္စိေဆး႐ံုႀကီးႏွင့္ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးျခင္း
ေမး. ကေလးေတြမွာ မ်က္မွန္တပ္ဖုိ႔လုိတာက ဘာေၾကာင့္ပါလဲ ဆရာ။
ေျဖ. ကေလးေတြမွာ မ်က္မွန္တပ္ဖုိ႔လုိအပ္တာက မ်က္စိမႈန္တာေၾကာင့္ပါပဲ။ လူေတြထင္ေနၾကသလုိ ကေလးေတြမွာ ေရာဂါတစ္ခုခုေၾကာင့္ မ်က္မွန္တပ္ရတာမ်ဳိး လုံး၀မဟုတ္ပါဘူး။
အရင္ဆုံး မ်က္စိရဲ႕ ခႏၶာေဗဒကုိ ရွင္းျပခ်င္ပါတယ္။ မ်က္စိက ကင္မရာလုိပဲ အလင္းတန္းေတြက မွန္ဘီလူးကုိျဖတ္ၿပီး ဆုံခ်က္ (Focus) က အာ႐ံုခံလႊာ (Retina)ေပၚက်တယ္။ မ်က္ေၾကာလႊာက ဦးေႏွာက္ကုိ သတင္းပုိ႔တယ္။ အဲဒီ သတင္းအခ်က္အလက္ေတြကုိ ဦးေႏွာက္ရဲ႕ေနာက္ဘက္ ေအာက္နားမွာရွိတဲ့ Occipital Lobeမွာရွိတဲ့ Visual Cortex က ပုံရိပ္ကုိလက္ခံရတယ္။ ေစာေစာကေျပာခဲ့တဲ့ လမ္းေၾကာင္းတစ္ေလွ်ာက္ အားလုံးေကာင္းမြန္ေနဖုိ႔လုိပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ လင္းမွန္ (Lens)ကလည္း ၾကည္လင္ေနဖုိ႔လုိတယ္။ Vitreous လုိ႔ေခၚတဲ့ အရည္ၾကည္ကလည္း ၾကည္လင္ေနရမယ္။ သူငယ္အိမ္ (Pupil)ကလည္း လုပ္ငန္းေဆာင္တာ ေကာင္းေနရမယ္။
မ်က္ၾကည္လႊာကေန မ်က္စိအာ႐ံုခံလႊာအထိ မ်က္လုံးအလ်ားက ျမန္မာလူမ်ဳိးေတြမွာဆုိရင္ ၂၂ -၂၃ မီလီမီတာေလာက္ရွိတယ္။ ဒီထက္ရွည္သြားရင္၊ ဒီထက္တုိသြားရင္မျမင္ႏုိင္ေတာ့ဘူး။ အဲဒီေတာ့ ျမင္ေအာင္ ႐ူပေဗဒနည္းနဲ႔ တြက္ခ်က္ၿပီး ကုသရတယ္။ မ်က္လုံးအလ်ားရွည္တယ္ဆုိရင္ မွန္ဘီလူးခြက္ (Concave Lens)လုိ႔ေခၚၿပီး အႏုတ္ပါ၀ါနဲ႔ျပတယ္။ မ်က္လုံးအလ်ားတုိတယ္ဆုိရင္ မွန္ဘီလူးခုံး (Convex Lens)လုိ႔ေခၚၿပီး အေပါင္းပါ၀ါနဲ႔ျပတယ္။ အေ၀းမႈန္ရင္ အႏုတ္ပါ၀ါဆုိၿပီး လူေတြက အလြယ္မွတ္ၾကတယ္။ တကယ္ေတာ့ ဒီလုိမဟုတ္ပါဘူး။ မ်က္လုံးအလ်ားေပၚမူတည္ၿပီး ဆရာတုိ႔က မ်က္မွန္ပါ၀ါေပးတာပါ။ ကေလးက ငယ္ငယ္ေလးကတည္းက မ်က္လုံးအလ်ားက ပုံမွန္ထက္ရွည္ေနရင္ ဒါမွမဟုတ္ တုိေနရင္ မ်က္မွန္တပ္ရမွာပါပဲ။
