ပါေမာကၡေဒၚသန္းသန္းေအး (ဆီးခ်ဳိႏွင့္ အေထြေထြေရာဂါအထူးကုဆရာ၀န္ႀကီး)
ဒါေၾကာင့္ ပိန္ေအာင္လုပ္ေပးႏိုင္တဲ့ အစြမ္းလည္းရွိမယ္၊ ေသြးခ်ဳိလည္း ခ်ေပးႏိုင္တဲ့ေဆး၊ ေသြးခ်ဳိအက်မလြန္ႏိုင္ဘဲ ပံုမွန္အထိက်ၿပီးရင္ ထပ္မက်ေတာ့တဲ့ ေဆးသစ္ေတြ လိုပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ အပိုေဆာင္းၿပီး ႏွလံုးနဲ႔ ေသြးေၾကာေတြ မထိခိုက္ဘဲ ပိုေကာင္းေစတဲ့ ေဆးမ်ဳိး၊ ေက်ာက္ကပ္ေတြ မပ်က္ေအာင္ ကာကြယ္တဲ့ ေဆးမ်ဳိးသာရမယ္ဆိုရင္ အေကာင္းဆံုး ျဖစ္ပါမယ္။ အရင္ေဆးေတြရဲ႕ လိုအပ္ခ်က္ေတြေပၚမူတည္ၿပီး အဲဒီလိုအပ္ခ်က္ေတြကို ျပန္လည္ျပဳျပင္ႏိုင္တဲ့ ေဆးသစ္ေတြကို ေဖာ္ထုတ္ဖို႔ ႀကိဳး စားလာၾကပါတယ္။ ႀကိဳးစားလို႔လည္း ေဆးသစ္ေတြ ေပၚေပါက္လာရတာ ျဖစ္ပါတယ္။
စာဖတ္သူေတြ ပိုၿပီးနားလည္လြယ္ေအာင္ ဆီးခ်ဳိေသြးခ်ဳိေရာဂါရဲ႕ အေျခခံေရာဂါ ျဖစ္စဥ္ေတြအေၾကာင္း အနည္းငယ္ရွင္းျပလိုပါတယ္။ အရင္က အမ်ားနားလည္တဲ့ ဆီးခ်ဳိေသြးခ်ဳိဆိုတာ အင္ဆူလင္ မရွိလို႔၊ အင္ဆူလင္ မလံုေလာက္လို႔ ျဖစ္တာ။ ဒါေၾကာင့္ အင္ဆူလင္ကို မုန္႔ခ်ဳိအိတ္က ပိုထြက္ေစတဲ့ ေဆးမ်ဳိးရွာေဖြၾကတယ္၊ ရွာေတြ႕လာၾကတယ္၊ သံုးလည္းသံုးေနၾကတယ္။ ဒါေပမဲ့ အရွိန္လြန္သြားရင္ ေသြးခ်ဳိက်လြန္တဲ့ အႏၲရာယ္ကို မေရွာင္ရွားႏိုင္ဘူး။
ဒုတိယေတြ႕လာတာက အင္ဆူလင္နည္းတာ မဟုတ္ဘဲ အင္ဆူလင္ရဲ႕ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြကို ခုခံတြန္းလွန္ေနတဲ့ Insulin resistance ျဖစ္ျခင္းဆိုတဲ့ ျပစ္ခ်က္ျဖစ္ပါတယ္။ ခႏၶာကိုယ္အ၀လြန္တာ၊ ၀မ္းတြင္းအဆီမ်ားတာ၊ ကိုယ္လက္လႈပ္ရွားမႈနည္းတာ စတာေတြေၾကာင့္ ျဖစ္ရတာပါ။ Metformin ရဲ႕ အာနိသင္မွာ Insulin resistance ကို ခ်ေပးႏုိင္တဲ့ အစြမ္းရွိတာ ေတြ႕ရပါတယ္။
