ဇြန္ခိုင္ဦး (ေဆး၀ါးတကၠသိုလ္ )
ကိုထြန္းႏိုင္နဲ႔ မေမသီတို႔ အိမ္ေထာင္သက္တမ္းသံုးႏွစ္ေက်ာ္မွ ကိုယ္၀န္ရလာလို႔ သိပ္ကို ေပ်ာ္ရႊင္၀မ္းသာေနၾကတယ္။ သမီးဦးေလး မီးမီးေမြးလာေတာ့ ကိုထြန္းႏိုင္တို႔ဇနီးေမာင္ႏွံတင္မက ႏွစ္ဖက္ မိဘေတြကပါ သည္းသည္းလႈပ္ခ်စ္ခဲ့ၾကတယ္။ တစ္ဦးတည္းေသာ သားျဖစ္တဲ့ ကိုထြန္းႏိုင္က အိမ္ေထာင္က်ကတည္းက မိဘေတြနဲ႔မခြဲဘဲ အတူေနျပန္ေတာ့ မီးမီးက အဘိုးအဘြားေတြရဲ႕ အသည္းေက်ာ္။
မီးမီးကို မဖ်ားမနာေအာင္ ၀ိုင္းဂ႐ုစိုက္ၾက၊ ျခင္၊ ယင္၊ မွက္ မနားေအာင္ ၀ိုင္းၾကည့္ၾက၊ မီးမီး ငိုလိုက္ၿပီဆိုရင္ သူ႔ထက္ငါ အလုအယက္ ၀ိုင္းခ်ီလိုက္ၾကနဲ႔ တစ္အိမ္လံုး “မီးမီးေလး”၊ “ မီးမီးေလး”ဆိုတဲ့ အသံေတြ ဖံုးလႊမ္းလို႔ . . .။
မေမသီဟာ ဆရာ၀န္ၫႊန္ၾကားတဲ့အတိုင္း မီးမီးေလးကို ေျခာက္လအထိ မိခင္ႏို႔ခ်ဳိ တစ္မ်ဳိးတည္းတိုက္ေကြၽးခဲ့ပါတယ္။ ျဖစ္ခ်င္ေတာ့ မီးမီးေလးအသက္ ေျခာက္လေက်ာ္လို႔ ျဖည့္စြက္စာ စေကြၽးခ်ိန္မွာ မီးမီးေလးရဲ႕ခႏၶာကိုယ္က တျခားကေလးေတြလို ဖြံ႕ၿဖိဳးမေနဘဲ ေသးေနခဲ့တယ္။ မၾကာခဏ ခ်ဴခ်ာေနခဲ့တယ္။ ျဖည့္စြက္စာကပဲ လိုအပ္ခ်က္ရွိေနလို႔လား၊ အားေဆးပဲ ေျပာင္းတိုက္ရမလား . . ေ၀ခြဲမရ စိတ္ေတြနဲ႔ အာဟာရဆရာ၀န္ႀကီး ေဒါက္တာေဒၚ၀င္း၀င္းျမင့္ဆီကို ကေလးခ်ီၿပီး ကိုထြန္းႏိုင္တို႔ဇနီးေမာင္ႏွံ သြားျပျဖစ္ခဲ့ပါေတာ့တယ္။
_ _ _
သမီးေလးႏႈတ္က တစ္ခုခုရြတ္လိုက္သလို ကိုထြန္းႏိုင္ၾကားေယာင္လိုက္တယ္။
“ သမီး အရြယ္ေသးေနလို႔ ေဖေဖ ေဆးလိပ္ ျဖတ္ေပးပါ”
ကိုထြန္းႏိုင္ ဆတ္ခနဲ တြန္႔သြားၿပီး သမီးေလးဆီ သြားလိုက္တယ္။ သမီးေလးက ေျခလက္ေလးေတြလႈပ္ရင္း
“ ဆရာ၀န္က ဘာေျပာလိုက္လဲ သား”
မိခင္ျဖစ္သူရဲ႕ အေမးကို မေျဖခင္ ပုခက္ထဲက သမီးေလးကို ကိုထြန္းႏိုင္လွမ္းၾကည့္လိုက္မိတယ္။ သမီးေလးက ပုခက္ထဲမွာ ေျခလက္ေလးေတြ လႈပ္ခတ္လို႔ . . အဲဒီအခ်ိန္မွာ သမီးေလးႏႈတ္က တစ္ခုခုရြတ္လိုက္သလို ကိုထြန္းႏိုင္ၾကားေယာင္လိုက္တယ္။