ေနာက္တစ္ခ်က္အေနနဲ႔ ရွင္းျပရရင္ မ်က္လုံးမွာ + 60 Diopter ရွိတယ္။ မ်က္ၾကည္လႊာ (Cornea) ကေန + 40 ခြဲျခမ္းမႈရွိၿပီး မွန္ဘီလူး (Lens)ကေန + 20 ခြဲျခမ္းမႈရွိတယ္။ အဲဒီမွာ မ်က္ၾကည္လႊာရဲ႕ အေကြးအေကာက္ (Curvature)က ပုံမွန္မဟုတ္ရင္ မ်က္မွန္လုိပါတယ္။ မ်က္စိက မ်က္ၾကည္လႊာရဲ႕ Curvature နဲ႔ မ်က္လုံးအလ်ား (Axial Length Of The Eye Ball)ဆုိတဲ့ အခ်က္ႏွစ္ခ်က္အေပၚ မူတည္ၿပီး မ်က္မွန္တပ္ရတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဆရာဆုိရင္ မ်က္လုံးအလ်ားရွည္တဲ့အတြက္ အႏုတ္ပါ၀ါမ်က္မွန္တပ္ထားရတယ္။ ဆရာကေန ေမြးလာမယ့္သားသမီးေတြမွာဆုိရင္ အႏုတ္ပါ၀ါမ်က္မွန္တပ္ရဖုိ႔ သူမ်ားထက္ပုိမ်ားတယ္။ အေဖ၊ အေမ မ်က္မွန္တပ္ရလုိ႔ ကေလးမွာ မ်က္မွန္တပ္ရတတ္တယ္ဆုိတာ မွန္ကန္မႈေတာ့ရွိတယ္။ ဒါေပမဲ့ လူတုိင္းေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ ဆရာ့အေဖနဲ႔အေမက မ်က္မွန္မတပ္ရေပမယ့္ ဆရာနဲ႔ ဆရာ့ညီမ်က္မွန္တပ္ရတယ္။
ေမး. မိဘေတြ အေ၀းမႈန္ရင္ ကေလးက အသက္ငယ္ငယ္နဲ႔ မ်က္မွန္တပ္ရတတ္တယ္ဆုိတာကေကာ မွန္ပါသလားဆရာ။
ေျဖ. ဒါလည္း သက္ဆုိင္မႈရွိပါတယ္။ မ်ဳိး႐ုိးလုိက္တာေပါ့။ ဆရာဆုိရင္ မ်က္လုံးအလ်ားရွည္တဲ့အတြက္ အႏုတ္ပါ၀ါမ်က္မွန္တပ္ထားရတယ္။ ဆရာကေန ေမြးလာမယ့္ သားသမီးေတြမွာဆုိရင္ အႏုတ္ပါ၀ါမ်က္မွန္တပ္ရဖုိ႔ သူမ်ားထက္ပုိမ်ားတယ္။ အေဖ၊ အေမ မ်က္မွန္တပ္ရလုိ႔ ကေလးမွာ မ်က္မွန္တပ္ရတတ္တယ္ဆုိတာ မွန္ကန္မႈေတာ့ရွိတယ္။ ဒါေပမဲ့ လူတုိင္းေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ ဆရာ့အေဖနဲ႔အေမက မ်က္မွန္မတပ္ရေပမယ့္ ဆရာနဲ႔ ဆရာ့ညီမ်က္မွန္တပ္ရတယ္။ က်န္တဲ့ေမာင္ႏွမေတြက်ေတာ့ မတပ္ရပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ မိဘမ်က္မွန္တပ္ရရင္ သားသမီးမွာမ်က္မွန္တပ္ရႏုိင္တဲ့ အခြင့္အလမ္းေတာ့ ပုိမ်ားတယ္လုိ႔ေတာ့ ေျပာလုိ႔ရပါတယ္။
