ပါေမာကၡဦးကိုကို (ဆီးခ်ဳိႏွင့္ အေထြေထြေရာဂါအထူးကုဆရာ၀န္ႀကီးႏွင့္ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးျခင္း)
ေမး. ႐ုတ္တရက္ ေလျဖတ္ရတဲ့အေၾကာင္းရင္းကို သိပါရေစ ဆရာ။
ေျဖ. လူနာေတြအေနနဲ႔ မနက္က အေကာင္းႀကီး၊ ညေနက်မွ မူးတယ္.. မူးတယ္ဆိုၿပီး ေလျဖတ္သြားတယ္ဆိုတာ မၾကာခဏ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ သာမန္လူေတြ အိပ္လိုက္ရင္ မနက္ ၂ နာရီမွာ ခႏၶာကိုယ္ရဲ႕ Metabolism က ေႏွးသြားပါတယ္။ တခ်ဳိ႕ေသြးတိုး ေရာဂါရွိေနတဲ့ သူေတြမွာေတာ့ အဲဒီအခ်ိန္မွာ Body Metabolism က ေႏွးမသြားတာေၾကာင့္ ေၾကာက္ရပါတယ္။ သူတို႔က အဲဒီအခ်ိန္မွာ ဦးေႏွာက္ေသြးေၾကာပိတ္ၿပီး ေလျဖတ္တတ္ပါတယ္။ ဒါကို Non-dipping လို႔ ေခၚပါတယ္။ တခ်ဳိ႕က်ေတာ့ မနက္က်မွ ေသြးဖိအားေဆာင့္တက္ (Morning Surge)ၿပီး ဦးေႏွာက္ေသြးေၾကာေပါက္ကာ ေလျဖတ္တတ္ပါတယ္။ အစားအေသာက္ကို မဆင္ျခင္ဘဲ စားေသာက္တာနဲ႔ စိတ္ဖိစီးမႈမ်ားတာေတြေၾကာင့္လည္း ဦးေႏွာက္ေသြးေၾကာေပါက္ၿပီး ေလျဖတ္တတ္ပါတယ္။
ေမး. ေသြးတိုးေၾကာင့္ ေလျဖတ္ႏိုင္ေျခမမ်ားေအာင္ ဘယ္လိုလုပ္ေဆာင္ေပးသင့္ပါသလဲဆရာ။
ေျဖ. ေသြးတိုးေၾကာင့္ ေလျဖတ္တာနဲ႔ ႏွလံုးေရာဂါျဖစ္တာတို႔က စိုးရိမ္ရပါတယ္။ အၾကမ္းဖ်င္းအားျဖင့္ ေသြးဖိအား ၁၄၀/၉၀ေအာက္ဆိုရင္ ေသြးတိုးမရွိဘူးလို႔ သတ္မွတ္ထားပါတယ္။ ေအာက္ေသြးဖိအား ၁၂၀ ေက်ာ္ရင္ေတာ့ ေလျဖတ္ႏိုင္ေျခမ်ားပါတယ္။ ေသြးတိုးေရာဂါရွိတဲ့သူတစ္ဦးက ေရရွည္က်န္းမာေစဖို႔နဲ႔ ေလမျဖတ္ေစဖို႔ အငန္ေလွ်ာ့စားရပါမယ္။
– အဆီအအိမ့္ကို ေလွ်ာ့စားရပါမယ္။
– အုန္းႏို႔ကို ေလွ်ာ့စားရပါမယ္။
– ဟင္းသီးဟင္းရြက္ေတြကို မ်ားမ်ားစားေပးရပါမယ္။
– ေလ့က်င့္ခန္းကို တစ္ေန႔နာရီ၀က္-တစ္ပတ္မွာငါးရက္ ေခြၽးထြက္တဲ့အထိ လုပ္ေဆာင္ေပးရပါမယ္။
ေသြးတိုးတာက ရာသက္ပန္ ကုသမႈခံယူရင္း အစားအေသာက္၊ အေနအထိုင္ကို ထိန္းသိမ္းရမယ့္ ေရာဂါျဖစ္ပါတယ္။ ေသြးေပါင္မွန္မွန္ ခ်ိန္ေပးရပါမယ္၊ ေဆးမွန္မွန္ေသာက္ေပးရပါမယ္။ ေသြးတိုးက်ေဆးကို အၿမဲေသာက္သင့္သလားဆိုရင္ အၿမဲေသြးတိုးေနရင္ေတာ့ အၿမဲေသာက္သင့္ပါတယ္။ ဒီလိုသိဖို႔ကလည္း ေသြးေပါင္ခ်ိန္ၾကည့္လို႔ တစ္ပတ္မွာ ငါးရက္ေသြးတိုးေနတယ္ဆိုရင္ ေသြးတိုးက်ေဆး အၿမဲေသာက္သင့္ပါၿပီ။ ဒီေနရာမွာ တစ္ခုေျပာစရာရွိတာက ေသြးတုိးသမားေတြက တုိင္းရင္းေဆးေသာက္ရင္ ေကာင္းမလားလုိ႔ ဆရာ့ကုိေမးၾကတယ္။ တုိင္းရင္းေဆးတခ်ဳိ႕က ေသြးတုိးကုိက်ေစႏုိင္ပါတယ္။
