ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
ေမး ။ ဆရာ ကြၽန္မနာမည္က – – -ပါ။ အသက္က ၂၅ ႏွစ္ပါ။ အိမ္ေထာင္က်တာ ၇ လရွိပါၿပီ။ ကြၽန္မတို႔က အတူမေနရပါဘူး။ အလုပ္က တစ္ေယာက္တစ္ေနရာစီမို႔ တစ္လကို ၃ ရက္ေလာက္ပဲ အတူေနျဖစ္တာပါ။ အိမ္ေထာင္သက္ ၃ လေလာက္ကေန ကေလးယူဖို႔ ႀကိဳးစာခဲ့ၾကပါတယ္။ ေဖာလစ္အက္ဆစ္လည္း ေသာက္ပါတယ္ရွင့္။ ၇လေရာက္တဲ့အထိ ကိုယ္၀န္မရေသးပါဘူး။ ခ်ဳိ႕ယြင္းခ်က္ေတြရွိေနလို႔လားဆိုတာ စိုးရိမ္ေနမိပါတယ္ဆရာ။ ေရွ႕ေလွ်ာက္ ကေလးရဖို႔ ဘယ္လိုေနထိုင္ျပင္ဆင္ရမလဲ၊ ဘာေဆးေတြ ေသာက္ရမလဲဆိုတာ ေက်းဇူးျပဳၿပီး ေျပာေပးေစခ်င္ပါတယ္ရွင့္။ အရမ္းေက်းဇူးတင္ပါတယ္ဆရာ။ ဆရာ ရဲ႕အေျဖကို ေမွ်ာ္ေနပါ့မယ္ရွင့္။
ဒီလိုမ်ဳိးေမးၾကတာ ေတာ္ေတာ္ကို မ်ားတယ္။ တစ္ေန႔မွာ ၂-၃ ေယာက္မက ေမးၾကတယ္။ မ်ဳိးဥထြက္ေဆးကို ၾကားဖူး၊ ဖတ္ဖူးလို႔ ၀ယ္ေသာက္လို႔ ရမလားလို႔ တစ္ေန႔ေမးတာ ႏွစ္ေယာက္ေလာက္ ရွိတယ္။ အသက္မသိ၊ ရာသီမသိ၊ အိမ္ေထာင္သက္မသိ ေမးၾကတယ္။ ျမန္မာျပည္မွာ လူဦးေရ အလားအလာ စိုးရိမ္မိတယ္။
ကေလးမရေသးတဲ့အတြဲတစ္ခုမွာ ကိုယ္၀န္မရေသးရင္ ဇနီးေရာခင္ပြန္းကိုပါၾကည့္ရတယ္။ ေယာက်္ား သုက္ရည္စစ္ရင္ အေရအတြက္ေရာ အရည္အေသြးပါမီရမယ္။ သုက္အားနည္းရင္ မ်ဳိးဥထြက္ေဆးနည္း နည္းေပးမယ္။ အမ်ဳိးသမီးမွာ သားအိမ္ျပြန္ပြင့္ေနရမယ္။ သားအိမ္ျပြန္ႏွစ္ခုဟာ အျဖဴဆင္းတာစတဲ့ ပိုး ၀င္တာခဏခဏျဖစ္ဖူးရင္ တစ္ဖက္ျဖစ္ျဖစ္၊ ႏွစ္ဖက္လံုးျဖစ္ျဖစ္ ပိတ္ေနႏိုင္တယ္။ ပိတ္ေန၊ မေန ေဆးသြင္းၿပီး အာထရာေဆာင္း ႐ိုက္ရတယ္။
ကိုယ္အေလးခ်ိန္ မ်ားေနရင္ ေလွ်ာ့ေပးမယ္။ ရာသီ မွန္ေနရမယ္။ ရာသီမမွန္ေစတဲ့အေၾကာင္းရင္း ရွာရမယ္။ လိုတာလုပ္ရမယ္။ လစဥ္မ်ဳိးဥထြက္ေနရမယ္။ မ်ဳိးဥထြက္၊ မထြက္ စမ္းရင္ သိမယ္။ မထြက္ရင္ ေဆးေသာက္ႏိုင္တယ္။
