Healthy Life Ad
Life Style

ေသြးကင္ဆာကုသေအာင္ျမင္ခဲ့တာ ၁၀ ႏွစ္ေက်ာ္ၾကာၿပီျဖစ္တဲ့ ကို၀ဏၰေက်ာ္

၊ ဇြန္ခိုင္ဦး ၊ (ေဆး၀ါးတကၠသိုလ္)

အသက္ ၂၆ ႏွစ္အရြယ္ ၂၀၀၆ ခုနစ္တြင္ကို ၀ဏၰေက်ာ္သည္ သိသိသာသာ က်န္းမာေရး ခ်ဴခ်ာလာခဲ့သည္။
“ ပထမဆံုး ညေနဘက္ဆို ဖ်ားတယ္။ ၿပီးေတာ့ ဒူးဆစ္ေတြ ေရာင္တယ္။ မနက္အေစာႀကီး ေလးနာရီေလာက္ဆို ေျခသလံုးအ႐ိုးအထဲမွာ နာ တယ္။ ဒီလိုမ်ဳိး ခဏခဏ ျဖစ္တယ္။ မခံမရပ္ႏိုင္ ေလာက္ေအာင္ အ႐ိုးေတြက နာေတာ့ ႏွစ္ပတ္ေလာက္ အၾကာမွာ ေဆးခန္းသြားျပလိုက္ပါတယ္။ အစက ဘာျဖစ္မွန္းမသိေတာ့ ေဆးခန္း မ်ဳိးစံုေရာက္တယ္။ မသက္သာဘူး။ တ႐ုတ္ေဆးခန္းေတြ သြားျပၿပီး တ႐ုတ္ေဆးေတြလည္း လိမ္းလိုက္ေသးတယ္။ မသက္သာဘူး။ ဒါနဲ႔ အ႐ိုးအထူးကု ဆရာ၀န္တစ္ ေယာက္နဲ႔ျပေတာ့ သူက ဆရာမပါေမာကၡေဒၚေအး ေအးႀကီးနဲ႔ လႊဲလိုက္ပါတယ္” ဟု ကို၀ဏၰေက်ာ္က သူ၏ ေသြးကင္ဆာခရီးလမ္းအစကို ျပန္လည္ေျပာျပခဲ့သည္။

ဗဟိုစည္ေဆးခန္းတြင္ ေသြးေရာဂါအထူးကု ဆရာ၀န္ႀကီး ပါေမာကၡေဒၚေအးေအးႀကီးႏွင့္ ျပသခဲ့ရာ ေဆးစစ္ေဆးမႈအေျဖအရ ကို၀ဏၰေက်ာ္ ခံစားေနရေသာ ေသြးကင္ဆာအမ်ဳိးအစားမွာ Acute Lymphoblastic Leukaemia (ALL) ျဖစ္ေၾကာင္း သိခဲ့ရသည္။” ဆရာမႀကီးက ရန္ကုန္ေဆး႐ံုႀကီးကို တက္ခိုင္း တယ္။ ရန္ကုန္ေဆး႐ံုႀကီးက အခု အေဆာင္သစ္ မဟုတ္ဘူး။ ဟိုတုန္းက အေဆာင္ေဟာင္းမွာ တက္ေရာက္ၿပီး ကုခဲ့ရတာပါ။

ကင္ဆာမ်ဳိး႐ိုးမရွိတဲ့အျပင္ ေမာ္လၿမိဳင္ဘက္ကေန ေျပာင္းလာတာဆိုေတာ့ ေဆး႐ံုဆိုတာ ဘယ္နားမွာ ရွိမွန္းေတာင္ မသိဘူးေလ . . ေဆး႐ံုမွာ ေသြး ဌာနကိုေတာင္ မရွာတတ္ဘူး . . ေရာဂါနာမည္ေတာင္ ျမန္မာလိုဘယ္လိုေခၚမွန္းမသိဘူး။ ဘယ္လိုအဓိပၸာယ္ရွိမွန္းလည္း မသိခဲ့ဘူး။ အခက္အခဲကေတာ့ မ်ဳိးစံု ႀကံဳခဲ့ရတယ္” ဟု ကို၀ဏၰေက်ာ္က ေသြးကင္ဆာဟု သိသိခ်င္း ေယာင္ခ်ာခ်ာ ျဖစ္ခဲ့ပံုကို ေျပာ ျပသည္။

