ပါေမာကၡေဒၚသန္းသန္းေအး (ဆီးခ်ဳိႏွင္႕ အေထြေထြေရာဂါအထူးကုဆရာ၀န္ႀကီး)
မေန႔က ေနာက္ထပ္ျဖစ္ရပ္ေလးတစ္ခုကို လူနာေဒၚစမ္းရီထံက စိတ္မေကာင္းစြာ ၾကားသိရတာေလးလည္း ေျပာျပလိုက္ပါတယ္။
“ အေဒၚတို႔ေတာမွာ ေနမေကာင္းျဖစ္တိုင္း ေဆးထိုးၾကသလား” လို႔ ဆရာမက ေမးၾကည့္လိုက္ေတာ့-
” ေဆးမထိုးရင္ ေရာဂါမေပ်ာက္ႏိုင္ဘူး၊ ကုလို႔ မရႏိုင္ဘူးလို႔ အမ်ားစုက ဒီလိုပဲ ယူဆၾကတာပဲ။ ေနမေကာင္းလို႔ ဆရာ၀န္ျပရင္ ေဆးထိုးရမယ္ဆိုတာ လူတိုင္း သိေနေတာ့ ေဆးထိုး၊ မထိုး ေမးစရာေတာင္ မလိုေတာ့ဘူး။ ေဆးထိုးတာ မႀကိဳက္ရင္လည္း မထိုးလို႔ မရဘူးဆိုေတာ့ ေဆးထိုးခံလိုက္တာပါပဲ။ ဒါက ဒီေရာဂါရဲ႕ ကုထံုးပဲလို႔ ယူဆထားေတာ့ ေစာဒက မတက္ၾကပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ ကြၽန္မကေတာ့ ခင္ပြန္းသည္ အားေဆးထိုးရက္ တန္းလန္းႀကီး ေဆးမတည့္လို႔ ေသသြားကတည္းက ဘာေဆးမွ အထိုးမခံရဲေတာ့ဘူး”
“ အို . . ၾကားရတာ စိတ္မေကာင္းပါဘူး။ ေဆးမတည့္တာက ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ဒါနဲ႔ ေျဖေဆးေတြ အသက္ကယ္ေဆးေတြ ျပန္မထိုးၾကည့္ဘူးလား”
“ အိမ္မွာ လာထိုးေပးတာဆိုေတာ့ ဘာအသက္ကယ္ေဆးမွ ပါမလာဘူး။ ျဖစ္ခ်င္တဲ့ သူ႔ကုသိုလ္ကံ ပဲေလ”
အခု ဒီျဖစ္ရပ္ေလး သံုးခုကို ေလ့လာၾကည့္ရင္ ေဆးထိုးတာ ေကာင္းက်ဳိးေတြ အမ်ားႀကီး ရွိသလို တစ္ခါတစ္ရံမွာ မလိုလားအပ္တဲ့ ေဘးထြက္ဆိုးက်ဳိး ေတြရႏိုင္ေၾကာင္း သင္ခန္းစာ ယူစရာေတြရွိပါတယ္။
ဆရာ၀န္၊ ေဆးမွဴးနဲ႔ သူနာျပဳေတြက မလိုအပ္ဘဲ ေဆးထိုးေပးျခင္း၊ လူနာဘက္က ေနမေကာင္းျဖစ္တိုင္း ေဆးထိုးခံယူလိုျခင္း၊ ေဆးထိုးေပးဖို႔ ေတာင္းဆိုျခင္းေတြကို တတ္ႏိုင္သမွ် ေလ်ာ့နည္းသြားေစဖို႔ ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ ဒီေဆာင္းပါးကို ေရးတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေဆးထိုးတာက လိုအပ္လို႔ထိုးရင္ အက်ဳိးေက်းဇူး အမ်ားႀကီး ရွိပါတယ္။
ေဆးထိုးတာ မႀကိဳက္ရင္လည္း မထိုးလို႔မရဘူးဆိုေတာ့ ေဆးထိုးခံလိုက္တာပါပဲ။ ဒါက ဒီေရာဂါရဲ႕ ကုထံုးပဲလို႔ ယူဆထားေတာ့ ေစာဒက မတက္ၾကပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ ကြၽန္မကေတာ့ ခင္ပြန္းသည္ အားေဆး ထိုးရက္ တန္းလန္းႀကီး ေဆးမတည့္လို႔ ေသသြားကတည္းက ဘာေဆးမွ အထိုးမခံရဲေတာ့ဘူး . . .