မိန္းကေလးတစ္ေယာက္ဟာ အပ်ဳိျဖစ္ခ်ိန္ကစၿပီး လစဥ္တစ္ဥက်ထုတ္ေပးတာ တစ္သက္တာမွာ စုစုေပါင္း ၃၀၀-၄၀၀ ရွိမယ္။ ကိုယ့္ရာသီ ကိုယ္သိရမယ္။ ရာသီတစ္လကို ေသြးစဆင္းေန႔က စတြက္ရတယ္။ တစ္လဆိုတာ ၂၈ ရက္ကေန ၃၂ ရက္အထိ ရွိႏိုင္တယ္။ မ်ဳိးဥထြက္တာ လလည္ရက္မွာ (၁၁ ရက္ကေန ၂၁ ရက္အတြင္း) မွာ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။
ရာသီဆင္းတဲ့ေနာက္ ၂ ရက္ကေန ၁၄ ရက္အ တြင္းမွာ FHS ေဟာ္မုန္းထြက္လာလို႔ မ်ဳိးဥအိမ္မွာရွိတဲ့ (ေဖာ္လီကယ္လ္) ေတြကို ႏိႈးဆြေပးတယ္။ သားအိမ္အတြင္းဆံုးအလႊာကိုလည္း ထူထဲလာေစတယ္။ မ်ဳိးဥကို တြယ္ကပ္ဖို႔ ျပင္ဆင္ေပးတာ ျဖစ္တယ္။ LH ေခၚတဲ့ ေနာက္ေဟာ္မုန္းတစ္မ်ဳိးလည္း ထြက္လာမယ္။ မ်ဳိးဥထြက္၊ မထြက္စစ္တယ္ဆိုတာ အဲဒါကို စစ္တာ။ သူကေန အရင့္မွည့္ဆံုးဥကို (ေဖာ္လီကယ္လ္)ထဲကေန ထြက္လာေစတယ္။ သားအိမ္၀မွာရွိတဲ့ အက်ိအခြၽဲကလည္း ေခ်ာက်ိက်ိပိုျဖစ္လာၿပီး (ဗဂ်ိဳင္းနား)ကေန ၀င္လာမယ့္ သုက္ပိုး၀င္လာႏိုင္ေအာင္ ေရလာေျမာင္းေပးလုပ္ေပးတယ္။
မ်ဳိးဥကလည္း မ်ဳိးဥအိမ္ကေနထြက္၊ သားအိမ္ျပြန္အေပါက္၀ထဲကို၀င္၊ သားအိမ္ျပြန္တေလွ်ာက္၀င္လာမယ္။ လမ္းမွာတင္ အဖိုသုက္ပိုးနဲ႔ မ-မ်ဳိးဥေတြ႕ဆံုေပါင္းစပ္မႈျဖစ္မယ္။ မ-မ်ဳိးဥဟာ မ်ဳိးဥအိမ္ကထြက္ၿပီးတဲ့ေနာက္ အဲဒီလိုသုက္ပိုးနဲ႔ မေတြ႔ ရရင္ေတာ့ ၁၂-၂၄ နာရီထက္ပိုၿပီး ဆက္ရွင္မေနဘူး။ သုက္ပိုးကေတာ့ ကိုယ္ထဲမွာ ၃-၅ ရက္အထိ ရွင္ႏိုင္တယ္။
မ-မ်ဳိးဥရွင္သန္ေနတဲ့ ၂၄ နာရီနဲ႔အံကိုက္ သုက္ပိုးနဲ႔ေတြ႕ေအာင္ စီမံခ်က္ခ်တတ္ဖို႔လိုတယ္။ အဲဒီရက္ေတြမွာသာ အတူေနမယ္ဆိုတာလည္း သိပ္ေကာင္းမယ္မဟုတ္ပါ။ ေနာက္ၿပီး ေယာက္်ားမွာ သုက္လႊတ္တာ ဆက္တိုက္မ်ားရင္ သုက္ေကာင္ေရ အေရအတြက္ကို နည္းေစႏိုင္တယ္။
