ကူညီေပးကမ္းလွဴဒါန္းျခင္းႏွင့္ စိတ္က်န္းမာေရး(၁)
ေဒါက္တာဦးအုန္းေက်ာ္ (စိတ္က်န္းမာေရး အထူးကုဆရာ၀န္ႀကီး)
အလွဴအတန္းျပဳျခင္း၊ ေပးကမ္းလွဴဒါန္းျခင္းလို႔ေျပာရင္ အဓိပၸာယ္ႏွစ္မ်ဳိး ေကာက္ယူႏိုင္ပါတယ္။ ပထမအဓိပၸာယ္က မိမိကိုးကြယ္တဲ့ ဘာသာေရးနဲ႔ပတ္သက္ပါတယ္။ အခုဘ၀နဲ႔ တမလြန္ဘ၀ေကာင္းရာေကာင္းက်ဳိးအတြက္ရည္ရြယ္ၿပီး ကုသိုလ္ျပဳတာ ဒါမွမဟုတ္ မိမိယံုၾကည္ကိုးကြယ္တဲ့ ဘုရားသခင္ရဲ႕ အလိုေတာ္အတိုင္း ေပးလွဴတာမ်ဳိးျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီလိုအဓိပၸာယ္နဲ႔ ေပးကမ္းလွဴဒါန္းတာေၾကာင့္ စိတ္ခ်မ္းသာ ေက်နပ္မႈျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။
ဒုတိယအဓိပၸာယ္ကေတာ့ ကိုးကြယ္တဲ့ ဘာသာေရးယံုၾကည္ခ်က္နဲ႔ မသက္ဆိုင္ပါဘူး။ ဒုကၡေရာက္ေနလို႔ အကူအညီလိုအပ္သူ၊ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးသူကို ကူညီေဆာင္မေပးတာျဖစ္ပါတယ္။ လူမ်ဳိးမေရြး၊ ဘာသာမေရြး တေျပးညီညီေဆာင္ရြက္ႏိုင္တဲ့ “ကူညီေပးကမ္းလွဴဒါန္းျခင္း” (Charity) ျဖစ္ပါတယ္။ ကူညီေပးကမ္းလွဴဒါန္းလိုတဲ့စိတ္မွာ ကိုယ္က်ဳိးအတြက္ ရည္ရြယ္ခ်က္မပါပါဘူး။ တစ္ပါးသူကို ငဲ့ညႇာေထာက္ထား ကိုယ္ခ်င္းစာတရားနဲ႔ ကူညီပံ့ပိုးေပးတာပဲျဖစ္ပါတယ္။
ကူညီေပးကမ္းလွဴဒါန္းျခင္း (Charity) စိတ္ဓာတ္နဲ႔ ေကာင္းမႈကုသိုလ္ေလးမ်ဳိး ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ပါတယ္။ အဲဒီလုပ္ငန္းေတြကေတာ့-
(က) ေငြေၾကးပစၥည္းနဲ႔ ေထာက္ပံ့ကူညီျခင္း၊
(ခ) ခႏၶာကိုယ္အဂၤါတစ္ခုခုကိုလွဴဒါန္းျခင္း(ေက်ာက္ကပ္တစ္ဖက္လွဴျခင္း၊ ေသြးလွဴျခင္း)၊
(ဂ) ပရဟိတေစတနာလုပ္အားေပးေဆာင္ရြက္ျခင္းနဲ႔
