Healthy Life Ad
Life Style

ကြၽန္မ ေသေတာ့မွာလား . . .

ေဒါက္တာဦးေဇာ္စိန္လြင္ (ေဆး႐ံုအုပ္ႀကီး-ၿငိမ္း၊ စိတ္က်န္းမာေရးအထူးကု ဆရာ၀န္ႀကီး)ႏွင့္ ေတြ႔ဆံုျခင္း

မနီမိုး အခုတေလာ သြားကိုက္ေနပါတယ္။ သြားကိုက္ေပမယ့္ မနီမိုး က်ိတ္ခံစားရေနရတယ္။ သြားကိုက္တဲ့ ေ၀ဒနာေၾကာင့္ ဘာကိုမွလည္း မစားႏိုင္၊ မေသာက္ႏိုင္ . . တစ္ခ်ိန္လံုး ပါးတစ္ျခမ္းကိုဖိၿပီး နာက်င္တဲ့ေ၀ဒနာကို အျပင္းအထန္ ခံစားေနရေတာ့တယ္။ မနီမိုးရဲ႕ ႐ႈံ႕မဲ့ညည္းညဴေနတဲ့ပံုစံကို ျမင္တဲ့အခါ သူ႔ခင္ပြန္းျဖစ္သူ ကိုတြတ္ က –

“သြားေဆးခန္းသြားျပပါလားကြာ၊ မင္းဒီေလာက္နာေနတဲ့ဟာ . . ကိုယ္လိုက္ပို႔မယ္”
“အို . . ေနပါေစေတာ္ . . ထိုင္ေန အေကာင္းသား၊ ထသြားမွ . . .” မနီမိုး ဆက္မေျပာေတာ့ဘဲ သြားပိုနာလာ တာေၾကာင့္ ပါးတစ္ျခမ္းကို လက္နဲ႔အျမန္ဖိလိုက္ေတာ့တယ္။ မနီမိုးေျပာတဲ့ ထိုင္ေနအေကာင္းသားဆိုတဲ့ စကား ကိုတြတ္ နားမလည္။ မနီမိုးပဲ သိတယ္ . . မနီမိုးစိတ္ထဲမွာ သြားကိုက္လို႔ သြားေဆးခန္းသြားျပရင္လည္း ဘီပိုး၊ စီပိုး ကူးမွာလား၊ HIV ပိုးကူးမွာလားဆိုတဲ့ စိုးရိမ္စိတ္နဲ႔ ေတြးေၾကာက္ေနတယ္ေလ . . မနီမိုးရဲ႕ ေၾကာက္စိတ္ ကိုသိသြားတဲ့အခါ ကိုတြတ္က”အဓိပၸာယ္မရွိတာမိန္းမကလဲ . .

သြားေဆးခန္းေတြက ေသခ်ာသန္႔စင္ထားတာ . . ဘာမွမျဖစ္ဘူး၊ ငါဆို သြားဖာလိုက္၊ သြားႏုတ္လိုက္လုပ္ေနတာ ဘယ္ေလာက္ၾကာေနၿပီလဲ . .” လို႔ တြင္တြင္ ေျပာေပမယ့္ မနီမိုးနားထဲမ၀င္ . . သူ႔စိတ္ထဲ ေၾကာက္စိတ္ေတြက ႀကီးစိုးေနတယ္ေလ. .
မနီမိုးကို ဘယ္လိုမွ ေျပာလို႔မရမွန္း သိသြားေတာ့မွ ကိုတြတ္ . . သူ႔မိန္းမအေၾကာင္း ျပန္စဥ္းစားမိေတာ့တယ္။ သူက သြားေဆးခန္းသြားျပရမွာ တစ္ခုတည္းကိုပဲ ေၾကာက္တာမွမဟုတ္ဘဲ . . တစ္ခ်ိန္လံုး သူ႔ကိုယ္သူေရာဂါ ျဖစ္တယ္ထင္ၿပီး အၿမဲေၾကာက္ေနခဲ့တာ . .

