ပါေမာကၡေဒၚသန္းသန္းေအး (ဆီးခ်ဳိႏွင့္ အေထြေထြေရာဂါအထူးကုဆရာ၀န္ႀကီး)
ေသြးတိုးျခင္းႏွင့္ ေလငန္းေရာဂါ
ဆီးခ်ဳိလူနာေတြမွာ ေသြးခ်ဳိထိေရာက္ေအာင္ထိန္းတာနဲ႔စာရင္ ေသြးတိုးကိုထိေရာက္ေအာင္ ထိန္းထားႏိုင္တာက ေလျဖတ္တာကို သိသိသာသာပိုၿပီး ေလ်ာ့က်ေစပါတယ္။
ဆီးခ်ဳိေရာဂါ႐ွိသူအဖို႔ ေသြးတိုးကို ဘယ္ေလာက္မွာထားရမလဲဆိုရင္ အေပၚေသြး ၁၃၀ မွ ၁၄၀ အထိနဲ႔ ေအာက္ေသြး ၉၀ ေအာက္ထားရွိသင့္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အသက္ႀကီးသူေတြမွာေတာ့ ခ်က္ခ်င္းခ်တာ၊ အရမ္းနိမ့္ေအာင္ခ်တာက ေလျဖတ္ႏိုင္ျပန္ပါတယ္။ တျဖည္းျဖည္းအခ်ိန္ယူၿပီး ေဆးခ်ိန္ညႇိရပါမယ္။ ေသြးတိုး ၁၂၀ေအာက္ခ်ႏိုင္ျခင္းျဖင့္ အက်ဳိးေက်းဇူးပိုမိုမရႏိုင္ေၾကာင္း သုေတသနေတြမွာေတြ႕ရွိရပါတယ္။ တခ်ဳိ႕အသက္ႀကီးသူေတြအတြက္ ေသြးေပါင္ကို ၁၄၀ ေလာက္ပဲ ထားသင့္တယ္လို႔ လည္းေျပာၾကပါတယ္။ ေသြးအရမ္းတက္ေနက်လူနာကို ေသြးေပါင္ကို႐ုတ္တရက္ခ်လိုက္ရင္ ေလျဖတ္တတ္ပါတယ္။
ေသြးတိုးက်ေဆးေတြေရြးခ်ယ္ရာမွာ ေသြးတိုးကိုလည္း ထိေရာက္ေအာင္ခ်ႏိုင္ရမယ့္အျပင္ ေသြးေၾကာရဲ႕ အတြင္းဆံုးမ်က္ႏွာျပင္က်န္းမာေအာင္ ဒါမွမဟုတ္ Endothelial function ေကာင္းေအာင္ အားေပးတဲ့ေဆးကို သံုးရပါမယ္။ ေသြးေၾကာေတြဟာ ေရပိုက္တစ္ခုလို ေသြးေတြလိုရာအရပ္သို႔ စီးဆင္းႏိုင္ဖို႔ သြယ္ထားတဲ့ ေရပိုက္တစ္ခုကဲ့သို႔ တာ၀န္တစ္ခုတည္း ႐ွိတာမဟုတ္ပါဘူး။ တကယ္ေတာ့ . . .
ေသြးတိုးက်ေဆးေတြေရြးခ်ယ္ရာမွာ ေသြးတိုးကိုလည္း ထိေရာက္ေအာင္ခ်ႏိုင္ရမယ့္အျပင္ ေသြးေၾကာရဲ႕ အတြင္းဆံုးမ်က္ႏွာျပင္က်န္းမာေအာင္ ဒါမွမဟုတ္ Endothelial function ေကာင္းေအာင္ အားေပးတဲ့ေဆးကို သံုးရပါမယ္။ ေသြးေၾကာေတြဟာ ေရပိုက္တစ္ခုလို ေသြးေတြလိုရာအရပ္သို႔ စီးဆင္းႏိုင္ဖို႔ သြယ္ထားတဲ့ေရပိုက္တစ္ခုကဲ့သို႔ တာ၀န္တစ္ခုတည္း ႐ွိတာမဟုတ္ပါဘူး။ တကယ္ေတာ့ ဒီေသြးေၾကာေတြရဲ႕နံရံ endothelium ကေန စစ္ထုတ္ေပးတဲ့ ဓာတ္မ်ဳိးစံုက ေသြးေၾကာေတြ ႀကံဳ႕ေစတာ၊ ပြေစ/က်ယ္ေစတာ၊ အဆီေတြ ေသြးခဲေစတဲ့ ေသြးဥမႊားေတြလာၿပီး ကပ္တာ/မကပ္တာ၊ ေသြးေၾကာေတြမွာ ေသြးလာခဲေစတာ/မခဲေစတာ စတဲ့ လုပ္ငန္းေတြအျပင္ တျခားေဟာ္မုန္းကဲ့သို႔ ဓာတ္ေတြအမ်ားႀကီးစစ္ထုတ္ေပးေနတဲ့ ေသြးေၾကာအရွင္ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီလုပ္ငန္းေတြကိုလည္း ေကာင္းမြန္ေစဖို႔ ျပဳျပင္ေပးမယ့္ေဆးေတြကို သံုးသင့္ပါတယ္။ ဥပမာ renin-angiotensin system ကို ျပဳျပင္ေပးတဲ့ ေဆးေတြျဖစ္တဲ့ ACEI နဲ႔ ARB အုပ္စု၀င္ေဆးေတြဟာ ဆီးခ်ဳိေရာဂါ႐ွိသူေတြရဲ႕ အေကာင္းဆံုး၊ အသံုးသင့္ဆံုးေဆးေတြျဖစ္ပါတယ္။ ACEI ေဆးအုပ္စုမွာ Parindopril , Coversyl , Ramipril ,Enalapril စတဲ့ေဆးေတြျဖစ္ၿပီး ARB အုပ္စုမွာေတာ့ Lo-sarten, Candisarten, Telmisarten, Valsarten စတဲ့ေဆးေတြ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒါေတြကို ဆရာ၀န္ၫႊန္ၾကားတဲ့အတိုင္း ေသာက္သံုးရပါမယ္။ သူ႔မွာလည္း ေဘးထြက္ဆိုးက်ဳိးေတြ ရွိ၊ မရွိ ေစာင့္ၾကည့္၊ စစ္ေဆးေပးရပါမယ္။ ဒုတိယေဆးအုပ္စုကေတာ့ CCB အုပ္စုျဖစ္ၿပီး အထက္ပါေဆးေတြနဲ႔ ေပါင္းစပ္ၿပီးသံုးရင္ ေသြးတိုးထိန္းရာမွာ ပိုၿပီးထိေရာက္ပါတယ္။ ဥပမာ Amlodipine အမ္လိုဒီပင္းအုပ္စုမွာေတာ့ အမ်ားနားယဥ္ေနတဲ့ Amlong, Amlosun, Stamlo စတဲ့ ေဆးေတြျဖစ္ပါတယ္။ ေသြးေပါင္ကို လိုရာပန္းတိုင္သို႔ မေရာက္ေရာက္ေအာင္ ထပ္တိုးၿပီး ညႇိေပးရပါမယ္။
ေသြးတိုးက်ေဆးကို ထိေရာက္ၿပီဆိုရင္လည္း ျပန္မေလွ်ာ့ရပါဘူး။ တည္ၿငိမ္ၿပီး အၿမဲမွန္ေနဖို႔ အေရးႀကီးပါတယ္။ ေက်ာက္ကပ္မေကာင္းရင္ ပိုၿပီး ေသြးတိုးတတ္ပါတယ္။ တစ္ခါတစ္ရံ ေဆးမတိုးတဲ့ ေသြးတိုးေရာဂါ Resistant Hypertension ေတြျဖစ္ေနရင္ ေဆးသံုးမ်ဳိးမက သံုးရပါတယ္။
See More
ဆီးခ်ဳိေသြးခ်ဳိေရာဂါႏွင့္ ေလငန္းေရာဂါအေၾကာင္း(၁)
ဆီးခ်ဳိေသြးခ်ဳိေရာဂါႏွင့္ ေလငန္းေရာဂါအေၾကာင္း(၂)
ဆီးခ်ဳိေသြးခ်ဳိေရာဂါႏွင့္ ေလငန္းေရာဂါအေၾကာင္း(၃)
(Healthy Life ဂ်ာနယ္မွ စီစဥ္တင္ဆက္သည့္ အပတ္စဥ္ ေသာၾကာေန႔ထုတ္ Healthy Life ဂ်ာနယ္၊ https://www.facebook.com/healthylifejournalmyanmar/ ႏွင့္ www.healthylifejournalmyanmar.com တို႔တြင္ ေဖာ္ျပပါရွိသမွ် က်န္းမာေရးႏွင့္ အလွအပဆိုင္ရာ သတင္းမ်ား၊ သတင္းေဆာင္းပါးမ်ား၊ အေမးအေျဖမ်ား၊ ဘာသာျပန္ေဆာင္းပါးမ်ားကို လြတ္လပ္စြာ မွ်ေ၀ႏိုင္ပါသည္။ သို႔ရာတြင္ မည္သည့္ Facebook စာမ်က္ႏွာ၊ Website မ်ားတြင္မဆိုျပန္လည္ကူးယူေဖာ္ျပျခင္းကို ခြင့္မျပဳပါေၾကာင္း အသိေပး ေၾကညာအပ္ပါသည္။)
