Healthy Life Ad
Life Style

ေသြးအန္တာက စိုးရိမ္စရာလား . . .

ပါေမာကၡဦးေအးမြန္ (ခြဲစိတ္အထူးကုဆရာ၀န္ႀကီးႏွင့္ ေတြ႕ဆံုျခင္း)

ေမး. ေသြးအန္ျခင္းအေၾကာင္း ရွင္းျပေပးပါဆရာ။

ေျဖ. ေသြးအန္တယ္ဆိုတာက အစာအိမ္နဲ႔ အူသိမ္ဦးကေန အန္ထုတ္လိုက္တဲ့အခါမွာ ေသြးပါလာတာကုိ ေျပာတာပါ။ အစာအိမ္ အူလမ္းေၾကာင္းအေပၚပုိင္း ေသြးယိုစိမ့္တာေၾကာင့္ ေသြးအန္ႏိုင္ပါတယ္။ အစာအိမ္ေၾကာင့္လည္း ျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္၊ အူေၾကာင့္လည္း ျဖစ္ေစႏုိင္ပါတယ္။ ေသြးအန္ေစတဲ့ အေၾကာင္းရင္းက အမ်ားႀကီးရွိပါတယ္။ အျဖစ္အမ်ားဆံုးကေတာ့ အစာအိမ္နဲ႔ အူသိမ္ဦးအနာေတြေၾကာင့္ ေသြးအန္တာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

ေနာက္ထပ္အျဖစ္မ်ားတဲ့ အေၾကာင္းရင္းကေတာ့ အနာေတြေၾကာင့္ မဟုတ္ဘဲနဲ႔ ေဆး၀ါးေတြေၾကာင့္၊ စတီး႐ြိဳက္ေတြနဲ႔ ေဆးျပင္းေတြေၾကာင့္လည္း အဲဒီလိုျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ေနာက္တစ္မ်ဳိးကေတာ့ အသည္းေျခာက္ရာမွာ ေသြးေၾကာေတြ ထံုးလာတာ၊ ၀မ္းတြင္းမွာ ဖိအားေတြမ်ားလာၿပီး ေသြးေၾကာေတြ ေဖာင္းလာရာကေန ေပါက္တာေတြေၾကာင့္လည္း အျဖစ္မ်ားပါတယ္။ ဒါေတြက ေန႔စဥ္နဲ႔အမွ် ေတြ႕ေနရတာျဖစ္ပါတယ္။

တျခားျဖစ္တတ္တာေတြကေတာ့ အစာအိမ္ကင္ဆာေတြေၾကာင့္ ေသြးအန္တာလည္းရွိတယ္။ ေက်ာက္ကပ္ေရာဂါေတြရွိရင္လည္း ေသြးအန္တတ္ပါတယ္။ ဒါေတြကေတာ့ အျဖစ္နည္းပါတယ္။ အရက္အရမ္းေသာက္ရင္လည္း တစ္ခါတေလအန္ရင္ ေသြးပါတတ္ပါတယ္။ အန္တာေတြ မ်ားသြားရင္လည္း အခန္႔မသင့္တဲ့အခါ ေသြးနည္းနည္း ပါတတ္ပါတယ္။

ေမး.ေသြးအန္တာက ဘယ္လိုလကၡဏာေတြနဲ႔ တြဲျဖစ္တတ္ပါသလဲ ဆရာ။

ေျဖ. ေသြးအန္တာနဲ႔ စၿပီးစိတ္ပူဖို႔လိုပါတယ္။ ေသြးအန္ရင္ ခႏၶာကုိယ္က ႐ုတ္တရက္ သတိလစ္တာ (Shock) ျဖစ္သြားႏုိင္ပါတယ္။ ေသြးအန္တာက အကုန္စိုးရိမ္ရတာႀကီးပါပဲ။ ေဆး႐ံုတက္ဖို႔လိုပါတယ္။ ေစာင့္ၾကည့္ရပါတယ္။ ေရာဂါရွာေဖြရပါတယ္။ အျမန္ကုသေပးရပါတယ္။ အားလံုးက အေရးႀကီးပါတယ္။

