ပါေမာကၡေဒါက္တာျမတ္စႏၵာေက်ာ္ (အေရျပားအထူးကု ဆရာ၀န္ႀကီး)ႏွင့္ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးျခင္း
ေမး။ ။ မႈိ (Mold) ဆိုတာ ဘာကိုဆိုလိုပါသလဲ ဆရာ။
ေျဖ။ ။ မႈိ(Mold)ဆိုတာ မ်က္စိနဲ႔မျမင္ႏိုင္၊ မိုက္ခ႐ိုစကုပ္နဲ႔ၾကည့္မွေတြ႕ႏိုင္ပါတယ္။ အိမ္တြင္း၊ အိမ္ျပင္ ေနရာတိုင္းမွာေတြ႕နိုင္ပါတယ္။ ပူေႏြး၊ စိုထိုင္းေနတဲ့ ေနရာမွာမ်ားတယ္။ ေလထဲမွာ လြင့္ေနတာကို ႐ွဴမိ၊ ထိမိၾကပါတယ္။ အိမ္ျပင္မွာ သစ္တံုး၊ သစ္ကိုင္းေျခာက္၊ သစ္ရြက္ေၾကြ၊ ျမက္၊ သစ္ေစ့ေတြမွာ မႈိကပ္ၿငိေနႏိုင္ၿပီး အိမ္ထဲမွာ ပရိေဘာဂ၊ ေကာ္ေဇာ၊ နံရံစို၊ အိပ္ခန္း၊ ေရခ်ဳိးခန္း၊ မီးဖိုေခ်ာင္၊ ေကာ္ေဇာ၊ စိုထိုင္းထိုင္း ေနရာနဲ႔ ေမွာင္ၿပီး ေၾကးတက္ေနတဲ့ ေနရာေတြ၊ ေလ၀င္ေလထြက္မေကာင္းတဲ့ ေနရာေတြ၊ အ၀တ္အစား နဲ႔ ဒိတ္လြန္ေနတဲ့ အစားအေသာက္မွာ ေတြ႕ရတတ္ပါတယ္။ ကိတ္မုန္႔၊ သစ္သီးေျခာက္ေတြ၊ ပဲႏို႔၊ ေထာပတ္၊ ေပါင္မုန္႔၊ ခ်ိစ္၊ မိႈ၊ ခရင္မ္၊ ႏို ့၊ ပဲႏို ့၊ အသားကင္၊ ငါးကင္၊ ေဟာ့ေဒါ့၊ ၀က္အူေခ်ာင္း၊ သံဘူးေဖ်ာ္ ရည္ေတြမွာ ေတြ႕တတ္ပါတယ္။ ပန္းဆိုင္၊ ျမက္ခင္း၊ လယ္ကြင္းနဲ အိမ္ေဆာက္ေနတဲ့ ေနရာေတြမွာ ေတြ႕ရတတ္ပါတယ္။ ေရႀကီးၿပီးခ်ိန္ဆိုရင္ မႈိက ပိုမ်ားတတ္တယ္။ ဇူလိုင္ကေနေဆာင္းတြင္း မတိုင္ခင္မွာ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။
ေနေရာင္ကမႈိ (Mold) နည္းေစတယ္။ စိုထိုင္းဆနည္းေအာင္ သတိထားရမယ္။ မႈိအထြက္မ်ားတဲ့ ရာသီမွာ မိႈနဲ႔မတည့္တတ္ရင္ အိမ္ျပင္ထြက္တာ ေရွာင္သင့္တယ္။ မတတ္သာလို႔ အျပင္ထြက္ရင္ မ်က္ႏွာဖံုး၊ အက်ီရွည္၊ ေဘာင္း ဘီရွည္၀တ္သင့္တယ္။ အျပင္က ျပန္လာရင္ ဖိနပ္လဲရမယ္၊ အ၀တ္အစားလဲရမယ္၊ ေရခ်ဳိးရမယ္…
ေမး။ ။ ဘယ္လို ဓာတ္မတည့္မႈျဖစ္တတ္ပါသလဲ ဆရာ။
ေျဖ။ ။ မႈိကို္ယ္တိုင္ မဟုတ္ေတာင္ သူတို႔ကက်တဲ့ အ ရာေတြနဲ ့ တိုက္႐ိုက္ထိေတြ ႔မိ၊႐ွဴမိတာေတြေၾကာင့္ တုန္႔ျပန္လြယ္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ တုန္႔ျပန္လြယ္တဲ့ သူေတြက ဟစၥတမင္းဓာတ္ပစၥည္းေတြ ထြက္လာၿပီး ဓာတ္မတည့္မႈ ျဖစ္လာပါတယ္။