ေမး. မိဘမ်က္မွန္တပ္ရၿပီး ေမြးလာတဲ့သားသမီး အားလုံးထဲကေန တခ်ဳိ႕သူေတြပဲ မ်က္မွန္တပ္ရတာကေကာ ဘာေၾကာင့္ပါလဲ ဆရာ။
ေျဖ. ဒါက မ်ဳိး႐ုိးဗီဇသေဘာတရား (Genetic Pattern)နဲ႔ သက္ဆုိင္ပါတယ္။ မိဘေတြက ေမြးလာတဲ့ကေလးမွာ မ်က္မွန္တပ္ရတဲ့ Gene (မ်ဳိး႐ုိးဗီဇ)ပါရင္ Gene ရဲ႕ ျပဳျပင္မႈေၾကာင့္ မ်က္လုံးအလ်ားက အတုိ၊ အရွည္ျဖစ္သြားၿပီး မ်က္မွန္တပ္ရတယ္။ ဒါေပမဲ့ တိက်တဲ့ မ်ဳိး႐ုိးဗီဇပုံစံ (Genetic Pattern) ေတာ့ မရွိဘူး။ မ်ဳိး႐ုိးဗီဇနဲ႔ဆက္စပ္မႈ လ ေတာ့ရွိပါတယ္။ ႏုိင္ငံျခားမွာ မ်ဳိး႐ုိးဗီဇနဲ႔ ကေလးမ်က္မွန္တပ္ရတဲ့အေၾကာင္းကုိ တိတိက်က်သိဖုိ႔ သုေတသနလုပ္တာ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာၾကာေပမယ့္ အခုအထိ အေျဖမထြက္ေသးပါဘူး။
ေမး. ကေလးမွာ ပါ၀ါမ်က္မွန္လုိတာကုိ မ်က္မွန္မတပ္ဘဲေနရင္ ဘာျဖစ္တတ္ပါသလဲ ဆရာ။
ေျဖ. လူႀကီးမွာဆုိရင္ ပါ၀ါမ်က္မွန္လုိတာကုိ မတပ္လည္းဘာမွမျဖစ္ဘူး။ မႈန္တာကလြဲလုိ႔ေပါ့။ လူႀကီးမွာ ဘယ္ဘက္မ်က္လုံးက ပုံရိပ္တစ္ခုျမင္တယ္။ ညာဘက္မ်က္လုံးက ပုံရိပ္တစ္ခုျမင္တယ္။ ဒါေပမဲ့ ဒီပုံရိပ္ႏွစ္ခုကုိ ဦးေႏွာက္က လက္ခံၿပီး ထပ္ေပးလုိက္တဲ့အခါက်ေတာ့ ပုံရိပ္္တစ္ခုတည္းျမင္တယ္။
ကေလးမွာက်ေတာ့ မ်က္စိတစ္ဖက္ကေကာင္းၿပီး တစ္ဖက္ကမႈန္ေနရင္ ေကာင္းတဲ့မ်က္လုံးနဲ႔ပဲ ၾကည့္တယ္။ မႈန္တဲ့မ်က္လုံးနဲ႔ မၾကည့္ေတာ့တဲ့အတြက္ ၾကာလာရင္ ပ်င္းတြဲမ်က္စိ (Lazy Eye) ျဖစ္သြားတယ္။ ေရာဂါမရွိေပမယ့္ အဲဒီမ်က္လုံးရဲ႕အျမင္က မသန္စြမ္းေတာ့ဘူး။ ဘာနဲ႔တူသလဲဆုိေတာ့ ညာလက္နဲ႔ စာေရးေနက် လူတစ္ေယာက္က ညာနဲ႔ေရးရင္ လက္ေရးလွႏုိင္ေပမယ့္ ဘယ္လက္နဲ႔ေရးရင္ေတာ့ ဘယ္လုိမွမလွႏုိင္ေတာ့ဘူး။ မ်က္စိႏွစ္ဖက္ စလုံးမႈန္ရင္ေတာ့ မ်က္စိတစ္ဖက္မႈန္တာနဲ႔စာရင္ ေတာ္ေသးတယ္။ ဒါေပမဲ့ ႏွစ္ဖက္စလုံးမႈန္ရင္လည္း ၾကာလာရင္ အျမင္အာ႐ုံလႈံ႕ေဆာ္မႈ (Visual Stimulus) မရတာမ်ဳိး ျဖစ္ႏုိင္တယ္။