ကြၽန္မ ဦးေႏွာက္ထဲမွာ ကင္ဆာအက်ိတ္ျဖစ္ေနၿပီ ထင္တယ္ . . ေခါင္းက တရွိန္းရွိန္းနဲ႔ ေသြးေၾကာေတြ ထိခိုက္ေနၿပီထင္တယ္၊ ကြၽန္မ ေရာဂါႀကီးႀကီးမားမား ျဖစ္ေနၿပီေနမွာ . .၊ ကြၽန္မ ေသေတာ့မွာလားပဲ၊ ကြၽန္မ ေသသြားရင္ …

ေခါင္းကိုက္ၿပီဆိုရင္ေတာင္-
“ကြၽန္မ ဦးေႏွာက္ထဲ ဘာေတြျဖစ္ေနၿပီလဲ မသိဘူး၊ ကြၽန္မ ဦးေႏွာက္ထဲမွာ ကင္ဆာအက်ိတ္ျဖစ္ေနၿပီ ထင္ တယ္ . . ေခါင္းက တရွိန္းရွိန္းနဲ႔ ေသြးေၾကာေတြ ထိခိုက္ေနၿပီ ထင္တယ္၊ ကြၽန္မ ေရာဂါႀကီးႀကီးမားမား ျဖစ္ေနၿပီေနမွာ . . ၊ ကြၽန္မ ေသေတာ့မွာလားပဲ၊ ကြၽန္မ ေသသြားရင္ ကေလးႏွစ္ေယာက္နဲ႔ ရွင္ . . ဘယ္လိုလုပ္မလဲ”

အဲဒီလို ေတာင္စဥ္ေရမရ ခရားေရလြတ္ တတြတ္တြတ္ေျပာရင္း အေၾကာက္ႀကီး ေၾကာက္ေနရွာတဲ့ မနီမိုးကို ကိုတြတ္ ေဖးမဖို႔ လက္ေတြကိုင္လိုက္ေတာ့လည္း လက္ေတြက ေအးစက္စိုထန္းလို႔ . .မနီမိုးရဲ႕ ေရာဂါေၾကာက္ စိတ္ကို ႏွစ္သိမ့္လို႔လည္းမရ၊ ေျဖသိမ့္ေပးလို႔လည္းမရနဲ႔ ဘာလုပ္ေပးလို႔ လုပ္ေပးရမွန္းေတာင္ မသိေလာက္ ေအာင္ ကိုတြတ္ ျဖစ္ေနရေတာ့တယ္။ ဒါေၾကာင့္ မနီမိုး မသိေအာင္ စိတ္က်န္းမာေရး အထူးကုဆရာ၀န္ႀကီးနဲ႔ လာေရာက္ေတြ႕ဆံုၿပီး မနီမိုးဟာ စိတ္ေရာဂါျဖစ္ေနတာလားဆိုၿပီး ကိုတြတ္ ေဆြးေႏြးတိုင္ပင္ခဲ့ပါေတာ့တယ္။
—–
ဒီလူနာကို စိတ္ေရာဂါအေနနဲ႔ သတ္မွတ္လို႔ မရေသးေပမယ့္ စိတ္က်န္းမာေရးအရ ေ၀ဒနာတစ္ခု ခံစားေနရ တယ္ဆိုတာ အၾကမ္းဖ်ဥ္းေတာ့ ေျပာလို႔ရပါတယ္။ အဲဒါက စိုးရိမ္ေၾကာင့္ၾကစိတ္ကေန ေနာက္တစ္ဆင့္ ေၾကာက္ရြံ႕စိတ္ (Phobia)ကို ေျပာင္းသြားတာမ်ဳိးပါ။ Phobia ဆိုတာ သာမန္အေျခအေန/ သာမန္အေၾကာင္း အရာ/ သာမန္ပစၥည္းေသာ္လည္းေကာင္း၊ သာမန္သတၱ၀ါေသာ္လည္းေကာင္း ျပင္းထန္တဲ့ တုန္႔ျပန္မႈနဲ႔ သူရဲ႕ရပ္ တည္မႈနဲ႔ တည္ၿငိမ္မႈပ်က္စီးမွာကို စိုးရိမ္ေၾကာင့္ၾကစိတ္မ်ားတာကို ဆိုလိုပါတယ္။