(ဃ) ဒုကၡေရာက္ေနတဲ့ လူစိမ္းတစ္ဦးဦးကို ေတြ႕တဲ့ေနရာမွာ အကူအညီေပးျခင္းတို႔ျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ ဗုဒၶဘာသာထြန္းကားတဲ့ႏိုင္ငံျဖစ္လို႔ အလွဴအတန္းရက္ေရာတဲ့ အစဥ္အလာရွိပါတယ္။ ကူညီေပးကမ္းလွဴဒါန္းခ်င္စိတ္ပြားမ်ားတဲ့ ႏိုင္ငံျဖစ္တယ္ဆိုတာကိုလည္း ကမာၻကအသိအမွတ္ျပဳလာတာကို ေတြ႕ရွိရတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ၉၁ ရာခိုင္ႏႈန္းဟာ တစ္ႏွစ္အတြင္းမွာ အေၾကာင္းတစ္ခုခုအတြက္ အလွဴေငြထည့္၀င္တယ္။ အေမရိကန္ႏိုင္ငံမွာ ၇၅ ရာခိုင္ႏႈန္းျဖစ္တယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ၅၁ ရာခိုင္ႏႈန္းဟာ ပရဟိတေစတနာလုပ္အားေပးလုပ္ငန္းမွာ ပါ၀င္လုပ္ေဆာင္တယ္၊ အေမရိကန္ႏိုင္ငံမွာ ၄၄ရာခိုင္ႏႈန္းရွိတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ “ကူညီေပးကမ္းလွဴဒါန္းျခင္း” (Charity) လုပ္ငန္းမွာ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုနဲ႔အတူ ကမာၻေပၚမွာ နံပါတ္တစ္ေနရာ ရရွိပါတယ္။ (CAF USA/ UK ၂၀၁၄)
ကူညီေပးကမ္းလွဴဒါန္းတာက စိတ္က်န္းမာေရးကို အေထာက္အကူျပဳပါသလား . . အေထာက္အကူျပဳႏိုင္တဲ့ အခ်က္ ၅ ခ်က္ရွိပါတယ္။ (NIMH ၂၀၀၆)။
– ကူညီေပးကမ္းလွဴဒါန္းတာေၾကာင့္ စိတ္ထဲမွာ ေပ်ာ္ရႊင္ေက်နပ္မႈတစ္မ်ဳိးကို ရရွိခံစားႏိုင္ပါတယ္။ အဂၤလိပ္ေ၀ါဟာရမွာ Warm Glow လို႔ေခၚတယ္။ “သာယာပီတိဂြမ္းဆီထိ”တဲ့ ခံစားရမႈမ်ဳိးလို႔ဆိုရမယ္။ ေစတနာအျပည့္နဲ႔ ကူညီေပးကမ္းလွဴဒါန္းမႈျပဳမူခ်ိန္မွာ ဦးေႏွာက္ပိုင္းတစ္ေနရာမွာ ‘အင္ဒိုဖင္းဓာတ္’ (Endorphin) ပိုမိုထြက္ရွိလာတယ္၊ သဘာ၀ဘိန္းဓာတ္လို႔လည္းေခၚပါတယ္။ စိတ္သာယာၾကည္ႏူးမႈကိုျဖစ္ေစတဲ့ ဓာတ္ျဖစ္ပါတယ္။
– ကူညီေပးကမ္းလွဴဒါန္းတဲ့ လုပ္ငန္းေတြကတစ္ဆင့္ မိတ္ေဆြသစ္ေတြရရွိလာႏုိင္ပါတယ္။ တစ္ဦးနဲ႔တစ္ဦး ယံုၾကည္ေလးစားမႈ ခိုင္မာလာတယ္။ အခ်င္းခ်င္း ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္လိုစိတ္ ထြန္းကားလာႏိုင္ပါတယ္။ အဲဒီအခ်က္ေတြက စိတ္က်န္းမာေရးအတြက္ အားေဆးတစ္ခြက္ပါပဲ။