“ သမီး အရြယ္ေသးေနလို႔ ေဖေဖ ေဆးလိပ္ ျဖတ္ေပးပါ” ကိုထြန္းႏိုင္ ဆတ္ခနဲ တြန္႔သြားၿပီး သမီးေလးဆီ သြားလိုက္တယ္။ သမီးေလးက ေျခလက္ေလးေတြလႈပ္ရင္း ဖခင္ျဖစ္သူကို ၿပံဳးျပက်ီစယ္ေနရွာတယ္။
ဆရာမေဒါက္တာေဒၚ၀င္း၀င္းျမင့္နဲ႔ ဆံုေတြ႕ခ်ိန္မွာ ကေလးကို လိုအပ္သလို စမ္းသပ္ၾကည့္႐ႈ ၿပီးတာနဲ႔- “ အေဖ ေဆးလိပ္ေသာက္သလား”လို႔ ေမး ခဲ့ပါတယ္။
ကိုထြန္းႏိုင္က “ ဟုတ္ကဲ့ ေသာက္ပါတယ္”လို႔ ျပန္ေျဖလိုက္ေတာ့ ဆရာမက-
“ အေဖ ေဆးလိပ္ေသာက္လို႔ ကေလး အရြယ္အစား ေသးရတာပါ။ ေဆးလိပ္ေငြ႕႐ွဴေနရတဲ့ ကေလးေတြဆိုရင္ ကေလးက ေကာင္းေကာင္းမဖြံ႕ၿဖိဳးဘူး၊ ေဆးလိပ္အေငြ႕႐ွဴရတဲ့အတြက္ ကေလးေတြက အဆုတ္မေကာင္းဘူး၊ အဲဒီေတာ့ ကေလးက ၀ိတ္မတက္ဘူး၊ ဒါ့အျပင္ အဆုတ္မေကာင္းေတာ့ ေလထုထဲကေန တီဘီပိုး႐ွဴ႐ႈိက္မိတာနဲ႔ ကေလးက တီဘီေရာဂါ ရလြယ္ပါတယ္၊ ဒါေၾကာင့္ အေဖ ေဆးလိပ္ျဖတ္ဖို႔ လိုပါလိမ့္မယ္”
“ ကြၽန္ေတာ္ ကေလးေရွ႕မွာ ေဆးလိပ္မေသာက္ပါဘူး ဆရာမ” တစ္သက္လံုး ေသာက္လာတဲ့ ေဆးလိပ္ကို မျဖတ္ပစ္ရက္တဲ့ ကိုထြန္းႏိုင္ အတြန္႔တက္လိုက္မိတယ္။
“ ဟုတ္ပါလိမ့္မယ္။ ဒါေပမဲ့ ေဆးလိပ္ေငြ႕နဲ႔ ေဆးလိပ္နံ႔ေတြက အက်ႌေတြ၊ နံရံေတြနဲ႔ ကားထဲေတြမွာ စြဲေနတတ္ပါတယ္။ အဲဒီေလထုက ကေလးအတြက္ Third Hand Smoke အေနနဲ႔ ထိခုိက္ေစတာ ပါပဲ”
သူ႔ကိုၿပံဳးျပေနရွာတဲ့ သမီးေလးရဲ႕ ပါးႏုႏုေလးကို ပြတ္သပ္ရင္း မိခင္ျဖစ္သူကို ကိုထြန္းႏိုင္ လွမ္းေျပာလိုက္ေတာ့တယ္။
“ ေမေမ ကြၽန္ေတာ္ ေဆးလိပ္ျဖတ္ေတာ့မယ္”
မိခင္ျဖစ္သူ ေမးထားတဲ့ ေမးခြန္းရဲ႕ အေျဖဟုတ္သလား၊ မဟုတ္ဘူးလား ကိုထြန္းႏိုင္မဆန္း စစ္ေတာ့ဘဲ ေဆးလိပ္ျဖတ္ဖို႔ ယတိျပတ္ ဆံုးျဖတ္ ခ်က္ခ်လိုက္ပါေတာ့တယ္။
_ _ _ _ _
“ ကြၽန္ေတာ္ ေဆးလိပ္ျဖတ္မယ္ဆိုလို႔ ကြၽန္ေတာ့္သူငယ္ခ်င္း ႏိုင္ငံျခားကေန Nicotine Patch ေလး၀ယ္လာပါတယ္ ဆရာမ။ ကြၽန္ေတာ္ ဒါေလး ကပ္လိုက္ေတာ့ ႐ုတ္တရက္မွာ အစာေတြ ေကာင္းေကာင္း စားလို႔ မ၀င္လို႔ပါ၊ ၿပီးေတာ့ ေဆးလိပ္ေသာက္ခ်င္စိတ္ကလည္း မၾကာခဏ ျဖစ္ေနတယ္ ဘာလုပ္သင့္ပါသလဲ ”
