၊ ဇြန္ခိုင္ဦး ၊ (ေဆး၀ါးတကၠသိုလ္)
၂၀၀၂ တြင္ အသက္ ၄၉ ႏွစ္အရြယ္ ဦး၀င္းရွိန္သည္ တစ္လေလာက္ ေခ်ာင္းေျခာက္ဆိုးေနခဲ့ၿပီး မေပ်ာက္သျဖင့္ ဆရာ၀န္ႏွင့္ ျပသခဲ့ရာမွ အဆုတ္ကင္ဆာရွိမွန္း သိခဲ့သူျဖစ္သည္။
“ဦးက ဂ်ပန္မွာ အလုပ္သြားလုပ္ခဲ့တာ။ သံုးႏွစ္ေလာက္လုပ္ၿပီး ျပန္လာကာစ အိမ္မွာေနေနတဲ့အခ်ိန္ စစခ်င္း ေခ်ာင္းဆိုးတယ္၊ ေခ်ာင္းေျခာက္ဆိုးေတာ့ တစ္လေလာက္ဆိုးတာ . .မေပ်ာက္ဘူး။ မေပ်ာက္ေတာ့ သမားေတာ္ႀကီးတစ္ေယာက္နဲ႔ျပတယ္။ ဓာတ္မွန္႐ိုက္ၾကည့္ေတာ့ အဆုတ္မွာ အနာေတြ႕တယ္လို႔ဆိုတယ္။ ဒါနဲ႔ ပဋိဇီ၀ပိုးသတ္ေဆးတစ္မ်ဳိးတိုက္တယ္။ အဲဒီေဆးကို အၾကာႀကီးေသာက္ေပမယ့္ မေပ်ာက္ဘူး။ အဲဒါနဲ႔ အခုအၿမဲတမ္းအတြင္း၀န္ျဖစ္ေနတဲ့ ေဒါက္တာဦးသက္ခိုင္၀င္းနဲ႔က ညီအစ္ကိုလိုခင္ေတာ့ သူ႔ Ward မွာ လူနာသြားေမးရင္းနဲ႔ သူ႔ကိုသြားႏႈတ္ဆက္လိုက္တယ္။ သူ႔ေရွ႕မွာေခ်ာင္းဆိုးမိေတာ့ သူကေခ်ာင္းဆိုးသံကို မႀကိဳက္ဘူးဆိုၿပီးစမ္းတယ္။ ၿပီးေတာ့ အဆုတ္ႏွင့္ ရင္ေခါင္းအထူးကု ဆရာ၀န္တစ္ဦးနဲ႔ျပခိုင္းတယ္။ အဲဒါနဲ႔ အျပင္ေဆးခန္းမွာသြားျပတယ္။ ေသာၾကာေန႔ျပၿပီး စေနေန႔မွာ အသားစထုတ္စစ္ရတယ္”ဟု ဦး၀င္းရွိန္က ကင္ဆာခရီးလမ္း အစကို ျပန္ေျပာင္းေျပာျပခဲ့သည္။
အသားစအေျဖမရမီမွာပင္ အဆုတ္ႏွင့္ ရင္ေခါင္းအထူးကု ဆရာ၀န္ႀကီးက ရန္ကုန္ေဆး႐ံုႀကီးသို႔ ႀကိဳတင္တက္ၿပီး အားေမြးခဲ့ေၾကာင္း၊ အသားစအျဖရသည့္အခါ အဆုတ္ကင္ဆာ အဆင့္ (၄)ဟု သိရေၾကာင္း ဦး၀င္းရွိန္က ေျပာသည္။ “အဆုတ္တစ္ျခမ္းကို ထုတ္ရမယ္၊ အသက္အႏၲရာယ္လည္း ရွိႏိုင္တယ္ဆိုတာသိေတာ့ ေဗဒင္ေတြေမး၊ ယၾတာေတြေခ်. .