Healthy Life Ad
Life Style

ထိပ္ကပ္နာ (Rhino Sinusitis)

ပါေမာကၡေဒါက္တာခင္လွလွ (နား၊ ႏွာေခါင္း၊ လည္ေခ်ာင္း၊ ဦးေခါင္းႏွင့္ လည္ပင္းေရာဂါပညာဌာန၊ ေဆးတကၠသိုလ္-၁၊ ရန္ကုန္)

ထိပ္ကပ္နာေရာဂါဟာအျဖစ္မ်ားတဲ့ ႏွာေခါင္းေရာဂါတစ္ခုျဖစ္ပါတယ္။ လြယ္လြယ္ေျပာရရင္ ႏွာေခါင္းေဘးမွာ ေလအိတ္အစံု ၄စံုရွိပါတယ္။ အဲဒီေလအိတ္ေလးေတြေရာင္တဲ့ ေရာဂါပါ။ ေလအိတ္ ၄စံုအေၾကာင္း ဗဟုသုတရေအာင္ ေျပာျပခ်င္ပါတယ္။ ပါး႐ိုးမွာရွိတဲ့ ေလအိတ္ကို Maxillory Sinus လို႔ေခၚပါတယ္။ အားလံုးထဲမွာ အႀကီးဆံုးျဖစ္တဲ့အျပင္ ထိပ္ကပ္နာျဖစ္ရင္ သူ႔မွာျဖစ္တာမ်ားတယ္။ ႏွာေခါင္းအရင္းနဲ႔ မ်က္စိၾကားထဲမွာရွိတဲ့အစံုကေတာ့ Ethmoid ျဖစ္တယ္။ သူကေတာ့ ႏွာေခါင္းက အသားပို(ႏွာသီး)ထြက္တာ မ်ားတဲ့ေနရာျဖစ္ပါတယ္။ ႏွာဖူးမွာရွိတဲ့အစံုကေတာ့ Frontal Sinus ေပါ့။ သူတို႔အေနာက္ဖက္မွာရွိတဲ့ အစံုကေတာ့ Sphenoid ပါ။

တကယ္တမ္းေျပာရရင္ ႏွာေခါင္းမွာရွိတဲ့ အေျမႇး (Mucosal Lining)က အဲဒီေလအိတ္ေလးေတြရဲ႕အေျမႇးနဲ႔ တစ္ဆက္တည္းျဖစ္ေနတယ္။ ေကာ္ေဇာကို ဧည့္ခန္းမွာခင္းထားၿပီး ေနာက္တစ္ခန္းကိုလည္း တစ္ဆက္တည္းခင္းထားရင္ ဟိုဖက္ဒီဖက္ ကူးလို႔သန္းလို႔လြယ္ကူသလို ႏွာေခါင္းေရာင္တယ္၊ ပိုး၀င္တယ္ဆိုရင္ ခုနေလအိတ္ေတြဆီကို အလြယ္တကူ ကူးသြားႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း ထိပ္ကပ္နာရဲ႕အစဟာ ႏွာေခါင္းေရာဂါကဆိုရင္မမွားပါဘူး။

ေနာက္တစ္ေနရာက လာႏိုင္ေသးတာကို ေမ့ေနတတ္ၾကပါတယ္။ အဲဒါကေတာ့ သြားေရာဂါေတြပါပဲ။ ထိပ္ကပ္နာဆိုၿပီးေတာ့ ကုေနတာ . . အရင္းခံမူလျဖစ္တဲ့ သြားေရာဂါကုဖို႔ သြားဆရာ၀န္ေတြဆီကိုလႊတ္မေပးရင္ ဘယ္ေတာ့မွေပ်ာက္မွာ မဟုတ္ပါဘူး။ အဲဒီလိုျဖစ္ရတာကလည္း ပါး႐ိုးမွာရွိတဲ့ ေလအိတ္ေအာက္ေျခဟာ သြားေတြနဲ႔ ထိစပ္ေနတဲ့အတြက္ ျဖစ္ပါတယ္။

ဓာတ္မတည့္ ႏွာေခါင္းေရာင္တာအပါအ၀င္ ႏွာေခါင္းေရာဂါျဖစ္ေနက် လူနာတစ္ေယာက္ဟာ ပါး႐ိုး၊ ႏွာေခါင္းရင္းစတဲ့ေနရာေတြမွာ ‘နာ’လာမယ္ဆိုရင္ ထိပ္ကပ္နာျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ ‘ေရာင္’တယ္ (Inflammation)ဆိုရင္ လတ္တေလာ (Acute)နဲ႔ နာတာရွည္ (Chronic) ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္ . . .

ဓာတ္မတည့္ႏွာေခါင္းေရာင္တာအပါအ၀င္ ႏွာေခါင္းေရာဂါ ျဖစ္ေနက်လူနာတစ္ေယာက္ဟာ ပါး႐ိုး၊ ႏွာေခါင္းရင္းစတဲ့ ေနရာေတြမွာ ‘နာ’လာမယ္ဆိုရင္ ထိပ္ကပ္နာျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ ‘ေရာင္’တယ္ (Inflammation)ဆိုရင္ လတ္တေလာ (Acute) နဲ႔ နာတာရွည္ (Chronic) ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။

