၊ ဇြန္ခိုင္ဦး ၊ (ေဆး၀ါးတကၠသိုလ္)
အသက္ ၄၅ ႏွစ္အရြယ္ Electrical-Engineer ကိုစိုးမိုးေက်ာ္သည္ သေဘၤာလိုက္ေနစဥ္ ၂၀၁၃ တြင္ အစာအိမ္နာသည့္ ေ၀ဒနာကို စတင္ခံစားခဲ့ရသည္။
“ပထမစျဖစ္တုန္းက အစာအိမ္လို႔ ထင္တယ္၊ ကင္ဆာမွန္းမသိခင္ ႏွစ္လေလာက္အလိုမွာ အစာအိမ္အနာ လိုလို ဗိုက္ေအာင့္လာတယ္၊ အစာေလး နည္းနည္းစားလိုက္ရင္ျပန္ေပ်ာက္သြားတယ္။ မနက္စာစားၿပီး အစာနဲ႔ နည္းနည္းေ၀းရင္ ဗိုက္က နာနာလာတတ္တယ္။ အဲဒါနဲ႔ ျမန္မာေဆးေလး ဘာေလး စားေသးတယ္။ တစ္လ ေလာက္ၾကာတဲ့အထိ မေပ်ာက္ဘူး”က်န္းမာေရးလိုက္စားေသာ ကိုစိုးမိုးေက်ာ္သည္ တစ္လၾကာသည္အထိ အရွင္းမေပ်ာက္ေသာ ဗိုက္နာေ၀ဒနာ အတြက္ သေဘၤာစကၤာပူသို႔ ဆိုက္ေရာက္ခ်ိန္တြင္ ကုမၸဏီေဆးခန္းသို႔ သြားျပခဲ့သည္။
“ေဆးခန္းမွာျပေတာ့လည္း အစာအိမ္အနာအတြက္ ေဆးေတြေပးတယ္။ သက္သာလာတယ္။ ဒါေပမဲ့
သေဘၤာ က စင္ကာပူမွာ ၀င္ခ်ိန္-ထြက္ခ်ိန္ မမွန္ေတာ့ စားခ်ိန္ေသာက္ခ်ိန္က မမွန္ဘူး။ ည ၂ နာရီ-၃ နာရီဆိုလည္း လက္ဖက္ရည္ပဲ ေဖ်ာ္ေသာက္ျဖစ္ေနတယ္။ အစာဘာမွ မရွိဘဲ လနဲ႔ခ်ီၿပီး ဒီလိုပဲ ေနေနခဲ့တယ္။ ျဖစ္ခ်င္ေတာ့ င႐ုတ္သီးစပ္တဲ့အစာ ေတြကို စားေကာင္းေကာင္းနဲ႔ စားလိုက္တာ ၀မ္းသြားရင္းေသြးေတြ ပါလာတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ ေခါင္းအရမ္းမူးတာနဲ႔ တိုင္းၾကည့္လိုက္ေတာ့ ေသြးေပါင္က ေတာ္ေတာ္က်ေနတယ္။ ၀မ္းကလည္း မည္းေနတယ္
”ဟု ကိုစိုးမိုးေက်ာ္က ဆိုသည္။
ကံေကာင္းေထာက္မစြာျဖင့္ ကိုစိုးမိုးေက်ာ္တို႔ သေဘၤာက စင္ကာပူတြင္ ႏွစ္ရက္ ရပ္နားခိုက္ ႀကံဳခဲ့ရာ ေဆးခန္းသြားျပခဲ့သည္။
“ဆရာ၀န္က ခ်က္ခ်င္းပဲ လူနာတင္ယာဥ္ ေခၚလိုက္တယ္။ “မင္း အေျခအေန မေကာင္းဘူး၊ တစ္ရက္-ႏွစ္ရက္ ေလာက္ ေနာက္က်ရင္ ေသေတာင္ ေသႏိုင္တယ္”ဆိုၿပီး အေရးေပၚကို ပို႔လိုက္တယ္။ အစ္ကိုက ဘာမွမသိ ေတာ့ဘူး၊ သတိေမ့ေနၿပီ။ ေသြးေတြ ေတာက္ေလွ်ာက္သြင္းေပးၾကတယ္။ ေသြးသြင္းၿပီး စင္ကာပူအေထြေထြကု ေဆး႐ံုေရာက္မွ အစာအိမ္မွန္ေျပာင္းၾကည့္စစ္တယ္။အသားစက ေဖာင္းထြက္ေနတာနဲ႔ အသားစယူ စစ္ေဆးမႈ (Biopsy)လုပ္တယ္။ စက္တင္ဘာ ၉ ရက္ေန႔မွာ ကင္ဆာဆိုတဲ့ အေျဖထြက္လာတယ္”ဟု ကိုစိုးမိုးေက်ာ္က ဆိုသည္။