အသစ္ေတြ႕ရွိခ်က္ေတြကေတာ့ အင္ခရီတင္ (Incretin)လို႔ ေခၚတဲ့ အူမွထုတ္တဲ့ ေဟာ္မုန္းဓာတ္ (Gut hormone)ေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေဟာ္မုန္းဓာတ္ေတြက ပံုမွန္အားျဖင့္ အစာစားလိုက္တဲ့အခါ အစာအိမ္နဲ႔ အူေတြက ထြက္လာၿပီး မုန္႔ခ်ဳိအိတ္က အင္ဆူလင္ထုတ္ဖို႔ သြားေရာက္ႏႈိးေဆာ္ေပးပါတယ္။ ဒီ့အျပင္ အင္ဆူလင္နဲ႔ ဆန္႔က်င္ေနတဲ့ ဂလူကာဂြန္ (Glucagon)ဆိုတဲ့ ေဟာ္မုန္းကို ဆက္မထုတ္ဘဲ ျပန္ႏွိမ့္ေစပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ ဦးေႏွာက္မွာ ဗိုက္ျပည့္ေနၿပီး အစာစားတာရပ္ဖို႔ သတင္းေပးတဲ့ ေဟာ္မုန္းတစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္။
အမ်ဳိးအစား(၂) ဆီးခ်ဳိေသြးခ်ဳိေတြမွာ အင္ခရီတင္ (Incretin)ေတြခ်ဳိ႕တဲ့ေနတာ ေတြ႕ရွိလာပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း အစားမရပ္ဘဲ ပိုစားေနၾကတာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါကို ျပဳျပင္ႏိုင္ရင္ အက်ဳိးရွိမယ့္ ေဆးတစ္ခြက္ရလာပါတယ္။ အင္ခရီတင္ (Incretin)တစ္ခုျဖစ္တဲ့ GLP1 ကိုမ်ားေအာင္ လုပ္မယ့္ေဆးသစ္ေတြလုိက္ရွာၾကရာ ေနာက္ဆံုးေတာ့ရရွိလာပါတယ္။ GLP1 လုပ္ေဆာင္ခ်က္ရွိတဲ့ ေဆးေတြေဖာ္ထုတ္လုိ႔ ရခဲ့ပါတယ္။ ဒီေဆးကေတာ့ . . .
(၁) DPP4 Inhibitor (Sitagliptin Lengliptin,Vildagliptin) သိပ္မသစ္ေတာ့ေပမယ့္ လူနာေတြ သိပ္မသိေသးတဲ့ေဆးသစ္
ေဆးသစ္ျဖစ္တဲ့ DPP4 Inhibitors ေတြဟာ စားေဆးေတြျဖစ္ၿပီး အခုေစ်းကြက္မွာ ဂ်ႏူးဗီးရား (Januvia)၊ ထရီးဗီးရား (Trevia)၊ စစ္တာဂလစ္ (Sitaglit)၊ စီတာ (Sita)စသျဖင့္ ရရွိႏိုင္ပါတယ္။ ဂ်ႏူးဗီးရား(Januvia)ဆိုတဲ့ ေဆးကို ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား သံုးလာၾကပါတယ္။ ေသြးခ်ဳိက်ေစတဲ့အျပင္ မ၀ေအာင္တားဆီးႏိုင္တယ္။ ပိန္ေစတဲ့ အာနိသင္က အရမ္းမစြမ္းေပမယ့္ အနည္းဆံုးေတာ့ မ၀ေစပါဘူး။ စားေဆးျဖစ္လို႔ လူတိုင္း အလြယ္တကူ ေသာက္ႏိုင္ပါတယ္။ တျခားေဆးေတြနဲ႔တြဲၿပီး သံုးႏုိင္ပါတယ္။ ဒီအုပ္စုက တျခားေဆးအမယ္ေတြကေတာ့ ေဂၚလ္ဗတ္စ္ (Galvas)နဲ႔ လီနာဂလစ္ပ္ (Linaglip) စတဲ့ ေဆးေတြကလည္း ဒီအုပ္စုကပါပဲ။
(၂) GLP1 receptor agonist