မီးမီးေလးကို ျပရင္ ကိုထြန္းႏိုင္လည္း ဆရာမနဲ႔ ေဆြးေႏြးျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။
“ အာဟာရျပည့္၀တဲ့ အစားအေသာက္ကိုေတာ့ နည္းနည္းနဲ႔ မၾကာခဏ စားေပးပါ။ ေဆးလိပ္ ေသာက္ခ်င္စိတ္ေပ်ာက္ေအာင္ ပန္းသီး၊ သစ္ေတာ္သီးလို အသီးေလးေတြ စားပါ၊ သစ္သီးေဖ်ာ္ရည္ေတြ ေသာက္ပါ၊ ပါးစပ္က ေဆးလိပ္ေသာက္တဲ့ အက်င့္ရွိေနတဲ့အတြက္ အဲဒီအက်င့္ ေပ်ာက္ေအာင္ ေနၾကာေစ့ စားေပးပါ။ ၿပီးေတာ့ ပူရွိန္းအလံုးေလးေတြ ၀ါးေပးပါ၊ ပီေက၀ါးေပးပါ၊ ဒါေပမဲ့ ကြမ္းမစားရပါဘူး။ ကြမ္းစားလိုက္ရင္ ေဆးလိပ္ျပတ္သြားခဲ့ရင္ေတာင္ ကြမ္းစြဲသြားတတ္လို႔ပါ”
ဆရာမရဲ႕ ၫႊန္ၾကားခ်က္အတိုင္း သမီးေလး က်န္းမာဖြံ႕ၿဖဳိးဖို႔ဆိုၿပီး ခိုင္မာတဲ့ စိတ္ဓာတ္နဲ႔ ႀကိဳးစားလိုက္တဲ့အခါ လပိုင္းအတြင္းမွာပဲ ကိုထြန္းႏိုင္ဟာ ေဆးလိပ္ကို ယတိျပတ္ျဖတ္ႏိုင္ခဲ့ပါေတာ့တယ္။
_ _ _ _ _ _
“ ကေလး ၀ိတ္မတက္တဲ့အတြက္ ဆရာမဆီလာျပၾကတယ္၊ ဆရာမလည္း ကေလးဘာေၾကာင့္ ၀ိတ္မတက္ရတာလဲဆိုတာကို အေၾကာင္းရင္းရွာရင္း အေဖေဆးလိပ္ေသာက္သလားလို႔ ေမးလိုက္ရင္ ေသာက္ေနတာမ်ားတယ္။ ဟုတ္ပါတယ္။ အေဖ ေဆးလိပ္ေသာက္လို႔ ကေလးေသးရတာလို႔ ရွင္းျပလိုက္ရင္ အေဖေတြက ခဏေလးနဲ႔ ေဆးလိပ္ျပတ္သြားပါတယ္။ ကေလးေမြးလာေတာ့ သူတို႔ကေလးေလးကို ထိခိုက္မွာစိုးတဲ့ စိတ္ေၾကာင့္ ေဆးလိပ္ဘယ္ေလာက္စြဲေနပါေစ၊ ေဆးလိပ္ျပတ္သြားၾကပါတယ္။ အသက္ႀကီးတဲ့ လူႀကီးေတြက ေဆးလိပ္ျဖတ္ရခက္ေပမယ့္ လူငယ္လူလတ္ပိုင္းေတြက ေဆးလိပ္ျဖတ္ရျမန္ပါတယ္။ အသက္အပိုင္းအျခားနဲ႔ ေျပာရရင္ အသက္ ၅၀ ေလာက္အရြယ္ေတြက ေဆးလိပ္ျဖတ္ၿပီးလည္း ျပန္ေသာက္တတ္ေပမယ့္လူငယ္ ေတြကေတာ့ သူတို႔ကေလးအတြက္ သူတို႔စိတ္ကို ရေအာင္ျဖတ္ႏိုင္ပါတယ္” လို႔ ေဒါက္တာ ေဒၚ၀င္း၀င္းျမင့္က ဆိုပါတယ္။
ကေလးရဲ႕ က်န္းမာေရးနဲ႔ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈအတြက္ ေဆးလိပ္မီးခိုးေတြက မသင့္ေတာ္ဘူးလို႔ ေျပာျပလိုက္ရင္ ဖခင္ေတြက ခ်က္ခ်င္း ေဆးလိပ္ျဖတ္ၾကေၾကာင္း၊ သားသမီးေလးေတြ ေမြးလာေတာ့ တစ္ဆင့္ခံေဆး လိပ္ေငြ႕ (Passive Smoke) ၀င္မွာစိုးတဲ့အတြက္ သူတို႔စိတ္ကို ပိုင္းျဖတ္ၿပီး ေဆးလိပ္ျဖတ္ေလ့ရွိၾကေၾကာင္း၊ အဲဒီအတြက္ ေဆးလိပ္ျပတ္တာ ျမန္ၿပီး ေသးေနတဲ့ ရင္ေသြးေတြအတြက္ ေဆးလိပ္ျဖတ္ႏိုင္ သူေလးဦးရွိၿပီျဖစ္တယ္လို႔ ေဒါက္တာေဒၚ၀င္း၀င္းျမင့္က သူ႔အေတြ႕အႀကံဳကို ေျပာျပခဲ့ပါတယ္။