လုပ္တယ္။ စံုေနတာပဲ။ ခြဲစိတ္ေတာ့ မနက္ ၁၀ နာရီေလာက္ကခြဲတာ ညေန ၃-၄ နာရီေလာက္မွၿပီးတယ္။ ၿပီးေတာ့ ေဆး႐ံုတစ္ပတ္ေလာက္တက္ၿပီး ကင္ဆာအထူးကု ဆရာ၀န္ႀကီး ေဒါက္တာေဒၚသီတာစန္းနဲ႔ ဓာတ္ေရာင္ျခည္ကုထံုးခံယူရတယ္” အဆုတ္ကင္ဆာအတြက္ ၂၀၀၃ တြင္ ခြဲစိတ္ကုသမႈ ခံယူခဲ့ၿပီးေနာက္ ဓာတ္ေရာင္ျခည္ကုထံုးကို အႀကိမ္ ၂၅ ႀကိမ္ႏွင့္ ကင္ဆာေဆးကို ၆ ႀကိမ္သြင္းရန္ ၫႊန္ၾကားခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
“ကင္ဆာေဆးကိုေတာ့ Green Cross ေဆး႐ံုမွာ သြားသြင္းပါတယ္။ ဓာတ္ေရာင္ျခည္ကုထံုးကိုေတာ့ ရန္ကုန္ေဆး႐ံုႀကီးမွာ ခံယူတယ္။ ေဆးသြင္းလိုက္၊ ဓာတ္ကင္လိုက္နဲ႔ဆိုေတာ့ ေဆးသြင္းတာ ၄ ႀကိမ္ေျမာက္မွာ လက္က အေၾကာေတြက မေပၚေတာ့ဘူး။ ဒါနဲ႔ ေျခေထာက္အေၾကာကေနသြင္းတယ္။ အဆင္မေျပေတာ့ လူကမခံႏိုင္ေတာ့ဘူး။ ဒါနဲ႔ မိတ္ေဆြဆရာ၀န္ေတြကို ေမးၾကည့္တယ္။ ကင္ဆာေဆးကို ေျခာက္ႀကိမ္သြင္းခိုင္းတယ္၊ ဘယ္ႏွႀကိမ္သြင္းရင္ ရၿပီလဲဆိုေတာ့ သံုးႀကိမ္ေက်ာ္ရင္ ရၿပီလို႔ေျဖတယ္။ ဒါနဲ႔ ေလးႀကိမ္သြင္းၿပီးေတာ့ မသြင္းေတာ့ဘူး”
ကင္ဆာေဆးသြင္းကုထံုး ခံယူခ်ိန္တြင္ ကင္ဆာလူနာအမ်ားစုမွာ အစားအေသာက္ ပ်က္ျခင္း၊ ပ်ဳိ႕ျခင္း၊ အန္ျခင္းစသည့္ ေ၀ဒနာမ်ားကို ခံစားရတတ္ေသာ္လည္း ဦး၀င္းရွိန္မွာမူ ကံေကာင္းစြာပင္ အစားအေသာက္လံုး၀မပ်က္ခဲ့ေပ။ “ေဆးသြင္းတဲ့ရက္ေတြမွာ စားလို႔ေကာင္းတယ္။ သူမ်ားထက္ ႏွစ္ဆ-သံုးဆေလာက္ စားႏိုင္တယ္။ အိမ္ျပန္ၿပီး ေနာက္ရက္က်ေတာ့ ေရေတာင္မ၀င္ေတာ့ဘူး။ ဘာစားစား အန္တယ္။ ေနာက္ေတာ့ Ensure ေသာက္ရင္းနဲ႔ ျပန္က်န္းမာလာတယ္။ ဆရာ၀န္ကလည္း ‘မစားခ်င္လို႔မစားဘဲ ဒီအတိုင္းေနလိုက္ရင္ ကိုယ္ပဲဒုကၡေရာက္မွာ၊ စားခ်င္ခ်င္ မစားခ်င္ခ်င္ ၀ါးၿပီးမ်ဳိခ်ရမယ္ဆိုတဲ့ တာ၀န္၀တၱရားရွိတယ္လို႔ ယူဆၿပီး ၀ါးၿပီးမ်ဳိခ်၊ ဘာအရသာမွ ရွိရွိ/ မရွိရွိ စားလိုက္၊ အစာကို ဗိုက္ထဲ၀င္သြားရင္ အာဟာရျဖစ္တယ္’ဆိုၿပီး ဆံုးမတယ္။ ဒါနဲ႔ စားခ်င္ခ်င္၊ မစားခ်င္ခ်င္ ၀ါးၿပီမ်ဳိခ်လိုက္တယ္ . .ဒီလိုနဲ႔ နာလန္ျပန္ထူလာတာပဲ” ဟု ဦး၀င္းရွိန္ကဆိုသည္။
