ေဒါက္တာေဒၚခင္ၿပံဳးၾကည္ (ၫႊန္ၾကားေရးမွဴးခ်ဳပ္-ၿငိမ္း)
ေဆးသုေတသနဦးစီးဌာန၊ အသည္းေဖာင္ေဒးရွင္းဥကၠဌႏွင့္ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးျခင္း
ေမး. အသည္းေရာင္အသား၀ါ ဘီပိုးအေၾကာင္း သိပါရေစ ဆရာမ။
ေျဖ. အသည္းေရာင္အသား၀ါ ဘီပိုးဆိုတာ ဗိုင္းရပ္စ္ပိုးတစ္မ်ဳိးပါ။ အသည္းေရာင္အသား၀ါပိုးက A၊ B၊ C၊ D၊ E ဆိုၿပီး ဗိုင္းရပ္စ္ပိုး ငါးမ်ဳိးရွိပါတယ္။ အဲဒီအထဲမွာ ဘီပိုးနဲ႔ စီပိုးကို လူေတြက အထူးေၾကာက္ၾကတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ တျခားဗိုင္းရပ္စ္ပိုးနဲ႔ မတူဘဲ ဘီပိုး၊ စီပိုးက အသည္းေရာင္ၿပီးရင္ နာတာရွည္ဆက္ျဖစ္တတ္လို႔ပါ။ ဘီပိုးျဖစ္ၿပီး မကုရင္ နာတာရွည္အေနနဲ႔ ၂၅ ရာခိုင္ႏႈန္းေလာက္က အသည္းေျခာက္သြားတယ္၊ အသည္းကင္ဆာအျဖစ္ ေျပာင္းသြားတတ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေၾကာက္ၾကတာပါ။
ေမး. ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ဘီပိုးရွိသူက ဘယ္ေလာက္မ်ားပါသလဲ ဆရာမ။
ေျဖ. အရင္တုန္းက သုေတသနေတြအရ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ လူဦးေရရဲ႕ ၁၀ ရာခိုင္ႏႈန္းေလာက္က ဘီပိုးရွိေနတယ္ဆိုၿပီး ေတြ႕ရပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အခုေနာက္ပိုင္းက်ေတာ့ ဘီပိုးကာကြယ္ေဆးေတြလည္း ေပၚလာတယ္၊ တစ္ခါသံုး ေဆးထိုးအပ္ေတြလည္း ေပၚလာတယ္၊ လူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကလည္း ဘီပိုးမျဖစ္ေအာင္ ဘယ္လိုေနထိုင္ျပဳမူရမယ္ဆိုတာ သိလာၾကတယ္။ အဲဒီေတာ့ အခုေနာက္ပိုင္း ျပန္လည္ျပဳလုပ္တဲ့ သုေတသနေတြအရ ျမန္မာတစ္ႏိုင္ငံလံုးရဲ႕ ပ်မ္းမွ်လူဦးေရ ၆ ဒသမ ၅ ရာခုိင္ႏႈန္းေလာက္မွာပဲ ဘီပိုးရွိတယ္ဆိုၿပီး ေတြ႕ရပါတယ္။
ဘီပိုးကစ၀င္ၿပီးတာနဲ႔ တခ်ဳိ႕လူေတြမွာ Acute Infection လို႔ ေခၚတဲ့ အသား၀ါတာ၊ ဗိုက္နာတာ၊ ဖ်ားတာ စတာေတြ ျဖစ္တတ္တယ္။ အဲဒီလိုျဖစ္ၿပီး ျပန္ေကာင္းသြားတယ္။ ဒါေပမဲ့ တခ်ဳိ႕အသက္ငယ္သူေတြမွာ ဒီပိုးက ျပန္ထြက္မသြားဘဲ ကိုယ္ထဲမွာၿငိမ္ေနတယ္။ ဘယ္ေလာက္ၿငိမ္ေနသလဲဆိုရင္ ႏွစ္ ၂၀ ေလာက္ေတာင္ ၿငိမ္ေနတာရွိတယ္။ အဲဒီေတာ့ ဘာလကၡဏာမွ မျပတဲ့အတြက္ အမ်ားစုက ပိုး၀င္ေနမွန္းမသိၾကဘူး။ ဒါေၾကာင့္ Silent Infection လို႔ ေခၚပါတယ္။ တခ်ဳိ႕ဆို အသက္ငယ္ငယ္ေလးနဲ႔ ဗိုက္နာလို႔ အာထရာေဆာင္း႐ိုက္လိုက္ေရာ အသည္းကင္ဆာလို႔ေတြ႕ရတယ္။ အဲဒီေတာ့မွ စစ္လိုက္ေတာ့ ဘီပိုးရွိမွန္း သိၾကတာ။ တခ်ဳိ႕ဆို က်န္းမာေရးေကာင္းေနရင္းနဲ႔ ႐ုတ္တရက္ေသြးအန္တယ္၊ ေသြးအန္ေတာ့ စစ္လိုက္တဲ့အခါ အသည္းေျခာက္ေနတာ။ စစ္လိုုက္မွ ဘီပိုးရွိေနတယ္။
အခုေနာက္ပိုင္း အလုပ္၀င္ဖို႔၊ ႏိုင္ငံျခားသြားဖို႔ စသျဖင့္ ေဆးစစ္ရတယ္။ အဲဒီလိုစစ္တာကို ဆရာမတို႔ အရမ္း၀မ္းသာတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ စစ္လိုက္လို႔ ဘီပိုးရွိမွန္းသိလိုက္ရင္ ကုလို႔ရတယ္။ အခုေနာက္ပိုင္း ကုသမႈေတြက အရင္ထက္စာရင္ အမ်ားႀကီး တိုးတက္လာေနပါၿပီ။ အသည္းေျခာက္တာ၊ အသည္းကင္ဆာမျဖစ္ ခင္ႀကိဳၿပီးကုလို႔ရတယ္ . . .
အခုေနာက္ပိုင္း အလုပ္၀င္ဖို႔၊ ႏိုင္ငံျခားသြားဖို႔ စသျဖင့္ ေဆးစစ္ရတယ္။ အဲဒီလိုစစ္တာကို ဆရာမတို႔ အရမ္း၀မ္းသာတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ စစ္လိုက္လို႔ ဘီပိုးရွိမွန္းသိလိုက္ရင္ ကုလို႔ရတယ္။ အခုေနာက္ပိုင္း ကုသမႈေတြက အရင္ထက္စာရင္ အမ်ားႀကီး တိုးတက္လာေနပါၿပီ။ အသည္းေျခာက္တာ၊ အသည္းကင္ဆာမျဖစ္ခင္ ႀကိဳၿပီးကုလို႔ရတယ္။ တကယ္လို႔ စစ္လိုက္တဲ့အခ်ိန္မွာ ဘီပိုးမရွိဘူးဆိုရင္ ကာကြယ္ေဆးကို အျမန္ထိုးလို႔ရတယ္။
ေမး. ဘီပိုးကာကြယ္ေဆးက ရာႏႈန္းျပည့္ကာကြယ္မႈ ေပးႏိုင္ပါသလား ဆရာမ။
ေျဖ. ဘီပိုးကာကြယ္ေဆးက ေဆးသံုးလံုး ထိုးလိုက္တာနဲ႔ ၉၅-၉၈ ရာခိုင္ႏႈန္းအထိ ကာကြယ္မႈေပးပါတယ္။ ေဆးတစ္လံုးကလည္း ငါးေထာင္နဲ႔ တစ္ေသာင္းၾကားမွာပဲရွိတယ္။ တစ္လျခား သံုးႀကိမ္ထိုးလိုက္ရင္ ကာကြယ္ၿပီးသား ျဖစ္သြားပါတယ္။
ေမး. ဘီပိုးက ဘယ္လိုကူးစက္ႏိုင္ပါသလဲ ဆရာမ။
ေျဖ. ဘီပိုးက အစားအေသာက္ကေန မကူးပါဘူး။ ဘီပိုးရွိတဲ့ ေသြး၊ ကိုယ္တြင္းအရည္ထဲမွာ ပိုးကရွိေနတဲ့အတြက္ အရင္တုန္းက ေသြးသြင္းတဲ့သူေတြ ကူးလြယ္တယ္။ အရင္တုန္းက တစ္ခါသံုး ေဆးထိုးအပ္မေပၚေသးေတာ့ ေဆးထိုးအပ္ျပဳတ္ၿပီး သံုးရတယ္။ အဲဒီလို ေရေႏြးပူပူနဲ႔ျပဳတ္ၿပီး သံုးတဲ့အခါ တျခားပိုးေတြက ေသသြားေပမယ့္ ဘီပိုးက်ေတာ့ မေသသြားဘူး။
