ေဒါက္တာ ေဒၚ၀င္း၀င္းျမင့္ (အာဟာရဆိုင္ရာအထူးကု ဆရာ၀န္ႀကီး)ႏွင့္ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးျခင္း
ကိုယ္၀န္မေဆာင္ခင္ ဒါမွမဟုတ္ ကေလးယူေတာ့မယ္ဆုိရင္ မိခင္ေလာင္းေတြရဲ႕ အစားအေသာက္၊ အေနအထုိင္ကို ေသခ်ာဂ႐ုစိုက္ေပးဖို႔ အလြန္အေရးႀကီးပါတယ္။ မိခင္ေလာင္းေလးေတြဟာ က်န္းမာသန္စြမ္းၿပီး ဥာဏ္ရည္ျပည့္၀တဲ့ သားသားမီးမီးေလးေတြ ေမြးဖြားႏုိင္ဖို႔အတြက္ Healthy Eating, Healthy Lifestyle ျဖစ္ဖို႔ အလြန္လုိအပ္လွပါတယ္။ မိခင္ေလာင္းေတြက ကိုယ္၀န္စေဆာင္တဲ့အခ်ိန္ကတည္းက အာဟာရျပည့္၀တဲ့ အစားအေသာက္ေတြ ကိုစားေသာက္မွသာလွ်င္ ဗိုက္တဲ့မွာရွိတဲ့ ကေလးငယ္ေလးရဲ႕ ခႏၶာကိုယ္နဲ႔ ဦးေႏွာက္တိုးတက္ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈေတြကုိ ေကာင္းမြန္ေစမွာျဖစ္ပါတယ္။
ေမေမ့ရဲ႕ ၀မ္းဗိုက္ထဲကို ကေလးေလးစတင္ေရာက္ရွိလာတဲ့အခ်ိန္ကစၿပီး ကုိယ္၀န္ေဆာင္ခ်ိန္ ၉ လအပါအ၀င္ ကေလးငယ္ေလးေမြးဖြားၿပီးလို႔ အသက္ ၂ႏွစ္ ျပည့္တဲ့အခ်ိန္အထိ စုစုေပါင္း ရက္ေပါင္း ၁၀၀၀ ကို ဆိုလိုတာျဖစ္ပါတယ္။
ရက္ေပါင္း ၁၀၀၀ ဆိုတာဘာလဲ
ဒီအတြက္ေၾကာင့္ ယေန႔ကမာၻေပၚမွာ “ရက္ေပါင္း ၁၀၀၀ အာဟာရျပည့္၀ေရး” (1000 Days Nutrition) ဆိုတာဟာ သိပ္ကိုေခတ္စားလာေနပါတယ္။ ရက္ေပါင္းတစ္ေထာင္ဆိုတာက ေမေမ့ရဲ႕ ၀မ္းဗိုက္ထဲကို ကေလးေလးစတင္ေရာက္ရွိလာတဲ့ အခ်ိန္ကစၿပီး ကုိယ္၀န္ေဆာင္ခ်ိန္ ၉ လအပါအ၀င္ ကေလးငယ္ေလးေမြးဖြားၿပီးလို႔ အသက္ ၂ႏွစ္ျပည့္တဲ့အခ်ိန္အထိ စုစုေပါင္း ရက္ေပါင္း ၁၀၀၀ ကို ဆိုလိုတာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီရက္ေပါင္း ၁၀၀၀ ကို ကေလး ငယ္ေလးဘ၀ရဲ႕ ပထမဦးဆံုးျပတင္းေပါက္ (first window for early life nutrition)လုိ႔လည္း တင္စားေခၚဆုိႏိုင္ပါတယ္။
ဒီရက္ေပါင္း ၁၀၀၀ အတြင္းမွာ လိုအပ္တဲ့အာဟာရဓာတ္ကို လံုေလာက္ျပည့္၀စြာရရွိဖို႔ဆုိတာ ကေလးငယ္ေလးရဲ႕ အနာဂတ္က်န္းမာေရး၊ ပညာေရးနဲ႔ ဘ၀ေအာင္ျမင္မႈေတြ ရရွိေရးတို႔အတြက္ အင္မတန္မွအေရးပါတဲ့အခန္းက႑မွာ ပါ၀င္ေနပါတယ္။ ဒါတင္မကေသးပဲ ဒီလိုရက္ေပါင္းတစ္ေထာင္ေလးအတြင္းမွာ ကိုယ့္ရဲ႕ရင္ေသြးငယ္ေလးကို အာဟာရျပည့္၀စြာ ေကြ်းေမြးျခင္းဟာ ကေလးငယ္ေလးရဲ႕ ႀကီးထြားဖြံ႔ၿဖိဳးမႈနဲ႔ သင္ယူေလ့လာႏုိင္စြမ္း ျမင့္မားတုိးတက္လာမႈတို႔ကို အမ်ားႀကီး အေထာက္အပံ့ေပးႏုိင္ေၾကာင္း ေလ့လာဆန္းစစ္ခ်က္ေတြက သက္ေသျပလ်က္ရွိပါတယ္။