ေမး. ေသြးအန္တာက အျဖစ္မ်ားပါသလား ဆရာ။

ေျဖ. ေသြးအန္တာက အျဖစ္မ်ားပါတယ္။ ေဆး႐ံု၊ ေဆးခန္းေတြမွာ ေန႔တုိင္းေသြးအန္တဲ့ လူနာေတြကုိ ေတြ႕ရပါတယ္။

ေမး. ေသြးအန္ၿပီဆိုရင္ ျဖစ္ရတဲ့ အေျခခံအေၾကာင္းရင္းကိုသိဖို႔ ဘယ္လို ေရာဂါရွာေဖြႏိုင္ပါသလဲ ဆရာ။

ေျဖ. ေသြးအန္တဲ့အခါ ေရာဂါရွာေဖြတာကေတာ့ လူနာကုိ ေမးျမန္းတယ္၊ ဓာတ္မွန္႐ိုက္တယ္၊ ေသြးေတြစစ္တယ္၊ မွန္ေျပာင္းနဲ႔ၾကည့္တယ္ စတာေတြ လုပ္ေပးပါတယ္။ မ်ားေသာအားျဖင့္ ေသြးအန္တာက သူ႔ဘာသာျဖစ္တာမ်ဳိး မဟုတ္ဘဲ တျခားအေျခခံ ေရာဂါတစ္ခုခုေၾကာင့္ျဖစ္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီေရာဂါေတြကလည္း ေျပာရရင္ နည္းနည္းၾကာေနတတ္လို႔သာ ေသြးေတြအန္လာတတ္တာျဖစ္ပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္ ပထမအဆင့္ လူနာကို ေရာဂါရာဇ၀င္အေၾကာင္း ေမးၾကည့္တာနဲ႔ပဲ ဘာေၾကာင့္ျဖစ္သလဲဆုိတာကုိ သိေနတာ မ်ားပါတယ္။ အသည္းသမားဆိုရင္ အသည္းေၾကာင့္ျဖစ္တာ၊ အစာအိမ္သမားဆုိရင္ အစာအိမ္ေၾကာင့္ျဖစ္တာဆုိတာ တစ္ခါတည္း သိႏုိင္ပါတယ္။ ဓာတ္မွန္႐ိုက္လိုက္ရင္လည္း ေရာဂါကုိ သိႏုိင္ပါတယ္။

ေရာဂါကို အတိအက် အၿပီးသတ္သိဖို႔ကေတာ့ အစာအိမ္မွန္ေျပာင္းၾကည့္တာ (Endoscopy) ျဖစ္တယ္။ ေရာဂါလည္း သိရတယ္။ ဘာေရာဂါျဖစ္တာလဲဆိုတာ သိရသလို ဘယ္ေသြးေၾကာက ထြက္ေနတာလဲ ဆုိတာကုိပါ သိရပါတယ္။ ဘယ္ေသြးေၾကာကထြက္တာ၊ ဘယ္ေလာက္ထြက္ေနတယ္ဆုိတာေတြကုိ သိႏုိင္ပါတယ္။

တစ္ခါတေလ အန္တဲ့ထဲမွာ ေသြးနည္းနည္းပါေနတတ္တာမ်ဳိးကေတာ့ အသည္းေရာဂါေၾကာင့္ျဖစ္တာ မ်ားပါတယ္။ အသည္းေၾကာင့္ ေသြးယိုေနတာဆုိရင္ေတာ့ အသည္းကိုယ္တိုင္က ေျခာက္ေနတာ၊ မေကာင္းတာျဖစ္တဲ့အတြက္ ေသြးအန္ေနတာကုိေတာ့ ခဏတာပဲ ကုလို႔ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အသည္းေကာင္းသြားမွပဲ ျပန္သက္သာႏုိင္မွာ ျဖစ္တယ္။ မွန္ေျပာင္းၾကည့္ေပးမယ္၊ ဘယ္နား ေသြးယိုေနသလဲ ၾကည့္မယ္။ ေဆးထိုးေပးမယ္။ ဒါေပမဲ့ အသည္းမေကာင္းမခ်င္းေတာ့ ျပန္ျဖစ္ေန ႏုိင္ပါတယ္။

