Healthy Life Ad
Life Style

အလုပ္လုပ္သူတို႔အတြက္ က်န္းမာေရးႏွင့္အညီ စားေသာက္နည္းလမ္းၫႊန္

ေဒါက္တာ ေဒၚ၀င္း၀င္းျမင့္ (အာဟာရဆိုင္ရာအထူးကု ဆရာ၀န္ႀကီး)ႏွင့္ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးျခင္း

က်န္းမာေရးနဲ႔ညီၫြတ္တာဟာ လာဘ္ႀကီးတစ္ပါးျဖစ္တာနဲ႔အညီ က်န္းမာမွ လုပ္ငန္းေဆာင္တာေတြကို ေအာင္ျမင္ေအာင္ စြမ္းေဆာင္ႏိုင္မွာျဖစ္တာေၾကာင့္ သင့္တင့္မွ်တတဲ့ အစာအာဟာရေတြ မွီ၀ဲတာ၊ ကိုယ္လက္လႈပ္ရွားမႈရွိတာနဲ႔ ေရာဂါဘယေတြ ကင္းေ၀းေအာင္ ျပဳမႈေနထိုင္တာကို လိုက္နာရပါမယ္။

ေရာဂါေတြကို ကူးစက္တတ္တဲ့ေရာဂါနဲ႔ ကူးစက္မဟုတ္တဲ့ေရာဂါဆိုၿပီး ႏွစ္မ်ဳိးခြဲပါတယ္။ ကူးစက္ေရာဂါေတြကေတာ့ မိုးရာသီမွာျဖစ္တတ္တဲ့ တုပ္ေကြးေရာဂါ၊ ေအ့စ္ေရာဂါ (AIDS)၊ တီဘီေရာဂါ စတာေတြျဖစ္ပါတယ္။ အခုခ်ိန္မွာဆို တီဘီေရာဂါ အရမ္းျဖစ္တာေၾကာင့္ ဂ႐ုစိုက္ေပးဖို႔လိုပါတယ္။ အခုေနာက္ပိုင္း အျဖစ္မ်ားလာတဲ့ ကူးစက္မဟုတ္တဲ့ ေရာဂါေတြကေတာ့ ဆီးခ်ဳိေရာဂါ၊ ႏွလံုးေရာဂါ၊ ေသြးတိုးေရာဂါနဲ႔ ကင္ဆာေရာဂါ စတာေတြျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလိုမ်ဳိးေရာဂါေတြ တစ္ခုမဟုတ္တစ္ခု ျဖစ္လာတာက အဓိက ဘ၀ေနထိုင္မႈပံုစံေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။ အစားအေသာက္ အေနအထိုင္ေတြ အားလံုးကို ဂ႐ုတစိုက္ရွိဖို႔ အရမ္းႀကီးပါတယ္။

အလုပ္လုပ္သူတို႔ ကိုယ္ခံစြမ္းအား ေကာင္းမြန္ေစဖို႔ရာ

ခႏၶာကိုယ္မွာ ခံႏိုင္ရည္အားလို႔ေခၚတဲ့ ကိုယ္ခံစြမ္းအားေကာင္းမွ ျပင္ပက ေရာဂါပိုးေတြမ၀င္ေအာင္ ကာကြယ္ေပးႏိုင္မွာျဖစ္လို႔ ကိုယ္ခံအားေကာင္းေစမယ့္ အေလ့အက်င့္ေတြျပဳလုပ္ဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ အိပ္ေရး၀၀အိပ္တာ၊ ကိုယ္လက္လႈပ္ရွားမႈရွိတာနဲ႔ အာဟာရမွ်တေအာင္ စားေသာက္ေပးတာတို႔ျဖစ္ပါတယ္။