ေမး။ ။ မႈိနဲ႔ ဓာတ္မတည့္တဲ့အခါ ဘာေတြ ျဖစ္လာတတ္ပါသလဲ ဆရာ။
ေျဖ။ ။ ဘာေတြ ျဖစ္လာသလဲ ဆိုေတာ့ ႐ွဴမိရင္ ႏွာေခါင္းယားတာ၊ ႏွာရည္က်တာ၊ ႏွာပိတ္တာတို႔ ျဖစ္ တတ္ပါတယ္။ မ်က္လံုးယားတာ၊ နီလာတာနဲ႔ ေရာင္လာၿပီး မ်က္ရည္က်လာတတ္တယ္။ အသက္႐ွဴက်ပ္တာ၊ ေခ်ာင္းဆိုးတာတို႔ ၾကာ လာရင္ နာတာရွည္ျဖစ္လာၿပီး အဆုတ္အေအးပပ္တာနဲ႔ ပန္းနာရင္က်ပ္ ျဖစ္လာတယ္။ အဆုတ္မႈိေရာဂါေတြ ျဖစ္လာတတ္တယ္။ – အေရျပားက မႈိ (Mold) ကို တိုက္႐ိုက္ထိ ေတြ႕တဲ့အခါ တျခားထိေတြ႕မႈေၾကာင့္ ျဖစ္တတ္တဲ့ ယားနာလိုပဲ။ ေရာင္လာ၊ နီလာတယ္။ ယားလာ၊ ပူလာတယ္။ ေရာဂါလကၡဏာနည္းနည္းကေန ဆိုး၀ါးတဲ့ ေရာင္ရမ္းတဲ့ အေျခအေနအထိ ျဖစ္တတ္တယ္။
အထူးသျဖင့္ အိမ္ရွင္း၊ ဖုံသုတ္ရင္း ျဖစ္တတ္တယ္။ မႈိ(Mold)က လက္နဲ႔ အရင္ ထိေတြ႕ၿပီး၊ ယားတာကို ကုတ္လိုက္ရင္ မ်က္ႏွာနဲ႔ တျခားခႏၶာကိုယ္ေတြကို ျပန္႔ကုန္တယ္။ ပထမ စယားတဲ့ ေနရာက စထိေတြ႕တဲ့ ေနရာပဲ။ ထိေတြ႕ၿပီးၿပီးခ်င္း ခ်က္ခ်င္း ဒါမွမဟုတ္ နာရီပိုင္းေလာက္ေလးနဲ႔ စတင္ခံစား ရတတ္တယ္။ ဆိုးက်ဳိးကေတာ့ ပိုပိုယားလာတယ္။ ေရာင္ရမ္းလာတတ္တယ္။ တျခား ခႏၶာကိုယ္ေနရာေတြကို ျပန္႔သြားတယ္။ ကုတ္ရင္း သားနံရည္က်၊ ကုတ္ရာေတြျဖစ္၊ ဘက္တီးရီးယားပိုး၀င္တတ္တယ္။ ျပည္တည္တယ္။ အေၾကးခံြအဖတ္ေလးေတြနဲ႔ အေရျပားေျပာင္းလဲလာတယ္။ ႏွင္းခူျဖစ္လာၿပီး အေရျပားမွာ အမည္းကြက္ေတြ က်န္တတ္တယ္။ အနာရြတ္က်န္တတ္တယ္။ အင္ျပင္ကိုလည္း ျဖစ္ေစပါတယ္။ ေခြၽးအထြက္မ်ားတဲ့ ခ်ဳိင္း (ဂ်ဳိင္း)၊ ေပါင္၊ ေျခေခ်ာင္းၾကားေတြမွာ ေလွာင္ေနရင္ အေရျပား ယားနာေတြ ျဖစ္တတ္တယ္။ ေျခစြပ္အစိုကို သံုးၿပီး ဖိနပ္စီးရင္၊ ဖိနပ္ကလည္း မ၀တ္တာၾကာၿပီဆိုရင္ ေျခ၀ဲ စားတတ္ပါတယ္။
ေမး။ ။ မႈိနဲ႔ ဓာတ္မတည့္မႈျဖစ္ရင္ ဘယ္လိုကုသႏိုင္ပါသလဲ ဆရာ။
