ပါေမာကၡေဒၚသန္းသန္းေအး (ဆီးခ်ဳိႏွင္႕ အေထြေထြေရာဂါအထူးကုဆရာ၀န္ႀကီး)
– ယခင္တစ္ပတ္မွအဆက္
အခုတေလာ ဒီေသြးတိုးေၾကာင့္ ဆင့္ပြားျဖစ္လာတဲ့ ေရာဂါျပႆနာေတြ မ်ားလာတာကလည္း ဒီေရာဂါေတြအားလံုးဟာ ေသြးတိုးေရာဂါကို ထိန္းထားၿပီး ကာကြယ္လို႔ ရပါလ်က္ ဘာေၾကာင့္ မတားဆီးႏိုင္တာလဲဆိုတာ အေျဖရွာမိပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ ေငြကုန္ေၾကးက် မမ်ားတဲ့ ေသြးက်ေဆးေလး မွန္မွန္ေသာက္တာ၊ ထိေရာက္ေအာင္ ကုသေပးတာက အခုလို ကိုယ္တြင္း ကလီစာေတြ ပ်က္ကုန္မွ လိုက္ကုရတာထက္ မ်ားစြာလြယ္ကူၿပီး ေနာင္မွ ကုန္က်ခံရမယ့္ ေဆးကုစရိတ္ကို အမ်ားႀကီး ေခြၽတာရာ ေရာက္ပါတယ္။ ဒါေတြဟာ ဘာေၾကာင့္ ျဖစ္ရတာလဲဆိုတာ ျပန္လည္ ေလ့လာသံုးသပ္ၾကည့္မိပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ေသြးတိုးေရာဂါဟာ လူ ၁၀၀မွာ ၂၆ ဒသမ၄ ရာခိုင္ႏႈန္းရွိၿပီး ေသြးက်ေဆး မေသာက္ဘဲ ေနတဲ့သူ ၉၀ ဒသမ ၈ ရာခိုင္ႏႈန္းရွိတယ္ဆိုတာကို National Diabetes and NCD risk factors survey (2014) ျမန္မာတစ္ႏိုင္ငံလံုးမွာ ေကာက္ယူရရွိတဲ့ စစ္တမ္းအရ သိရွိရပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ လူေလးေယာက္မွာတစ္ေယာက္ေလာက္က ေသြးတိုးရွိေနပါတယ္။ ေသြးတိုးေရာဂါဟာ အေရးႀကီးတဲ့ ကူးစက္ျခင္းေၾကာင့္ မဟုတ္တဲ့ေရာဂါ (Non-communicable disease) တစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္ ဒီေသြးတိုးေရာဂါဟာ အေရးႀကီးတယ္လို႔ ေျပာရသလဲဆိုေတာ့ ေနာက္ဆက္တြဲ ျဖစ္ေပၚလာမယ့္ ျပႆနာေတြဟာ လူေတြကို အသက္တိုေစတဲ့ ဆိုးရြားလွတဲ့ ေရာဂါႀကီးေတြျဖစ္လို႔ပါပဲ။ ဒီျပႆနာေတြကေတာ့ အမ်ားသိရွိၿပီးျဖစ္တဲ့ ေလျဖတ္ျခင္းနဲ႔ ေလငန္းေရာဂါျဖစ္ျခင္း၊ ႏွလံုးၾကြက္သားထူလာၿပီး ႏွလံုးအားကုန္ျခင္း (ေမာၿပီး ေဖာလာျခင္း)၊ ႏွလံုးေသြးေၾကာပိတ္ေရာဂါျဖစ္ျခင္း၊ ေက်ာက္ကပ္ပ်က္စီးၿပီး ေက်ာက္ကပ္အလုပ္ ပံုမွန္မလုပ္ျခင္းေၾကာင့္ ေက်ာက္ကပ္ေဆးရျခင္း၊ ေျခေထာက္အဖ်ားရွိ ေသြးေၾကာမ်ား ပိတ္ျခင္းေၾကာင့္ ေျခေထာက္ပုပ္ေရာဂါျဖစ္ျခင္း၊ သူငယ္ျပန္ မွတ္ဥာဏ္အားနည္းေရာဂါ စသျဖင့္ ျဖစ္ပြားလာတတ္ပါတယ္။ ဆီးခ်ဳိေသြးခ်ဳိေရာဂါနဲ႔ ေသြးတိုးေရာဂါတြဲျဖစ္ေနရင္ အမ်ားႀကီး ပိုဆိုးတတ္ပါတယ္။