– ကူညီေပးကမ္း လွဴဒါန္းခ်င္တဲ့စိတ္ဓာတ္ဟာ တစ္ဦးမွတစ္ဦးထံ ကူးစက္ျပန္႔ပြားသြားႏိုင္ပါတယ္။ ရက္ေရာတဲ့သူ၊ သေဘာထားႀကီးႀကီးနဲ႔ အကူအညီေပးတတ္သူကိုျမင္ရရင္ ေဘးကလူေတြမွာလည္း အဲဒီလို စိတ္ဓာတ္မ်ဳိးေပၚေပါက္လာေစပါတယ္။
– ကူညီေပးကမ္းလွဴဒါန္းတဲ့လုပ္ငန္းေတြကို ေဆာင္ရြက္ေနရင္ ခႏၶာကိုယ္ထဲမွာ ေအာက္ဆီတိုစင္ (Oxytocin) ေဟာ္မုန္း ပိုမိုထြက္ရွိလာပါတယ္။ လိင္ဆက္ဆံစဥ္ ေက်နပ္မႈအဆင့္နဲ႔ မိခင္က ကေလးကို ႏို႔တိုက္ေနစဥ္မွာလည္း ေအာက္ဆီတိုစင္ဓာတ္ကို ခႏၶာကိုယ္ထဲမွာ ပိုမိုထုတ္လုပ္ေပးပါတယ္။ ေအာက္ဆီတိုစင္ဓာတ္ဟာ သားအိမ္ကို တင္းက်ပ္က်ဳံ႕၀င္ေစတဲ့ အာနိသင္ရွိလို႔ သားဖြားနဲ႔မီးယပ္ေဆးပညာမွာ သားအိမ္က်ဳံ႕၀င္ေဆးအျဖစ္ အသံုးျပဳပါတယ္။ အဲဒါအျပင္ ေအာက္ဆီတိုစင္ဓာတ္ရဲ႕ အာနိသင္က စိတ္သာယာၾကည္ႏူးမႈကို ျဖစ္ေပၚေစတယ္၊ အၾကြင္းမဲ့ ေမတၱာစိတ္ကို ပြားမ်ားေစတယ္၊ မိခင္ကသားငယ္ကို ခ်စ္တဲ့ “မိခင္ေမတၱာစိတ္”ကို ျဖစ္ေပၚေစပါတယ္။ အဲဒီလို စိတ္ခံစားမႈရရွိရင္ စိတ္က်န္းမာေရးကို အေထာက္အကူျပဳပါတယ္။
– ကူညီေပးကမ္းလွဴဒါန္းျခင္းအားျဖင့္ ေက်းဇူးတရား ပြားမ်ားေစတယ္လို႔ဆိုပါတယ္။ အကူအညီရယူသူက ေဖာ္ျပတဲ့ေက်းဇူးတရား (Gratitude)ဟာ ကူညီေပးကမ္း လွဴဒါန္းသူရဲ႕စိတ္ထဲမွာ ေရာင္ျပန္ဟပ္ၿပီး သာယာၾကည္ႏူးမႈကို ျဖစ္ေစပါတယ္။ ကိုယ္ကိုယ္ကိုယ္တိုင္မွာလည္း ေက်းဇူးတင္တတ္တဲ့ စိတ္ဖြံ႕ၿဖိဳးလာႏိုင္ပါတယ္။ ေက်းဇူးတင္တာခံရတာ၊ ေက်းဇူးသိတတ္တဲ့စိတ္ဟာ စိတ္က်န္းမာေရးကို အားေပးပါတယ္။
အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု၊ မစ္ခ်ီဂန္တကၠသိုလ္ စိတ္က်န္းမာေရးဌာနက ကိုယ္က်န္းမာ စိတ္ခ်မ္းသာတာကို ျဖစ္ေစတဲ့ အခ်က္ ၁၀ ခ်က္ကို ေဖာ္ျပထားတာရွိပါတယ္။ အဲဒီအထဲမွာ “ကူညီေပးကမ္း လွဴဒါန္းျခင္း” (Charity) ကို အခ်က္တစ္ခ်က္အျဖစ္ ထည့္သြင္းထားပါတယ္။
ကူညီေပးကမ္းလွဴဒါန္းျခင္းႏွင့္ က်န္းမာေရး(၂)