ဘီပိုးရွိတဲ့ မိခင္ဆီကေန ကေလးဆီကို ကူးႏိုင္တယ္။ ကေလးဘ၀မွာလည္း ကေလးအခ်င္းခ်င္း ေဆာ့ကစားရင္း ေသြးထြက္သံယိုျဖစ္ရာက ကူးႏိုင္တယ္။ ကေလးေလးေတြကို ေခါင္းရိတ္ေပးရင္း ေခါင္းရိတ္ဓားကို သီးသန္႔မသံုးတဲ့အခါ ေခါင္းရိတ္ဓားကေနလည္း ကူးႏိုင္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဆရာမတို႔ လိုက္စစ္တဲ့အခါ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္း၊ သီလရွင္ေက်ာင္းေတြမွာ ဘီပိုးျဖစ္သူေတြမ်ားတာ ေတြ႕ရပါတယ္။ တစ္ခါသံုး ဓားသံုးပါ ဒါမွမဟုတ္ ကိုယ့္သင္တုန္းဓားနဲ႔ပဲ ကိုယ္သံုးပါလို႔ အခုေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ ေဟာေျပာပြဲေတြ လုပ္တိုင္းထည့္ေျပာေတာ့ သိသြားၾကပါၿပီ။ အိမ္မွာ ဘီပိုးရွိသူတစ္ဦးေတြ႕ရင္ ကိုယ့္မိသားစုထဲမွာလည္း ဘီပိုးရွိတဲ့သူရွိတာကို ေယဘုယ်အားျဖင့္ ေတြ႕ရတတ္ပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ အိမ္မွာဆိုရင္ သြားတိုက္တံကို ကိုယ့္သြားတိုက္တံနဲ႔ ကိုယ္သံုးတာပဲ ေကာင္းပါတယ္။ အေရာင္ဆင္တူ မသံုးဖို႔လည္း လိုပါတယ္။ မဟုတ္ရင္ လြဲၿပီးသံုးမိတာမ်ဳိး ျဖစ္ႏိုင္လို႔ပါ။ ေနာက္တစ္ခုက လက္သည္းညႇပ္ကိုလည္း သီးသန္႔သံုးသင့္ပါတယ္။ လက္သည္းညႇပ္ရင္း ေသြးစေလးေတြစို႔ၿပီး ေနာက္တစ္ေယာက္က ညႇပ္လိုက္ရင္ ကူးႏိုင္ေျခရွိပါတယ္။ အေမေတြ၊ အဘြားေတြကလည္း ကေလးကို ထမင္း၀ါးမေကြၽးသင့္ပါဘူး။
(Healthy Life ဂ်ာနယ္မွ စီစဥ္တင္ဆက္သည့္ အပတ္စဥ္ ေသာၾကာေန႔ထုတ္ Healthy Life ဂ်ာနယ္၊ https://www.facebook.com/healthylifejournalmyanmar/ ႏွင့္ www.healthylifejournalmyanmar.com တို႔တြင္ ေဖာ္ျပပါရွိသမွ် က်န္းမာေရးႏွင့္ အလွအပဆိုင္ရာ သတင္းမ်ား၊ သတင္းေဆာင္းပါးမ်ား၊ အေမးအေျဖမ်ား၊ ဘာသာျပန္ေဆာင္းပါးမ်ားကို လြတ္လပ္စြာ မွ်ေ၀ႏိုင္ပါသည္။ သို႔ရာတြင္ မည္သည့္ Facebook စာမ်က္ႏွာ၊ Website မ်ားတြင္မဆိုျပန္လည္ကူးယူေဖာ္ျပျခင္းကို ခြင့္မျပဳပါေၾကာင္း အသိေပး ေၾကညာအပ္ပါသည္။)