ကေလးငယ္ေလးရဲ႕ ဦးေႏွာက္ဖြံ႔ၿဖိဳးဖို႔အတြက္ အာဟာရဓာတ္ျပည့္၀ဖုိ႔လုိအပ္တယ္
ကိုယ္၀န္ေဆာင္ေနခ်ိန္ သေႏၶသားဘ၀နဲ႔ ေမြးၿပီးၿပီးခ်င္း ၁ႏွစ္ ၂ႏွစ္အခ်ိန္ဟာ ကေလးငယ္ေလးရဲ႕ ဦးေႏွာက္ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈအတြက္ အဓိကအက်ဆံုးအခ်ိန္ ကာလေတြပါ။ ဒါေၾကာင့္ ဒီလုိအဓိကအက်ဆံုး အခ်ိန္ကတည္းက မိခင္ေရာ ကေလးငယ္ေလးအတြက္ ပါေကာင္းမြန္မွ်တတဲ့အာဟာရေတြကို စားေသာက္ၿပီး ကေလးငယ္ေလးရဲ႕ဦးေႏွာက္ဆဲလ္ေတြ ႀကီးထြားဖြံ႔ၿဖိဳးလာေစဖို႔၊ ေက်ာင္းေနစဥ္အရြယ္မွာ ေက်ာင္းစာေတြေကာင္းေကာင္းလုိက္ႏုိင္ေစဖို႔နဲ႔ အရြယ္ေရာက္လာတဲ့အခါမွာ ေပါင္းသင္းဆက္ဆံေရးေတြ ေကာင္းမြန္လာေစဖို႔အတြက္ အေျခခံအုတ္ျမစ္ခ်ေပးရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလုိမ်ဳိးအခ်ိန္မွာ အာဟာရျပည့္၀စြာ မရရွိခဲ့ပါက ကေလးငယ္ေလးရဲ႕ ဦးေႏွာက္ႀကီးထြားဖြံ႔ၿဖိဳးမႈကို အေႏွာင့္အယွက္ျဖစ္ေစၿပီး ေနာက္အနာဂတ္မွာ ကေလးရဲ႕ ဥာဏ္ပညာပိုင္းဆိုင္ရာခ်ဳိ႕ယြင္းျခင္း၊ ေက်ာင္းစာေတြမလုိက္ႏုိင္ျခင္း၊ ငယ္ငယ္ရြယ္ရြယ္နဲ႔ ေက်ာင္းထြက္ရျခင္း စတာေတြသာမက အသက္အရြယ္ႀကီးျပင္းလာလုိ႔ အလုပ္အကိုင္ရရွိတဲ့ အခါမွာလည္း အလုပ္လုပ္ကိုင္ႏုိင္စြမ္းညံ့ဖ်င္းျခင္း၊ ကုိယ့္ရဲ႕မိသားစု၊ သားသမီးေတြကို ၾကည့္႐ႈေစာင့္ေရွာက္ႏိုင္စြမ္းအားနည္းျခင္း စတာေတြအထိ ေနာက္ဆက္တြဲထိခိုက္ဆံုး႐ႈံးမႈေတြ အမ်ားႀကီး ျဖစ္ေပၚေစႏုိင္ပါတယ္။
ဒီရက္ေပါင္း ၁၀၀၀ မွာ လိုအပ္တဲ့ အာဟာရဓာတ္ေတြခ်ဳိ႕တဲ့ခဲ့ရင္ ဘာေတြထပ္ျဖစ္မွာလဲ
မိခင္ေလာင္းက ကိုယ္၀န္ေဆာင္ေနခ်ိန္မွာ အစားအေသာက္အရမ္းေရွာင္ရင္ ဒါမွမဟုတ္ လုိအပ္တဲ့အာဟာရဓာတ္ေတြကို ျပည့္စံုမွ်တေအာင္ မစားေသာက္ဘူးဆိုရင္ ဗိုက္ထဲမွာရွိတဲ့ သေႏၶသားေလးဆီကိုျပည့္၀မွန္ကန္တဲ့ အာဟာရဓာတ္ေတြ ေရာက္ႏုိင္မွာမဟုတ္ပါဘူး။ သေႏၶသားေလးရဲ႕ ခႏၶာကိုယ္နဲ႔ ဦးေႏွာင္ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေစဖို႔အတြက္ လုိအပ္တဲ့အာဟာရဓာတ္ေတြ ျပည့္စံုလံုေလာက္စြာ မရရွိဘူးဆိုရင္ သူတို႔ေလးေတြရဲ႕ ကိုယ္ခႏၶာနဲ႔ အသိဥာဏ္ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈေတြကို ေႏွးေကြးရပ္တန္႔သြားေစႏုိင္သလုိ ေမြးဖြားလာတဲ့အခါမွာလည္း ေပါင္ခ်ိန္မျပည့္ဘဲ ေမြးဖြားလာတာ၊ ေန႔မေစ့လမေစ့ဘဲေမြးဖြားလာတာ၊ ေန႔ေစ့လေစ့ေပမယ့္လည္း ေမေမ့ဗိုက္ထဲမွာ အာဟာရျပည့္၀စြာမရခဲ့လုိ႔ အရြယ္အစားေသးေကြးႀကံဳလွီေနတာ စတဲ့ ဆုိးက်ဳိးေတြနဲ႔ ႀကံဳေတြ႕ေနရပါတယ္။