ကိုစိုးမိုးေက်ာ္ ျဖစ္သည့္ ကင္ဆာမွာ အစာအိမ္ ကင္ဆာမဟုတ္ဘဲ Lymphoma ဟု ေခၚသည့္ ျပန္ရည္က်ိတ္ ကင္ဆာအမ်ဳိးအစားျဖစ္ၿပီး အေစာပိုင္းအဆင့္တြင္ ေတြ႕ရွိခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။ ျပန္ရည္က်ိတ္ကင္ဆာ၏ သေဘာက လည္ပင္း၊ ခ်ဳိင္း(ဂ်ဳိင္း)၊ ေပါင္ၿခံ အစရွိသည့္ ျပန္ရည္က်ိတ္ရွိသည့္ ေနရာမ်ားတြင္ လကၡဏာမ်ား ျပေလ့ရွိေသာ္လည္း ကိုစိုးမိုးေက်ာ္တြင္မူ အစာအိမ္၌ လကၡဏာျပခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
“ကံေကာင္းတယ္ပဲ ေျပာရမယ္။ တကယ္လို႔ မသိဘဲ သေဘၤာျပန္ထြက္သြားရင္ စင္ကာပူကေန အင္ဒိုနီးယား အထိ ကမ္းကပ္မယ့္အခ်ိန္က လမ္းမွာ ငါးရက္ေလာက္ ၾကာဦးမွာ . .ပင္လယ္ထဲမွာဆိုရင္ ေသခ်င္ ေသသြားႏိုင္တယ္”
၂၀၁၃ စက္တင္ဘာ ၁၀ ရက္ေန႔တြင္ စင္ကာပူႏိုင္ငံ၊ ေမာင့္အဲလိဇဘတ္ေဆး႐ံုသို႔ ေျပာင္းေရႊ႕ခဲ့ၿပီး ခြဲစိတ္ကုသမႈ ခံယူၿပီး တစ္ပတ္ၾကာေနခဲ့ရသည္။
“ခြဲတုန္းကလည္း တစ္ေယာက္တည္းျဖစ္ေတာ့ မိသားစုနဲ႔ကလည္း အရမ္းကို ေတြ႕ခ်င္ေနၿပီ။ ကင္ဆာ ေဆးသြင္းကုသဖို႔ေျပာေပမယ့္ အဲဒါကို ေနာက္မွ စဥ္းစားမယ္ဆိုၿပီး တစ္ပတ္အၾကာမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ျပန္လာခဲ့တယ္”
ထိုအခ်ိန္တြင္ ကိုစိုးမိုးေက်ာ္၏ ဇနီးျဖစ္သူ မမင္းမင္းေအးႏွင့္ သမီးေလးမမင္းမဒီေက်ာ္တို႔သည္ စိတ္ပူပန္စြာျဖင့္ ႀကိဳဆိုေနခဲ့ၾကသည္။
“အစ္မက အရမ္းစိတ္ပူသြားတာ၊ လူက ဘာလုပ္လို႔ လုပ္ရမွန္းမသိေတာ့ဘူး။ လိုက္သြားမယ္ဆိုေတာ့လည္း အစ္ကိုကမလိုက္ခိုင္းဘူး၊ ဒါနဲ႔ စင္ကာပူမွာရွိတဲ့ ေဆြမ်ဳိးေမာင္ႏွမေတြကို ဖုန္းဆက္ၿပီး ေဆး႐ံုမွာ သြားၾကည့္ခိုင္းရတယ္”ဟု မမင္းမင္းေအးက ဆိုသည္။
ကိုစိုးမိုးေက်ာ္သည္ ကင္ဆာေဆးသြင္းကုသမႈ ေျခာက္ႀကိမ္အတြက္ ထိုင္းႏိုင္ငံရွိ ေဆး႐ံုမ်ားသို႔ သြားေရာက္ ေဆြးေႏြးခဲ့သည္။