“ အဲဒီတုန္းက ဘာမဆို အကုန္၀ယ္ရေတာ့ ေငြေရးေၾကးေရး အခက္အခဲရွိခဲ့ပါတယ္။ သူမ်ား ေတြက ပိုက္ဆံတတ္ႏိုင္ေတာ့ အထူးခန္းေတြ၊ ဘာ ေတြေနႏိုင္တယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔က်ေတာ့ ပိုက္ဆံ မတတ္ႏိုင္တဲ့အတြက္ အမ်ားနဲ႔ စုေပါင္းထားတဲ့ အခန္းမွာပဲ ေနရပါတယ္။ ေဆးဖိုးေတြကိုလည္း တစ္ခါတေလ မေပးႏိုင္တဲ့အတြက္ ဆရာမႀကီး ေဒၚေအး ေအးႀကီးက စိုက္ေပးပါတယ္”

ထိုစဥ္က အဂၤလိပ္စာေမဂ်ာျဖင့္ အေ၀းသင္ တကၠသိုလ္တက္ေနဆဲျဖစ္၍ ေနာက္ဆံုးႏွစ္ေက်ာင္းသားဘ၀တြင္ ေဆး႐ံုတက္ခဲ့ရေသာ ကို၀ဏၰေက်ာ္သည္ ေဆး႐ံု၌ပင္ ေနာက္ဆံုးႏွစ္ စာေမးပြဲေျဖဆို ေအာင္ျမင္ခဲ့ေၾကာင္းသိရသည္။

ေသြးကင္ဆာ ကုသသည့္ ကာလတစ္ေလွ်ာက္လံုး ေဆး႐ံုတက္ေနခဲ့ရၿပီး ေဆးကုသမႈကာလမွာ တစ္ႏွစ္ေက်ာ္ ၾကာျမင့္ခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။” ကင္ဆာမျဖစ္ခင္က ကြန္ပ်ဴတာ သင္တန္းေတြတက္ၿပီး ဆိုင္တစ္ဆိုင္မွာ ၀င္လုပ္လိုက္ေသးတယ္။ ႏွစ္လေလာက္လုပ္ၿပီး ေရာဂါျဖစ္ေတာ့ ေဆး႐ံုတက္ရတာနဲ႔ အလုပ္ထြက္လိုက္ရတယ္” ဟု သူက ေျပာသည္။

ေဆး႐ံုတက္ခ်ိန္တြင္ အေဖတစ္လွည့္၊ အေမ တစ္လွည့္၊ ညီတစ္လွည့္၊ အစ္မတစ္လွည့္ ျပဳစုခဲ့ၿပီး အမ်ားအားျဖင့္ မိခင္၏ ျပဳစုေစာင့္ေရွာက္မႈျဖင့္ ေနထိုင္စားေသာက္ခဲ့ရေၾကာင္း သိရသည္။

“ ေဆးဒဏ္က အမ်ားႀကီးခံရတယ္။ ေဆးဒဏ္ေၾကာင့္ ဘာအစားအေသာက္မွကိုမစားခ်င္ဘူး။ ေရပဲ ေသာက္ခ်င္ေနတာ။ ေရေတာင္၀င္ေအာင္ မနည္းသြင္းရတယ္။ ကီမိုအဆင့္လိုက္ သြင္းရေတာ့ ေဆးဒဏ္က ျပင္းတဲ့အတြက္ ဘာမွကို စားခ်င္စိတ္မရွိဘူး။

အစားအေသာက္ သန္႔ရွင္းမႈက အေရးႀကီးေတာ့ အိမ္က ခ်က္ေပးပါတယ္။ တစ္ခါတေလလည္း ေဆး႐ံုအနီးအနားတစ္၀ိုက္က ၀ယ္စားရပါ တယ္။ အဲဒီတုန္းက အ႐ိုးမာတဲ့ အစာ၊ ဥပမာ ၾကက္သား၊ ငါးတို႔လို အစာေတြ မစားရဘူး။ အ႐ိုးစူးမွာစိုး လို႔၊ သြားဖံုးေတြ ထိခိုက္မွာစိုးလို႔ ေပ်ာ့ေပ်ာင္းတဲ့ အစာေတြ၊ ေၾကညက္လြယ္တဲ့ အစာေတြကိုပဲ စားရတယ္” ဟု ကို၀ဏၰေက်ာ္က ကင္ဆာေဆးသြင္းစဥ္ ေနထိုင္စားေသာက္နည္းအခ်ဳိ႕ကို ေျပာျပခဲ့သည္။