ေျဖ။ ။ ကုသပံုမွာ ထိေတြ႕မႈကို ေရွွာင္တာ အေကာင္းဆံုးနည္းပါပဲ။ ယားလာရင္ ေရစင္စင္ေဆးပါ။ ေလနဲ႔ ေျခာက္ပါေစ။ ပြတ္တုိက္ျခင္း မလုပ္ပါနဲ႔။ အယားသက္သာေစမယ့္ ေဆး၊ ဒါမွမဟုတ္ သနပ္ခါး၊ အ ေရာင္က်ေဆးေတြ သံုးပါတယ္။ လက္သည္း တိုတို ညႇပ္ပါ။ သန္႔ရွင္းေရး ျပဳလုပ္ရာမွာ လက္အိတ္သံုးပါ။ မႈိ (Mold) ေတြ မ႐ွဴမိ၊ မထိမိေအာင္ ေရစိုအ၀တ္ကို သံုးပါ။ ဖံုမပြပါေစနဲ႔။ မ်က္ႏွာဖံုး၊ မ်က္မွန္၊ အက်ႌလက္ရွည္၊ ေဘာင္းဘီရွည္ေတြနဲ႔သန္႔ရွင္းေရး လုပ္ပါ။ မႈိ (Mold)နဲ႔ ဓာတ္မတည့္မႈကို စမ္းသပ္ပါ၊ skin patch test အေနနဲ႔ အေရျပားကို ျခစ္ၿပီး စမ္းလို႔ရတယ္။ ေသြးစစ္ေဆးလို႔လည္း ရပါတယ္။ ေသေသခ်ာခ်ာသိရေတာ့ ေသေသခ်ာခ်ာ ေရွာင္လို႔ ရတာေပါ့။
ေမး။ ။ မႈိနဲ႔ဓာတ္မတည့္မႈကို ဘယ္လို ကာကြယ္သင့္ပါသလဲ ဆရာ။
ေျဖ။ ။ ကာကြယ္နည္းေတြကေတာ့ ေနေရာင္က မႈိ (Mold) နည္းေစတယ္။ စိုထိုင္းဆနည္းေအာင္ သ တိထားရမယ္။ မႈိအထြက္မ်ားတဲ့ ရာသီမွာ မိႈနဲ႔မတည့္တတ္ရင္ အိမ္ျပင္ထြက္တာ ေရွာင္သင့္တယ္။ မတတ္သာလို႔ အျပင္ထြက္ရင္ မ်က္ႏွာဖံုး၊ အက်ီရွည္၊ ေဘာင္းဘီရွည္၀တ္သင့္တယ္။ အျပင္က ျပန္လာရင္ ဖိနပ္လဲရမယ္၊ အ၀တ္အစားလဲရမယ္၊ ေရခ်ဳိးရမယ္။ မိုးစို၊ ေရစိုေနတဲ့ ၾကမ္းျပင္၊ အမိုး၊ စားပဲြ၊ ေကာ္ေဇာေတြကို လဲရမယ္၊ ျပင္ရမယ္။ ေရပိုက္၊ ေရလိုင္းေတြ ယိုစိမ့္ေပါက္တာ ျပင္ရမယ္။ မိုးယိုေနတဲ အမိုးေတြ ျပင္ရမယ္။ သန့္ရွင္းေရးလုပ္ရင္ မ်က္ႏွာဖံုး၊ လက္အိတ္သံုးရမယ္။ ျမက္ရိတ္ရင္ေတာင္ ျမက္အစိုကိုမရိတ္ဘဲ ျမက္ေတြေျခာက္မွ ရိတ္ရင္ေကာင္းမယ္။ အသံုး မျပဳေတာ့တဲ့ ပရိေဘာဂအေဟာင္းေတြ စြန္႔ရမယ္။ေမွာင္ေနတဲ့ အခန္းေတြကို အလင္းေရာင္၀င္ေအာင္ ျပတင္းေပါက္ေတြ ဖြင့္ေပးရပါမယ္။ ေလ၀င္ေလထြက္ ေကာင္းၿပီး ေနေရာင္ရတဲ့ အခန္းဆို ရင္ ပိုေကာင္းတယ္။ ေရခ်ဳိးခန္းေတာင္မွ လင္းေအာင္ ထားရမယ္။ ေရသံုးၿပီးတာနဲ႔ ေျခာက္ေသြ႕ေနေစရမယ္။ ေရခ်ဳိးခန္းတင္မက ေရပိုက္လိုင္း၊ ေရပိုက္ေခါင္းေတြ သန္႔ရွင္းေျခာက္ေသြ႕ေနရမယ္။