မလိုအပ္ဘဲ ေဆးထိုးျခင္းဆိုတာ ဘာကို ဆိုလိုပါသလဲ . . အရင္ဦးဆံုး အဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆိုရမယ္ဆိုရင္ ကုစရာ စားေဆး ရွိရက္နဲ႔ ေဆးထိုးျခင္း၊ ေဆးအာနိသင္ အလ်င္အျမန္ထိေရာက္ဖို႔ လိုအပ္တဲ့ အေရးေပၚ အေျခအေန မဟုတ္ဘဲ ေဆးထိုးျခင္းေတြကို ဆိုလိုပါတယ္။ ကမၻာ့က်န္းမာေရးအဖြဲ႕က ေလ့လာသံုးသပ္ခ်က္အရ တခ်ဳိ႕ေသာ ဖြံ႕ၿဖိဳးဆဲႏိုင္ငံေတြမွာ ၉၀ ရာ ခိုင္ႏႈန္းေက်ာ္ေလာက္ေသာ Primary Health Care Providers မိသားစုဆရာ၀န္ေတြဆီမွာ ေဆးကုသဖို႔ ျပတဲ့ လူနာေတြဟာ အနည္းဆံုးေဆးတစ္ေခ်ာင္း ထိုးခံရတယ္လို႔ဆိုပါတယ္။ ဒါက တစ္ကမၻာလံုး ၿခံဳေျပာတာပါ။ အင္ဒိုနီးရွားနဲ႔ တန္ဇာနီးယား ႏိုင္ငံေတြမွာ ေလ့လာခ်က္အရ ၇၀ ရာခိုင္ႏႈန္းေသာ ေဆးထိုးႏွံတာ (ေသာက္ေဆးသံုးႏိုင္ပါရက္ မသံုးဘဲ)မလိုအပ္ဘဲ ထိုးတာေတြ႕ရပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အခုလို စစ္တမ္းမ်ဳိး မရွိေသးလို႔ ဘယ္ေလာက္ရွိမလဲဆိုတာ မေဖာ္ျပႏိုင္ပါဘူး။
မလိုအပ္ဘဲ ေဆးထိုးျခင္းရဲ႕ ေခါင္းစဥ္ေအာက္မွာ ေဘးထြက္ဆိုးက်ဳိးေတြ ရွိႏိုင္တဲ့ မလံုၿခံဳတဲ့ ေဆးထိုးျခင္းစနစ္ (Unsafe Injection) ကိုပါ တစ္ပါတည္း ထည့္ေျပာဖို႔ လိုပါတယ္။
ကမၻာေပၚမွာ ေဆးထိုးတာက အမ်ားဆံုးေသာ က်န္းမာေရးအတြက္ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ (health care procedure)ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ တစ္ကမၻာလံုးမွာ တစ္ႏွစ္လံုး ေဆးထိုးတဲ့ အႀကိမ္ေပါင္း ၁၆ သန္း (ဘီလ်ံ) ရွိတယ္လို႔(sisteresources.worldbank.org)မွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ အမ်ားအားျဖင့္ ၉၀မွ ၉၅ ရာခုိင္ ႏႈန္းကေတာ့ ေဆးကုသေပးဖို႔ ေဆးထိုးရတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ၅ မွ ၁၀ ရာခုိင္ႏႈန္းကေတာ့ ကာကြယ္ေဆး ထိုးတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေဆးထိုးတာက မၾကာခဏ မလိုအပ္ဘဲ ထိုးတာ ျဖစ္ၿပီး တစ္ခါတစ္ရံ ေဘးအႏၲ ရာယ္ မကင္းပါဘူး။ ေဆးထိုးရင္ ဘာဆိုးက်ဳိးေတြ ရႏိုင္သလဲဆိုတာ ဆက္လက္ေဖာ္ျပပါမယ္။
See More
(Healthy Life ဂ်ာနယ္မွ စီစဥ္တင္ဆက္သည့္ အပတ္စဥ္ ေသာၾကာေန႔ထုတ္ Healthy Life ဂ်ာနယ္၊ https://www.facebook.com/healthylifejournalmyanmar/ ႏွင့္ www.healthylifejournalmyanmar.com တို႔တြင္ ေဖာ္ျပပါရွိသမွ် က်န္းမာေရးႏွင့္ အလွအပဆိုင္ရာ သတင္းမ်ား၊ သတင္းေဆာင္းပါးမ်ား၊ အေမးအေျဖမ်ား၊ ဘာသာျပန္ေဆာင္းပါးမ်ားကို လြတ္လပ္စြာ မွ်ေ၀ႏိုင္ပါသည္။ သို႔ရာတြင္ မည္သည့္ Facebook စာမ်က္ႏွာ၊ Website မ်ားတြင္မဆိုျပန္လည္ကူးယူေဖာ္ျပျခင္းကို ခြင့္မျပဳပါေၾကာင္း အသိေပး ေၾကညာအပ္ပါသည္။)