Phobia က အေတြးေၾကာင့္စျဖစ္တယ္၊ အာ႐ံုေၾကာင့္လည္း ျဖစ္တယ္၊ အေတြးက သူေလ့လာထားတာနဲ႔ ဗဟုသုတေတြကတစ္ဆင့္၊ အေတြ႕အႀကံဳကတစ္ဆင့္ အကုန္ေျပာင္းလဲၿပီး စိုးရိမ္ေၾကာင့္ၾကစိတ္ လြန္ကဲမႈ ျဖစ္သြားတဲ့အခါ Phobia ဆိုတဲ့ ေၾကာက္ရြံ႕စိတ္ေပၚလာပါေတာ့တယ္။

တစ္ခါတုန္းက ပုဂၢဳိလ္တစ္ေယာက္က လမ္းသြားရင္းနဲ႔ ေျခေထာက္မွာ တစ္စံုတစ္ခု စူးမိသြားတယ္၊ အဲဒီအခါ ေျခဖ၀ါးရွၿပီး အနာျဖစ္သြားတယ္ . . သူက က်န္းမာေရး အသိပညာဗဟုသုတၾကြယ္၀တဲ့ သူျဖစ္တဲ့အတြက္ ဒီလို စူးရွမိတာက ဒီအတုိင္းထားရင္ အနာရင္းႏိုင္တယ္၊ အဆိုးဆံုးကေတာ့ လမ္းေပၚမွာျဖစ္တဲ့အတြက္ ေမးခိုင္ပိုး ၀င္ႏိုင္တယ္လို႔ သူကသတိရလိုက္တယ္။ ဒါနဲ႔ နီးစပ္ရာ ေဆးခန္းတစ္ခုကို၀င္ၿပီး အနာကိုေသခ်ာျပတယ္။ အနာကို ေဆးေၾကာသန္႔စင္ၿပီး ေမးခိုင္ကာကြယ္ေဆးထိုးလိုက္တယ္။ သူက အိမ္ျပန္လာခဲ့တယ္။

ဒီအျဖစ္ အပ်က္က အခုေခတ္မဟုတ္ဘဲ လြန္ခဲ့တဲ့ ၂၅ ႏွစ္ေလာက္ကဆိုေတာ့ အခုလို တစ္ခါသံုးေဆးထိုးအပ္ေတြက ေပါေပါမ်ားမ်ား၊ လြယ္လြယ္ကူကူမျဖစ္ဘူး၊ အဲဒီအခ်ိန္တုန္းက အပ္ေတြကိုေရေႏြးဆူဆူနဲ႔ျပဳတ္ၿပီး ျပန္သံုးတဲ့ အေလ့အထရွိခဲ့တယ္။ အဲဒီလူက ႏိုင္ငံတကာ ဗဟုသုတလည္းရွိတဲ့သူျဖစ္ေတာ့ အိမ္ေရာက္ေတာ့မွ ျပန္စဥ္း စားတယ္၊ အဲဒီေဆးခန္းက လူနာအေတာ္မ်ားတယ္၊ အဲဒီအခ်ိန္တုန္းက HIV ပိုးဆိုတာ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ စေပၚခါစျဖစ္ေတာ့ အားလံုးက ေၾကာက္ရြံ႕ေနၾကတယ္၊ ဒီလူက အေတာ္ေလ့လာထားတဲ့သူျဖစ္ေတာ့ မသန္႔တဲ့ ေသြးကေန HIV ပိုးကူးတယ္၊ မသန္႔တဲ့ ေဆးထိုးအပ္ကေနကူးတယ္ စသျဖင့္ သိထားတဲ့အတြက္ သူ႔ကိုထိုးတဲ့ ေဆးထိုးအပ္က တစ္ခါသံုးလား၊ ျပဳတ္ၿပီး ျပန္သံုးထားတာလား . . သူဇေ၀ဇ၀ါ ျဖစ္ေနတယ္။