ေမး. ပ်င္းတြဲမ်က္စိျဖစ္သြားခ်ိန္မွာ ဘယ္လုိကုသလုိ႔ရပါသလဲ ဆရာ။
ေျဖ. အသက္ ၁၂ႏွစ္မတုိင္ခင္မွာ Lazy Eye ျဖစ္မွန္းသိရင္ မ်က္စိေလ့က်င့္ခန္းေတြ လုပ္လုိ႔ရတယ္။ ေလ့က်င့္ခန္းအေနနဲ႔ မ်က္စိေကာင္းတဲ့ဘက္ကုိ ပိတ္ထားၿပီး မႈန္တဲ့ဘက္နဲ႔ၾကည့္ခုိင္းတာပါ။ လက္တစ္ဖက္က သိမ္ေနရင္ က်န္တဲ့လက္နဲ႔ညီေအာင္ ၀ိတ္မတဲ့ ေလ့က်င့္ခန္းလုိမ်ဳိးပါပဲ။ မႈန္တဲ့ဘက္နဲ႔ ၾကည့္ရင္းၾကည့္ရင္းနဲ႔ ရသြားတယ္။ ဒီထက္ေက်ာ္သြားရင္ေတာ့ ခက္ခဲသြားတယ္။ အသက္ ၂၀ ေနာက္ပုိင္းမွ သိရင္ေတာ့ မျဖစ္ႏုိင္ေတာ့ဘူး။
ေမး. ပ်င္းတြဲမ်က္စိျဖစ္သြားတာကုိ မသိဘဲထားလုိက္ရင္ေကာ ဘာဆက္ျဖစ္ႏုိင္ပါသလဲ ဆရာ။
ေျဖ. မ်က္စိမႈန္တဲ့ဘက္နဲ႔ လုံး၀မၾကည့္ဘဲ ေကာင္းတဲ့ဘက္နဲ႔ပဲ ၾကည့္ေနတဲ့အခါက်ေတာ့ ၾကာလာရင္ မ်က္စိေစြေစာင္းသြားႏုိင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကေလးတစ္ေယာက္ မ်က္စိေစြေစာင္းေနရင္ မ်က္စိဆရာ၀န္နဲ႔ျပၿပီး မ်က္မွန္စမ္းသပ္တာလုိ လုိအပ္တဲ့ ေဆးကုသမႈလုပ္ဖုိ႔ အေရးႀကီးပါတယ္။
ေမး. ကေလးအမ်ားစုက မ်က္စိမႈန္တာကုိ မေျပာတတ္ၾကဘူးေလ။ အဲဒီေတာ့ ကေလးတစ္ေယာက္ မ်က္မွန္ လုိတယ္ဆုိတာကုိ ဘယ္လုိသိႏုိင္ပါသလဲ ဆရာ။
ေျဖ. ဟုတ္ပါတယ္။ ကေလးအေတာ္မ်ားမ်ားက မ်က္စိမႈန္တာကုိ မေျပာတတ္ၾကပါဘူး။ အဲဒီေတာ့ မိဘနဲ႔ အုပ္ထိန္းသူေတြက သူတုိ႔ရဲ႕အမူအရာကုိၾကည့္ၿပီး သိႏုိင္ပါတယ္။ ကေလးေတြက မညာတတ္ပါဘူး။ ေက်ာင္းမွာ ေက်ာက္သင္ပုန္းေပၚကစာကုိ မျမင္ရရင္ ေဘးနားက သူငယ္ခ်င္းဆီက ၾကည့္လိမ့္မယ္။ မၾကည့္ဘဲ စာကူးရင္လည္း အမွားေတြခ်ည္းျဖစ္ေနမွာေပါ့။ အဲဒီလုိအမူအရာကုိ မိဘက သိပ္မသိႏုိင္ဘူး။ ကေလးရဲ႕ဆရာ၊ ဆရာမက အသိဆုံးပဲ။ ဒါေၾကာင့္ မိဘနဲ႔ ေက်ာင္းက ဆရာ၊ ဆရာမၾကား ဆက္သြယ္မႈရွိေနဖုိ႔လည္း အေရးႀကီးပါတယ္။ မိဘေတြအေနနဲ႔ ကေလးေက်ာင္းက ျပန္လာတဲ့အခါ စာကူးတာမွန္လား၊ မမွန္လား စစ္ၾကည့္တာမ်ဳိး၊ တီဗီၾကည့္ရင္ ေရွ႕နားတုိးၾကည့္တဲ့ အမူအရာရွိ၊ မရွိၾကည့္တာမ်ဳိးကေနလည္း သိႏုိင္တယ္။
