ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
ေမး။ ။ ဆရာရွင့္ အမ်ဳိးသားရဲ႕ သုက္ေသြး ဓာတ္ခြဲအေျဖ ကို ပို႔ပါတယ္။ ကေလးရဖို႔ အားနည္းတယ္လို႔ သိရပါ တယ္။ ဘယ္လိုမ်ား ဆက္လက္ေဆာင္ရြက္ရမလဲ လမ္းၫႊန္ေပးပါ။
ေျဖ။ ။ ကေလးရဖို႔ဆိုရင္ သုက္ပိုးေတြရဲ႕ ရွင္သန္ႏိုင္စြမ္း ဟာ ၇၄-၇၅ ရာခိုင္ႏႈန္း ရွိသင့္တယ္။ ကေလးမရႏိုင္ ေသးတဲ့ အတြဲေတြမွာ ေယာက်္ားဘက္က အားနည္း ခ်က္ သံုးမ်ဳိးထဲက တစ္ခုျဖစ္တယ္။
(၁) Low sperm count သုက္ပိုးအေရအတြက္ နည္းျခင္း၊
(၂) Low sperm motility သုက္ပိုး လႈပ္ရွားႏိုင္ စြမ္းနည္းျခင္းနဲ႔
(၃) Abnormal sperm ပံုမမွန္တဲ့သုက္ပိုးအေရ အတြက္ဆိုတာေတြ ျဖစ္ၾကတယ္။
သုက္ပိုးလႈပ္ရွားႏိုင္စြမ္းဆိုတာ သုက္ပိုးေတြက ေရွ႕တည့္တည့္သြားႏိုင္စြမ္းကိုေျပာတာပါ။ ဒါမွ မမ်ဳိးဥရွိရာဆီကိုတန္းတန္းမတ္မတ္သြားႏိုင္ၾကလိမ့္မယ္။ ပံုမွန္သုက္ရည္ဟာ အျဖဴနဲ႔ မီးခိုးေရာင္စပ္ၾကားမွာရွိ တယ္။ တစ္ခါတေလ နည္းနည္း ၀ါတယ္။ ပန္းေရာင္ ရွိတယ္။ အနီေရာင္ျဖစ္ေနရင္ ေသြးပါေနလို႔ပါ။ က်ားအဂၤါကေနထြက္တာနဲ႔ သုက္ရည္ကခဲလာေတာ့ ျပစ္ခြၽဲလာတယ္။ ၅ မိနစ္ကေန နာရီ၀က္မွာ ျပန္ၿပီး အရည္ျဖစ္တယ္။ အဲဒီလိုမျဖစ္ရင္ ကေလးရႏိုင္စြမ္း ကိုထိခိုက္ေစတယ္။ ပ်မ္းမွ်ဆိုရင္ တစ္ခါသုက္ထြက္ တာက ၂ ~ ၅ စီစီ (မီလီလီတာ)ရွိတယ္။ သုက္မလႊတ္တာၾကာရင္ မ်ားၿပီး၊ ခဏခဏထြက္ရရင္ နည္းမယ္။ ေရာဂါမဟုတ္ပါ။
ကိုယ့္အထင္တစ္ခုတည္းနဲ႔ေတာ့ သုက္အရည္ အေသြး၊ အေရအတြက္မေကာင္းဘူလို႔ ေသာကမမ်ားပါနဲ႔။ လူအမ်ားတကာ့အမ်ားစုဟာ ပံုမွန္ေတြခ်ည္းပါ။ (မာစတာေဘးရွင္း)လုပ္လို႔မစိုးရိမ္ပါနဲ႔။ ျမန္မာ့အာဟာရ ဓာတ္စာ ေတြမွာ သုက္ပြားစာေတြရွိတယ္ . . . ေယာက်္ားမွာVaricocele ဆိုတဲ့ ကပၸာယ္အိတ္ထဲမွာ ေသြးေၾကာေတြ ထံုးေခြေနတဲ့ေရာဂါရွိေနသလား စစ္ရမယ္ . . .