ကိုယ္လက္လႈပ္ရွားမႈ

အလုပ္လာတဲ့အခါ ကားစီး၊ ျပန္တဲ့အခ်ိန္ ကားစီးနဲ႔ လူတိုင္းက အထိုင္မ်ားတာနဲ႔ အခ်ိန္ကုန္ၾကပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး တစ္ေနကုန္ အလုပ္လုပ္ထားတာရယ္၊ ကားလမ္းပိတ္ေနလို႔ ကားေပၚမွာ အၾကာႀကီးထိုင္ေစာင့္ရလို႔ အခ်ိန္ကုန္ပင္ပန္းၿပီး အိမ္ေရာက္တဲ့အခါ ဘာမွမလုပ္ႏိုင္ေတာ့ပါဘူး။ ကားစီးရတာ ပင္ပန္းတယ္ဆိုတဲ့ အေၾကာင္းျပခ်က္နဲ႔ အိပ္ရာထဲ၀င္ခ်င္၀င္မယ္။ ဒါမွမဟုတ္ တီဗီၾကည့္မယ္ေပါ႔။ ဒါေၾကာင့္ ကိုယ္ကိုယ္ကိုယ္ ဆန္းစစ္ရမွာက လမ္းေလွ်ာက္တာ တစ္ရက္ကို ဘယ္ေလာက္ႏႈန္းရွိသလဲ။ အထူးသျဖင့္ ႐ံုးမွာထိုင္ၿပီး အလုပ္လုပ္ေနတဲ့သူေတြ ထိုင္တာမ်ားေနရင္ေတာ့ ဗိုက္မွာ အဆီေတြ တက္လာမွာပဲ။

က်န္းမာေရးနဲ႔အညီ စားေသာက္နည္း

စိတ္ေပ်ာ္ခ်င္လို႔ အစာစားၾကပါတယ္။ ဒီေတာ့ အဆီမ်ားတဲ့ အစားအေသာက္ေတြကို အတတ္ႏိုင္ဆံုး ေလွ်ာ့စားပါ။ ဆရာမတို႔ ျမန္မာလူမ်ဳိးေတြက အဆီေတြ၊ ဆီေၾကာ္မုန္႔ေတြ ႀကိဳက္ၾကပါတယ္။ အရင္တုန္းကဆို အိမ္က လူႀကီးမိဘေတြ ခ်က္ေကြၽးတဲ့ အစာနဲ႔ ကေလးေတြ ႀကီးျပင္းတယ္။ သေရစာ စားဖို႔ေတာင္ အိမ္ကလုပ္ေပးပါတယ္။ အခုေခတ္မွာေတာ့ အဲလိုအခြင့္အေရးမ်ဳိး မရႏိုင္ေတာ့ပါဘူး။ ၀ယ္စားရတာမ်ားလာပါတယ္။ အစားစားေသာက္တဲ့ ပံုစံေတြေျပာင္းလာတဲ့အတြက္ အသက္ ၄၀ နဲ႔ ၅၀ ၾကားအရြယ္ေတြက ေရာဂါေတြ ခံစားရတာ အမ်ားဆံုးျဖစ္ပါတယ္။ ဆီးခ်ဳိေရာဂါေတြ၊ ေသြးတိုးေရာဂါေတြ ျဖစ္တာေတြ႕ရပါတယ္။ အခုေနာက္ပိုင္းဆို အသက္ ၃၀ ေက်ာ္ေလာက္ကတည္းက ေသြးတိုးေရာဂါျဖစ္တာေတြ ေတြ႕လာရပါတယ္။

ဒီေတာ့ အစာစားေတာ့မယ္ဆိုရင္ အ႐ိုးရွင္းဆံုး စဥ္းစားၿပီးစားပါ။ စားေသာက္တဲ့ပံုစံေတြကိုလည္း ျဖည္းျဖည္းခ်င္းျပင္ပါ။ ျဖစ္ေစခ်င္တာက မနက္စာ ပံုမွန္စားဖို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ မနက္အိပ္ရာထၿပီး တစ္နာရီအတြင္းမွာ မနက္စာ စားကို စားေပးရပါမယ္။ မုန္႔ဟင္းခါးပဲ စားစား၊ ထမင္းျဖဴေလးပဲစားစား ေနာက္ဆံုး ေပါင္မုန္႔တစ္လံုး ေလာက္ပဲစားစား မနက္စာကို မျဖစ္မေနစားတဲ့ အက်င့္ကိုလုပ္ေပးပါ။ တခ်ဳိ႕က ညတုန္းက အစာေတြ အမ်ားႀကီး စားထားလို႔ဆိုၿပီး မနက္စာကို မစားတာမ်ဳိးရွိပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ ညစာမ်ားမ်ားစားတတ္တဲ့သူေတြက ဗိုက္ပူလာတာမ်ားပါတယ္။ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ခ်ခ်င္တဲ့ မိန္းကေလးေတြဆိုလည္း ညစာစားတဲ့အခါ ၄-၅ ဇြန္းထက္ပိုၿပီး မစားသင့္ပါဘူး။ အသီးအရြက္ေတြနဲ႔ေရာၿပီး စားေပးမယ္ဆိုရင္ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ အဲေလာက္မတက္ေတာ့ပါဘူး။

