ပါေမာကၡေဒၚသန္းသန္းေအး (ဆီးခ်ဳိႏွင္႕ အေထြေထြေရာဂါအထူးကုဆရာ၀န္ႀကီး)
(၄) ပစၥည္းကိရိယာမျပည့္စံုတဲ့ ေဆး႐ံုေတြမွာ ျဖည့္ဆည္းေပးျခင္း။ ဥပမာ ေအာက္ဆီဂ်င္၊ အီးစီဂ်ီစက္၊ ရင္က်ပ္ေဆးမႈတ္သြင္းတဲ့စက္၊ အာထရာေဆာင္းစက္၊ ေသြးဥမ်ားေရတြက္ေပးတဲ့စက္ (Coulter counter machine)၊ ဓာတ္ခြဲစက္နဲ႔တျခားေဆး႐ံု အသံုးအေဆာင္ေတြကို လိုအပ္သလို ျဖည့္ေပးျခင္း။
(၅) တစ္ကမၻာလံုးနဲ႔ခ်ီၿပီး အႀကီးစား စီမံကိန္း ေတြအတြက္လွဴဒါန္းတာ၊ ဥပမာငွက္ဖ်ားေရာဂါ ကာကြယ္ေရးအတြက္ ေဆးစိမ္ျခင္ေထာင္ေတြလွဴတာ၊ ငွက္ဖ်ားေရာဂါ ခ်က္ခ်င္းသိေအာင္စစ္ေဆးတဲ့ပစၥည္း ေတြလွဴတာ၊HIV ကုသေပးတဲ့ အလွဴ၊ တီဘီေရာဂါ ေဆးအလွဴ၊ ဆီးခ်ဳိေသြးခ်ဳိေရာဂါအတြက္ အင္ဆူ လင္လွဴဒါန္းျခင္း စတဲ့ ၀တၳဳပစၥည္းနဲ႔ နည္းပညာပံ့ ပိုးမႈေတြေပးတဲ့ အလွဴေတြ ရွိပါတယ္။
(၆) အရွည္သျဖင့္ လူအမ်ားအတြက္ အက်ဳိးရွိမယ့္ သုေတသနလုပ္ငန္းေတြကို လွဴဒါန္းတာ၊ ဥပမာ ကင္ဆာရဲ႕ မ်ဳိး႐ိုးဗီဇအေၾကာင္း ေလ့လာတဲ့ သုေတသနေတြ ျပဳလုပ္ၾကပါတယ္။
(၇) တစ္ေနရာတည္းမွာ တာရွည္အၿမဲကုေပးတဲ့ ျပင္ပလူနာအခမဲ့ေဆးခန္းေတြလည္း အမ်ားအျပားေတြ႕ရွိရပါတယ္။
ဒီလို က်န္းမာေရးအလွဴမ်ဳိးစံုထဲမွာ ဘယ္အေၾကာင္းအရာကို ေရြးခ်ယ္သင့္သလဲ၊ ဘယ္အဖြဲ႕အစည္းကို လွဴဒါန္းသင့္သလဲ၊ ရရွိတဲ့ အလွဴေငြေတြကို ဘယ္လိုလူေတြကို ဦးစားေပးၿပီး ေ၀ငွသင့္သလဲ၊ ဘယ္လို လုပ္ေပးသင့္သလဲ၊ လွဴဒါန္းသူေတြ စိတ္ခ်ယံုၾကည္စြာနဲ႔စဥ္ဆက္မျပတ္ ဆက္လက္ၿပီး လွဴဒါန္း ခ်င္စိတ္ေတြျဖစ္ေအာင္၊ အလွဴေတြ အၿမဲမျပတ္ရရွိ ၿပီးတာရွည္တည္တံ့တဲ့ က်န္းမာေရးအလွဴေပးတဲ့ အဖြဲ႕အစည္းျဖစ္ေအာင္ ဘယ္လိုလုပ္ေဆာင္သင့္သလဲဆိုတာ ဆက္လက္ၿပီး ေဆြးေႏြးတင္ျပလိုက္ပါတယ္။
အက်ဳိးအျမတ္အရွိဆံုးေသာ က်န္းမာေရးအလွဴဆိုတာ ဘာလဲဆိုတာ သိသင့္ပါတယ္။ အမ်ားဆံုးလိုအပ္ေနသူ၊ လူအမ်ားဆံုးအတြက္ အမ်ားဆံုး အက်ဳိးျပဳျခင္း ဒါမွမဟုတ္ အမ်ားဆံုးေျပာင္းလဲမႈ ေပးႏိုင္ျခင္းရွိတဲ့ အလွဴမ်ဳိးကို အထိေရာက္ဆံုးနဲ႔ အက်ဳိးအရွိဆံုးအလွဴလို႔ သတ္မွတ္ႏိုင္ပါတယ္ . . .