မ်ဳိးဥထြက္ရက္ အေသအခ်ာသိခ်င္ရင္ Ovulation Kits ၀ယ္သံုးပါ။ LH ေဟာ္မုန္း မ်ားမ်ား လာတာဟာ မ်ဳိးဥထြက္တာမို႔ ဆီးထဲပါေနတဲ့ LH တိုင္းႏိုင္တယ္။ ေကာင္းတဲ့ ကိရိယာနဲ႔ဆို ေန႔တိုင္း စစ္ႏိုင္လို႔ ၉၉ ရာခိုင္ႏႈန္း မွန္ႏိုင္တယ္။
ကေလးအေမျဖစ္ခ်င္သူ
အသက္ ၃၀အရြယ္ က်န္းမာတဲ့အမ်ိဳးသမီးတိုင္း လတိုင္းလတိုင္းမွာ ကိုယ္၀န္ေဆာင္ဖို႔အခြင့္အလမ္း ၂၀ရာခိုင္ႏႈန္း ရွိတယ္။ အသက္ ၂၀ အရြယ္ က်န္းမာတဲ့အမ်ဳိးသမီးတိုင္း လတိုင္းလတိုင္းမွာ ကိုယ္၀န္ေဆာင္ဖို႔အခြင့္အလမ္း ၅ ရာခိုင္ႏႈန္းရွိတယ္။ ေဖာလစ္အက္စစ္မ်ားတဲ့အစားအစာစားပါ။Folic-acidေဆးေသာက္ပါ။ ၾသဂဲနစ္ အစားအေသာက္ေရြးခ်ယ္စားေသာက္ပါ။ ပလပ္စတစ္ထုပ္ပိုးတာမ်ိဳး ေရွာင္ရွားပါ။ အစားအေသာက္ဆင္ျခင္တာနဲ႔ ကိုယ္လက္ေလ့က်င္ခန္းလုပ္ၿပီး ကိုယ္အေလးခ်ိန္ထိန္းပါ။ အရက္၊ ေကဖင္း-ေဆးလိပ္ေရွာင္ၾကဥ္ပါ။
ကေလးအေဖျဖစ္ခ်င္သူ
အသက္ ၄၅ ေက်ာ္ရင္ အခြင့္အလမ္း နည္းနည္းလာမယ္။ စိတ္ဖိအားေလွ်ာ့ခ်နည္း လုပ္ပါ။ အရက္၊ ေဆးလိပ္ေရွာင္ပါ၊ ေလွ်ာ့ပါ၊ ျဖတ္ပါ။ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ထိန္းပါ။ Zinc(ဇင့္)ဓာတ္ပါတဲ့ အသား၊ ျဖဴေဖြးေနေအာင္ ခြ်တ္မထားတဲ့ အႏွံမ်ိဳးနဲ႔လုပ္ထားတဲ့ အစားအစာ၊ ပင္လယ္စာနဲ႔ ဥေတြစားပါ။ Selenium ပါတဲ့ အသား၊ ပင္လယ္စာ၊ မိႈ၊ ျဖဴေဖြးေနေအာင္ခြၽတ္မထားတဲ့ အႏွံမ်ိဳးနဲ႔လုပ္ထားတဲ့ အစားအစာ၊ အေစ့အဆံေတြစားပါ။ (ဗီတာမင္အီး)ေသာက္ပါ။ က်ား-အစိ (တက္စ္တိစ္)ကို ေအးေနေအာင္ သတိထားပါ။