အလုပ္လုပ္သူတို႔ အာဟာရ အစံုအလင္ရရွိေအာင္

ဘာစားစား မွ်မွ်တတျဖစ္ေအာင္စားပါ။ တစ္ခုဆိုတစ္ခုတည္း စားေနတာနဲ႔စာရင္မ်ဳိးစံုစားပါ။ ကာဗိုဟိုက္ဒရိတ္၊ အဆီဓာတ္၊ ဗီတာမင္နဲ႔ သတၱဳဓာတ္၊ ေရဓာတ္ စတာေတြက စားလိုက္တဲ့အနပ္တိုင္း ဒီဓာတ္ေတြနဲ႔ ျပည့္၀ေနဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ အရင္ကဆို ၿမိဳ႕ကလူေတြေလာက္ပဲ ဆီးခ်ဳိျဖစ္ၾကပါတယ္။ အခုဆို နယ္ကလူေတြ ဆီးခ်ဳိေရာဂါ ျဖစ္တာပိုမ်ားလာပါတယ္။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ ထမင္းကိုပဲ ဦးစားေပးစားတဲ့အတြက္ပါ။ ၀တဲ့သူေတြကို အမ်ားအားျဖင့္ ေမးၾကည့္ရင္ ထမင္းႀကိဳက္တယ္ေပါ႔။ ကာဗိုဟိုက္ဒရိတ္ အရမ္းစားတယ္လို႔ ေျပာၾကမွာပါ။ တကယ္ေတာ့ ထမင္းအမ်ားႀကီး မစားသင့္ပါဘူး။ မနက္ဆိုရင္ ထမင္းပန္းကန္လံုးနဲ႔ တစ္လံုး၊ ေန႔လယ္ဆိုလည္း တစ္ပန္းကန္၊ ညေနတစ္ပန္းကန္ေလာက္ဆို လံုေလာက္ပါၿပီ။

ဆရာမ ေတြ႕ဖူးတဲ့သူတစ္ေယာက္ဆို ထမင္းတစ္ခါစာရင္ ပန္းကန္လံုးနဲ႔ ရွစ္လံုးစားတယ္လို႔ ေျပာဖူးပါတယ္။ အသက္ငယ္ငယ္ ၃၀ အရြယ္ေလာက္တုန္းက ဘာမွမျဖစ္ေပမယ့္ အသက္ ၄၀ ေက်ာ္မွာ ဆီးခ်ဳိေသြးခ်ဳိျဖစ္ေနႏိုင္ပါတယ္။ ဆီးခ်ဳိျဖစ္ႏိုင္တဲ့သူေတြကေတာ့ မနက္စာ မစားတဲ့သူေတြရယ္၊ ညပိုင္းအစာမ်ားမ်ား စားတဲ့သူေတြမွာ ဆီးခ်ဳိျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။

