ပါေမာကၡေဒါက္တာျမတ္စႏၵာေက်ာ္ (အေရျပားအထူးကု ဆရာ၀န္ႀကီး)ႏွင့္ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးျခင္း
ေမး။ ။ ၀က္သက္ေရာဂါက ဘာေၾကာင့္ ျဖစ္တတ္ပါသလဲ ဆရာမ။
ေျဖ။ ။ ၀က္သက္ေရာဂါ (Measle) ဆိုတာ ဗိုင္းရပ္စ္ေၾကာင့္ ျဖစ္တဲ့ ေရာဂါတစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္။ ေခ်ာင္းဆိုး တဲ့အခါ၊ ႏွာေခ်တဲ့အခါ၊ အသက္႐ွဴတဲ့အခါ၊ ကူးစက္တတ္တယ္။ ပန္းကန္၊ ခြက္ေတြ အတူသံုးရင္လည္း ကူးတတ္ပါတယ္။
ေမး။ ။ ၀က္သက္ေရာဂါကို ဘယ္လို ကာကြယ္ႏိုင္ပါသလဲ ဆရာမ။
ေျဖ။ ။ ကာကြယ္လုိ႔ရလားဆိုေတာ့ ကာကြယ္ႏိုင္ပါ တယ္။ MMR(Mumps, Measles and Rubella) ေခၚတဲ့ ကာကြယ္ေဆးရိွတယ္။ ကေလး ၁၂ လကေန ၁၅လအတြင္းထိုးေပးရတယ္။ အသက္ ၄ႏွစ္၊ ၆ ႏွစ္ေလာက္မွာ တစ္ေခါက္ျပန္ထိုးရမယ္။
ေမး။ ။ ၀က္သက္ေရာဂါကို ကာကြယ္ေဆးထိုးမထားလို႔ ကူးစက္ရင္ ဘယ္လို လကၡဏာေတြ ျပသတတ္ပါသ လဲ ဆရာမ။
ေျဖ။ ။ ကာကြယ္ေဆးထိုးမထားရင္ စျဖစ္စက ႐ိုး႐ိုး အေအးပပ္သလို ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ အနီစက္နဲ႔ ျပန္႔ သြားတဲ့ အနီျပင္ေတြကို ေခါင္း၊ လည္ပင္းမွာ စေတြ႕ရတတ္တယ္။ ၿပီးရင္ တစ္ကိုယ္လံုး ျပန္႔သြားတယ္။ ျဖစ္ရင္ အေတာ္ခံရဆိုးတယ္။ ကာကြယ္ေဆးမထိုးထားရင္ အရြယ္မေရြးျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္၊ တစ္ႏွစ္ေအာက္ကေလးေတြ၊ ေက်ာင္းေနရြယ္ ကေလးေတြ၊ ကိုယ္ခံစြမ္းအားက်သူေတြ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။
ေမး။ ။ ၀က္သက္က ကူးစက္ခံရၿပီးတာနဲ႔ ခ်က္ခ်င္း ျဖစ္ ေပၚတတ္ပါသလား ဆရာမ။
ေျဖ။ ။ ၀က္သက္က ေရာဂါပိုးနဲ ့ ထိေတြ ႔ၿပီး ၁၀ရက္နဲ႔ ၁၂ ရက္ၾကာမွာ ျဖစ္တတ္တယ္။ ဖ်ားမယ္၊ ေမာမယ္၊ အစားပ်က္မယ္၊ မ်က္ရည္က်လာၿပီး မ်က္လံုးေတြ နီလာမယ္၊ ေခ်ာင္းဆိုးမယ္။ တစ္ပတ္ကေန သံုးပတ္ ေလာက္ၾကာမယ္။ ႏွာရည္က်မယ္။ ႏွစ္ရက္၊ သံုးရက္ေလာက္ၾကာတဲ့အခါ ပါးေစာင္မွာ အျဖဴေရာင္ အစက္ေလးေတြ ေတြ႕ရတတ္တယ္။ ေနာက္ႏွစ္ရက္ေလာက္ၾကာတဲ့အခါ တစ္ကိုယ္လံုးျပန္႔တာပဲ။ ၀က္ သက္ေပါက္တဲ့သူက အဖ်ားမႀကီးခင္ အေရျပားအကြက္ေတြ မထြက္ခင္ ေလးရက္ေလာက္မွာကတည္းက ကူးတတ္တာကို သတိထားရမယ္။
၀က္သက္ျဖစ္ရင္ ကုသမႈမခံယူတဲ့အခါေနာက္ ဆက္တဲြ ဆိုးက်ဳိးအေနနဲ႔ လူနာေတြမွာ မ်က္လံုးနီမယ္၊ မ်က္ရည္က်မယ္၊ မ်က္စိကြယ္တယ္၊ ဦးေႏွာက္ အေျမႇးေရာင္တယ္၊ ၀မ္းေလွ်ာမယ္၊ နားထဲ ပိုး၀င္မယ္၊ နားမၾကားျဖစ္တတ္တယ္၊ အသက္႐ွဴလမ္းေၾကာင္း ပိုး၀င္မယ္၊ ေလျပြန္ေရာင္မယ္၊ အဆုတ္ အေအးပတ္မယ္၊ တက္မယ္၊ ကိုယ္၀န္ေဆာင္ အမ်ဳိးသမီးေတြမွာ ကေလးပ်က္က်တယ္၊ ေပါင္မျပည့္တဲ့ ကေလးေတြ ေမြးတတ္ပါတယ္။ အခန္႔မသင့္ရင္ အသက္အႏၲရာယ္ ထိခိုက္ႏိုင္ေျခရွိပါတယ္။ကေလးေတြမွာ ျဖစ္ရင္ အနည္းဆံုး အေရျပားကြက္ေတြ ထြက္ၿပီး ငါးရက္ေလာက္ ေက်ာင္းနားခိုင္း ထားရပါမယ္။
‘၀က္သက္တစ္ခါေပါက္ၿပီးရင္ ေနာက္တစ္ခါ ဘယ္ေတာ့မွ ျပန္မေပါက္ေတာ့ပါဘူး။ သဘာ၀က ကိုယ္ခံစြမ္းအားစနစ္ ရသြားပါတယ္။ ၀က္သက္ေပါက္ရင္ ခ်က္ခ်င္းျဖစ္လာတတ္တဲ့ ဦးေႏွာက္အေျမႇးေရာင္တာမ်ဳိးက လူႀကီးေတြမွာ ပိုျဖစ္တတ္တယ္တဲ့။ ဒါေၾကာင့္ ႀကီးမွ၀က္သက္ေပါက္ ရင္ သတိထားလို႔ေျပာၾကတာပါ . . .’