ေမး. ေဆးေတြ အေသာက္မ်ားရင္ ေသြးအန္ႏိုင္ပါသလား ဆရာ။

ေျဖ. အမ်ားအားျဖင့္ NSAIDs ေဆးေတြေၾကာင့္ ေသြးအန္တာ အျဖစ္မ်ားပါတယ္။ ကုသမႈကေတာ့ အတူတူပါပဲ။ အစာအိမ္အူလမ္းေၾကာင္းေၾကာင့္ ေသြးအန္တာဆုိရင္ေတာ့ ေပါက္သြားတဲ့ ေသြးေၾကာေတြကုိ ျပန္ကုသေပးလိုက္ရင္ ေသြးအန္တာ ေပ်ာက္သြားႏုိင္ပါတယ္။ လိုအပ္ရင္ ေသြးသြင္းေပးရပါတယ္။ အဲဒီလမ္းေၾကာင္းကုိ အနားေပးထားရပါမယ္။ ေသြးေၾကာကုိ သားေရကြင္းနဲ႔ပစ္ၿပီး ကုသတာကိုလည္း လုပ္ေပးလို႔ ရပါတယ္။

ေမး. ေသြးအန္တာကို မခြဲစိတ္ဘဲကုသရင္ ေအာင္ျမင္ႏိုင္ပါသလား ဆရာ။

ေျဖ. ေသြးအန္တာက မ်ားေသာအားျဖင့္ေတာ့ မခြဲစိတ္ဘဲနဲ႔ အဆင္ေျပသြားတာမ်ားပါတယ္။ တစ္ခါတေလမွသာ ခြဲစိတ္ရတာရွိပါတယ္။ အၾကမ္းဖ်င္းအားျဖင့္ေတာ့ တခ်ဳိ႕အစာအိမ္ေရာဂါေတြ၊ အစာအိမ္အနာေတြ ျဖစ္ေနရင္ ခြဲရတာေတြ ရွိပါတယ္။ ဒီလိုျဖစ္တဲ့ လူနာ ၁၅ ေယာက္ေလာက္မွာ ႏွစ္ေယာက္ ေလာက္ကေတာ့ ခြဲရတတ္ပါတယ္။ ထပ္တလဲလဲ ျဖစ္တာမ်ဳိးဆုိရင္ ခြဲရတတ္ပါတယ္။

ေသြးစအန္အန္ခ်င္းကုိ ေသြးအန္တာကမ်ားတယ္၊ လူနာက အသက္လည္းႀကီးတယ္၊ ေသြးေပါင္ေတြ ထိုးက်ကုန္တယ္ဆုိရင္ ျမန္ျမန္ခြဲေပးလိုက္တာ ေကာင္းပါတယ္။ ေသြးေလးလံုးေလာက္ သြင္းၿပီးတာကုိ ေသြးအန္တာမတိတ္ေသးဘူးဆုိရင္လည္း ခြဲေပးရတတ္ပါတယ္။

ေသြးအန္တဲ့အခါ အသည္းေၾကာင့္ရယ္၊ အသည္းေၾကာင့္ မဟုတ္တာရယ္ဆုိၿပီး ခြဲထားလိုက္ပါတယ္။ အသည္းေၾကာင့္ ေသြးအန္တာမဟုတ္ရင္၊ ျမန္ျမန္ခြဲၿပီး ျမန္ျမန္ေကာင္းႏုိင္တာဆုိရင္ ခြဲေပးလိုက္တာပါပဲ။ အသည္းေၾကာင့္ျဖစ္တာဆုိရင္ေတာ့ ခြဲၿပီး ေကာင္းသြားေပမယ့္လည္း အသည္းေၾကာင့္ျဖစ္တာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ျပန္ျဖစ္လာမွာပဲျဖစ္ပါတယ္။ အသည္းကုိပဲထိန္းတာက ပုိေကာင္းပါတယ္။ မွန္ေျပာင္းနဲ႔ၾကည့္ၿပီး ခြဲစိတ္တာေတြက ေအာင္ျမင္မႈပိုမ်ားလာပါတယ္။