ထိပ္ကပ္နာျဖစ္ပံုျဖစ္နည္းကို ေလ့လာၾကည့္ရင္ ႏွာေခါင္းနံရံမွာ အခံုးသံုးခုနဲ႔ သူတို႔တစ္ခုခ်င္းရဲ႕ေအာက္မွာ အခြက္သံုးခုရွိတယ္။ Turbinates နဲ႔ Meatus ေတြပါ။ အေပၚ၊ အလယ္၊ ေအာက္ဆိုၿပီး ခြဲထားတယ္။ အလယ္အခြက္ (Middle Meatus) ထဲကို ႏွာေခါင္းေဘးေလအိတ္ေတြက အရည္ေတြစီး၀င္ပါတယ္။ အဲဒီေနရာမွာ အစိတ္အပိုင္းမ်ဳိးစံုရွိတယ္။ တခ်ဳိ႕ေတြက ပံုမမွန္ျဖစ္ၿပီး ေလအိတ္ေတြက စီး၀င္တဲ့လမ္းေၾကာင္းကို ပိတ္ေနႏိုင္တယ္။ ပိတ္တဲ့အခါ အရည္ေတြက ႏွာေခါင္းထဲမစီး၀င္ႏိုင္ေတာ့ဘဲ ေလအိတ္ေတြထဲမွာ စုေနပါေလေရာ။ ေျမာင္းပိတ္သြားရင္ ေရမစီးဘဲ ေရေသျဖစ္ေနသလိုေပါ့။ ေရစီးတဲ့အခါ ဒိုက္ေတြ၊ အမႈိက္ေတြ ေရစီးနဲ႔ပါသြားေပမယ့္ ေရေသျဖစ္တဲ့အခါ သူတို႔နဲ႔ျပည့္ေနၿပီး ေရာဂါပိုးေတြေပါက္ပြားေရာဂါျဖစ္တာနဲ႔ ဆင္တူပါတယ္။

ဒါဆိုရင္ ပိတ္ေနတာကို ပြင့္ေအာင္လုပ္ရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ႏွာေခါင္းေရာင္တဲ့အခါ ႏွာေခါင္းအေျမႇးပါးေတြေရာင္ၿပီး ပိတ္တာဆိုရင္ေတာ့ အေရာင္ေလ်ာ့တဲ့ေဆးေတြ၊ ပိုးေတြေသေအာင္ ပဋိဇီ၀ပိုးသတ္ေဆး (Antibiotics)ေတြ၊ ဘာမီတြန္၊ Cetrine တို႔လို ဟစၥတမင္းကို ဆန္႔က်င္တဲ့ေဆးေတြ စတဲ့ေဆးေတြနဲ႔ အေရာင္က်ေအာင္၊ ပိတ္ေနတာ ပြင့္ေအာင္လုပ္ၾကရပါတယ္။ မ်ားေသာအားျဖင့္ ေဆးေပးတာနဲ႔ပဲ သက္သာသြားေပမယ့္ တစ္ခါတေလခြဲစိတ္ရပါတယ္။ အဲဒါမ်ဳိးကေတာ့ ခုနကေျပာခဲ့တဲ့ လမ္းေၾကာင္းမွာ ပံုမမွန္တဲ့ အစိတ္အပိုင္းေတြေၾကာင့္ျဖစ္တာမို႔ အဲဒါေတြကိုခြဲစိတ္ၿပီး လမ္းေၾကာင္းဖြင့္ေအာင္ ဖြင့္ေပးရတာျဖစ္ပါတယ္။

အခုအခါ မွန္ေျပာင္းနဲ႔ ခြဲစိတ္တာမို႔ အျပင္မွာလည္း အမာရြတ္မက်န္ခဲ့ပါဘူး။ အလင္းေရာင္အားေကာင္းၿပီး မွန္ဘီလူးလိုခ်ဲ႕ေပးတာမို႔ အေသးစိတ္ျပင္ရၿပီး ေဘးဘက္က ေကာင္းေနတဲ့ေနရာေတြကို မထိခိုက္ေစတဲ့အတြက္ ရလဒ္ေကာင္းေတြ ရေနၿပီျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီခြဲစိတ္နည္းကို Endoscopic Sinus Surgery လို႔ေခၚပါတယ္။ အခုလို ေခတ္မီနည္းပညာနဲ႔ ကမာၻ႕အဆင့္အတန္းမီ ကုသေပးေနတဲ့အခ်ိန္မွာ ျပည္သူလူထုတခ်ဳိ႕က မသိနားမလည္ဘဲ ေဆးၿမီးတိုေတြ၊ တျခားေၾကးႀကီးႀကီးေပးရၿပီး ဒုကၡေရာက္ရတဲ့ေနရာေတြ မေရာက္ရေအာင္ ၀ိုင္း၀န္းအသိေပးၾကပါလို႔ ေတာင္းဆိုခ်င္ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ အေထြေထြေရာဂါကုဆရာ၀န္ေတြက က်န္းမာေရးပညာ ျဖန္႔ေ၀ေပးၾကပါလို႔ ေျပာခ်င္ပါတယ္။

(Healthy Life ဂ်ာနယ္မွ စီစဥ္တင္ဆက္သည့္ အပတ္စဥ္ ေသာၾကာေန႔ထုတ္ Healthy Life ဂ်ာနယ္၊ https://www.facebook.com/healthylifejournalmyanmar/ ႏွင့္ www.healthylifejournalmyanmar.com တို႔တြင္ ေဖာ္ျပပါရွိသမွ် က်န္းမာေရးႏွင့္ အလွအပဆိုင္ရာ သတင္းမ်ား၊ သတင္းေဆာင္းပါးမ်ား၊ အေမးအေျဖမ်ား၊ ဘာသာျပန္ေဆာင္းပါးမ်ားကို လြတ္လပ္စြာ မွ်ေ၀ႏိုင္ပါသည္။ သို႔ရာတြင္ မည္သည့္ Facebook စာမ်က္ႏွာ၊ Website မ်ားတြင္မဆိုျပန္လည္ကူးယူေဖာ္ျပျခင္းကို ခြင့္မျပဳပါေၾကာင္း အသိေပး ေၾကညာအပ္ပါသည္။)

Most Popular

Healthy Life Ad
To Top