ေဆး႐ံုမတက္ခင္တုန္းက သႀကၤန္မွာ ၁၀ ရက္ တရားစခန္း ၀င္ခဲ့ေသးတယ္။ သဲအင္းဂူနည္းနဲ႔ တရားထိုင္ခဲ့တာဆိုေတာ့ သည္းခံႏိုင္တဲ့ စိတ္နည္းနည္း ရလာတယ္။ အဲဒါကလည္း ကင္ဆာေက်ာ္လႊားခ်ိန္မွာ ေကာင္းေကာင္း အေထာက္အပံ့ ရတယ္။ ဒါေပမဲ့ . . .

ကင္ဆာလူနာတို႔ ေဆးကုသမႈအားေက်ာ္လႊားႏိုင္ေရးအတြက္ စိတ္ခြန္အားရွိရန္ လြန္စြာ အေရးႀကီးလွရာ ထိုစိတ္ခြန္အားကို ကို၀ဏၰေက်ာ္ မည္သို႔ မည္ပံု တည္ေဆာက္ခဲ့သနည္းဆိုသည္က စိတ္၀င္စားဖြယ္ရာပင္။

“ ေဆး႐ံုမတက္ခင္တုန္းက သႀကၤန္မွာ ၁၀ ရက္ တရားစခန္း၀င္ခဲ့ေသးတယ္။ သဲအင္းဂူနည္းနဲ႔ တရားထိုင္ခဲ့တာဆိုေတာ့ သည္းခံႏိုင္တဲ့ စိတ္ နည္းနည္း ရလာတယ္။ အဲဒါကလည္း ကင္ဆာေက်ာ္လႊားခ်ိန္မွာ ေကာင္းေကာင္း အေထာက္အပံ့ရတယ္။ ဒါေပမဲ့ ကင္ဆာကုသတုန္း ေ၀ဒနာအရမ္းခံစားေန ရခ်ိန္မွာ တရားမွတ္ႏိုင္ဖို႔ဆိုတာ တကယ္မလြယ္ပါဘူး။ စိတ္ထဲ တရားမွတ္ႏိုင္ဖို႔ထက္ နာတာပဲ ေရာက္ ေနတာ။ သူမ်ားေတြက ‘တရားမွတ္ပါ . . မွတ္ပါ’လို႔အားေပးေနေပမယ့္ ကိုယ့္စိတ္ထဲမွာ ဘယ္လိုမွကို မွတ္လို႔ မရေအာင္ နာက်င္ေနတာ။ အဲဒါနဲ႔ တျခားကို စိတ္မေရာက္ေအာင္ ဂုဏ္ေတာ္ကိုးပါးကိုပဲ အၿမဲတမ္းရြတ္ဖတ္ေနတယ္။ ဂါထာေတြကလည္း သိပ္အမ်ားႀကီးမရေတာ့ အဲဒီဂုဏ္ေတာ္ကိုးပါးကိုပဲ ရြတ္ေနရင္းနဲ႔ တျခားကို စိတ္မေရာက္ေတာ့ဘဲ နာက်င္မႈကို ေက်ာ္လႊားႏုိင္သြားတယ္’ဟု ကို၀ဏၰေက်ာ္က ဆိုသည္။

ကင္ဆာကုသမႈ ခံယူခ်ိန္တစ္ေလွ်ာက္လံုး မိသားစု၀င္အားလံုးက ၀ိုင္း၀န္းေထာက္ပံ့ေပးခဲ့ေၾကာင္း၊ ထိုခြန္အားျဖင့္ပင္ ကုသေအာင္ျမင္ခဲ့ေၾကာင္း သူက ဆိုသည္။

“ အေမေရာ အေဖေရာ ၀ိုင္းျပဳစုေစာင့္ေရွာက္ခဲ့သလို အစ္မသံုးေယာက္မွာ ႏွစ္ေယာက္က ထိုင္းသြားအလုပ္လုပ္ၿပီး ေဆးကုဖို႔ ေငြေၾကးေထာက္ပံ့ခဲ့တယ္။ ညီေလးက အလုပ္လုပ္ၿပီး ေငြေရးေၾကးေရး ေထာက္ပံ့ခဲ့တယ္”
_ _ _