အေရွ႕မွာ ေဖာ္ျပထားတဲ့ လူနာေတြကို ေမးျမန္းၾကည့္တဲ့အခါတူေနတဲ့ အခ်က္ေတြကို ေတြ႕ရပါတယ္။ လူနာအားလံုးဟာ ေသြးက်ေဆးကို စြဲစြဲၿမဲၿမဲမေသာက္ၾကပါဘူး။ ေသြးတိုးတယ္လို႔ စိတ္ထင္ရင္၊ ေခါင္းမူးေခါင္းကိုက္ရင္ ေသြးေပါင္တိုင္းမယ္၊ ေသြးတိုးတာေတြ႕မွ ေသြးက်ေဆး ေသာက္မယ္၊ ေဆးေပးထားတာ ကုန္ရင္ ေနာက္ထပ္ ဆက္မေသာက္ဘဲ ေနေလ့ရွိပါတယ္။ ေသြးေပါင္ျပန္က်သြားတာ ေတြ႕ၿပီဆုိရင္လည္း ေဆးေသာက္တာ ရပ္ထားၾကတာ မ်ားပါတယ္။
ေခါင္းကိုက္ေခါင္းမူးတာနဲ႔ေသြးတိုးတာ အၿမဲမသက္ဆိုင္ပါဘူး။ တခ်ဳိ႕လူေတြမွာ ေသြးေပါင္ ၂၀၀ နီးပါး ရွိတာေတာင္ ေခါင္းထဲက ဘာမွမခံစားရပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ေခါင္းကိုက္ေခါင္းမူးမွ ေသြးတိုးတာလို႔ ယူဆၾကၿပီး အဲဒီေတာ့မွ ေဆးခန္းမွာ ေသြးသြားခ်ိန္မယ္၊ ၿပီးမွ ေသြးက်ေဆးေသာက္မယ္ဆိုတဲ့ အယူအဆကို လံုး၀ျပဳျပင္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္ …
ဒီေနရာမွာ တစ္ခု သတိေပးလိုတာက ေသြးတိုးေရာဂါသက္သက္က ဘာေ၀ဒနာမွ မျပတတ္ပါဘူး။ ေခါင္းကိုက္ေခါင္းမူးတာနဲ႔ေသြးတိုးတာ အၿမဲ မသက္ဆိုင္ပါဘူး။ တခ်ဳိ႕လူေတြမွာ ေသြးေပါင္ ၂၀၀ နီးပါးရွိ တာေတာင္ ေခါင္းထဲက ဘာမွမခံစားရပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ေခါင္းကိုက္ ေခါင္းမူးမွ ေသြးတိုးတာလို႔ ယူဆၾကၿပီး အဲဒီေတာ့မွ ေဆးခန္းမွာ ေသြးသြားခ်ိန္မယ္၊ ၿပီးမွ ေသြးက်ေဆး ေသာက္မယ္ဆိုတဲ့ အယူအဆကို လံုး၀ ျပဳျပင္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
တျခားတစ္ဖက္မွာလည္း ေခါင္းမူးတိုင္း၊ ေခါင္းမေကာင္းဘူးဆိုတိုင္း ေသြးတိုးတာေၾကာင့္ မဟုတ္ဘဲ တျခားအေၾကာင္းရင္းေတြ အမ်ားႀကီး ရွိပါတယ္။ တိုက္ဆိုင္တတ္တာတစ္ခုကေတာ့ တျခားအေၾကာင္း တစ္ခုခုဥပမာ- ဇက္က်ီးေပါင္းေရာဂါေၾကာင့္ ေခါင္းမူးတဲ့အခါ လူနာက ေလျဖတ္ေတာ့မယ္ထင္ၿပီး လန္႔ ေနခ်ိန္မွာ ေဆးခန္းေရာက္လို႔ ေသြးေပါင္တိုင္းလိုက္ရင္ အေပၚေသြး တိုးေနတတ္ပါတယ္။ လူနာကို အမူးေျပေအာင္ ေဆးေပးလိုက္တဲ့အခါ ဒါမွမဟုတ္ အျဖစ္မွန္ကို ရွင္းျပၿပီး စိတ္ေအးသြားတဲ့အခါ ေသြးေပါင္ျပန္တိုင္းၾကည့္ပါက