အက်ဳိးအျမတ္အရွိဆံုးေသာ က်န္းမာေရးအလွဴဆိုတာ ဘာလဲဆိုတာ သိသင့္ပါတယ္။ အမ်ားဆံုး လိုအပ္ေနသူ၊ လူအမ်ားဆံုးအတြက္ အမ်ားဆံုး အက်ဳိးျပဳျခင္း ဒါမွမဟုတ္ အမ်ားဆံုး ေျပာင္းလဲမႈ ေပးႏိုင္ျခင္းရွိတဲ့ အလွဴမ်ဳိးကို အထိေရာက္ဆံုးနဲ႔ အက်ဳိးအရွိဆံုးအလွဴလို႔ သတ္မွတ္ႏိုင္ပါတယ္။
ဒီအခ်က္အားလံုး ၿပီးျပည့္စံုေအာင္ ျဖည့္ဆည္းႏိုင္ဖို႔ မလြယ္ပါဘူး။ အတတ္ႏိုင္ဆံုး ဒီအခ်က္ေတြနဲ႔ ကိုက္ညီမႈ ရွိ၊ မရွိ စဥ္းစားႏိုင္ဖို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ အခုအခါမွာ အက်ဳိးအျမတ္မယူတဲ့ အဖြဲ႕အစည္းတခ်ဳိ႕ေတြ ဥပမာ Give Well လို အဖြဲ႕အစည္းေတြက ပရဟိတ အဖြဲ႕အစည္း(Charity)မ်ဳိးစံုေတြအနက္ ဘယ္အဖြဲ႕အစည္းက အက်ဳိးျပဳတာ အမ်ားဆံုးလဲဆိုတာ ေလ့လာေဖာ္ထုတ္ေပးထားပါတယ္။
လိုအပ္ေနဆံုးသူေတြ
အလိုအပ္ဆံုးလူေတြဆိုတာက ေငြေၾကးမျပည့္စံုလို႔ က်န္းမာေရးအတြက္ လိုအပ္တဲ့ စရိတ္အလံုအေလာက္မရွိဘဲ လြန္စြာ ခ်ဳိ႕တဲ့ေနတဲ့သူေတြကို ဆိုလိုပါတယ္။ ေငြေၾကးမျပည့္စံုသူေတြကို လွဴတယ္၊ ကူညီတယ္ဆိုတာက ၀မ္းသာပီတိျဖစ္ျခင္း၊ ေက်းဇူးတင္ျခင္း၊ ဘာသာေရး႐ႈေထာင့္က ၾကည့္ရင္ ေမတၱာပို႔ဆုေတာင္းေပးျခင္းေတြ ပိုရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေငြေၾကး မျပည့္စံုသူတိုင္းကို မွ်ေ၀ဖို႔ မလံုေလာက္ရင္ ဦးစား ေပးရမယ့္သူေတြကို ေရြးခ်ယ္ရပါမယ္။ မ်က္ႏွာလိုက္ရာက်တယ္လို႔ ဆိုႏိုင္ေပယ့္ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးသူအားလံုး ကိုညီတူညီမွ်ေ၀မွ်ေပးရင္ ကုန္သြားတဲ့အလွဴကအထိ ေရာက္ဆံုး မျဖစ္ႏိုင္ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ဦးစားေပးစနစ္ကို အမွတ္ေပးစနစ္ (grading system)ျပဳလုပ္မယ္ဆိုရင္ ေအာက္ပါအခ်က္ေတြကို ထည့္သြင္း စဥ္းစားသင့္ပါတယ္။
(၁) အသက္
အသက္ငယ္ရြယ္သူအနာဂတ္ေကာင္းတဲ့ ေက်ာင္းသားအရြယ္၊ အလုပ္လုပ္ေနတဲ့အရြယ္ေတြကို ဦးစားေပးတာက အသက္အရြယ္ အိုမင္းၿပီး အိပ္ရာထဲလဲေနသူကို ေပးလွဴတာထက္ ပိုအက်ဳိးရွိပါတယ္။
(၂) မိသားစုတစ္ခုလံုးကို လုပ္ေကြၽးေနသူ
မိသားစုတစ္ခုလံုးကိုလုပ္ေကြၽးေနရသူ (Breadwinner)ကို ဦးစားေပးသင့္ပါတယ္။
(၃) ကိုယ္၀န္ေဆာင္မိခင္၊ ကေလးေမြးခါစမိခင္၊ ႏို႔စုိ႔အရြယ္ကေလးရွိေသာ မိခင္