အတူေနအၿပီး သုက္ရည္ျပန္ထြက္ျခင္း၊ သားအိမ္ (ဖိုက္ဘရြိဳက္) အက်ိတ္၊ (အင္ဒိုမီထရီယိုး ဆစ္ေရာဂါ)နဲ႔ မ်ဳိးဥအိမ္အက်ိတ္ေရာဂါေတြကိုလည္း လိုရင္စစ္ရမယ္။ အနည္းဆံုး အထရာေဆာင္း႐ိုက္ရင္သိမယ္။ အမ်ဳိးသားမွာ သုက္ပိုး လံုး၀မထြက္တာလည္းရွိတယ္။ ေရာဂါတစ္ခုစီအတြက္ စာေတြ ေရးထားပါတယ္။ ကေလး၊ ကိုယ္၀န္တစ္ခါရဖူးသူ ေနာက္ထပ္ ရႏိုင္တဲ့အခြင့္အလမ္း ေကာင္းတယ္။ ပ်က္ဖူးသူပိုဂ႐ုစိုက္ရတယ္။ တားေဆး-တားနည္း ေတြက ရာသက္ပန္ကေလးမရမျဖစ္ပါ။ သံုးလခံ ထိုးေဆး ရပ္လိုက္ေပမယ့္ ကိုယ္၀န္ရဖို႔ ေစာင့္ရတာ အေတာ္ မတူၾကပါ။
အေရးေပၚတားေဆးခဏခဏေသာက္ထားရင္ ေဟာ္မုန္းေတြနဲ႔ ရာသီေျပာင္းမယ္။ ေရရွည္ဘာျဖစ္မလဲ ေဆးသုေတသနနည္းတယ္။ ပံုမွန္အားျဖင့္ ကိုယ္၀န္ရဖို႔ ျပင္ဆင္စရာမလိုပါ။ အမ်ိဳးသမီးရာသီ မွန္ေနရမယ္။ မမွန္ရင္ စစ္ေဆးျပဳျပင္ရမယ္။ လစဥ္ မ်ဳိးဥထြက္ေနရမယ္။ ထြက္၊ မထြက္စစ္လို႔ရတယ္။ အဲဒါသာ အေၾကာင္းခံဆိုရင္ မ်ဳိးဥထြက္ေဆးေသာက္ႏိုင္တယ္။ စစ္နည္းနဲ႔ေသာက္နည္း ဘေလာ့မွာတင္ထားတယ္။ သားအိမ္နဲ႔ မ်ဳိးဥအိမ္မွာ အက်ိတ္ + အိတ္မရွိရ။ ရွိ၊ မရွိ အာထရာေဆာင္းနဲ႔သိမယ္။ ရွိရင္ ကုသမႈခံယူရမယ္။ အမ်ဳိးသားသုက္ရည္ အေရအတြက္ + အရည္အေသြးမီရမယ္။ စစ္လို႔ရတယ္။
မ်ဳိးဥထြက္ရက္ ျပကၡဒိန္
(Ovulation Calculator)
အမ်ိဳးသမီးတိုင္း အရြယ္ေရာက္ကတည္းက ေသြးဆံုးတဲ့အရြယ္အထိ မ်ဳိးဥတစ္ခုလတိုင္း ထြက္တယ္။ ကိုယ္၀န္ရႏိုင္ဖို႔ ဒီမ်ိဳးဥထြက္၊ မထြက္အေပၚ မူတည္တယ္။ ရာသီကို ရက္တြက္ရင္ ေသြးစဆင္းတဲ့ေန႔ဟာ ပဌမေန႔။ ေန႔နံပါတ္ (၁) ျဖစ္တယ္။ အမ်ဳိးသမီးအမ်ားစုဟာ ၂၈ ရက္ကေန ၃၂ ရက္မွာ တစ္ ႀကိမ္ရာသီလာၾကတယ္။ ရာသီစဆင္းတဲ့ေန႔ ကေန ၁၁ ရက္ ေျမာက္ေန႔ကေန ၂၁ ရက္အတြင္း (ပ်မ္းမွ် ၁၄ ရက္)ေန႔မွာ မ်ဳိးဥထြက္မယ္။ မ်ိဳးဥမထြက္မီ ၁ ရက္အလိုကေနစၿပီး အတူေနသင့္တယ္။