ေဒါက္တာမိုးေအာင္ေက်ာ္ႏိုင္(အေထြေထြ ေရာဂါအထူးကုဆရာ၀န္ႀကီး)ေရႊေရာင္ႏွင္းဆီ ကင္ဆာေဖာင္ေဒးရွင္းအတြင္းေရးမွဴး
ေပးကမ္းလွဴဒါန္းျခင္းရဲ႕ အေၾကာင္းတရားေပၚမူတည္ၿပီး ရရွိတဲ့အက်ဳိးေက်းဇူးက ကြာျခားႏုိင္ပါတယ္။ ဥပမာ အလွဴခံလာတယ္၊ မေကာင္းတတ္လို႔ လွဴလိုက္တာမ်ဳိး၊ သူတစ္ပါးလိုအပ္ခ်က္ကို ျဖည့္ဆည္းေပးခ်င္လုိ႔ လွဴလိုက္တာမ်ဳိး။ ဒီေနရာမွာ ကိုယ္က သူတစ္ပါးကို ဘယ္လိုစိတ္ထားမ်ဳိးနဲ႔ လွဴလိုက္တယ္ဆိုတဲ့အေပၚမူတည္ၿပီး ရရွိတဲ့အက်ဳိးေက်းဇူးက ကြာျခားသြားပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေညာင္ပင္ႀကီးေလာက္လွဴေပမယ့္ ေညာင္ေစ့ေလာက္ပဲရတယ္၊ ေညာင္ေစ့ေလးေလာက္လွဴေပမယ့္ ေညာင္ပင္ႀကီးေလာက္ရတယ္ဆိုတာေတြက ကိုယ္လွဴတဲ့ အလွဴသန္႔စင္မြန္ျမတ္ျခင္း၊ အလွဴခံပုဂၢဳိလ္ ျမင့္ျမတ္ျခင္း၊ လိုအပ္တဲ့အခ်ိန္ျဖစ္ျခင္း ဒီလိုအခ်က္ေတြေပါင္းစံုၿပီး ေျပာင္းလဲသြားတာပါ။
မလွဴခ်င္ လွဴခ်င္ လွဴရတယ္ဆိုရင္ က်န္းမာေရးအတြက္ မေကာင္းတဲ့သက္ေရာက္မႈျဖစ္ေစပါတယ္။ စိတ္အလိုမက်ဘူး၊ စိတ္မၾကည္လင္ဘူး . . တကယ္မွလုပ္ရဲ႕လားမသိဘူးဆိုၿပီး ဒီလို မယံုသကၤာလွဴလိုက္တယ္ဆိုရင္ က်န္းမာေရးအတြက္ အေထာက္အကူမျပဳဘူး။ အေထာက္အကူမျပဳတဲ့အျပင္ စိတ္တိုေဒါသထြက္တာေၾကာင့္ ေသြးလွည့္ပတ္မႈမ်ားၿပီး ေသြးဖိအားတိုးတယ္၊ ႏွလံုးကို ထိခိုက္ေစႏိုင္တယ္။
ကိုယ္က ေပးကမ္းလွဴဒါန္းခ်င္တဲ့စိတ္နဲ႔ လိုလိုလားလားလွဴရင္ ေလာကုတၱရာအက်ဳိးကို ခံစားရေစပါတယ္။ ခႏၶာကိုယ္ထဲမွာဆိုရင္ ေက်နပ္ႏွစ္သက္ျခင္းေၾကာင့္ ထြက္လာတဲ့ဓာတ္ေတြက စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာအပန္းေျပေစတယ္၊ ေက်နပ္ႏွစ္သိမ့္မႈျဖစ္ေစတယ္၊ အဲဒီအတြက္ေၾကာင့္ ႏွလံုးေသြးေၾကာေတြကို က်န္းမာေစပါတယ္။ လွဴဒါန္းလိုက္လို႔ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ေက်နပ္ႏွစ္သိမ့္မႈ ရွိတယ္ဆိုေပမယ့္ အဂၤါတစ္ခုခ်င္းအေပၚ ဘယ္လိုသက္ေရာက္တယ္ဆိုတာ ေျပာရခက္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဆဲလ္ေတြေပၚမွာ အက်ဳိးသက္ေရာက္မႈ ေကာင္းပါတယ္။ အေကာင္းျမင္စိတ္ထားရွိတဲ့အတြက္ အသက္ပိုရွည္တယ္။