ကိုလက္စထေရာကေတာ့ ဟင္းအႏွစ္ေတြမွာ ပါတာမ်ားပါတယ္။ ၾကက္ဥ၊ အသည္း၊ ငါးဥ၊ ဒိန္ခဲ စတာေတြမွာလည္း ပါပါတယ္။ ပုစြန္အသားကေတာ့ စားလို႔ရပါတယ္။ ပုစြန္ေခါင္းကေတာ့ ကိုလက္စထေရာမ်ားတဲ့အတြက္ ေလွ်ာ့စားပါ။ ႏြားႏို႔ကိုက်ေတာ့ ႏွလံုးေရာဂါရွိတဲ့သူေတြ မေသာက္ရဲဘူးလို႔ လာေျပာတာ ရွိပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ ဘာမွမဆိုင္ပါဘူး။ ႏြားႏို႔က ကိုလက္စထေရာ သိပ္မတက္ပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ စိတ္မခ်ဘူး၊ ကိုလက္စထေရာ တက္မွာေၾကာက္တယ္ဆိုရင္ ႏြားႏို႔တည္ၿပီးတဲ့အခါ အေပၚမွာ တက္လာတဲ့ မလိုင္ေတြကို ဖယ္ၿပီး ေသာက္ႏိုင္ပါတယ္။

အခြံမာ အေစ့အဆန္ေတြကိုလည္း စားေပးပါ။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ ေကာင္းတဲ့ ကိုလက္စထေရာလို႔ေခၚတဲ့ HDL ေတြရရွိေစလို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ အမ်ားႀကီးစားဖို႔ ေျပာတာမဟုတ္ပါဘူး။ ေန႔တိုင္းေတာ့ စားေပးသင့္တယ္။ ေျမပဲဆိုလည္း ဆယ္ေစ့၊ သီဟိုေစ့ဆို ေျခာက္ေစ့ေလာက္ပဲ စားသင့္ပါတယ္။ ေနၾကာေစ့၊ ဖ႐ံုေစ့ဆိုလည္း လက္တစ္ဆုပ္ေလာက္ ေန႔တိုင္းစားသင့္ပါတယ္။ သစ္သီးကို တစ္ေန႔တစ္လံုးေလာက္ေတာ့ စားျဖစ္ေအာင္စားပါ။ ခရမ္းခ်ဥ္သီး၊ မုန္လာဥနီ၊ မုန္ညင္းထုတ္၊ ၾကက္သြန္ျဖဴ၊ ၾကက္သြန္နီ၊ တိုဖူးစတာေတြကိုလည္း ေန႔တိုင္းစားဖို႔လိုပါတယ္။

အလုပ္လုပ္သူေတြက အခုေနာက္ပိုင္း စားေသာက္ဆိုင္ေတြကို သြားစားတာမ်ားပါတယ္။ စားေသာက္ဆိုင္မွာ အစားအေသာက္ေတြမွာတဲ့အခါ အဆီမမ်ားတာေတြ၊ အငန္ေလွ်ာ့ရမယ္၊ အခ်ဳိမႈန္႔မထည့္တာမ်ဳိး ေျပာရပါမယ္။ ေနာက္ၿပီး ခပ္ျဖည္းျဖည္းပဲစားပါ။ ေၾကာ္တဲ့အစာေတြ အစားေပါင္းထားတာ၊ ျပဳတ္ထားတာေတြစားပါ။ ဗိုက္ျပည့္သြားရင္ ႏွေျမာလို႔ဆိုၿပီး မရမကစားပါနဲ႔။

အလုပ္လုပ္သူေတြက အခုေနာက္ပိုင္း စားေသာက္ဆိုင္ေတြကို သြားစားတာမ်ားပါတယ္။ စားေသာက္ဆိုင္မွာ အစားအေသာက္ေတြမွာတဲ့အခါ အဆီမမ်ားတာေတြ၊ အငန္ေလွ်ာ့ရမယ္၊ အခ်ဳိမႈန္႔ မထည့္တာမ်ဳိးေျပာရပါမယ္။ ေနာက္ၿပီး ခပ္ျဖည္းျဖည္းပဲစားပါ။ ေၾကာ္တဲ့အစာေတြ အစားေပါင္းထားတာ၊ ျပဳတ္ထားတာေတြ စားပါ။ ဗိုက္ျပည့္သြားရင္ ႏွေျမာလို႔ဆိုၿပီး မရမကစားပါနဲ႔။ ပါဆယ္ထုပ္သြားလိုက္ပါ။ အိမ္ရွင္မေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက ႏွေျမာစာေတြ စားရင္း ၀လာၾကတာမ်ားပါတယ္။ မလုပ္ပါနဲ႔။ မစားႏိုင္ရင္ထပ္မစားတာ ေကာင္းပါတယ္။