“ အေဖ ေဆးလိပ္ျဖတ္လိုက္တာရယ္၊ ကေလးကို အာဟာရျပည့္ေအာင္ ဂ႐ုစိုက္ေကြၽးလိုက္တာေတြ လုပ္ေပးလိုက္ရင္ ကေလးက ၀ိတ္ျပန္တက္လာပါတယ္}}
_ _ _ _ _ _
အခုေတာ့ျဖင့္ ကိုထြန္းႏိုင္ဟာ-
“ ေဆးလိပ္ထဲမွာ နီကိုတင္းဓာတ္ ပါ၀င္တဲ့အတြက္ နီကိုတင္းရဲ႕ သေဘာသဘာ၀က ေဆးလိပ္ျဖတ္လိုက္ရင္ အစားစားခ်င္စိတ္ ျပန္ေပၚလာတတ္ပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ အစားအေသာက္ ပိုစားမိတယ္ဆိုရင္ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ကို ျပန္ထိန္းတဲ့အေနနဲ႔ လမ္းေလွ်ာက္ေပးရပါမယ္။ အဓိက လမ္းေလွ်ာက္တာနဲ႔ ထိန္းေပးရင္ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ကို ထိန္းေပးႏိုင္ပါတယ္” ဆိုတဲ့ ေဒါက္တာေဒၚ၀င္း၀င္းျမင့္ရဲ႕ ၫႊန္ၾကားခ်က္အတိုင္း ညေနဘက္မွာ သမီးေလးကိုခ်ီၿပီး လမ္းေလွ်ာက္ေလ့ရွိပါတယ္။
အဲဒီလို အိမ္ျပင္ထြက္ လမ္းေလွ်ာက္တိုင္း “ ဟယ္ . . သမီးေလးက ခ်စ္စရာေလးေနာ္၊ ရႊင္လန္းေနတာပဲ၊ အၿပံဳးကလည္း ခ်ဳိလိုက္တာ”လို႔ လူေတြက ေျပာၾကတဲ့အခါ ကိုထြန္းႏိုင္တစ္ေယာက္ ေက်နပ္ေပ်ာ္ရႊင္ ပီတိျဖစ္ေနမိပါေတာ့တယ္။
Healthy Life ဂ်ာနယ္မွ စီစဥ္တင္ဆက္သည့္ အပတ္စဥ္ ေသာၾကာေန႔ထုတ္ Healthy Life ဂ်ာနယ္၊ https://www.facebook.com/healthylifejournalmyanmar/ ႏွင့္ www.healthylifejournalmyanmar.com တို႔တြင္ ေဖာ္ျပပါရွိသမွ် က်န္းမာေရးႏွင့္ အလွအပဆိုင္ရာ သတင္းမ်ား၊ သတင္းေဆာင္းပါးမ်ား၊ အေမးအေျဖမ်ား၊ ဘာသာျပန္ေဆာင္းပါးမ်ားကို လြတ္လပ္စြာ မွ်ေ၀ႏိုင္ပါသည္။ သို႔ရာတြင္ မည္သည့္ Facebook စာမ်က္ႏွာ၊ Website မ်ားတြင္မဆိုျပန္လည္ကူးယူေဖာ္ျပျခင္းကို ခြင့္မျပဳပါေၾကာင္း အသိေပး ေၾကညာအပ္ပါသည္။
