၊ ဇြန္ခိုင္ဦး ၊ (ေဆး၀ါးတကၠသိုလ္)
ေဆးယဥ္ပါးတီဘီေရာဂါဆိုင္ရာ လူထုလႈံ႔ေဆာ္မႈလုပ္ငန္းကို မတ္လ၂၄ရက္တြင္က်ေရာက္မည့္ ကမာၻ႔တီဘီေရာဂါ တိုက္ဖ်က္ေရးေန႔မတိုင္မီ ၾကားကာလအတြင္း ႐ုပ္ျမင္သံၾကား၊ ေရဒီယိုႏွင့္ အျခား မီဒီယာမ်ားမွတစ္ဆင့္ လူထုအသိပညာေပး လႈ႔ံေဆာ္မႈလုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ေဆာင္သြားမည္ဟု ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၊ ဆီဒိုးနားဟိုတယ္တြင္ ျပဳလုပ္သည့္ အမ်ိဳးသားအဆင့္ တီဘီေရာဂါဆိုင္ရာ လူထုလႈံ႔ေဆာ္လႈပ္ရွားမႈ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲတြင္ က်န္းမာေရးႏွင့္ အားကစား၀န္ႀကီးဌာန၊ အမ်ဳိးသား တီဘီတိုက္ဖ်က္ေရးစီမံကိန္း၊ စီမံကိန္းမန္ေနဂ်ာ ေဒါက္တာစည္သူေအာင္ကေျပာသည္။
“ရန္ကုန္တိုင္းေဒသႀကီးမွာ ႏွစ္စဥ္႐ိုး႐ိုးတီဘီျဖစ္သူ လူနာဦးေရသံုးေသာင္းေက်ာ္ ရွာေဖြေတြ႕ရွိရတယ္။ တစ္ႏိုင္ငံလံုးတီဘီျဖစ္သူဦးေရ တစ္သိန္းေလးေသာင္းေက်ာ္ရွိတဲ့အတြက္ တစ္ႏိုင္ငံလံုးရဲ႕ ၂၃ ရာခိုင္ႏႈန္းရွိပါတယ္။ ရန္ကုန္တိုင္းေဒသႀကီးမွာ ေဆးယဥ္ပါးတီဘီျဖစ္သူဦးေရ ၅၀ ရာခိုင္ႏႈန္းေက်ာ္ရွိတဲ့အတြက္ ရန္ကုန္တိုင္းေဒသႀကီးကိုသာ ေသခ်ာထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္မယ္ဆိုရင္ ေရာဂါကိုေကာင္းေကာင္း ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္တယ္လို႔ ဆိုႏိုင္တယ္။ ႐ိုး႐ိုးတီဘီအဆင့္မွာပဲ ေဆးယဥ္ပါးတီဘီမျဖစ္ေအာင္ ကာကြယ္တားဆီးေရးနည္းလမ္းေတြ လုပ္ေဆာင္ရမယ္၊ ေဆးမွန္မွန္ေသာက္ဖို႔ က်န္းမာေရး၀န္ထမ္းေတြနဲ႔ ကုသမႈကိုစနစ္တက်ခံယူရပါမယ္”ဟု ေဒါက္တာစည္သူေအာင္ကဆိုသည္။
တီဘီေရာဂါသည္ ေလမွတစ္ဆင့္ ကူးစက္ျမန္ေရာဂါျဖစ္သည့္အတြက္ လူေနထူထပ္သိပ္သည္းမႈ၊ ႐ုပ္ရွင္႐ံုမ်ား၊ ဘတ္(စ္)ကားမ်ား၊ စူပါမားကတ္မ်ား ေပါမ်ားသည့္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္ ေရာဂါျဖစ္ပြားႏႈန္း ျမင့္တက္ႏိုင္သျဖင့္ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ကာကြယ္မႈမ်ား လုပ္ေဆာင္ထားမည္ျဖစ္ေၾကာင္းသိရသည္။
“ရန္ကုန္တိုင္းေဒသႀကီးက တစ္ႏိုင္ငံလံုး လူဦးေရရဲ႕ ၁၂ရာခိုင္ႏႈန္းေက်ာ္ရွိေသာ္လည္း တီဘီေရာဂါျဖစ္ပြားမႈက တစ္ႏိုင္ငံလံုးရဲ႕ငါးပံုတစ္ပံုရွိေနတယ္၊ ေဆးယဥ္ပါးတီဘီျဖစ္ပြားမႈက တစ္ႏိုင္ငံလံုးရဲ႕ ၅၃ ရာခိုင္ႏႈန္းရွိေနပါတယ္။ ရန္ကုန္မွာ တီဘီေရာဂါျဖစ္ပြားမႈႏႈန္းက တစ္ႏွစ္ကို တစ္သိန္းမွာ ၃၅၁ ဦးရွိၿပီး ေဆးယဥ္ပါးတီဘီ ျဖစ္ပြားမႈႏႈန္းက လူဦးေရတစ္သိန္းမွာ ၂၅ဦးရွိတဲ့အတြက္ တီဘီေရာဂါနဲ႔ ပတ္သက္ရင္ေကာ ေဆးယဥ္ပါးတီဘီနဲ႔ ပတ္သက္ရင္ပါ မ်ားေနတဲ့သေဘာရွိပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ တီဘီေရာဂါနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ေစာေစာစီးစီးသိမယ္၊ ေစာေစာစီးစီး ကုသမႈ ခံယူမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ကူးစက္ႏႈန္းေလ်ာ့က်ႏိုင္ပါတယ္။