ဒီလို မိခင္ကို ကယ္တင္လိုက္ရင္ အသက္ႏွစ္ေခ်ာင္းကို ကယ္တင္ရာေရာက္ပါတယ္။
လူအမ်ားဆံုးကို အက်ဳိးျပဳတဲ့ အလွဴ
မိမိရဲ႕ အလွဴဟာ တစ္ဦးခ်င္းအတြက္ အက်ဳိးျဖစ္ေစတာနဲ႔စာရင္ လူအမ်ားႀကီးကို အက်ဳိးျဖစ္ေစတာက ပိုၿပီးေကာင္းတယ္၊ ထိေရာက္တယ္လို႔ ဆိုလိုပါတယ္။
အထိေရာက္ဆံုး အလွဴ
အလွဴေပးကမ္းမႈတစ္ခုဟာ ေငြသာကုန္သြားတယ္၊ လွဴထားတာေတြသာကုန္သြားတယ္၊ မလွဴခင္နဲ႔ လွဴၿပီး ရလဒ္က ဘာမွမကြာျခားရင္၊ ေျပာင္းလဲမႈ မရွိရင္ အက်ဳိးမရွိဘူးလို႔ ဆိုရပါမယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေပးမယ့္အလွဴေငြ ဒါမွမဟုတ္ပစၥည္း၊ ေဆးစတာေတြကို လိုအပ္တဲ့သူ၊ လိုအပ္တဲ့ ေနရာေတြမွာ အံ၀င္ခြင္က် ေပးလွဴႏိုင္ရင္ လွဴဒါန္းရတဲ့ အက်ဳိးပိုမ်ားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဥပမာ ငွက္ဖ်ားေဆးေတြကို ငွက္ဖ်ားေရာဂါ ရွားပါးတဲ့ ၿမိဳ႕ႀကီးေတြမွာသြားလွဴရင္ မသံုးရဘဲေဆး ေတြရက္လြန္ၿပီး အလဟသဆံုး႐ႈံးသြားမွာျဖစ္ပါတယ္။ သုေတသနနည္းစနစ္ေတြနဲ႔ ဘယ္သူေတြ၊ ဘယ္အရာကိုဘယ္ေလာက္လိုေနသလဲ၊ ဘယ္ေလာက္ အေရးႀကီးသလဲ၊ ဘယ္ေလာက္ထိေရာက္ႏိုင္သလဲ စတဲ့အခ်က္ေတြ ရွာေဖြထားရပါမယ္။ ဒါမွမဟုတ္ ရွာေဖြထားၿပီး သုေတသနအေျဖေတြကိုေလ့လာကာ လွဴဒါန္းရင္မ်ားစြာ ပိုအက်ဳိးရွိပါတယ္။
ေျပာင္းလဲျခင္း ဒါမွမဟုတ္ အက်ဳိးေက်းဇူးေတြ ကိုခ်ိန္ဆတဲ့အခါ-
(၁) အေရအတြက္ရလဒ္ကို ၾကည့္တာနဲ႔
(၂) အရည္အခ်င္းရလဒ္ကို ၾကည့္တာဆိုၿပီး ႏွစ္မ်ဳိးခြဲျခားၿပီး ၾကည့္ႏုိင္ပါတယ္။
အေရအတြက္ရလဒ္ကိုၾကည့္မယ္ဆိုရင္ အလွဴ ေငြပမာဏတစ္ခုကို လူတစ္ဦးတစ္ေယာက္အတြက္၊ ေစ်းႀကီးတဲ့ ကုထံုးတစ္ခုအတြက္ သံုးေပးလိုက္တာ ထက္ ဒီတူညီတဲ့ ေငြကို လူအမ်ားအက်ဳိးရွိတဲ့ တ ျခားအေၾကာင္းအရာတစ္ခုမွာ သံုးလိုက္မယ္ဆိုရင္ ပိုအက်ဳိးရွိတယ္လို႔ ဆိုလိုပါတယ္။ ဥပမာ လူတစ္ဦးအတြက္ ေက်ာက္ကပ္ေဆးၿပီး အသက္လုေပးရာမွာ လွဴမယ့္အစား ဒီကုန္က်စရိတ္ကို နယ္ဖက္မွာ ၀မ္းေရာဂါ အစုလိုက္ အၿပံဳလိုက္ ျဖစ္ပြားတဲ့ ေနရာမွာ Ringer Lactate လို႔ေခၚတဲ့ ဓာတ္ဆားရည္တစ္မ်ဳိး ကိုအခ်ိန္မီ အလံုအေလာက္သြင္းေပးႏိုင္ရင္ ေက်ာက္ကပ္ပ်က္စီးတာ၊ ေသြးေပါင္က်တာကို ကာကြယ္ႏိုင္ ဖို႔အသက္ေပါင္းမ်ားစြာ ကယ္တင္ရာ ေရာက္ပါတယ္။ လူတစ္ေယာက္ကိုကယ္ဖို႔ သံုးရေငြနဲ႔ လူအမ်ားကို ကယ္တင္ႏိုင္ခဲ့တဲ့အတြက္ အက်ဳိးအျမတ္ပိုရွိပါတယ္။