ဒီေဆးအုပ္စုက ဂ်ႏူးဗီးယားအုပ္စုထက္ GLP1 လို လုပ္ေဆာင္ၿပီး သိသိသာသာ ပိန္သြားေစႏိုင္လို႔ ၀ိတ္ခ်လိုတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္လည္းရွိရင္ ေတာ္ေတာ္အသံုး၀င္ပါတယ္။ အခု ေစ်းကြက္မွာ Lyraglutide ကို ဗစ္တိုဇာ (Victoza) အမည္နဲ႔ ၀ယ္လို႔ရပါတယ္။ တစ္ေန႔တစ္ႀကိမ္ ထိုးရေပမယ့္ အင္ဆူလင္လို မ႐ႈပ္ေထြးပါဘူး။ အစာလည္း ေလွ်ာ့လို႔ လြယ္ကူသြားပါတယ္။ အင္ဆူလင္နဲ႔ တြဲဖက္သံုးရင္ အင္ဆူလင္ေၾကာင့္ ၀တာကို တားဆီးႏိုင္ၿပီး ထိုးရတဲ့ အင္ဆူလင္ပမာဏလည္း ေလ်ာ့သြားေစပါတယ္။ ဂ်ႏူးဗီးယားအုပ္စုထက္ မ်ားစြာ ပိုမိုစြမ္းပါတယ္။
(၃) SGLT2 Inhibitor
ေနာက္ထပ္အသံုးမ်ားၿပီး ေကာင္းသတင္းေတြ ေ၀ဆာေနတဲ့ ေဆးသစ္တစ္ခုကေတာ့ အက္စ္ဂ်ီ အယ္လ္တီ ၂ရဲ႕အလုပ္ကို တားတဲ့ေဆးတစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္။ အလြယ္တကူ နားလည္ေအာင္ရွင္းျပရရင္ ဒီေဆးေသာက္လိုက္ရင္ ေသြးထဲက သၾကားဓာတ္ေတြကို ဆီးထဲကေန ျပန္ၿပီးစြန္႔ထုတ္ပစ္ႏုိင္တဲ့ ေဆးျဖစ္ပါတယ္။ ခႏၶာကိုယ္မွ အဆိပ္အေတာက္သဖြယ္ ေသြးေၾကာနံရံေတြ လုိက္ၿပီး ဖ်က္ဆီးေနတဲ့ ပိုလွ်ံသၾကားေတြကို စြန္႔ထုတ္ပစ္ႏိုင္တဲ့နည္းဟာ အေကာင္းဆံုးနည္းတစ္ခုပါပဲ။ ေသြးခ်ဳိက်မယ္၊ ေသြးေပါင္လည္း ခ်ေပးႏိုင္တယ္၊ ႏွလံုးနဲ႔ေက်ာက္ကပ္အတြက္ အက်ဳိးေက်းဇူးအပိုေတြလည္း ထပ္ရႏိုင္တဲ့အတြက္ ႏွလံုးျဖစ္ႏုိင္ေျခရွိသူေတြမွာ ဒီေဆးကို ဦးစားေပးသင့္ေၾကာင္း မ်ားစြာေျပာလာၾကပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း လမ္းၫႊန္ (Guideline) ေတြမွာ တျခားေဆးေတြထက္ဦးေအာင္ ေရွ႕တန္းတင္လာၾကပါတယ္။ ဒီအုပ္စုမွာ အထူးနာမည္ရတဲ့ ေဆးကေတာ့ Empag-liflozin or Jadiance ဂ်ားဒီးယန္စ္ဆိုတဲ့ ေဆးပဲျဖစ္ပါတယ္။
ဆီးခ်ဳိေသြးခ်ဳိေရာဂါကို ေပ်ာက္ကင္းႏိုင္တဲ့ေဆးကို ရွာေဖြေနဆဲျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဒီအစီအစဥ္ကေတာ့ အိပ္မက္မွာပဲ ရွိႏိုင္မွာျဖစ္ပါတယ္။ ဆီးခ်ဳိေသြးခ်ဳိအတြက္ အေကာင္းတကာ့ အေကာင္းဆံုးေဆးေတြ ရွာေဖြေနရဆဲျဖစ္ၿပီး အခုေရပန္းစားေနတဲ့ ေဆးသစ္ေတြအေၾကာင္း တေစ့တေစာင္း အသိေပးရတာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေဆးေတြမွာလည္း အျပည့္အ၀စိတ္ခ်ရတာမရွိပါဘူး။ ေကာင္းက်ဳိးနဲ႔ ဆိုးက်ဳိးေတြ အၿမဲဒြန္တြဲေနၾကဆဲျဖစ္ပါတယ္။