ေမး။ ။ ၀က္သက္ေရာဂါကို ဘယ္လို ကုသမႈ ေပးရမလဲ ဆရာမ။
ေျဖ။ ။ ဘယ္လို ကုသရမလဲဆိုေတာ့ တစ္ဦးနဲ႔ တစ္ဦးေတာ့ ကြာျခားမႈ ရွိပါတယ္။ ေသေသခ်ာခ်ာ မတိက်ဘူး။ ဘက္တီးရီးယား ပိုးသတ္ေဆးနဲ႔ ကုသရပါ မယ္။ အိမ္မွာ နားေနရမယ္။ ေရမ်ားမ်ား၊ အရည္ မ်ားမ်ား ေသာက္ရမယ္။ မ်က္လံုးစူးရင္ အလင္းေရာင္ ေရွာင္ရမယ္။ အကိုက္အခဲေပ်ာက္ေစတဲ့ ကိုယ္ပူက်ေဆး ေသာက္ရမယ္။ အေရးႀကီးတာ Aspirin စားေဆးမေသာက္သင့္ဘူး။ ျဖစ္တတ္တယ္။Reye Syndrome ဗီတာမင္ေအ ေကြၽးရမယ္။
တခ်ဳိ႕က တစ္ပတ္ေလာက္ ဖ်ားေနတတ္တယ္။ အေရျပား အနီကြက္ေတြ မထြက္ခင္ သံုးရက္ေလာက္ ကတည္းက အေရျပားအကြက္ထြက္ၿပီး ေလးရက္ေလာက္ အထိဖ်ားေနတတ္တယ္။ ေနသာလာၿပီး သံုး ရက္ေလာက္ေနမွ အေရျပားကြက္ေတြ သက္သာေတာ့တယ္။
ေမး။ ။ ၀က္သက္က တစ္ခါေပါက္ၿပီးရင္ ေနာက္တစ္ခါ ျပန္ေပါက္ႏိုင္ပါသလား ဆရာမ။
ေျဖ။ ။ ၀က္သက္တစ္ခါ ေပါက္ၿပီးရင္ ေနာက္တစ္ခါ ဘယ္ေတာ့မွ ျပန္မေပါက္ေတာ့ပါဘူး။ သဘာ၀က ကိုယ္ခံစြမ္းအားစနစ္ ရသြားပါတယ္။
၀က္သက္ေပါက္ရင္ ခ်က္ခ်င္းျဖစ္လာတတ္တဲ့ ဦးေႏွာက္ အေျမႇးေရာင္တာမ်ဳိးက လူႀကီးေတြမွာ ပို ျဖစ္တတ္တယ္တဲ့။ ဒါေၾကာင့္ ႀကီးမွ ၀က္သက္ေပါက္ရင္ သတိထားလို႔ ေျပာၾကတာပါ။
(Healthy Life ဂ်ာနယ္မွ စီစဥ္တင္ဆက္သည့္ အပတ္စဥ္ ေသာၾကာေန႔ထုတ္ Healthy Life ဂ်ာနယ္၊ https://www.facebook.com/healthylifejournalmyanmar/ ႏွင့္ www.healthylifejournalmyanmar.com တို႔တြင္ ေဖာ္ျပပါရွိသမွ် က်န္းမာေရးႏွင့္ အလွအပဆိုင္ရာ သတင္းမ်ား၊ သတင္းေဆာင္းပါးမ်ား၊ အေမးအေျဖမ်ား၊ ဘာသာျပန္ေဆာင္းပါးမ်ားကို လြတ္လပ္စြာ မွ်ေ၀ႏိုင္ပါသည္။ သို႔ရာတြင္ မည္သည့္ Facebook စာမ်က္ႏွာ၊ Website မ်ားတြင္မဆိုျပန္လည္ကူးယူေဖာ္ျပျခင္းကို ခြင့္မျပဳပါေၾကာင္း အသိေပး ေၾကညာအပ္ပါသည္။)