ပံုမွန္ျပန္ျဖစ္သြားတတ္ပါတယ္။ မူးလို႔ ေသြးေပါင္ယာယီတက္တာ ျဖစ္တတ္ေၾကာင္းသိေစလိုပါတယ္။ ေသြးတိုးတိုင္း အၿမဲေခါင္းမကိုက္၊ ေခါင္းမမူးသလို ေခါင္းမူးတိုင္း၊ ေခါင္းကိုက္တိုင္းလည္း အၿမဲတမ္းေသြးတိုးေရာဂါေၾကာင့္ မဟုတ္ေၾကာင္း မွတ္သားထားရပါမယ္။ ဒီမွားယြင္းတဲ့ အယူ အဆေတြကို ျပင္ရပါမယ္။
ေသြးတိုးေရာဂါ တကယ္ရွိၿပီဆိုရင္ ေသြးက်ေဆးကို ေခါင္းကိုက္မွ ေသာက္ရတာ မဟုတ္ပါဘူး။ ေခါင္းက ေသြးေပါင္တိုင္းစက္လည္း မဟုတ္ပါဘူး။ မိမိ ဆရာ၀န္က ခ်ိန္ဆသတ္မွတ္ေပးထားတဲ့အတိုင္း ပံုမွန္ေသာက္ရပါမယ္။
ေသြးက်ေဆး ပံုမွန္မေသာက္တဲ့ ေနာက္အေၾကာင္းရင္းတစ္ခုကေတာ့ ဒီလိုစြဲေသာက္ရင္ ေသြးေပါင္က အရမ္းက်သြားမွာ စိုးရိမ္လို႔ ဆက္မေသာက္ရဲတာ၊ ေသြးေပါင္တိုင္းၿပီးမွ ေသာက္ရဲတဲ့သူေတြလည္း အေတာ္မ်ားပါတယ္။ ေ၀ဒနာမခံစားရတဲ့အတြက္ ေပါ့ဆေနတာလည္း ပါပါတယ္။ ေသြးက်ေဆးကို ေခါင္းကိုက္၊ ေခါင္းအံုတဲ့ ေ၀ဒနာ သက္သာဖို႔အတြက္ ရည္ရြယ္ၿပီး ေသာက္တာလို႔ ထင္ေနသူေတြ လည္း မနည္းပါဘူး။ တကယ္ေတာ့ ဒါက အဓိကမဟုတ္ဘဲ ေနာင္မွ တျဖည္းျဖည္းေပၚေပါက္လာမယ့္ ေနာက္ဆက္တြဲ ဆိုးက်ဳိးေတြကို ကာကြယ္ဖို႔က အဓိက ျဖစ္ပါတယ္။ အခုေရာဂါသည္းတဲ့သူေတြထားတဲ့ အခန္းက လူနာ ၉ ေယာက္ ခံစားေနရတာေတြအားလံုးဟာ ေသြးတိုးေရာဂါကို လ်စ္လ်ဴ႐ႈထားမိလို႔ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ဆက္လက္ေဖာ္ျပပါမည္။
See More
စပရိန္နဲ႔ တူတဲ့ ေသြးတိုးေရာဂါ (၁)
စပရိန္နဲ႔ တူတဲ့ ေသြးတိုးေရာဂါ (၃)
စပရိန္နဲ႔ တူတဲ့ ေသြးတိုးေရာဂါ (၄)
စပရိန္နဲ႔ တူတဲ့ ေသြးတိုးေရာဂါ (၅)
(Healthy Life ဂ်ာနယ္မွ စီစဥ္တင္ဆက္သည့္ အပတ္စဥ္ ေသာၾကာေန႔ထုတ္ Healthy Life ဂ်ာနယ္၊ https://www.facebook.com/healthylifejournalmyanmar/ ႏွင့္ www.healthylifejournalmyanmar.com တို႔တြင္ ေဖာ္ျပပါရွိသမွ် က်န္းမာေရးႏွင့္ အလွအပဆိုင္ရာ သတင္းမ်ား၊ သတင္းေဆာင္းပါးမ်ား၊ အေမးအေျဖမ်ား၊ ဘာသာျပန္ေဆာင္းပါးမ်ားကို လြတ္လပ္စြာ မွ်ေ၀ႏိုင္ပါသည္။ သို႔ရာတြင္ မည္သည့္ Facebook စာမ်က္ႏွာ၊ Website မ်ားတြင္မဆိုျပန္လည္ကူးယူေဖာ္ျပျခင္းကို ခြင့္မျပဳပါေၾကာင္း အသိေပး ေၾကညာအပ္ပါသည္။)