နိဂံုးခ်ဳပ္ေျပာရရင္ ဆီးခ်ဳိေသြးခ်ဳိေရာဂါကို ေပ်ာက္ကင္းႏိုင္တဲ့ေဆးကို ရွာေဖြေနဆဲျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဒီအစီအစဥ္ကေတာ့ အိပ္မက္မွာပဲရွိႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဆီးခ်ဳိေသြးခ်ဳိအတြက္ အေကာင္းတကာ့ အေကာင္းဆံုးေဆးေတြ ရွာေဖြေနရဆဲျဖစ္ၿပီး အခု ေရပန္းစားေနတဲ့ ေဆးသစ္ေတြအေၾကာင္း တေစ့တေစာင္းအသိေပးရတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေဆးေတြမွာလည္း အျပည့္အ၀ စိတ္ခ်ရတာ မရွိပါဘူး။ ေကာင္းက်ဳိးနဲ႔ ဆိုးက်ဳိးေတြ အၿမဲဒြန္တြဲေနၾကဆဲျဖစ္ပါတယ္။ ေကာင္းက်ဳိးမ်ားၿပီး ဆုိးက်ဳိးက မသိမသာ အနည္းငယ္သာရွိဖို႔ အေရးႀကီးပါတယ္။ ဒီေဆးသစ္ေတြ ရဲ႕ ေစ်းႏႈန္းက အလြန္ႀကီးလို႔ အမ်ားသံုးဖို႔မွာ ဒါကလည္း အဟန္႔အတားတစ္ခု ျဖစ္ေနပါတယ္။ ဆီးခ်ဳိေသြးခ်ဳိေရာဂါေတြဟာ ကမာၻနဲ႔အ၀ွမ္း မ်ားေနဆဲျဖစ္သလို အေကာင္းတကာ့ အေကာင္းဆံုးေဆးေတြကို လူတိုင္းသံုးစြဲႏိုင္တဲ့အထိ ေစ်းႏႈန္းလည္း ခ်ဳိသာမယ္ဆိုရင္ အတိုင္းထက္အလြန္ ေကာင္းပါမယ္ဆိုတဲ့ ဆႏၵမြန္နဲ႔ နိဂံုးခ်ဳပ္အပ္ပါတယ္။
See More
(Healthy Life ဂ်ာနယ္မွ စီစဥ္တင္ဆက္သည့္ အပတ္စဥ္ ေသာၾကာေန႔ထုတ္ Healthy Life ဂ်ာနယ္၊ https://www.facebook.com/healthylifejournalmyanmar/ ႏွင့္ www.healthylifejournalmyanmar.com တို႔တြင္ ေဖာ္ျပပါရွိသမွ် က်န္းမာေရးႏွင့္ အလွအပဆိုင္ရာ သတင္းမ်ား၊ သတင္းေဆာင္းပါးမ်ား၊ အေမးအေျဖမ်ား၊ ဘာသာျပန္ေဆာင္းပါးမ်ားကို လြတ္လပ္စြာ မွ်ေ၀ႏိုင္ပါသည္။ သို႔ရာတြင္ မည္သည့္ Facebook စာမ်က္ႏွာ၊ Website မ်ားတြင္မဆိုျပန္လည္ကူးယူေဖာ္ျပျခင္းကို ခြင့္မျပဳပါေၾကာင္း အသိေပး ေၾကညာအပ္ပါသည္။)