“အဲဒီမွာလည္း ေဆး႐ံုတစ္ခုက စင္ကာပူက ေဆးၫႊန္းနဲ႔ မကိုက္ညီဘဲ ကင္ဆာေဆးသြင္းကုသမႈကို ၁၂ ႀကိမ္သြင္းရမယ္လို႔ ေျပာတယ္။ အဲဒါနဲ႔ အစ္ကိုက ေဆး႐ံု ငါးခုကို စံုစမ္းၿပီးမွ သေဘာအက်ဆံုး ေဆး႐ံုမွာပဲ ကင္ဆာေဆးသြင္းကုသမႈ ခံယူျဖစ္ခဲ့တယ္။ လူေတြကို ပညာေပးခ်င္တာက တကယ္လို႔ ေသခ်ာခ်င္တယ္ဆိုရင္ ေဆး႐ံုတစ္ခုတည္းနဲ႔ကုသမႈ မခံယူဘဲ ေနာက္တစ္ခုမွာ ေဆြးေႏြးၾကည့္ေစခ်င္ပါတယ္။ ေနာက္ဆံုးေတာ့ ထိုင္းႏိုင္ငံက ေဆး႐ံုတစ္ခုမွာပဲ ကင္ဆာေဆးသြင္းကုသဖို႔ ေရြးလိုက္တယ္။ တစ္ပတ္သြင္းၿပီး သံုးပတ္နား ရတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံကေန တစ္ရက္ ႀကိဳသြားလိုက္တယ္၊ ေဆးစစ္ၿပီး သြင္းတယ္၊ ေနာက္တစ္ရက္နားတယ္၊ ျပန္လာတယ္။ တစ္ေခါက္ကိုသံုးရက္ပဲေနတယ္။ စုစုေပါင္း ရွစ္လၾကာသြားတယ္”ဟု ကိုစိုးမိုးေက်ာ္က ေျပာျပခဲ့သည္။
“ကင္ဆာေဆးမသြင္းခင္ကတည္းက ဘာေတြျဖစ္ႏိုင္တယ္၊ ဘယ္လိုေတြ ေရွာင္ရမယ္ဆိုတဲ့ ၫႊန္ၾကားခ်က္ေတြ ေပးတယ္။ အဲဒါေတြကို လိုက္နာတယ္။ ပထမတစ္ေခါက္၊ ႏွစ္ေခါက္ေတာ့ ဆံပင္သိပ္မကြၽတ္ေသးဘူး။ တတိယအေခါက္က်ေတာ့ ဆံပင္အကြက္လိုက္ ကြၽတ္တာ . .ဒါနဲ႔ ကတံုးတံုးလိုက္တယ္။ လွ်ာေတြ ထံုတယ္၊ လက္ေတြ ထံုတယ္၊ ပ်ဳိ႕ခ်င္အန္ခ်င္ျဖစ္တယ္၊ မစားခ်င္မေသာက္ခ်င္ဘူး . .သြင္းၿပီး တစ္ပတ္က အျပင္းထန္ဆံုး ဆိုေတာ့ အိမ္ထဲမွာပဲေနတယ္။ စိတ္အရမ္းတိုေတာ့ ဇနီးနဲ႔သမီးက အခံရဆံုးေပါ့။ သမီးဆိုရင္ “ဘန္ေကာက္သြားရင္ စိတ္တိုတဲ့ ေဆးေတြသြင္းမလာပါနဲ႔”လို႔ေတာင္ ေျပာတယ္။ ဘာမွစားလို႔မရ၊ နည္းနည္းစားလိုက္တာနဲ႔ အန္တယ္၊ စိတ္တိုတယ္”
ကိုစိုးမိုးေက်ာ္သည္ စပ်စ္သီး၊ ပန္းသီးအစရွိသည့္ သစ္သီးမ်ား စားခဲ့ၿပီး Bee Pollen ငွက္သိုက္ အစရွိသည့္ သဘာ၀ျဖည့္စြက္ေဆးမ်ား မွီ၀ဲခဲ့ေၾကာင္း၊ ပင္ကို က်န္းမာေရးေကာင္းသူျဖစ္၍ေလးႀကိမ္ေျမာက္တြင္ ခံႏိုင္ရည္ရွိသြားခဲ့ရာ ဇနီးႏွင့္သမီးကိုပင္ ဘန္ေကာက္သို႔ ေခၚ၍ ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕တြင္း ႏွင့္ ပတၱရားကမ္းေျခ သို႔ပင္ လည္ပတ္ႏိုင္ခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