ခႏၶာကိုယ္က အၿမဲျဖစ္ပ်က္ေျပာင္းလဲေနေတာ့ လွဴဒါန္းေပးကမ္းလိုက္တဲ့အတြက္ စိတ္ေက်နပ္ႏွစ္သိမ့္မႈျဖစ္တဲ့အခါ ခႏၶာကိုယ္အေပၚမေကာင္းတဲ့ သက္ေရာက္မႈနည္းသြားေစပါတယ္။ ခႏၶာကိုယ္ထိခိုက္ေစႏိုင္တဲ့ ဖရီးရယ္ဒီကယ္ဓာတ္ ထုတ္လုပ္မႈေတြလည္း ေလ်ာ့က်သြားပါတယ္။ ကိုယ့္ဆီမွာ ဒါနနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ ကုသိုလ္ေတြျပည့္ေနတယ္ဆိုရင္ ေတာ္႐ံုတန္႐ံုစိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ထိခိုက္မႈေတြကို ေျဖေဖ်ာက္ႏိုင္တယ္။ တစ္ဖက္လွည့္နဲ႔ေျပာရရင္ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာစြမ္းအင္ေတြ တိုးတက္ႏိုင္တယ္၊ အဲဒီအတြက္ ကိုယ္အဂၤါထိခိုက္မႈေတြကို ေလ်ာ့က်ေစႏုိင္တယ္။ အဲဒါနဲ႔ဆက္စပ္ၿပီး ခႏၶာကိုယ္ ယိုယြင္းမႈအေျခအေနေတြကို ေလ်ာ့ပါးေစပါတယ္။ အတိအက် သိပၸံနည္းက် စမ္းသပ္ထားတာမရွိေပမယ့္ လွဴဒါန္းေပးကမ္းကူညီရင္ ခႏၶာကိုယ္ထဲမွာ စိတ္ေက်နပ္မႈျဖစ္ေစတဲ့ အန္ေဒၚဖင္ဓာတ္ထြက္ၿပီး ခႏၶာကိုယ္ကို ေကာင္းက်ဳိးျဖစ္ေစတယ္ဆိုတာကို သိရပါတယ္။
ဆရာတို႔ႏိုင္ငံမွာ က်န္းမာေရးနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ဒီလွဴဒါန္းေပးကမ္းတာေလာက္နဲ႔ေတာ့ အမ်ားႀကီးမေကာင္းႏိုင္ပါဘူး။ အစားအေသာက္ေတြ၊ ေနထိုင္တဲ့ ပံုစံေတြအေပၚမွာလည္းမူတည္တယ္။ တစ္ဖက္က လွဴေတာ့လွဴပါရဲ႕ အဆီအအိမ့္ေတြစားၿပီး လူက၀ဖိုင့္ေနတယ္၊ ေဆးလိပ္၊ အရက္ေတြေသာက္ေနတယ္၊ အျပင္စာေတြ စားေနတယ္ . . ဒီလိုဆိုရင္ေတာ့ က်န္းမာေရးက အျပည့္အ၀ေကာင္းႏိုင္မွာ မဟုတ္ပါဘူး။ လွဴဒါန္းေပးကမ္းကူညီတာက က်န္းမာေရးအတြက္ စိတ္ေက်နပ္မႈ အေထာက္အပံ့တစ္ခုအေနနဲ႔ပဲ ေကာင္းေစမွာျဖစ္ပါတယ္။