အလုပ္လုပ္သူတို႔ က်န္းမာလန္းဆန္းဖို႔

အိပ္ေရး၀၀ အိပ္ပါ။ ေလ့က်င့္ခန္းလုပ္ပါ။ အခု ေနာက္ပိုင္း အိပ္ခ်ိန္ေတြ ေနာက္က်တာမ်ားလာေတာ့ မနက္ထတဲ့ အခ်ိန္ေတြလည္း ကေမာက္ကမျဖစ္ပါတယ္။ ညတစ္နာရီေလာက္မွ အိပ္ေတာ့ မနက္ကို ကိုးနာရီေလာက္မွ ထျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေတာ့ မနက္စာက ေန႔လည္ ၁၁ နာရီေလာက္မွ စားျဖစ္ၿပီး ေန႔လယ္စာက်ေတာ့ သံုးနာရီေလာက္ျဖစ္သြားပါတယ္။ ညစာက်ေတာ့ ည ၈နာရီ-၉နာရီေလာက္မွ စားျဖစ္ၿပီး အခ်ိန္ေတြလည္းမွားကုန္ပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ေနာက္ဆက္တြဲအေနနဲ႔ ဆီးခ်ဳိေရာဂါေတြ၊ ကင္ဆာေရာဂါ ေတြျဖစ္လာပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အိပ္ခ်ိန္ကို ည ၁၀နာရီေနာက္ဆံုး၊ အလုပ္မ်ားရင္ ၁၁ နာရီ ေနာက္ဆံုးထားၿပီး အိပ္ေပးပါ။ မနက္ဆို ၆-၇ နာရီေလာက္ ထတာေတာ့ အေကာင္းဆံုးပါပဲ။ တစ္ကိုယ္ေရ သန္႔ရွင္းေရးကလည္း အေရးႀကီးပါတယ္။ လက္ေဆးပါ။ ဘယ္သြားသြား ဖိနပ္စီးသြားပါ။ ဆီးသြားၿပီးတိုင္း ေရေဆးပါ။ စိတ္ဖိစီးမႈကင္းေအာင္ ေလ့က်င့္ခန္းလုပ္တာ၊ ေယာဂကစားတာ၊ ခရီးသြားတာေတြ ျပဳလုပ္ပါ။ အလုပ္ေတြအမ်ားႀကီးကို လက္မခံပါနဲ႔။ ကိုယ္က်န္းမာသလို စိတ္က်န္းမာေရးကိုလည္း အေလးထားပါလို႔ ေျပာခ်င္ပါတယ္။

(Healthy Life ဂ်ာနယ္မွ စီစဥ္တင္ဆက္သည့္ အပတ္စဥ္ ေသာၾကာေန႔ထုတ္ Healthy Life ဂ်ာနယ္၊ https://www.facebook.com/healthylifejournalmyanmar/ ႏွင့္ www.healthylifejournalmyanmar.com တို႔တြင္ ေဖာ္ျပပါရွိသမွ် က်န္းမာေရးႏွင့္ အလွအပဆိုင္ရာ သတင္းမ်ား၊ သတင္းေဆာင္းပါးမ်ား၊ အေမးအေျဖမ်ား၊ ဘာသာျပန္ေဆာင္းပါးမ်ားကို လြတ္လပ္စြာ မွ်ေ၀ႏိုင္ပါသည္။ သို႔ရာတြင္ မည္သည့္ Facebook စာမ်က္ႏွာ၊ Website မ်ားတြင္မဆိုျပန္လည္ကူးယူေဖာ္ျပျခင္းကို ခြင့္မျပဳပါေၾကာင္း အသိေပး ေၾကညာအပ္ပါသည္။)

Most Popular

Healthy Life Ad
To Top