ကိုစိုးမိုးေက်ာ္သည္ ၂၀၁၃ ေအာက္တိုဘာလတြင္ ကင္ဆာေဆးသြင္းကုသမႈ စတင္ခံယူခဲ့ကာ ၂၀၁၄ ေဖေဖာ္၀ါရီလတြင္ ၿပီးဆံုးသြားခဲ့ၿပီး ျပန္လည္ စစ္ေဆးမႈအရ ကင္ဆာဆဲလ္ ကင္းရွင္းသြားခဲ့ေၾကာင္းသိရသည္။
“အစ္ကိုရဲ႕ ေဆးစစ္ခ်က္မွတ္တမ္းေတြအရ သေဘၤာျပန္တက္လို႔ ရၿပီဆိုၿပီး ဆရာ၀န္က ေထာက္ခံတာနဲ႔ ၂၀၁၄ ဒီဇင္ဘာလမွာ သေဘၤာျပန္တက္ခဲ့တယ္။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ တပင္တိုင္ျမနန္း၊ စိမ္းျပာေရညႇိ ေဆးျပား၊ Green Tea စတဲ့ သဘာ၀ျဖည့္စြက္ေဆး ေတြပဲ ယူသြားတယ္။ ေဆးက ေျခာက္လအၾကာမွာ ကုန္သြားေတာ့ သေဘၤာေပၚမွာရွိတဲ့ ခ်င္း(ဂ်င္း)ကို စိတ္ၿပီး ပ်ားရည္ထဲ စိမ္ၿပီး တစ္ပတ္တစ္ခါ ေသာက္တယ္။ မုန္႔ဖုတ္ေဆာ္ဒါကို ေရနဲ႔ ေဖ်ာ္ၿပီး သံပရာသီးစိတ္ ညႇစ္ထည့္ၿပီး တစ္ပတ္တစ္ခါ ေသာက္တယ္။ အသီးအရြက္ေတြ မ်ားမ်ား စားႏုိင္ရင္ ေကာင္းေပမယ့္ သေဘၤာေပၚမွာတစ္ပတ္ေလာက္ပဲ ရတဲ့အတြက္ ဒီလိုပဲ အဆင္ေျပေအာင္စားၿပီး ေနထိုင္ခဲ့တယ္။
တစ္ႏွစ္အၾကာ ဘန္ေကာက္မွာ ေဆးျပန္စစ္လိုက္ေတာ့ က်န္းမာေရးက ေကာင္းတယ္”ဟု ကိုစိုးမိုးေက်ာ္က ဆိုသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ ျပန္ေရာက္ခ်ိန္တြင္လည္း ကိုစိုးမိုးေက်ာ္သည္ ေလ့က်င့္ခန္းလုပ္ျခင္း၊ စိမ္းစိုေသာ ဟင္းသီးဟင္းရြက္ မ်ား စားျခင္းတို႔ လိုက္နာခဲ့ရာ ေရာဂါျဖစ္စဥ္ကက်သြားခဲ့ေသာ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ ၁၅ ေပါင္ ျပန္တက္လာခဲ့ၿပီး ပံုမွန္ လူေကာင္းကဲ့သို႔ပင္ က်န္းမာလ်က္ရွိသည္။
ကင္ဆာမ်ဳိး႐ိုးမရွိဘဲ ကင္ဆာျဖစ္ခဲ့ရျခင္းအေပၚ ကိုစိုးမိုးေက်ာ္က-
“စင္ကာပူမွာ သေဘၤာကပ္တိုင္း စင္ကာပူက ဗမာဆိုင္ေတြကေန ငါးေျခာက္၊ ပုဇြန္ေျခာက္၊ ငါးပိ၊ င႐ုတ္သီးမႈန္႔ စတာေတြကို အကုန္၀ယ္လာတယ္။ အဲဒါေတြကို အခန္းထဲ ေရခဲေသတၱာထဲ ထည့္ထားတယ္။ ျဖစ္ခ်င္ေတာ့ ေရခဲေသတၱာက သိပ္မေကာင္းဘူး။ င႐ုတ္သီးမွာမႈိပါမွာပဲ . .အဲမႈိေတြေၾကာင့္လည္းပါမယ္၊ စားခ်ိန္ေသာက္ခ်ိန္ မမွန္တာေကာ အစာအိမ္အနာေကာမႈိေတြေကာ အကုန္ေပါင္းဆံုၿပီး ျဖစ္တယ္လို႔ထင္တာပါပဲ”ဟု သူ၏ထင္ျမင္ခ်က္ကို ေျပာျပခဲ့သည္။