က်န္းမာလိုသူတိုင္း (၁) က်န္းမာေရးနဲ႔ညီၫြတ္တဲ့ အစားအေသာက္ေတြစားေပးရမယ္၊ (၂) ကိုယ္လက္လႈပ္ရွားမႈ လုပ္ေပးရမယ္၊ (၃) စိတ္ဖိစီးမႈေလွ်ာ့ခ်ေပးရမယ္ . . ဒီသံုးခ်က္နဲ႔ အညီေနရင္ ကူးစက္မဟုတ္တဲ့ ေရာဂါေတြနဲ႔ ကင္ဆာေရာဂါကို ၅၀ရာခိုင္ႏႈန္းမက ကာကြယ္ေပးႏိုင္ပါတယ္။ ဒီေတာ့ လွဴဒါန္းေပးကမ္းမႈေၾကာင့္ စိတ္ဖိစီးမႈကို ေျပေလ်ာ့ေစၿပီး စိတ္ၾကည္ႏူးႏွစ္သိမ့္မႈကို ရရွိေစတဲ့အတြက္ ဒါက က်န္းမာေရးနဲ႔ညီၫြတ္တဲ့ ေနထိုင္မႈပံုစံထဲမွာ ပါ၀င္ေနပါတယ္။
ေလာကုတၱရာေရးအရေျပာရရင္ ေစတနာသံုးတန္နဲ႔ လွဴတယ္ဆိုရင္ ဆင္းရဲျခင္းတရား ကင္းေ၀းၿပီး ေလာကုတၱရာ အက်ဳိးမ်ားပါတယ္။
ကူညီေပးကမ္းလွဴဒါန္းျခင္းႏွင့္ က်န္းမာေရး(၃)
ပါေမာကၡဦးဦးေက်ာ္(ခြဲစိတ္ဆရာ၀န္ႀကီး)
ဘုရားေဟာအရ- လွဴဒါန္းေပးကမ္းတဲ့အခါ ႐ို႐ိုေသေသနဲ႔ ေပးကမ္းတယ္ဆိုရင္ လွဴတဲ့သူက ႐ုပ္ေခ်ာတယ္၊ ေကာင္းေကာင္းမြန္မြန္ ႐ို႐ိုေသေသ ေပးကမ္းလွဴဒါန္းတယ္ဆိုရင္ ကိုယ့္ကို႐ိုေသေလးစားတဲ့သူမ်ားတယ္၊ ကာလဒါနဆိုတဲ့အတိုင္း သီတင္းကြၽတ္မွာ သကၤန္းလွဴတယ္ဆိုရင္အရြယ္သံုးပါးမွာ မဆင္းရဲဘူး၊
ကိုယ္ကသူတစ္ပါးကို လွဴတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ကိုယ့္မွာခ်မ္းသာမႈေတြျဖစ္လာတယ္၊ ကိုယ္လွဴတဲ့အခါ သူမ်ားက ဘယ္ေလာက္လွဴတယ္၊ ကိုယ္က ဘယ္ေလာက္လွဴတယ္၊ ငါက လွဴႏိုင္တယ္၊ နင္ကမလွဴႏိုင္ဘူးဆိုတဲ့ သူမ်ားထိခိုက္ေစတဲ့ စကားေျပာတာက မလုပ္သင့္ဘူး။ ဒါက ကိုယ့္ပစၥည္းဆံုး႐ႈံးတတ္တယ္လို႔ သိရတယ္။
ဘယ္သူ႔ကိုပဲလွဴလွဴ၊ ဘယ္ဘာသာ၀င္ကိုပဲလွဴလွဴ လွဴရင္ေတာ့ ကိုယ့္မွာအက်ဳိးရွိတာပါပဲ။ အဲဒီအထဲမွာ ေစာေစာကေျပာတဲ့ ကာလဒါနအလိုက္လွဴရင္၊ ႐ို႐ိုေသေသလွဴရင္ ပိုၿပီး အက်ဳိးေက်းဇူးမ်ားပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြမွာ အဲဒီလိုလွဴဒါန္းေပးကမ္းမႈရွိတဲ့အတြက္ အေနာက္ႏိုင္ငံသားေတြလို ခ်မ္းသာၾကြယ္၀မႈ မရွိေပမယ့္ စိတ္ေတာ့ခ်မ္းသာၾကတယ္။ အလွဴတတ္ရင္ စိတ္ၿငိမ္းခ်မ္းမႈရရွိတယ္။