ေမး. ကေလးေတြ မ်က္စိစုံမွိတ္တာကေကာ ဘာျပႆနာရွိပါသလဲ ဆရာ။
ေျဖ. ကေလးေတြက အၿမဲတမ္း မ်က္စိစုံမွိတ္တာဟာ အေလ့အက်င့္ေၾကာင့္ ျဖစ္တာမ်ားပါတယ္။ ဘာျပႆနာမွ မရွိႏုိင္ပါဘူး။ ေသခ်ာခ်င္ရင္ေတာ့ မ်က္စိဆရာ၀န္နဲ႔ စစ္ေဆးတာနဲ႔ ဦးေႏွာက္နဲ႔ အာ႐ုံေၾကာ အထူးကုဆရာ၀န္နဲ႔ စစ္ေဆးတာမ်ဳိးေတာ့ လုပ္လုိ႔ရပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဆရာ့အေတြ႕အႀကံဳအရေတာ့ ကေလးေတြ မ်က္ေတာင္စုံခတ္ၿပီး မ်က္စိစုံမွိတ္တာက လူႀကီးကုိ အတုခုိးရာကေန အေလ့အက်င့္ ျဖစ္သြားတာပါပဲ။
ေမး. ကေလးရဲ႕မ်က္စိက်န္းမာေရးနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး မိဘေတြကုိ ဘာအႀကံေပးလုိပါသလဲ ဆရာ။
ေျဖ. ကေလးေတြမွာ ေမြးစကေန ႏွစ္ႏွစ္အရြယ္နဲ႔ ႏွစ္ႏွစ္ကေန ေလးႏွစ္ၾကား ေက်ာင္းမတက္ခင္ကာလမွာ မ်က္စိကုိ တစ္ႀကိမ္ေလာက္ စစ္ေဆးၾကည့္သင့္တယ္။ ေက်ာင္းတက္ေနတဲ့ ကာလအတြင္းမွာလည္း မိဘနဲ႔ဆရာဆက္သြယ္မႈထားၿပီး ကေလးရဲ႕ပညာေရးကုိသာမက ဘက္စုံဖြံ႕ၿဖိဳးေရးအတြက္ တြဲဖက္ေဆာင္ရြက္သင့္ပါတယ္။
(Healthy Life ဂ်ာနယ္မွ စီစဥ္တင္ဆက္သည့္ အပတ္စဥ္ ေသာၾကာေန႔ထုတ္ Healthy Life ဂ်ာနယ္၊ https://www.facebook.com/healthylifejournalmyanmar/ ႏွင့္ www.healthylifejournalmyanmar.com တို႔တြင္ ေဖာ္ျပပါရွိသမွ် က်န္းမာေရးႏွင့္ အလွအပဆိုင္ရာ သတင္းမ်ား၊ သတင္းေဆာင္းပါးမ်ား၊ အေမးအေျဖမ်ား၊ ဘာသာျပန္ေဆာင္းပါးမ်ားကို လြတ္လပ္စြာ မွ်ေ၀ႏိုင္ပါသည္။ သို႔ရာတြင္ မည္သည့္ Facebook စာမ်က္ႏွာ၊ Website မ်ားတြင္မဆိုျပန္လည္ကူးယူေဖာ္ျပျခင္းကို ခြင့္မျပဳပါေၾကာင္း အသိေပး ေၾကညာအပ္ပါသည္။)