ယခုအခါ အသက္ ၃၇ ႏွစ္ရွိၿပီျဖစ္သည့္ ကို၀ဏၰေက်ာ္က မိသားစုႏွင့္အတူ ေနထိုင္ရင္း ဖခင္၏ လုပ္ငန္းျဖစ္သည့္ စက္ခ်ဳပ္လုပ္ငန္းတြင္ ဖခင္ႏွင့္ အတူ၀ိုင္းကူလုပ္ေဆာင္ေနသူ ျဖစ္သည္။

အင္ဂ်င္၀ိုင္ကအနံ႔မရွိ၊ အေရာင္မရွိေတာ့ ေပပါပံုးတစ္ပံုး လက္ေဆာင္ရတာနဲ႔ အထဲကို ေရထည့္မလို႔ဆိုၿပီး ေဖာက္လိုက္ေတာ့ ဆီေတြထြက္လာတယ္။ အဲဒါကို စားဆီထင္ၿပီး ၾကက္ဥေၾကာ္ၿပီး စားလိုက္မိတယ္ . . အဲဒါတစ္ခုေတာ့ သံသယ၀င္မိပါတယ္ . . .

“ ေဆးကုၿပီးေနာက္ပိုင္း က်န္းမာေရးေကာင္း ေပမယ့္ အရမ္းပင္ပန္းတဲ့ ဒဏ္ကိုခံလို႔မရဘူး။ အေလးအပင္ေတြမလို႔ မရဘူး။ မွတ္Óဏ္ကလည္း သိပ္မေကာင္းေတာ့ဘူး။ အဲဒါေၾကာင့္ သူမ်ားအလုပ္ ေတြမွာ၀င္မလုပ္ေတာ့ဘဲ အေဖ့အလုပ္မွာပဲကူလုပ္ ေနတာပါ။
ေဆးကုၿပီး ေနာက္ပိုင္းမွာ ဆရာ၀န္နဲ႔ ျပန္ျပရ တာရွိေပမယ့္ အခုက်ေတာ့ မျပရေတာ့ပါဘူး။ ေဆး ကုၿပီးၿပီးခ်င္းမွာ ေဘးထြက္ဆိုးက်ဳိးေတြကေတာ့ အမ်ားႀကီး ရွိတယ္။ အ႐ိုးကလည္း မေကာင္းေတာ့ဘူး၊ သြားကလည္း မေကာင္းေတာ့ဘူး။ လူေကာင္းတစ္ ေယာက္လို မလုပ္ႏိုင္ေတာ့ဘူး။ အစာစားရင္ နာရီ ၀က္ေလာက္အၾကာႀကီး ၀ါးစားရတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အျပင္မွာ အလုပ္လုပ္ဖို႔ အဆင္မေျပေတာ့ဘူး။

အသားစားရင္ သြားနာတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ ၂၀၁၅ ေမြးေန႔ကတည္းက သက္သတ္လြတ္စား လိုက္တယ္။ အခုခ်ိန္ထိပါပဲ။ အဲဒီလို သက္သတ္ လြတ္စားလိုက္မွ သြားနာတဲ့ေ၀ဒနာ သက္သာသြား ေတာ့တယ္” ဟု ကင္ဆာကုသေအာင္ျမင္ၿပီးေနာက္ ပိုင္း ေနထိုင္စားေသာက္ျဖစ္ပံုကို ေျပာျပခဲ့သည္။

ေသြးကင္ဆာျဖစ္ရျခင္းအေၾကာင္းရင္းကို အတိတ္ကံေၾကာင့္ဟုသာ ကို၀ဏၰေက်ာ္က ထင္ျမင္ထားၿပီး သံသ၀င္စရာ တစ္ခ်က္ကမူ အင္ဂ်င္၀ိုင္ အားဆီဟု ထင္မွတ္ကာ ၾကက္ဥေၾကာ္၍ စားဖူးေၾကာင္း သူက ဆိုသည္။