ကူညီေပးကမ္းလွဴဒါန္းျခင္းႏွင့္ က်န္းမာေရး(၄)
ပါေမာကၡဦးသိန္းျမင့္သူ (သားဖြားမီးယပ္အထူးကု ဆရာ၀န္ႀကီး)
ေပးကမ္းလွဴဒါန္းတယ္ဆိုတာက ျမန္မာလူမ်ဳိးေတြရဲ႕ စိတ္ဓာတ္ျမင့္မားမႈတစ္ခုပါ။ ဒီအစဥ္အလာကို မ်ဳိးဆက္သစ္လူငယ္ေတြ ဆက္လက္ထိန္းသိမ္းသင့္ပါတယ္။ ဆုေတာင္းတိုင္းျပည့္ခ်င္ရင္ အခ်က္ ငါးခ်က္နဲ႔ျပည့္စံုဖို႔လိုတယ္။ အဲဒီအထဲက အေရးႀကီးဆံုးအခ်က္က အလွဴဒါနျပဳျခင္းပဲ။ အလွဴဒါနျပဳရင္ ႐ို႐ိုေသေသလွဴရမယ္။ ဘယ္လိုလူမ်ဳိးကိုပဲေပးကမ္းသည္ျဖစ္ေစ ႐ို႐ိုေသေသေပးကမ္းရမယ္။
ဒီလိုေပး ကမ္းလွဴဒါန္းတယ္ဆိုတာ စြန္႔လႊတ္လိုက္တဲ့သေဘာပဲ။ စြန္႔လႊတ္ႏိုင္ဖို႔ဆိုတာ သိပ္လြယ္တဲ့အရာေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ စိတ္ထဲက လိုလိုခ်င္ခ်င္၊ လိုလိုလားလားနဲ႔ ဘာမွျပန္မေမွ်ာ္လင့္ဘဲ တ႐ိုတေသေပးကမ္း လွဴဒါန္းတယ္ဆိုတာက ကိုယ္က်င့္သိကၡာျမင့္မားေၾကာင္း ျပသတာပဲျဖစ္တယ္။ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္လွဴဒါန္းတတ္တဲ့ ျမန္မာလူမ်ဳိးေတြရဲ႕ဓေလ့ကို မ်ဳိးဆက္သစ္လူငယ္ေတြက ဆက္လက္ေစာင့္ထိန္းသင့္ပါတယ္။
ကူညီေပးကမ္းလွဴဒါန္းျခင္းႏွင့္ က်န္းမာေရး(၅)
ဦးခင္ေဇာ္ (တရားျပဆရာ၊ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ ပဋိပတၱိလုပ္ငန္းဌာန)
သူမ်ားကို ေပးကမ္းလွဴဒါန္းရင္ (ေနထိုင္မေကာင္းျဖစ္ေနတုန္းလွဴလိုက္ရင္ေတာင္) သူမ်ားအဆင္ေျပတာၾကည့္ၿပီး ကိုယ့္စိတ္ကေလးက ၾကည္လင္သြားပါတယ္။ လက္ခံရရွိသူကလည္း သူလိုခ်င္တဲ့ ပစၥည္းေလးတစ္ခုရရင္ ရႊင္လန္းရသလို အဲဒီရႊင္လန္းမႈကေပးကမ္းသူကို ျပန္အက်ဳိးျပဳၿပီး စိတ္ခ်မ္းသာေစတယ္ေလ။ တစ္ဖက္သားကိုရႊင္လန္းေအာင္ လုပ္လိုက္ႏိုင္တာကိုး။