ကမၻာ့က်န္းမာေရအဖြဲ႔ (WHO) သတ္မွတ္ ခ်က္ကေတာ့ –
– သုက္ရည္ တစ္ခါထုတ္တာဟာ အနည္းဆံုး ၂ စီစီထုထည္ရွိရတယ္၊
– ၁ စီစီ သုက္ရည္ထဲမွာ Spermatozoaသုက္ ပိုးေကာင္ေရသန္း ၂၀ ပါရတယ္၊
– တစ္ခါထုတ္တာမွာ အနည္းဆံုး သုက္ပိုး သန္း ၄၀ ရွိရမယ္၊
– သုက္ပိုး ၇၅ ရာခိုင္ႏႈန္း ရွင္ေနတာ ပံုမွန္ျဖစ္ တယ္။
– သုက္ပိုး အနည္းဆံုး ၃၀ရာခိုင္ႏႈန္းက ပံုမွန္ Morphology ပံုသဏၭာန္ရွိေနတာ ပံုမွန္ျဖစ္တယ္။
– သုက္ပိုး အနည္းဆံုး ၂၅ ရာခိုင္ႏႈန္းက Motility အလွ်င္အျမန္ ကူးသန္းသြားလာေနတာ ပံုမွန္ ျဖစ္တယ္။
– သုက္ပိုး အနည္းဆံုး ၅၀ ရာခိုင္ႏႈန္းက ေရွ႕ဖက္ဆီကို ေႏွးခ်င္ေႏွးပါေစ၊ ကူးသန္းသြားလာေနတာ ပံုမွန္ျဖစ္တယ္။
Semen analysis သုက္ပိုး အေရအတြက္နဲ႔ အရည္အေသြးကို စမ္းသပ္တာဟာ ကေလးရႏိုင္ စြမ္းအတြက္ လုပ္တာပါ။ ဒါေကာင္းေန႐ံုနဲ႔ေတာ့လည္း အေသအခ်ာ ကေလးရမွာပဲလို႔ မေျပာႏိုင္ေသး ပါ။ အထက္က ေရးထားတာေတြအျပင္ White blood cells ေသြးျဖဴဥ၊ Fructose သၾကားဓာတ္၊
အက္စစ္ဓါတ္၊ Liquefaction time အရည္ေပ်ာ္ခ်ိန္ေတြကိုပါ စစ္ေဆးတယ္။ တစ္ခါတည္းနဲ႔ မမွန္ႏိုင္ဘူး။ ၂ ခါ ၃ ခါ၊ ၂ ပတ္၊ ၃ ပတ္ျခားၿပီး ထပ္စမ္းရတယ္။
သုက္ရည္ရဲ႕အရည္အေသြးကို သက္ေရာက္ေစတဲ့ အခ်က္ေတြအမ်ားႀကီးရွိတယ္။
– တကယ္လိင္ဆက္ဆံလို႔ထြက္တဲ့သုက္က မာစ တာေဘးရွင္းလုပ္လို႔ ထြက္တာထက္ သုက္ပိုးအ ေရအတြက္ ၁၅ ရာခိုင္ႏႈန္းပိုမ်ားတယ္။ လႈပ္ရွားမႈနဲ႔ ပံုသဏၭာန္ပါ နည္းနည္းပိုတယ္။ ထုထည္က ၂၅-၄၅ ရာခိုင္ႏႈန္းပိုတယ္။
– သုက္ရည္ဟာ အပူခ်ိန္ သိပ္မခံႏိုင္ဘူး။ ပူရင္၊ ေႏြေရာက္ရင္ နည္းတယ္။
– Depo-Provera, Adjudin, Gossypol ေဆး ေတြက ေယာက္်ားေတြကို ၿမံဳေစတယ္။
(SSRI) စိတ္က်ေဆးေတြနဲ႔ Marijuana ေဆးေျခာက္ကလည္း မေကာင္းေစဘူး။
– Penicillinနဲ႔ Tetracycline ပိုးေသေဆးေတြကလည္း နည္းေစတယ္။
