ပါေမာကၡေဒၚသန္းသန္းေအး(ဆီးခ်ဳိႏွင့္ အေထြေထြေရာဂါအထူးကုဆရာ၀န္ႀကီး)
ယခင္တစ္ပတ္မွအဆက္
၂။ လွည့္ပတ္ေနေသာေသြးပမာဏ(Blood volume)နည္းျခင္း၊ မ်ားျခင္းကို သိရွိျခင္းစနစ္
ေသြးေၾကာထဲမွာလွည့္ပတ္ေနတဲ့ ေသြးပမာဏ နည္းသြားရင္ ေသြးေၾကာထဲမွေရေတြကို ဆီးထဲမွ ထပ္မဆံုး႐ႈံးေအာင္ ေရေတြျပန္ထိန္းသိမ္းထားဖို႔ လိုပါတယ္။ ေသြးပမာဏ ေလ်ာ့ေနတာကို ေသြးေၾကာထဲရွိ အာ႐ံုခံနာဗ့္ေၾကာ အစိတ္အပိုင္းကသိရွိၿပီး ဦးေႏွာက္ဆီသို႔ သတင္းပို႔ေပးပါတယ္။အထက္မွာေဖာ္ျပတဲ့ ျဖစ္စဥ္ေတြအတိုင္း ေရဆာျခင္း၊ ေရေသာက္ျခင္း၊ ဆီးနည္းေစျခင္းတို႔နဲ႔ ေသြးပမာဏကို ျပန္မ်ားေစပါတယ္။
သတိျပဳရမွာက ဒီစနစ္ေတြဟာ အသက္ႀကီးလြန္သူေတြမွာ၊ ေလျဖတ္ထားသူေတြမွာ၊ ေက်ာက္ကပ္၊ ႏွလံုး၊ အသည္းေရာဂါရွိသူေတြမွာ ပံုမွန္မဟုတ္ေတာ့ဘဲ ခ်ဳိ႕ယြင္းမႈေတြရွိေနတတ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အသက္ႀကီးသူေတြ ေနမေကာင္းရင္ ေရဓာတ္မ်ားျခင္း၊ ေရဓာတ္ခမ္းေျခာက္ျခင္းနဲ႔ ဆားဓာတ္မ်ားျခင္း၊ နည္းျခင္း စတဲ့ျပႆနာေတြ အမ်ားဆံုး ႀကံဳေတြ႕ရတတ္ပါတယ္။ ဒီျပႆနာေတြကို ေဆးကုသေပးသူေတြက ပိုင္ႏိုင္စြာျပဳျပင္ေပးႏိုင္ဖို႔ အေရးႀကီးပါတယ္။
ေရဓာတ္ခမ္းေျခာက္ျခင္းအေၾကာင္း
ခႏၶာကိုယ္မွာေရဓာတ္ခမ္းေျခာက္ရင္ ျပႆနာေတြအမ်ားႀကီးျဖစ္လာတတ္ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ဦးေႏွာက္နဲ႔ ေက်ာက္ကပ္ျပႆနာေတြျဖစ္တတ္ပါတယ္။ မလန္းဆန္းျခင္း၊ သတိလစ္ျခင္း၊ ေသြးဖိအားက်ျခင္း၊ အစားပ်က္ျခင္း စတာေတြျဖစ္တတ္ပါတယ္။ သင့္ခႏၶာကိုယ္မွာ ေရဓာတ္လံုေလာက္မႈရွိတယ္ ဆိုရင္
ေရမဆာဘူး၊ ဆီးအေရာင္ၾကည္မယ္။ ေရဓာတ္ခမ္းေျခာက္မႈမျဖစ္ေအာင္ ေရကိုသာ အဓိကေသာက္ပါ။ ဘယ္ေလာက္ေသာက္သင့္သလဲ ဆိုရင္ အာဟာရလမ္းၫႊန္ေတြအရ ၂၄ နာရီအတြင္းမွာ အမ်ဳိးသမီး ၂ လီတာ၊ အမ်ဳိးသား ၂ ဒသမ ၅ လီ တာ ေသာက္ပါလို႔ ၫႊန္ၾကားထားပါတယ္။ ေသာက္သင့္တဲ့ပံုစံက အစာစားစဥ္ ေရတစ္ဖန္ခြက္စီ၊ အစာ တစ္ခ်ိန္နဲ႔တစ္ခ်ိန္ၾကားမွာ တစ္ဖန္ခြက္စီ ေသာက္ဖို႔သင့္ပါတယ္။ ကိုယ္လက္လႈပ္ရွားမႈ မျပဳလုပ္ခင္နဲ႔ လုပ္ၿပီးမွာ ေရတစ္ဖန္ခြက္စီေသာက္ပါ။ ၾကားမွာ ေရဆာရင္ ေသာက္ပါ။ ေရလံုေလာက္စြာေသာက္ျခင္းျဖင့္ ခႏၶာကိုယ္ ေရခမ္းေျခာက္ျခင္း မျဖစ္ေစေအာင္ ေနထိုင္ဖို႔ တိုက္တြန္းလိုပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ အသက္ႀကီးသူေတြကို ေရလံုေလာက္ေအာင္တိုက္ဖို႔ မွာၾကားလိုပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ မလိုအပ္ဘဲ ေရကိုမ်ားႏိုင္သေလာက္ အမ်ားႀကီး ထိုင္ေသာက္ေနဖို႔ မသင့္ပါဘူး။
ေရဓာတ္မ်ားျခင္း (water intoxication) ဒါမွမဟုတ္ ေသြးတြင္းဆိုဒီယမ္ဆားဓာတ္ နည္းျခင္း(Hyponatremia)
ေရလံုေလာက္မႈရွိျခင္းရဲ႕ ေကာင္းက်ဳိးေတြ အမ်ားႀကီးရွိေပမယ့္ ေရကိုအလြန္အကြၽံ အမ်ားႀကီးေသာက္ရင္ က်န္းမာေရးပိုေကာင္းတယ္လို႔ လူအမ်ားေျပာဆိုေနၾကတာေတြဟာ သိပၸံနည္းက် လံုေလာက္စြာသက္ေသျပထားတာမရွိတဲ့ အယူအဆမွားေတြ (myth) ေတြျဖစ္ေၾကာင္း သတိေပးလိုပါတယ္။
အခုတေလာမွာ လူတခ်ဳိ႕ဟာ ေရကို မဆာဘဲ တမင္သက္သက္ ေသာက္သင့္တာထက္ အမ်ားႀကီး ပိုေသာက္ေနၾကတာေတြ႕ေနရပါတယ္။ လူမႈကြန္ရက္ေတြ၊ ေဖ့စ္ဘြခ္ Facebook ေတြမွာ ေရကို ေသာက္ႏိုင္သေလာက္ မ်ားမ်ားေသာက္ရင္ က်န္းမာေရးနဲ႔ ပိုၿပီးညီၫြတ္တဲ့အေၾကာင္းေတြကို ျဖန္႔ၿပီး share ရွယ္ေနၾကတာေတြေၾကာင့္လည္း လိုက္လုပ္ေနၾကတာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလိုေရေတြအမ်ားႀကီး ေသာက္ရင္ ခႏၶာကိုယ္ကို ေရေဆးပစ္သလို သန္႔ရွင္းစင္ၾကယ္သြားၿပီး ေရာဂါမ်ဳိးစံုကို တားဆီးႏိုင္တယ္လို႔လည္း မွားယြင္းစြာ ယူဆေနၾကပါတယ္။
သူတို႔ေျပာၾကတဲ့ ေရအမ်ားႀကီးေသာက္ျခင္းရဲ႕ က်န္းမာေရးအက်ဳိးဆက္ေတြကို ေအာက္ပါအတိုင္း ေဖာ္ျပထားတာ ေလ့လာရပါတယ္။
၁။ ဆာေလာင္ျခင္း၊ အစာစားျခင္စိတ္ကို နည္းေစတဲ့အျပင္ ကယ္လိုရီေလာင္ကြၽမ္းမႈကို အားေပးတဲ့အတြက္ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ ၀ိတ္ခ်ရာမွာ အေထာက္အပံ့ျဖစ္ေစျခင္း။
၂။ ေရဓာတ္ခမ္းေျခာက္မႈေၾကာင့္ ေခါင္းမူးျခင္း၊ ေခါင္းကိုက္ျခင္းကို ကာကြယ္ေပးျခင္း။
၃။ ေက်ာက္ကပ္နဲ႔ဆီးလမ္းေၾကာင္းမွာ ပိုး၀င္ျခင္းကိုကာကြယ္ျခင္း၊ ပိုးရွိရင္လည္း ျပင္ပသို႔ ေရေဆးၿပီး ထုတ္ပစ္သလိုျဖစ္တဲ့အတြက္ ပိုးေလ်ာ့ေစျခင္း၊ ေက်ာက္တည္တာနည္းေစျခင္း နဲ႔ ေက်ာက္ကပ္မပ်က္စီးေအာင္ ကာကြယ္ေပးျခင္း။
၄။ အေရျပားေတြကို စိုျပည္ေစျခင္း။