အရည္အခ်င္းရလဒ္ဘက္ကေနၾကည့္မယ္ဆိုရင္ အသည္းအသန္ ေသေရးရွင္ေရး လြန္ဆြဲေနရတဲ့ ေရာဂါရွင္တစ္ဦးကို ဒီလွဴဒါန္းေငြသံုးၿပီး ကုလိုက္တဲ့ရလဒ္ဟာ ေရာဂါလံုး၀ေပ်ာက္ၿပီး အသက္ရွင္သြားႏုိင္ရင္ (Complete cure and survive)သံုးသင့္ပါတယ္။ တန္ဖိုးေငြ အေတာ္အတန္သံုးရေပမယ့္ အခ်ိန္တိုအတြင္း ျပန္ေကာင္းသြားၿပီး အသက္တစ္ေခ်ာင္းလံုးကိုရွင္ေအာင္ ကယ္ေပးႏုိင္ရင္ ပိုသံုးသင့္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လည္း ေကာင္းႏိုင္၊ မေကာင္းႏိုင္ ေသခ်ာတဲ့ လူေတြအဖို႔ ဆံုးျဖတ္ရခက္ပါတယ္။ ဒါကေတာ့ လူတစ္ဦးခ်င္းေပၚ စဥ္းစားရပါမယ္။
ဒီလို ေစ်းႀကီးေပမယ့္လွဴသင့္တဲ့ အလွဴကိုေတာ့ အထူး ကြၽမ္းက်င္သူရဲ႕ အႀကံျပဳခ်က္နဲ႔ ဆံုးျဖတ္သင့္ပါတယ္။ ခန္႔မွန္းထားတဲ့အတိုင္း မျဖစ္လာတာလည္း ရွိတတ္ေၾကာင္း အထူးသတိျပဳရပါမယ္။ လူနာတစ္ဦးခ်င္းရဲ႕ အေပၚမွာ ဆံုးျဖတ္ရတဲ့အတြက္လူနာတစ္ဦးခ်င္းရဲ႕ ရာဇ၀င္ အျဖစ္အပ်က္ေလးကိုၾကားသိရၿပီး သနားျခင္း၊ ကိုယ္ခ်င္းစာနာျခင္း၊ ဂ႐ုဏာပြားျခင္း စတဲ့ ခံစားမႈ ေတြေရာျပြမ္းၿပီး လွဴေပးလိုစိတ္ကို လႈံ႔ေဆာ္ေပးတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအရည္အခ်င္းရလဒ္နဲ႔ ခ်ိန္ထိုးၿပီး လွဴဒါန္းတာသိပ္မရွိလွပါဘူး။ စရိတ္ႀကီးရင္မလွဴႏိုင္လို႔ လ်စ္လ်ဴ႐ႈလိုက္ၾကတာမနည္းလွပါဘူး။ ဒီလိုအလွဴမ်ဳိးကို ေဆး႐ံုတက္ေနရတဲ့ လူနာေတြမွာ အမ်ားအျပားလိုအပ္ပါတယ္။
ဒီလိုလွဴဒါန္းမႈေလးေတြရဲ႕ အေတြ႕အႀကံဳေလး ေတြကို မွ်ေ၀ခံစားႏိုင္ေစဖို႔ေဖာ္ျပလိုက္ပါတယ္။
See More
အက်ဳိးရွိၿပီး ထိေရာက္သည့္ က်န္းမာေရးအလွဴ (၁)
အက်ဳိးရွိၿပီး ထိေရာက္သည့္ က်န္းမာေရးအလွဴ (၃)
အက်ဳိးရွိၿပီး ထိေရာက္သည့္ က်န္းမာေရးအလွဴ (၄)
အက်ဳိးရွိၿပီး ထိေရာက္သည့္ က်န္းမာေရးအလွဴ (၅)
https://www.facebook.com/healthylifejournalmyanmar/ ႏွင့္ www.healthylifejournalmyanmar.com တို႔တြင္ ေဖာ္ျပပါရွိသမွ် က်န္းမာေရးႏွင့္ အလွအပဆိုင္ရာ သတင္းမ်ား၊ သတင္းေဆာင္းပါးမ်ား၊ အေမးအေျဖမ်ား၊ ဘာသာျပန္ေဆာင္းပါးမ်ားကို လြတ္လပ္စြာ မွ်ေ၀ႏိုင္ပါသည္။ သို႔ရာတြင္ မည္သည့္ Facebook စာမ်က္ႏွာ၊ Website မ်ားတြင္မဆိုျပန္လည္ကူးယူေဖာ္ျပျခင္းကို ခြင့္မျပဳပါေၾကာင္း အသိေပး ေၾကညာအပ္ပါသည္။)