ေမး. အသက္ႀကီးတဲ့သူ ေသြးအန္လို႔ခြဲစိတ္ရင္ အႏၲရာယ္မ်ားပါသလား ဆရာ။

ေျဖ. အသက္ႀကီးတဲ့သူဆုိေပမယ့္လည္း ေသြးအန္တာ မရပ္တဲ့အခါ ခြဲလိုက္လို႔ ေကာင္းသြားမယ္ဆုိရင္ ဒီအတုိင္းေသြးသြင္းၿပီး ျပန္ေကာင္းလာေအာင္ေစာင့္ေနတာက ပုိအႏၲရာယ္မ်ားႏုိင္ပါတယ္။ ခြဲလိုက္ရင္ တစ္ခါတည္းနဲ႔ ေသြးအန္တာတိတ္ၿပီး သက္သာႏုိင္ပါတယ္။ အသက္ႀကီးတယ္ဆုိရင္ ေသြးေပါင္ေတြက်သြားရင္ ပုိၿပီး ခံႏုိင္ရည္မရွိေတာ့တဲ့အတြက္ အႏၲရာယ္မ်ားပါတယ္။

ေသြးအန္တာမ်ဳိးမျဖစ္ေအာင္ သတိထားသင့္တာကေတာ့ ေဆးျပင္းေတြ ေသာက္မယ္ဆုိရင္ အစာမရိွဘဲ ေဆးလံုး၀မေသာက္သင့္ပါဘူး။ အစာစားၿပီး မွေသာက္ပါ။ အစာအိမ္ေရာဂါေတြရွိေနရင္ ေရာဂါကုိ အၿမဲသတိထားရမယ္။ ပံုမွန္စစ္ေဆး ကုသေပးေနရမယ္။ အစာၾကမ္းေတြမစားရဘူး . . .

ေမး. ေသြးအန္ျခင္း မျဖစ္ေအာင္ ဘယ္လိုကာကြယ္သင့္ပါသလဲ ဆရာ။

ေျဖ. ေသြးအန္တာမ်ဳိး မျဖစ္ေအာင္ သတိထားသင့္တာကေတာ့ ေဆးျပင္းေတြ ေသာက္မယ္ဆုိရင္ အစာမရိွဘဲ ေဆးလံုး၀မေသာက္သင့္ပါဘူး။ အစာစားၿပီးမွေသာက္ပါ။ အစာအိမ္ေရာဂါေတြရွိေနရင္ ေရာဂါကုိ အၿမဲ သတိထားရမယ္။ ပံုမွန္စစ္ေဆး ကုသေပးေနရမယ္။ အစာၾကမ္းေတြမစားရဘူး။ ဒီလိုအခ်က္ေတြ လုိက္နာေပးရပါမယ္။ အသည္းသမားဆုိလည္း အသည္းကုိ ဂ႐ုစိုက္ေပးရပါမယ္။ အရက္ေတြလည္း မေသာက္သင့္ပါဘူး။ ေသြးေၾကာေတြက ထံုးေနတတ္တဲ့ အခ်ိန္မွာ အစာမာေတြစားလိုက္ရင္ ေသြးေၾကာေတြေပါက္တတ္ပါတယ္။ ေသြးအန္ေနၿပီဆုိရင္ေတာ့ ေဆး႐ုံတက္ဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။

ေမး. ေသြးအန္တဲ့ လူနာေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ထူးျခားတဲ့ ဆရာ့အေတြ႕အႀကံဳရွိရင္ သိပါရေစဆရာ။