– Anabolic steroids Hormones ေဟာ္မုန္းေဆးေတြသံုးရင္ အစြမ္းနည္းေစတယ္။
– ေကာ္ဖီနဲ႔ အရက္ကလည္း နည္းေစတယ္။
– Colaကိုလာအေသာက္မ်ားတာလည္း အဲလိုပဲ။
– Soy ပဲပုပ္မ်ားတာလည္း အတူတူပဲ။
– zinc သြပ္ဓာတ္ နည္းရင္ နည္းေစတယ္။
– မနက္ခင္းထြက္တဲ့သုက္ထက္ ေနာက္ပိုင္းထြက္တာက ကေလးရႏိုင္စြမ္းပိုတယ္။ (ကြဲလြဲခ်က္ ကိုသတိထားမိပါလိမ့္မယ္။ သုေတသနတစ္ခုက မနက္ခင္းဆက္ဆံတာကို ပိုအမွတ္ေပးထားတယ္။)
– လိင္ဆက္ဆံေနတဲ့အခ်ိန္ၾကာရင္ ကေလးရႏိုင္ စြမ္းပိုတယ္။
– အသက္၊ ၆၀ ေက်ာ္လည္း ကေလးရႏိုင္ေသးတယ္။
သုက္ပိုးနည္းေစတဲ့ အေၾကာင္းရင္းေတြကေတာ့ ပိုး၀င္ျခင္း၊ အတြင္းခံေဘာင္းဘီတင္းက်ပ္ျခင္း၊ အထိုင္မ်ားျခင္း၊ ပူလြန္းတဲ့ ေရခ်ဳိးျခင္း၊ အ၀လြန္ျခင္း၊ သုက္ရည္ထြက္တဲ့ အႀကိမ္မ်ားလြန္းျခင္း၊ ေဆးလိပ္ေသာက္ျခင္း၊ အရက္ေသာက္တာမ်ားျခင္း၊ စိတ္ကိုယ္ပင္ပန္းလြန္းျခင္း၊ Zinc သြပ္ဓာတ္နည္းျခင္း၊ ဆီးက်ိတ္ပိုး၀င္ျခင္း၊ ေမြးရာပါလိင္ပိုင္းအဂၤါခ်ဳိ႕ယြင္းျခင္း၊ က်ားေဟာ္မုန္းသံုးျခင္း။
Varicocele ေရာဂါရွိရင္ ခြဲစိတ္ကုသပါ။
သုက္ပိုးမ်ားေစနည္း ၁၀ နည္း
(၁) လိင္ဆက္ဆံတာနဲ႔ (မာစတာေဘးရွင္း) အႀကိမ္ မမ်ားလြန္းေစရ၊
(၂) ေဆးလိပ္၊ အရက္ျဖတ္ပါ၊
(၃) ပံုမွန္ကုိယ္လက္ေလ့က်င့္ခန္းလုပ္ပါ၊
(၄) အဆီနည္းၿပီး အာဟာရ ျပည့္၀တဲ့ အစားအစာေတြ စားပါ၊
(၅) က်ားအဂၤါေနရာ အပူမမ်ားေစရ၊ အတြင္းခံ မတင္းက်ပ္ေစရ၊ ခ်ည္ထည္ကုိသာ ၀တ္ဆင္ပါ၊
(၆) ကုိယ္အေလးခ်ိန္မ်ားေနရင္ေလွ်ာ့ခ်ပါ၊
(၇) ကုိယ္-စိတ္ ပင္ပန္းမႈေတြ ျပဳျပင္ပါ၊
(၈) ႐ိုးရာ-အဆီနဲ႔ အႏွိပ္ခံပါ၊
(၉) ဗီတာမင္၊ ဓာတ္ဆားေတြ သံုးစြဲပါ၊
(၁၀) ဆက္ဆံတဲ့အခ်ိန္ဟာ နံနက္နဲ႔ ေန႔ပိုင္း ပိုျဖစ္သင့္တယ္။
ကိုယ့္အထင္တစ္ခုတည္းနဲ႔ေတာ့ သုက္အရည္ အေသြး၊ အေရအတြက္မေကာင္းဘူလို႔ ေသာကမမ်ားပါနဲ႔။ လူအမ်ားတကာ့ အမ်ားစုဟာ ပံုမွန္ေတြခ်ည္းပါ။ (မာစတာေဘးရွင္း) လုပ္လို႔ မစိုးရိမ္ပါနဲ႔။ ျမန္မာ့ အာဟာရဓာတ္စာေတြမွာ သုက္ပြားစာေတြရွိတယ္။