ရန္ကုန္ၿမိဳ႕မွာ သြားလာလႈပ္ရွားေနရတာက လိုင္းကားေတြနဲ႔ အမ်ားဆံုးျဖစ္တယ္။ တီဘီေရာဂါ အမ်ားဆံုးကူးစက္မႈက ေလကေနတစ္ဆင့္ျဖစ္တယ္။ တီဘီေရာဂါကို ေစာေစာစီးစီးကုသမႈမခံယူဘူး၊ ျပြတ္သပ္က်ပ္ေတာက္တဲ့ ယာဥ္ေတြနဲ႔ သြားလာေနမယ္ဆိုရင္ ကူးစက္မႈကို အားေပးတဲ့သေဘာရွိတယ္။ ဒီတစ္ခုတည္းေၾကာင့္ေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ အေၾကာင္းတရားေပါင္းစံုရွိပါတယ္။
နံပါတ္တစ္ တီဘီေဆးေသာက္တာ မမွန္ရင္လည္း ေဆးယဥ္ပါးတီဘီျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ေဆးကုထံုးမမွန္ရင္လည္း ေဆးယဥ္ပါးတီဘီျဖစ္တတ္တယ္၊ ေဆးေတြကို ေသာက္လိုက္ မေသာက္လိုက္ လုပ္ရင္လည္း ေဆးယဥ္ပါးတီဘီျဖစ္တယ္။ အရည္အေသြးညံ့တဲ့ ေဆး၀ါးေတြကိုသံုးစြဲရင္လည္း ေဆးယဥ္ပါးတီဘီျဖစ္တယ္။ ကိုယ္ကုမယ့္ တီဘီလူနာတစ္ေယာက္ကို ၿပီးဆံုးေအာင္ကုသဖို႔ တာ၀န္မယူခဲ့ဘူးဆိုရင္ ေဆးယဥ္ပါးတီဘီျဖစ္တယ္။ ေဆးယဥ္ပါးတီဘီျဖစ္ေစတဲ့ အေၾကာင္းတရားမ်ဳိးစံုရွိတဲ့အနက္ ရန္ကုန္တိုင္းေဒသႀကီးက တျခားတိုင္းေဒသႀကီးနဲ႔ ျပည္နယ္အမ်ားစုထက္ သယ္ယူပို႔ေဆာင္မႈစနစ္မွာ က်ပ္တည္းတယ္၊ လူေတြက အစုလိုက္အၿပံဳလိုက္ ပိုစီးတယ္ဆိုရင္ေတာ့ ကူးစက္မႈမွာ အားေပးရာေရာက္ပါတယ္”ဟု ရန္ကုန္တိုင္းေဒသႀကီး၊ တီဘီေရာဂါအထူးကုဆရာ၀န္ႀကီး ေဒါက္တာဦးေဇာ္ျမင့္ကဆိုသည္။
ရန္ကုန္တြင္ တီဘီျဖစ္ပြားမႈကို ထိန္းခ်ဳပ္ရန္ရည္ရြယ္၍ ယခင္ႏွစ္မ်ားက ရန္ကုန္တိုင္းေဒသႀကီးအတြင္းရွိ အေ၀းေျပးကား၊ ေအာင္မဂၤလာအေ၀းေျပးကားဂိတ္ စသည္တို႔တြင္ အႏုပညာရွင္မ်ားႏွင့္ လူထုလႈံ႔ေဆာ္မႈ လုပ္ေဆာင္ခဲ့သည့္အတိုင္း ယခုႏွစ္တြင္ YBS ကားမ်ား၌ လူထုအသိေပးႏႈိးေဆာ္ခ်က္မ်ား ျပဳလုပ္သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ အဓိက ျပည္သူလူထုအတြင္း တီဘီေရာဂါကာကြယ္ေရး အသိတရား၊ ခံယူခ်က္မ်ား သိရွိနားလည္သေဘာေပါက္ေစရန္ ရန္ကုန္တိုင္းေဒသႀကီးအစိုးရအဖြဲ႕ႏွင့္ ပူးေပါင္းညႇိႏႈိင္းစီစဥ္သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္းသိရသည္။
(Healthy Life ဂ်ာနယ္မွ စီစဥ္တင္ဆက္သည့္ အပတ္စဥ္ ေသာၾကာေန႔ထုတ္ Healthy Life ဂ်ာနယ္၊ https://www.facebook.com/healthylifejournalmyanmar/ ႏွင့္ www.healthylifejournalmyanmar.com တို႔တြင္ ေဖာ္ျပပါရွိသမွ် က်န္းမာေရးႏွင့္ အလွအပဆိုင္ရာ သတင္းမ်ား၊ သတင္းေဆာင္းပါးမ်ား၊ အေမးအေျဖမ်ား၊ ဘာသာျပန္ေဆာင္းပါးမ်ားကို လြတ္လပ္စြာ မွ်ေ၀ႏိုင္ပါသည္။ သို႔ရာတြင္ မည္သည့္ Facebook စာမ်က္ႏွာ၊ Website မ်ားတြင္မဆိုျပန္လည္ကူးယူေဖာ္ျပျခင္းကို ခြင့္မျပဳပါေၾကာင္း အသိေပး ေၾကညာအပ္ပါသည္။)