ကင္ဆာကုသေအာင္ျမင္ခဲ့ၿပီး သံုးႏွစ္တာကာလအတြင္း ႏွစ္ႀကိမ္စစ္ေဆးခဲ့ရာ က်န္းမာေရး ေကာင္းမြန္ေနၿပီး ယခုအခါ အျခားကင္ဆာေရာဂါရွင္မ်ားကိုပါ သူ၏ အေတြ႕အႀကံဳမ်ား မွ်ေ၀ေပးလ်က္ရွိေသာ ကိုစိုးမိုးေက်ာ္က-
“ကင္ဆာကုသရာမွာ အဓိကက စိတ္ဓာတ္က အေရးႀကီးဆံုးပဲ။ စိတ္ေၾကာင့္ အေတာ္မ်ားမ်ားက ခံရတယ္။ စိတ္မခိုင္ရင္ ပိုဆိုးတယ္။ ကင္ဆာလို႔ၾကားလိုက္ရင္ ျပာသြားတတ္တယ္။ ကင္ဆာဆိုတာနဲ႔ ယမမင္းမ်က္စိထဲ ေျပးျမင္တာကိုး။ ဒါက တစ္ခ်က္။ ေနာက္တစ္ခ်က္က ေငြေရးေၾကးေရးကိစၥ . .ရွိတဲ့သူ ျဖစ္ေစ၊ မရွိတဲ့သူျဖစ္ေစ ကင္ဆာေဆးေတြက ေစ်း ႀကီးေတာ့ပံ့ပိုးမယ့္ မိသားစုကလည္း အင္မတန္ အေရးႀကီးပါတယ္ . . ကင္ဆာသမားက ထိခိုက္လြယ္ေတာ့ မိသားစုက ေႏြးေႏြးေထြးေထြး ဆက္ဆံေပးဖို႔ လိုတယ္။ အစ္ကိုက်ေတာ့ မိသားစုရဲ႕ အားေပးေႏြးေထြးမႈကို အျပည့္အ၀ ရခဲ့တယ္။
အကုန္လံုးကိုပါးခ်င္တဲ့စကားက “You never fail until you stop trying.” ဆိုတဲ့ အိုင္းစတုိင္းရဲ႕ စကားေလးကိုေျပာခ်င္တယ္။ လက္မေလွ်ာ့သေရြ႕ မ႐ႈံးဘူး . . ကင္ဆာကို ကိုယ္ကလက္မေလွ်ာ့နဲ႔၊ သူ ကႏိုင္လို႔ ေသခါမွေသေရာ . .ႏိုင္တဲ့အထိ တိုက္ပါ၊ ဒီစကားလံုးကို အစ္ကိုက ကင္ဆာတင္မဟုတ္ဘူး၊ အလုပ္ကိစၥမွာလည္း သံုးတယ္။
ကင္ဆာသမားေတြ မွာ စိတ္ကိုတင္းထား၊ မေလွ်ာ့လိုက္နဲ႔၊ စိတ္ခိုင္မာရင္ ပိုၿပီး ကုသေအာင္ျမင္တယ္”ဟု အႀကံေပးစကား မ်ားေျပာၾကားလိုက္ပါသည္။
(ဓာတ္ပံုမ်ားကို ကိုစိုးမိုးေက်ာ္တို႔ မိသားစု၏ ခြင့္ျပဳခ်က္ျဖင့္ ေဖာ္ျပျခင္းျဖစ္ပါသည္။)
(Healthy Life ဂ်ာနယ္မွ စီစဥ္တင္ဆက္သည့္ အပတ္စဥ္ ေသာၾကာေန႔ထုတ္ Healthy Life ဂ်ာနယ္၊ https://www.facebook.com/healthylifejournalmyanmar/ ႏွင့္ www.healthylifejournalmyanmar.com တို႔တြင္ ေဖာ္ျပပါရွိသမွ် က်န္းမာေရးႏွင့္ အလွအပဆိုင္ရာ သတင္းမ်ား၊ သတင္းေဆာင္းပါးမ်ား၊ အေမးအေျဖမ်ား၊ ဘာသာျပန္ေဆာင္းပါးမ်ားကို လြတ္လပ္စြာ မွ်ေ၀ႏိုင္ပါသည္။ သို႔ရာတြင္ မည္သည့္ Facebook စာမ်က္ႏွာ၊ Website မ်ားတြင္မဆိုျပန္လည္ကူးယူေဖာ္ျပျခင္းကို ခြင့္မျပဳပါေၾကာင္း အသိေပး ေၾကညာအပ္ပါသည္။)