– ေယာက်္ားမွာ ဆိုတဲ့ ကပၸာယ္အိတ္ထဲမွာ ေသြးေၾကာေတြ ထံုးေခြေနတဲ့ေရာဂါရွိေနသလား စစ္ရမယ္။ ရွိေနရင္ ခြဲစိတ္ရမယ္။ ေရးထားပါတယ္။
– အလုပ္လုပ္ရာမွာ ကပၸာယ္အိတ္ေနရာကို သိပ္ပူေနေစတာ မေကာင္းဘူး။
– လိင္ဆက္ဆံတဲ့အခ်ိန္ သိပ္ၾကာလြန္းရင္လည္း သုက္ပိုးေတြ ေႏွးေစႏိုင္တယ္။ တစ္ခါဆက္ဆံ ေနခ်ိန္ ၾကာလြန္းတာကို ေျပာတာပါ။
– ေဟာ္မုန္းေဆးေတြ (စတီးရြိဳက္)ေဆးေတြကေနလည္း သက္ေရာက္ေစႏိုင္တယ္။ မသင့္ပါ။
– အေထာက္အကူေပးႏိုင္တာေတြကေတာ့ Vitamin C, Vitamin E, Vitamin B12, Selenium, Zinc နဲ႔ Lycopene ေတြျဖစ္တယ္။
– အေထာက္အကူေပးႏိုင္သလားလို႔ ယူဆတဲ့တိုင္းရင္းေဆးေတြထဲမွာ Panax Ginseng, Lepidium Meyenii, or Maca, Polygonum Cuspidatum နဲ႔ Resveratrol ေတြပါတယ္။
– အားမနာတမ္းေျပာရရင္ အေထာက္အကူနည္းေတြဟာ ကေလးရေစမယ္လို႔ အာမခံတာေတြ ေတာ့မဟုတ္ပါ။
– ေနာက္ဆုံးမွာ ntrauterine Insemination (IUI) သားအိမ္ထဲကို သုက္ရည္ထည့္ေပးနည္း Vitro Fertilization (IVF) or Intracytoplasmic Sperm Injections (ICSI) ျပင္ပမွာ သေႏၶတည္ေစနည္းေတြနဲ႔ ကေလးရေအာင္ လုပ္ၾကရတယ္။
(Healthy Life ဂ်ာနယ္မွ စီစဥ္တင္ဆက္သည့္ အပတ္စဥ္ ေသာၾကာေန႔ထုတ္ Healthy Life ဂ်ာနယ္၊ https://www.facebook.com/healthylifejournalmyanmar/ ႏွင့္ www.healthylifejournalmyanmar.com တို႔တြင္ ေဖာ္ျပပါရွိသမွ် က်န္းမာေရးႏွင့္ အလွအပဆိုင္ရာ သတင္းမ်ား၊ သတင္းေဆာင္းပါးမ်ား၊ အေမးအေျဖမ်ား၊ ဘာသာျပန္ေဆာင္းပါးမ်ားကို လြတ္လပ္စြာ မွ်ေ၀ႏိုင္ပါသည္။ သို႔ရာတြင္ မည္သည့္ Facebook စာမ်က္ႏွာ၊ Website မ်ားတြင္မဆိုျပန္လည္ကူးယူေဖာ္ျပျခင္းကို ခြင့္မျပဳပါေၾကာင္း အသိေပး ေၾကညာအပ္ပါသည္။)