တခ်ဳိ႕ကေလးငယ္ေလးေတြက်ေတာ့လည္း သေႏၶသားဘ၀မွာ မိခင္ကအစားအေသာက္ ဂ႐ုမစိုက္မိလုိ႔ ေရာဂါပိုး၀င္သြားတာေၾကာင့္ ဒါမွမဟုတ္ ေမြးဖြားခ်ိန္မွာ အာဟာရျပည့္၀တဲ့မိခင္ႏုိ႔ကို မစို႔ရတာေၾကာင့္၊ ေနာက္ၿပီး အာဟာရျပည့္၀တဲ့ အစားအေသာက္မရရွိတာေတြေၾကာင့္ အာဟာရမလံုေလာက္မႈေတြ ခံစားရႏုိင္ပါတယ္။ အသက္ ၂ ႏွစ္ေအာက္ ကေလးငယ္ေလးေတြဟာ အရမ္းကို ႏုနယ္ၿပီး ဂ႐ုစုိက္ဖို႔အထူးလိုအပ္တာေၾကာင့္ ဒီအသက္အရြယ္မွာ အာဟာရသာျပည့္စံုစြာမရခဲ့ဘူးဆိုရင္ ေနာက္ဆက္တြဲျပႆနာေတြ အမ်ားႀကီးျဖစ္ပြားေစႏုိင္ပါတယ္။ ဒီအရြယ္မွာ အာဟာရလံုေလာက္မႈမရွိျခင္းဟာ ကေလးငယ္ေတြရဲ႕ ကိုယ္ခံအားစနစ္ကို မ်ားစြာအားနည္းေစၿပီး သာမန္ဖ်ားနာမႈေတြျဖစ္တဲ့ ေခ်ာင္းဆုိးျခင္း၊ ၀မ္းေလွ်ာျခင္းေတြေၾကာင့္ပင္ ကေလးငယ္ေတြရဲ႕ အသက္အႏၲရာယ္အထိ ထိခိုက္ေစႏုိင္ပါတယ္။
ဒီအာဟာရမျပည့္၀တဲ့ျပႆနာဟာ အရမ္းႀကီးပါတယ္။ မိခင္၀မ္းဗိုက္ထဲမွာရွိေနစဥ္နဲ႔ ေမြးဖြားၿပီးစအခ်ိန္ေတြမွာ သူတုိ႔ေလးေတြအတြက္ လံုေလာက္တဲ့ အာဟာရဓာတ္ေတြမရခဲ့ဘူးဆိုရင္ အခုေျပာျပခဲ့တဲ့အတုိင္း ငယ္ရြယ္စဥ္မွာေရာဂါျပႆနာေတြနဲ႔ ရင္ ဆုိင္ရႏုိင္သလုိ အသက္အရြယ္ႀကီးျပင္းလာတဲ့ အခါမွာလည္း ကိုယ္ခႏၶာပိုင္းဆုိင္ရာ၊ ဦးေႏွာက္ပိုင္းဆိုင္ရာနဲ႔ က်န္းမာေရးဆုိင္ရာ ေနာက္ဆက္တြဲျပႆနာေတြအထိ ျဖစ္ပြားႏုိင္တာေၾကာင့္ ကိုယ္၀န္ေဆာင္ ေမေမေတြအေနနဲ႔ မိမိကုိယ္တုိင္ေရာ သားသားမီးမီးငယ္ေလးေတြအတြက္ပါ အာဟာရအသိရွိၿပီး ေန႔စဥ္လည္း အာဟာရဓာတ္ေတြျပည့္စံုလံုေလာက္ေအာင္ စားေသာက္ေပးဖို႔ အထူးလိုအပ္ေၾကာင္း ေျပာလုိပါတယ္။
(Healthy Life ဂ်ာနယ္မွ စီစဥ္တင္ဆက္သည့္ အပတ္စဥ္ ေသာၾကာေန႔ထုတ္ Healthy Life ဂ်ာနယ္၊ https://www.facebook.com/healthylifejournalmyanmar/ ႏွင့္ www.healthylifejournalmyanmar.com တို႔တြင္ ေဖာ္ျပပါရွိသမွ် က်န္းမာေရးႏွင့္ အလွအပဆိုင္ရာ သတင္းမ်ား၊ သတင္းေဆာင္းပါးမ်ား၊ အေမးအေျဖမ်ား၊ ဘာသာျပန္ေဆာင္းပါးမ်ားကို လြတ္လပ္စြာ မွ်ေ၀ႏိုင္ပါသည္။ သို႔ရာတြင္ မည္သည့္ Facebook စာမ်က္ႏွာ၊ Website မ်ားတြင္မဆိုျပန္လည္ကူးယူေဖာ္ျပျခင္းကို ခြင့္မျပဳပါေၾကာင္း အသိေပး ေၾကညာအပ္ပါသည္။)