ကင္ဆာေဆးသြင္းခ်ိန္တြင္သာ အနည္းငယ္ခံစားရေသာ္လည္း ဓာတ္ေရာင္ျခည္ကုထံုး ခံယူရျခင္းအတြက္ မည္သို႔မွ် ထူးထူးျခားျခား မခံစားခဲ့ရေၾကာင္း ဦး၀င္းရွိန္ကဆိုသည္။ ေနာက္ပိုင္းတြင္ အဆုတ္ႏွင့္ ရင္ေခါင္းအထူးကုဆရာ၀န္ႀကီးႏွင့္ ေျခာက္လတစ္ႀကိမ္ ပံုမွန္ငါးႀကိမ္ခန္႔ ျပသခဲ့ရာ ဓာတ္မွန္႐ိုက္စစ္ေဆးမႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ရေၾကာင္း သိရသည္။
“ေနာက္ပိုင္းက်ေတာ့ မလိုေတာ့ဘူး၊ တစ္ခုခု ထူးထူးျခားျခားျဖစ္မွ ျပန္လာျပပါဆိုတာနဲ႔ မျပရေတာ့ဘူး။ ၂၀၀၃ ခုႏွစ္ကတည္းကခြဲတာ . .အခုဆို ၁၄ ႏွစ္ရွိၿပီ။ က်န္းမာေနတာပဲ” ကင္ဆာမ်ဳိး႐ုိးမရွိဘဲ အဆုတ္ကင္ဆာ ျဖစ္ခဲ့ရျခင္းမွာ ေဆးလိပ္ေသာက္ျခင္းေၾကာင့္ဟု ဦး၀င္းရွိန္ထင္သည္။
ဦးက ေဆးလိပ္ကို တစ္ေန႔ႏွစ္ဘူးေသာက္တာကိုး။ ေဆးလိပ္ကို အသက္ ၁၆ ႏွစ္ကတည္းက ေသာက္ခဲ့တာ။ အရင္ကေတာ့ အမ်ားႀကီးမေသာက္ခဲ့ဘူး။ ၁၉၉၄ ခုႏွစ္ေနာက္ပိုင္းက်မွ တစ္ေန႔ကို ေဆးလိပ္ႏွစ္ဘူးေလာက္ ေသာက္ျဖစ္ခဲ့တာ။ ဒါေၾကာင့္ ျဖစ္တယ္လို႔ ထင္တာပဲ။
“ဦးကေဆးလိပ္ကို တစ္ေန႔ႏွစ္ဘူးေသာက္တာကိုး။ ေဆးလိပ္ကို အသက္ ၁၆ ႏွစ္ကတည္းက ေသာက္ခဲ့တာ။ အရင္ကေတာ့ အမ်ားႀကီး မေသာက္ခဲ့ဘူး။ ၁၉၉၄ခုႏွစ္ေနာက္ပိုင္းက်မွ တစ္ေန႔ကို ေဆးလိပ္ႏွစ္ဘူးေလာက္ ေသာက္ျဖစ္ခဲ့တာ။ ဒါေၾကာင့္ျဖစ္တယ္လို႔ ထင္တာပဲ။ ဦးက သူမ်ားေတြလို အရက္ေသာက္တာ၊ မူးယစ္ေဆးသံုးတာမွ မရွိတာပဲ။ ေဆးလိပ္ကေတာ့ ေဆးျပင္းလိပ္ကအစေသာက္တယ္။ အကုန္ေသာက္တာ။ ကင္ဆာျဖစ္လို႔ ခြဲေတာ့မယ္ဆိုကတည္းက ေဆးလိပ္ျဖတ္လိုက္တာ”