ဒါေပမဲ့ တိုင္းရင္းေဆးေတြမွာ ေရရည္အႏၲရာယ္ကင္း၊ မကင္းစစ္ေဆးမႈ (Long Term Safety Data) မရွိတဲ့အတြက္ ဆရာမသိပါဘူး။ ေသြးတုိးလည္းရွိတယ္၊ ႏွလံုးေသြးေၾကာက်ဥ္းေရာဂါလည္း ရွိတယ္ဆုိရင္ ACEI, B-Blocker ေဆးေတြ ေသာက္ရမယ္။ ဒီေဆးေတြကေတာ့ ေသြးတိုးလကၡဏာေတြကိုလည္း က်ေစပါတယ္။ မသန္စြမ္းျဖစ္မႈႏႈန္းကိုလည္း က်ေစပါတယ္။ ဒီေဆးေတြက ႏွလံုးေၾကာင့္ ေနာက္ဆက္တြဲျဖစ္တတ္တဲ့ေရာဂါေတြကိုလည္း မျဖစ္ေအာင္ ကာကြယ္ေပးႏိုင္တာကို ေတြ႕ရပါတယ္။ ေနာက္တစ္ခ်က္က က်န္းမာေရးနဲ႔ညီၫြတ္တဲ့ ဘ၀ေနထိုင္စားေသာက္မႈပံုစံနဲ႔ထိန္းပါ။
ေသြးတိုးကိုထိန္းဖို႔အတြက္ လူနာရဲ႕တာ၀န္က က်န္းမာေရးနဲ႔ညီတဲ့ အစားအေသာက္စားေပးဖို႔နဲ႔ ေလ့က်င့္ခန္းကို မွန္မွန္လုပ္ေပးဖို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ဆရာ၀န္ရဲ႕တာ၀န္က လိုအပ္တဲ့ ေဆး၀ါးေတြကိုေပးဖို႔ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါဆိုရင္ ေသြးတိုးေၾကာင့္ ေနာက္ဆက္တြဲ ဆိုးက်ဳိးေတြနဲ႔ ေရာဂါေတြမရေအာင္ ကာကြယ္ႏိုင္ၿပီး သက္တမ္းေစ့ေနႏိုင္မွာျဖစ္ပါတယ္ . . .
ေမး. ေသြးတိုးေရာဂါရွိသူေတြအေနနဲ႔ ဘယ္လိုေဆးကုသမႈကို ခံယူသင့္ပါသလဲ ဆရာ။
ေျဖ. ေသြးတိုးေရာဂါရွိသူတို႔အေနနဲ႔ ေသြးတိုးမွ ေသြးတိုးက်ေဆးေသာက္တာက မထိေရာက္ပါဘူး။ ေသြးတိုးက်ေဆးကို တတ္ကြၽမ္းနားလည္တဲ့ ဆရာ၀န္ရဲ႕ ၫႊန္ၾကားခ်က္အတိုင္း အၿမဲပံုမွန္ေသာက္ေပးတာက ေနာက္ဆက္တြဲေရာဂါလကၡဏာေတြျဖစ္တဲ့ ေလျဖတ္တာ၊ ႏွလံုးေသြးေၾကာပိတ္တာ၊ ေက်ာက္ကပ္ေရာဂါတုိ႔ မျဖစ္ေအာင္ ကာကြယ္ႏိုင္ပါတယ္။
ေသြးတိုးကိုထိန္းဖို႔အတြက္ လူနာရဲ႕တာ၀န္က က်န္းမာေရးနဲ႔ညီတဲ့ အစားအေသာက္စားေပးဖို႔နဲ႔ ေလ့က်င့္ခန္းကို မွန္မွန္လုပ္ေပးဖို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ဆရာ၀န္ရဲ႕တာ၀န္က လိုအပ္တဲ့ ေဆး၀ါးေတြကိုေပးဖို႔ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါဆိုရင္ ေသြးတိုးေၾကာင့္ ေနာက္ဆက္တြဲဆိုးက်ဳိးေတြနဲ႔ ေရာဂါေတြမရေအာင္ ကာကြယ္ႏိုင္ၿပီး သက္တမ္းေစ့ေနႏိုင္မွာျဖစ္ပါတယ္။
(Healthy Life ဂ်ာနယ္မွ စီစဥ္တင္ဆက္သည့္ အပတ္စဥ္ ေသာၾကာေန႔ထုတ္ Healthy Life ဂ်ာနယ္၊ https://www.facebook.com/healthylifejournalmyanmar/ ႏွင့္ www.healthylifejournalmyanmar.com တို႔တြင္ ေဖာ္ျပပါရွိသမွ် က်န္းမာေရးႏွင့္ အလွအပဆိုင္ရာ သတင္းမ်ား၊ သတင္းေဆာင္းပါးမ်ား၊ အေမးအေျဖမ်ား၊ ဘာသာျပန္ေဆာင္းပါးမ်ားကို လြတ္လပ္စြာ မွ်ေ၀ႏိုင္ပါသည္။ သို႔ရာတြင္ မည္သည့္ Facebook စာမ်က္ႏွာ၊ Website မ်ားတြင္မဆိုျပန္လည္ကူးယူေဖာ္ျပျခင္းကို ခြင့္မျပဳပါေၾကာင္း အသိေပး ေၾကညာအပ္ပါသည္။)