ေျဖ. အရင္တုန္းကေတာ့ ေသြးအန္ေနတယ္၊ အသည္းေၾကာင့္ ေသြးအန္တာ မဟုတ္ဘူးဆုိရင္ နယ္ေတြက ေဆးခန္းေလးေတြမွာ မခြဲစိတ္ဘဲ ေသြးေတြပဲ သြင္းသြင္းေပးေနပါတယ္။ ဆရာ ေတြ႕ဖူးတာဆိုရင္ ေသြးကုိ ၁၄ လံုးေလာက္ထိ သြင္းေပးထားတဲ့လူနာကို ေတြ႕ဖူးပါတယ္။ ေနာက္ဆံုး ေသြးအန္တာကမတိတ္တဲ့အခါမွ ေဆး႐ံုကုိလဲႊေပးၿပီး ခြဲစိတ္ေပးလိုက္တာနဲ႔ ေကာင္းသြားတာေတြ႕ဖူးပါတယ္။ အခုေနာက္ပိုင္းေတာ့ အခုလို အဲဒီေလာက္အထိ အခ်ိန္ဆြဲတာမ်ဳိး သိပ္မလုပ္ၾကေတာ့ပါဘူး။ ေသြးအန္ေနၿပီး ေသြးသံုးလံုးေလာက္သြင္းၿပီးလို႔ အဆင္မေျပရင္ ခြဲစိတ္ဖို႔ လႊဲေပးတတ္ၾကပါတယ္။

ေမး. ေသြးအန္တာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အမ်ားျပည္သူကို ပညာေပးလိုတာရွိရင္ သိပါရေစဆရာ။

ေျဖ. ဆရာတုိ႔ ေတြ႕ေတြ႕ေနတတ္တာ တစ္ခုကေတာ့ အစာအိမ္ေရာဂါရွိတာကုိ ျမန္မာေဆးေတြပဲ ထုိင္ေသာက္ေနတာေတြကုိလည္း သတိေပးခ်င္ပါတယ္။ ေဘးလူေတြ ညႊန္းတာနဲ႔ အစာအိမ္ေရာဂါျဖစ္ေနတာေတြကုိ ဆရာ၀န္ေတြမျပဘဲ ကုိယ့္ဘာသာ ျမန္မာေဆးေတြနဲ႔ ကုေနတာက အႏၲရာယ္မ်ားပါတယ္။ ေသြးအန္တာမ်ဳိးျဖစ္ရင္ ဘယ္လိုေၾကာင့္ ျဖစ္ျဖစ္ ဆရာ၀န္ကုိျပလိုက္တာက ပုိေကာင္းပါတယ္။ အန္ရင္း၊ အန္ရင္းနဲ႔ ေသြးတစ္စႏွစ္စပါတာကေတာ့ သိပ္အႏၲရာယ္မမ်ားပါဘူး။ သူ႔ဘာသာ ျပန္ေကာင္းသြားတတ္ပါတယ္။

(Healthy Life ဂ်ာနယ္မွ စီစဥ္တင္ဆက္သည့္ အပတ္စဥ္ ေသာၾကာေန႔ထုတ္ Healthy Life ဂ်ာနယ္၊ https://www.facebook.com/healthylifejournalmyanmar/ ႏွင့္ www.healthylifejournalmyanmar.com တို႔တြင္ ေဖာ္ျပပါရွိသမွ် က်န္းမာေရးႏွင့္ အလွအပဆိုင္ရာ သတင္းမ်ား၊ သတင္းေဆာင္းပါးမ်ား၊ အေမးအေျဖမ်ား၊ ဘာသာျပန္ေဆာင္းပါးမ်ားကို လြတ္လပ္စြာ မွ်ေ၀ႏိုင္ပါသည္။ သို႔ရာတြင္ မည္သည့္ Facebook စာမ်က္ႏွာ၊ Website မ်ားတြင္မဆိုျပန္လည္ကူးယူေဖာ္ျပျခင္းကို ခြင့္မျပဳပါေၾကာင္း အသိေပး ေၾကညာအပ္ပါသည္။)

Most Popular

Healthy Life Ad
To Top