“ အင္ဂ်င္၀ိုင္က အနံ႔မရွိ၊ အေရာင္မရွိေတာ့ ေပပါပံုးတစ္ပံုး လက္ေဆာင္ ရတာနဲ႔ အထဲကို ေရ ထည့္မလို႔ဆိုၿပီး ေဖာက္လိုက္ေတာ့ ဆီေတြ ထြက္ လာတယ္။ အဲဒါကို စားဆီထင္ၿပီး ၾကက္ဥ ေၾကာ္ၿပီး စားလိုက္မိတယ္ . . အဲဒါတစ္ခုေတာ့ သံသယ၀င္မိပါတယ္ဟု ကို၀ဏၰေက်ာ္က ေျပာသည္။

ယခုေနာက္ပိုင္းတြင္ အေလးအပင္မမျခင္း၊ အျပင္သြားလာရာတြင္ ခဏတျဖဳတ္သာ သြားလာျခင္း၊ လူထူထပ္ေသာ ေနရာမ်ားကို ေရွာင္ရွားျခင္းႏွင့္ အလုပ္အကိုင္တို႔ကို အလြန္အကြၽံ မလုပ္ကိုင္ျခင္း၊ သန္႔ ရွင္းေသာ အစားအေသာက္တို႔သာ စားေသာက္ျခင္း တို႔ကို လိုက္နာေနထိုင္ၿပီး က်န္းမာေရးေကာင္းမြန္ စြာျဖင့္ Myanmar Leukaemia-Lymphoma Society(MLLS) အသင္းတြင္ အတြင္းေရးမွဴး(၂) အျဖစ္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ရင္း ဘ၀တူေသြးကင္ဆာ ေရာဂါသည္မ်ားကို ကူညီအားေပးေစာင့္ေရာက္လ်က္ရွိေသာ ကို၀ဏၰေက်ာ္က ကင္ဆာကုသေအာင္ ျမင္ခဲ့သည့္ သူ႔အေတြ႕အႀကံဳကို အေျခခံၿပီး အျခား ကင္ဆာေ၀ဒနာရွင္တို႔အတြက္ အားေပးစကား ေျပာၾကားလိုက္ပါသည္။

“ ကြၽန္ေတာ္ စကုတုန္းက ေဆးၿမီးတိုေတြ နည္းနည္းပါးပါး ေလွ်ာက္လုပ္လိုက္ေသးတယ္။ ေနာက္ပိုင္းက်ေတာ့ ေသခ်ာတဲ့ ေဆးပဲ ကုမယ္ဆိုၿပီး ကုသမႈခံယူျဖစ္သြားတာပါ။ တခ်ဳိ႕က်ေတာ့ ဓာတ္ ေရာင္ျခည္ေပးခါနီးက်မွ ေဆးကိုဆက္မကုေတာ့ဘဲ ေဆးၿမီးတိုဘက္ ေရာက္သြားတယ္။ ဟိုေရာ ဒီေရာ လုပ္ရင္ ကိုယ့္အသက္ပဲအႏၲရာယ္ရွိတယ္လို႔ ကြၽန္ေတာ္ကေတြးလိုက္ၿပီး ေသခ်ာသုေတသနအခိုင္အမာရွိတဲ့ ေဆးနဲ႔ပဲ ၿပီးဆံုးေအာင္ကုလိုက္တာပါ။

ေဆး႐ံုတက္ၿပီး ကုသေနခ်ိန္မွာ အရာရာကို သည္းခံစိတ္ရွိရမယ္။ စိတ္ရွည္ရမယ္။ ကိုယ့္ေရာဂါ ေပ်ာက္ဖို႔အတြက္ ဆရာ၀န္ေတြ ၫႊန္ၾကားတဲ့အ တိုင္း အျပည့္အ၀ လိုက္နာသင့္တယ္။ ကုမယ္ဆံုးျဖတ္ လိုက္ၿပီဆိုရင္ အဆံုးအထိ ကုသမႈ ခံယူသင့္ပါတယ္။ ဘာအခက္အခဲပဲရွိရွိ ၿပီးဆံုးေအာင္ စိတ္ဓာတ္ခိုင္ခိုင္မာမာနဲ႔ ကုသင့္ပါတယ္”

(မွတ္ခ်က္။ ။ ဓာတ္ပံုမ်ားကို ကို၀ဏၰေက်ာ္၏ ခြင့္ျပဳခ်က္ျဖင့္ ေဖာ္ျပျခင္းျဖစ္ပါသည္။ အယ္ဒီတာ)

Most Popular

Healthy Life Ad
To Top