ေနာက္တစ္ခ်က္က သူမ်ားကိုေပးကမ္းလွဴဒါန္းျခင္းအားျဖင့္ ကိုယ္ကေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မထားေပမယ့္ ျပန္ရလာတတ္တယ္။ ဥပမာ ကိုယ္ကအက်ႌအ၀တ္အစားေတြ လွဴဒါန္းေပးကမ္းလိုက္တယ္ဆိုရင္ ကိုယ္ကလည္း တစ္နည္းနည္းနဲ႔အက်ႌအ၀တ္အစားေတြ အလကားျပန္ရလာတတ္တယ္။ လွဴဒါန္းေပးကမ္းတယ္ဆိုတာ အင္မတန္အက်ဳိးမ်ားလို႔ ဘုရားေလာင္း ပါရမီျဖည့္က်င့္တုန္းက ပါရမီ ၁၀ပါးမွာ ဒါနပါရမီကို ထိပ္ဆံုးမွာတင္ထားတာပါ။ သံသရာခရီးမွာ ဒါနကကိုယ့္ရဲ႕ စရိတ္ပဲေလ။
အင္မတန္ၾကည္ညိဳတဲ့သံဃာကို လွဴႏိုင္လိုက္တယ္ဆိုရင္ ကိုယ့္စိတ္ထဲမွာ အင္မတန္ၾကည္ႏူး၀မ္းသာတဲ့ ပီတိေလးကို ရရွိေစပါတယ္။ ဒီလိုစိတ္ရႊင္လန္းမႈက က်န္းမာေရးကိုတစ္ဖက္ တစ္လမ္းအေထာက္အကူေပးပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေနမေကာင္းတဲ့သူေတြ၊ စိတ္ဓာတ္က်ေနတဲ့သူေတြ ကိုယ္ၾကည္ညိဳတဲ့ ရဟန္းသံဃာေတြကို သြားလွဴလိုက္ရင္ သူ႔စိတ္ထဲမွာ ရႊင္လန္းခ်မ္းေျမ့သြားတယ္၊ ဒါက က်န္းမာေရးကို တစ္နည္းအားျဖင့္ အေထာက္အပံ့ေပးပါတယ္။ ကိုယ္ကလွဴဒါန္းလိုက္တယ္၊ အလွဴခံပုဂၢဳိလ္က သံဃာဆိုရင္ ‘က်န္းမာပါေစ၊ ခ်မ္းသာပါေစ’ဆိုၿပီး ဆုေပးလိုက္တယ္။ သီလစင္ၾကယ္တဲ့ဆရာေတာ္ကဆုေပးလိုက္တဲ့ ဒီကုသိုလ္အရွိန္အ၀ါေၾကာင့္လည္း က်န္းမာေရးအေျခအေန တိုးတက္လာႏိုင္ပါတယ္။
(Healthy Life ဂ်ာနယ္မွ စီစဥ္တင္ဆက္သည့္ အပတ္စဥ္ ေသာၾကာေန႔ထုတ္ Healthy Life ဂ်ာနယ္၊ https://www.facebook.com/healthylifejournalmyanmar/ ႏွင့္ www.healthylifejournalmyanmar.com တို႔တြင္ ေဖာ္ျပပါရွိသမွ် က်န္းမာေရးႏွင့္ အလွအပဆိုင္ရာ သတင္းမ်ား၊ သတင္းေဆာင္းပါးမ်ား၊ အေမးအေျဖမ်ား၊ ဘာသာျပန္ေဆာင္းပါးမ်ားကို လြတ္လပ္စြာ မွ်ေ၀ႏိုင္ပါသည္။ သို႔ရာတြင္ မည္သည့္ Facebook စာမ်က္ႏွာ၊ Website မ်ားတြင္မဆိုျပန္လည္ကူးယူေဖာ္ျပျခင္းကို ခြင့္မျပဳပါေၾကာင္း အသိေပး ေၾကညာအပ္ပါသည္။)