အဆုတ္ကင္ဆာ အဆင့္ (၄)ျဖစ္ၿပီး အဆုတ္ညာဘက္တစ္ျခမ္းကို ျဖတ္ထုတ္ကာ ကုသမႈခံယူခဲ့ၿပီးေနာက္ ၁၄ ႏွစ္ေက်ာ္ၾကာ ယခုအခ်ိန္အထိ က်န္းက်န္းမာမာရွိေနျခင္းမွာ အျခားေရာဂါေ၀ဒနာမ်ား မရွိျခင္းေၾကာင့္ဟု ဦး၀င္းရွိန္က ေျပာသည္။ “တျခားေရာဂါေတြ မရွိတဲ့အတြက္ ဘာမွကုစရာမလိုဘူးေလ။ တျခားေရာဂါေတြသာရွိရင္ ဒီေလာက္ မခံေလာက္ဘူး။ အခု စိတ္ေလာတာတို႔၊ အျမင့္ျမန္ျမန္တက္တာတို႔ဆိုရင္ေတာ့ မရဘူး။ ေမာတယ္။ အဆုတ္တစ္ျခမ္းတည္းနဲ႔ဆိုေတာ့ ေလမ၀ေတာ့ဘူး။ ဒီတစ္ခုပဲ။ ဦးက ေအးတာႀကိဳက္ေတာ့ အရင္က သစ္သီးေတြဆို အေအးခန္းထဲထည့္ၿပီးစားတတ္တယ္။ အခုက်ေတာ့မရဘူး။ အဲဒီလို စားလိုက္ရင္ ေခ်ာင္းဆိုးတယ္၊ ေရကို ဆင္ဆင္ျခင္ျခင္ခ်ဳိးရတယ္။ ေႏြးေႏြးေထြးေထြးေနရတယ္။
ကင္ဆာျဖစ္ၿပီဆိုေတာ့လည္း ဘာမွအထူးအေထြမခံစားရပါဘူး။ ဦးက ေၾကာက္မွမေၾကာက္တတ္ဘဲ။ လူဆိုတာ ကိုယ့္ကံရွိသေလာက္ ေနရမွာပဲ။ ဒီလိုေရာဂါေတြ ဘာေတြျဖစ္တယ္ဆိုတာ ၀ဋ္ရွိလို႔ခံရတာ . . ဒီလိုပဲသတ္မွတ္ထားလိုက္တယ္။ မေၾကာက္တတ္တာေၾကာင့္လည္း ေက်ာ္လႊားႏိုင္ခဲ့တာျဖစ္လိမ့္မယ္” ဦး၀င္းရွိန္၏ ကင္ဆာကုသမႈခရီးလမ္း ကုသေအာင္ျမင္ရျခင္းအေၾကာင္းရင္းထဲတြင္ အားေပးစကားအခ်ဳိ႕ကလည္း အထူးအေရးပါလွသည္။
“မိသားစုေဆြမ်ဳိးေတြကေတာ့ ကင္ဆာကုေနစဥ္မွာ မစားခ်င္ရင္ စားခ်င္ေအာင္ အားေပးတာေပါ့။ ဆရာ၀န္တစ္ေယာက္က ရွင္းျပတယ္။ ႏိုင္ငံျခား ႐ုပ္ရွင္မင္းသား ဂြၽန္၀ိန္းက အသက္ငယ္ငယ္ ၄၀ေလာက္မွာ ကင္ဆာျဖစ္တယ္။ ဒါနဲ႔ အဆုတ္တစ္ျခမ္းထုတ္လိုက္ရတယ္။ ထုတ္လိုက္ေပမယ့္ လူကငယ္တဲ့အတြက္ ကိုယ္ခံအားေကာင္းတယ္။ ဒီေတာ့ ေနာင္အႏွစ္ ၂၀ေတာင္ ေနသြားရတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကိုယ့္ဘာသာ ဆင္ဆင္ျခင္ျခင္ေနရင္ အသက္ရွည္မယ္ . .ကိုယ္ခံအားေကာင္းတုန္း၊ အသက္ငယ္တုန္းခြဲလိုက္ပါ၊ အားေပးပါတယ္’လို႔ ေျပာတယ္။ ဒီအားေပးစကားၾကားေတာ့ တကယ္အားတက္သြားပါတယ္” ဟု ဦး၀င္းရွိန္က ဆိုသည္။