မ်ဳိးဥထြက္-မထြက္ စမ္းသပ္တဲ့ကိရိယာကို Ovulation Test နဲ႔ စမ္းႏိုင္တယ္။ ရာသီလအလယ္ ရက္၀န္းက်င္မွာ (LH) ေဟာ္မုန္း ပိုထြက္လာရတယ္။ အဲဒါကို စမ္းရတာျဖစ္တယ္။ မ်ဳိးဥဟာ မ်ဳိးဥအိမ္ကေနထြက္ၿပီး ၂၄ နာရီ ခံတယ္။ ၃၀ရာခိုင္ႏႈန္းေသာ အမ်ဳိးသမီးေတြက လလယ္ရက္အတိအက်မွာ မ်ဳိးဥထြက္တယ္။ ၆၀ရာခိုင္ႏႈန္းက လလယ္ရက္ထက္ ၁ ရက္ ေစာထြက္တယ္။ ၇၈ ရာခိုင္ႏႈန္းက ၂ ရက္ ေစာထြက္တယ္။
ရာသီလာၿပီး ၈ ရက္ေျမာက္ေန႔ကေန ၁၉ရက္အတြင္းဟာ ကိုယ္၀န္အရႏိုင္ဆံုးရက္ေတြျဖစ္တယ္။
မ်ဳိးဥထြက္ရက္အတိမွာ အတူေနရင္ ၈-၁၀ ရာခိုင္ႏႈန္း ကိုယ္၀န္ရၾကတယ္။
မ်ဳိးဥမထြက္ခင္ ၅ ရက္အလိုမွာ အတူေနရင္ ၄ ရာခိုင္ႏႈန္း ကိုယ္၀န္ရၾကတယ္။
မ်ဳိးဥမထြက္ခင္ ၄ရက္အလိုမွာ အတူေနရင္ ၁၅ ရာခိုင္ႏႈန္း ကိုယ္၀န္ရၾကတယ္။
မ်ဳိးဥမထြက္ခင္ ၂ ရက္အလိုမွာအတူေနရင္ ၂၅-၂၈ ရာခိုင္ႏႈန္း ကိုယ္၀န္ရၾကတယ္။
မ်ဳိးဥထြက္ရက္၊ ကိုယ္၀န္ရႏိုင္တဲ့ရက္ေတြနဲ႔ ကေလးေမြးမယ့္ခန္႔မွန္းရက္တြက္နည္း
၂၈ ရက္တစ္ႀကိမ္ ရာသီလာသူမ်ား ဥပမာ ၆- ၁-၂၀၁၇ ေန႔မွာ ရာသီစလာရင္ ၁၅-၁-၂၀၁၇ ကေန ၂၀-၁-၂၀၁၇ အတြင္း အတူေနသင့္တယ္။ ၁၃-၁၀-၂၀၁၇ ေန႔ ေမြးႏိုင္တယ္။
၃၀ ရက္တစ္ႀကိမ္ ရာသီလာသူမ်ား ဥပမာ ၆- ၁-၂၀၁၇ ေန႔မွာ ရာသီစလာရင္ ၁၇-၁-၂၀၁၇ ကေန ၂၂-၁-၂၀၁၇ အတြင္း အတူေနသင့္တယ္။ ၁၃-၁၀-၂၀၁၇ေန႔ ေမြးႏိုင္တယ္။
(Healthy Life ဂ်ာနယ္မွ စီစဥ္တင္ဆက္သည့္ အပတ္စဥ္ ေသာၾကာေန႔ထုတ္ Healthy Life ဂ်ာနယ္၊ https://www.facebook.com/healthylifejournalmyanmar/ ႏွင့္ www.healthylifejournalmyanmar.com တို႔တြင္ ေဖာ္ျပပါရွိသမွ် က်န္းမာေရးႏွင့္ အလွအပဆိုင္ရာ သတင္းမ်ား၊ သတင္းေဆာင္းပါးမ်ား၊ အေမးအေျဖမ်ား၊ ဘာသာျပန္ေဆာင္းပါးမ်ားကို လြတ္လပ္စြာ မွ်ေ၀ႏိုင္ပါသည္။ သို႔ရာတြင္ မည္သည့္ Facebook စာမ်က္ႏွာ၊ Website မ်ားတြင္မဆိုျပန္လည္ကူးယူေဖာ္ျပျခင္းကို ခြင့္မျပဳပါေၾကာင္း အသိေပး ေၾကညာအပ္ပါသည္။)