အိမ္မွာ ေလေအးစက္တပ္၊ ေလ၀င္ေလထြက္ ေကာင္းေအာင္ထား၊ ေျခာက္ေသြ႕ေအာင္ထား၊ ျပတင္းဖြင့္၊ ေန၀င္ေစရမယ္။ ပန္ကာနဲ႔ ေျခာက္ေသြ ေအာင္လုပ္ရမယ္။ လိုက္ကာ၊ ေကာ္ေဇာ စိုထိုင္းေနရင္ အသစ္လဲရမယ္၊ အ၀တ္အစားေတြကို ေလွ်ာ္ဖြပ္ရမယ္၊ အ၀တ္အစား ေနပူလွန္းၿပီး ေျခာက္ေသြ႕ ေစရမယ္။ ေမြးပြေစာင္မသံုးသင့္ပါ။ မႈိ(Mold) ကပ္ေနတဲ့ ပစၥည္း မသံုးတာ ၾကာေနၿပီျဖစ္တဲ့ ေရ၊ ဆပ္ျပာနဲ႔ စင္စင္ေဆးရမယ္။ သတင္းစာ၊ ဂ်ာနယ္ေဟာင္းေတြ၊ ဖိနပ္၊ အ၀တ္အစားေဟာင္းေတြ မိႈခိုကပ္ႏိုင္တဲ့ပစၥည္းေဟာင္း ေတြ လႊင့္ပစ္ရမယ္။ အစားအေသာက္ေတြကို သိုးေနလားဆိုၿပီး မ႐ွဴ႐ႈိက္မိပါေစနဲ႔။ မီးဖိုေခ်ာင္ သန္႔ရွင္းေရး ဂ႐ုစိုက္ရမယ္။ အစားအစာေတြကို ဖံုးအုပ္ထားရမယ္။ ရက္ၾကာထားတဲ့ အစာေတြမစားသင့္ဘူး။ ၀ယ္လာတဲ့ အစာေတြကို ေရခဲေသတၱာထဲ အျမန္ထည့္ရမယ္။ ေရခဲေသတၱာထဲမွာ အစားေတြအၾကာႀကီး မသိမ္းပါနဲ႔။ မိႈတက္ေနတဲ့ အစားအစာေတြေၾကာင့္ရတဲ့ ဆိုးက်ဳိးဟာ ကင္ဆာ ေတာင္ျဖစ္ေစတယ္။ ပန္းကန္၊ အိုးခြက္ေတြကို ေျခာက္ေသြ႕ေအာင္ ထားရမယ္။
ေရခ်ဳိးခန္းထဲမွာ အ၀တ္အစိုေတြ အၾကာႀကီး မထားဘဲ ေျခာက္ေသြ႕ေအာင္ထားရမယ္။ ေရခ်ဳိးခန္းတံခါးကို မသံုးရင္ ဖြင့္ထားရမယ။္ ေလ၀င္ေလထြက္ ေကာင္းေစရမယ္။ အိပ္ရာသန္႔ရွင္းေရးအတြက္ ေလွ်ာ္ဖြပ္တာ၊ ေျခာက္ေသြ႕ေစတာတို႔ လုပ္ရမယ္။ အိပ္ရာနားမွာ ေဟာင္းေနတဲ့ စာအုပ္၊ စာရြက္၊ အ၀တ္ေတြ မထားရပါဘူး။ ျပတင္းေပါက္ဖြင့္ပါ။ ေလ၀င္ေလထြက္ ေကာင္းပါေစ။ ျပတင္းမွန္ေတြ သန္႔ရွင္းေအာင္ ဆပ္ျပာနဲ႔ ေရနဲ႔ေဆးပါ။
(Healthy Life ဂ်ာနယ္မွ စီစဥ္တင္ဆက္သည့္ အပတ္စဥ္ ေသာၾကာေန႔ထုတ္ Healthy Life ဂ်ာနယ္၊ https://www.facebook.com/healthylifejournalmyanmar/ ႏွင့္ www.healthylifejournalmyanmar.com တို႔တြင္ ေဖာ္ျပပါရွိသမွ် က်န္းမာေရးႏွင့္ အလွအပဆိုင္ရာ သတင္းမ်ား၊ သတင္းေဆာင္းပါးမ်ား၊ အေမးအေျဖမ်ား၊ ဘာသာျပန္ေဆာင္းပါးမ်ားကို လြတ္လပ္စြာ မွ်ေ၀ႏိုင္ပါသည္။ သို႔ရာတြင္ မည္သည့္ Facebook စာမ်က္ႏွာ၊ Website မ်ားတြင္မဆိုျပန္လည္ကူးယူေဖာ္ျပျခင္းကို ခြင့္မျပဳပါေၾကာင္း အသိေပး ေၾကညာအပ္ပါသည္။)