၅။ ေျခသည္းလက္သည္းေတြေကာင္းေစျခင္းစတဲ့ အက်ဳိးေက်းဇူးေတြရွိေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားတာေတြ႕ရွိရပါတယ္။
၆။ အာ႐ံုစူးစိုက္မႈအားေတြပိုမိုေကာင္းမြန္ေစတယ္လို႔လည္း ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
ေဆးပညာရွင္တခ်ဳိ႕ကေတာ့ ဒီယူဆခ်က္ေတြကို မွားယြင္းေနတဲ့အယူအဆ (myth)လို႔ေ၀ဖန္ၾကပါတယ္။ ေရကိုလံုေလာက္ေအာင္ ေသာက္ဖို႔ လိုအပ္ေပမယ့္ ေရမဆာဘဲ ေရအမ်ားႀကီး ေသာက္တာက ေဘးအႏၲရာယ္မကင္းဘူးဆိုတာ ေဆြးေႏြးထားပါတယ္။ ေရကိုမ်ားစြာေသာက္ျခင္းျဖင့္ ေရာဂါေတြ ကင္းေ၀းေစႏိုင္တယ္ဆိုတဲ့ သိပၸံနည္းက်ေလ့လာထားတဲ့ အေထာက္အထားေတြ တကယ္ေတာ့မရွိေၾကာင္း ေျပာဆိုထားပါတယ္။ ေရေသာက္ျခင္းျဖင့္ အစာစားခ်င္စိတ္ေလ်ာ့ေစတယ္၊ အေလးခ်ိန္ေလ်ာ့ေစတယ္ဆိုတာ သိပၸံနည္းက် အေထာက္အထားလည္းမရွိေၾကာင္း ေျပာၾကားထားပါတယ္။
ေရကို အမ်ားႀကီးမဆာဘဲ ေသာက္ေနတာၾကာလာရင္ ဦးေႏွာက္က sensor ေတြကလည္း ခ်ဳိ႕ယြင္းလာၿပီး ေရမ်ားမ်ားေသာက္မွ အေတာ္ပဲဆိုတဲ့ အဆင့္တစ္ခုကို reset ျဖစ္သြားပါမယ္။ ေက်ာက္ကပ္ကလည ္း ေရျမန္ျမန္ထုတ္ပစ္ေနလို႔ ေရပိုမေသာက္ရေတာ့ရင္ ျပႆနာျဖစ္လာတတ္ပါတယ္။အေလ့အက်င့္လိုျဖစ္ၿပီး ေရနည္းနည္းပဲရွိမယ္ဆို မေနႏိုင္ေတာ့တာ၊ စိတ္ပူပင္တာ ျဖစ္လာပါမယ္။ (Polyuria related to polydipsia) လို႔ ေခၚပါတယ္။တကယ္ေတာ့ ခႏၶာကိုယ္မွာ ေရဓာတ္ပိုလွ်ံေနျခင္းဟာ ေရခမ္းတာထက္ေတာင္ပိုၿပီး အသက္ေဘးနီးပါတယ္။
See More
ေရအမ်ားႀကီးေသာက္ျခင္းႏွင့္ က်န္းမာေရး (၁)
ေရအမ်ားႀကီးေသာက္ျခင္းႏွင့္ က်န္းမာေရး (၃)
(Healthy Life ဂ်ာနယ္မွ စီစဥ္တင္ဆက္သည့္ အပတ္စဥ္ ေသာၾကာေန႔ထုတ္ Healthy Life ဂ်ာနယ္၊ https://www.facebook.com/healthylifejournalmyanmar/ ႏွင့္ www.healthylifejournalmyanmar.com တို႔တြင္ ေဖာ္ျပပါရွိသမွ် က်န္းမာေရးႏွင့္ အလွအပဆိုင္ရာ သတင္းမ်ား၊ သတင္းေဆာင္းပါးမ်ား၊ အေမးအေျဖမ်ား၊ ဘာသာျပန္ေဆာင္းပါးမ်ားကို လြတ္လပ္စြာ မွ်ေ၀ႏိုင္ပါသည္။ သို႔ရာတြင္ မည္သည့္ Facebook စာမ်က္ႏွာ၊ Website မ်ားတြင္မဆိုျပန္လည္ကူးယူေဖာ္ျပျခင္းကို ခြင့္မျပဳပါေၾကာင္း အသိေပး ေၾကညာအပ္ပါသည္။)