သားသမီးႏွစ္ဦး၊ ဇနီးသည္ႏွင့္အတူ က်န္းမာေအးခ်မ္းစြာ ေနထိုင္လ်က္ရွိသည့္ အသက္ ၆၄ ႏွစ္အရြယ္ ဦး၀င္းရွိန္က အျခားကင္ဆာျဖစ္ေနသူမ်ား၊ ကင္ဆာကုသမႈ ခံယူေနသူမ်ားကို သူ႔အေတြ႕အႀကံဳ မွတစ္ဆင့္ အားေပးစကား ေျပာၾကားလိုက္ပါသည္။
“ေရာဂါတစ္ခုရယ္လို႔ ျဖစ္လာၿပီဆိုရင္ ျဖစ္ၿပီးမွေတာ့ ဘာမွေၾကာက္ဖို႔ မလိုဘူးေလ၊ ေၾကာက္ေနလည္း ဒါႀကီးက ေပ်ာက္သြားမွာမွ မဟုတ္ဘဲ။ ရဲရဲ၀ံ့၀ံ့နဲ႔ ကုစရာရွိတာကု၊ ကင္ဆာေဆးသြင္းစရာရွိရင္ ေဆးသြင္း၊ ဓာတ္ေရာင္ျခည္ကုထံုး ခံယူဖို႔လိုရင္ခံယူ . .ေသခ်ာေအာင္ကုလိုက္ရင္ ေကာင္းသြားတာပါပဲ။ ဦးတုန္းက ကုၿပီးေတာ့ လမ္း၂၀ကေန သံေစ်းက သူငယ္ခ်င္းဆီသြားတာ ေလးခါနားရတယ္။ သားကေဘးက လိုက္ထိန္းေပးရတယ္။ ဦးက သူမ်ားေတြကို မေကာင္းတာ ဘယ္ေတာ့မွမလုပ္ဘူး၊ မတရားတာမလုပ္ဘူး။ ပုတီးစိပ္တယ္။ တစ္ေန႔ကို ပုတီး ၉ ပတ္ ေလးမ်ဳိးေလာက္စိပ္တယ္။
ေရာဂါျဖစ္လာမွေတာ့ ဘာတတ္ႏိုင္မွာလဲ။ ေရာဂါတစ္ခုျဖစ္လာရင္ သူနဲ႔ဆိုင္တဲ့ ကုထံုးေတြကို ၿပီးျပတ္ေအာင္ခံယူရမယ္။ အရြက္ေတြ အသီးေတြ စားတာလည္းစားပါ၊ ကုထံုးကို လုပ္သင့္တဲ့အတိုင္းကုပါ။ ဒါဆိုရင္ ကုသေအာင္ျမင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္”ဟု ဦး၀င္းရွိန္က အႀကံျပဳအားေပးစကား ေျပာၾကားလိုက္ပါသည္။
(Healthy Life ဂ်ာနယ္မွ စီစဥ္တင္ဆက္သည့္ အပတ္စဥ္ ေသာၾကာေန႔ထုတ္ Healthy Life ဂ်ာနယ္၊ https://www.facebook.com/healthylifejournalmyanmar/ ႏွင့္ www.healthylifejournalmyanmar.com တို႔တြင္ ေဖာ္ျပပါရွိသမွ် က်န္းမာေရးႏွင့္ အလွအပဆိုင္ရာ သတင္းမ်ား၊ သတင္းေဆာင္းပါးမ်ား၊ အေမးအေျဖမ်ား၊ ဘာသာျပန္ေဆာင္းပါးမ်ားကို လြတ္လပ္စြာ မွ်ေ၀ႏိုင္ပါသည္။ သို႔ရာတြင္ မည္သည့္ Facebook စာမ်က္ႏွာ၊ Website မ်ားတြင္မဆိုျပန္လည္ကူးယူေဖာ္ျပျခင္းကို ခြင့္မျပဳပါေၾကာင္း အသိေပး ေၾကညာအပ္ပါသည္။)