ေဆးခန္းရဲ႕ တည္ေနရာကလည္း လူအမ်ား ၀င္ထြက္ကုသေနတဲ့ ေနရာမ်ဳိးျဖစ္ေတာ့ ငါ့ေရွ႕ ကေန HIV ပိုးရွိတဲ့ လူနာ တစ္ေယာက္ ေဆးထိုးၿပီး ငါ့ကိုထိုးမိရင္ ဒုကၡ . . ငါေတာ့ HIV ပိုးကူးေတာ့မွာပဲ . . လို႔ ေတြးေၾကာက္ေနေတာ့ တယ္။ အဲဒီအခ်ိန္ တုန္းက HIV လတ္တေလာ ကာကြယ္ေဆးဆိုတာလည္း မေပၚေသးဘူး၊ ကာကြယ္ကုသတဲ့ ေဆး၀ါးဆိုတာလည္း မရွိေသးဘူး၊ HIV ဆိုတာ ကုရာနတၳိ ေဆးမရွိ ေသမိန္႔အျဖစ္ လက္ခံထားရတဲ့ အေျခအေနမ်ဳိး အသိ၀င္ေနခ်ိန္လည္း ျဖစ္ေနခဲ့တယ္ . . အဲဒီအခါ သူ႔မွာ စိုးရိမ္စိတ္၊ ေၾကာက္ရြံ႕စိတ္ျဖစ္ၿပီး အိမ္မွာ သူ႔မိသားစုနဲ႔ ကင္းကင္းေနတယ္၊ မိသားစုကို ကူးမွာစိုးလို႔ဆိုၿပီး သူတစ္ေယာက္တည္း အားလံုးသီးသန္႔ ေနပစ္လိုက္တယ္၊ အလုပ္ေကာ ပတ္၀န္းက်င္ေကာ အားလံုးကို ေရွာင္ဖယ္၊ ေရွာင္ဖယ္ လုပ္ပစ္လိုက္တယ္၊ ဒီလိုေနေတာ့တယ္။

ဒီလို အျဖစ္အပ်က္မ်ဳိး သူတစ္ေယာက္တည္းက်မွ ျဖစ္တာလားဆိုေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒုတိယကမၻာစစ္ၿပီးခ်ိန္ အေမရိကန္မွာ အခ်မ္းသာဆံုး သူေဌးႀကီးတစ္ေယာက္ရွိတယ္။ အဲဒီသူေဌး Howard ကိုယ္တိုင္လည္း အဲဒီလိုပဲ . . အေတြးကေန တျဖည္းျဖည္း ေၾကာက္စိတ္၀င္ၿပီး လူသူေ၀းရာ ကြၽန္းေပၚက ပိုးသတ္ထားတဲ့ အခန္းထဲမွာ ေနေနခဲ့တယ္။ အ၀တ္အစားကတစ္ဆင့္ သူ႔ဆီကိုေရာဂါပိုးကူးမွာ စိုးတဲ့အတြက္ ကိုယ္တံုးလံုးေနသြားခဲ့ေတာ့ တယ္။

ဒါေတြက ေၾကာက္စိတ္ေၾကာင့္ျဖစ္တဲ့ ေ၀ဒနာေတြပါ။ ေၾကာက္စိတ္ကို ေျဖဖို႔က –
(၁) မွန္ကန္တဲ့ ဗဟုသုတ ရွိရပါမယ္၊
(၂) ဗဟုသုတရွိၿပီး ၿပီးျပည့္စံုတဲ့ေလ့လာမႈ၊ ေဆြးေႏြးတိုင္ပင္မႈ ရွိရပါမယ္။
(၃) အမွန္တရားကိုလည္း လက္ခံႏိုင္တဲ့အေျခအေနမ်ဳိး ရွိရပါမယ္။

အေတြးလြန္ေနတာကို အမွန္တရားလို႔ ထင္ေနရင္ အဲဒါကိုဘယ္လိုမွျပင္ဖို႔မလြယ္ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ မွန္ကန္တဲ့ အခ်က္အလက္နဲ႔ ကိုယ့္အေတြးကို ယထာဘူတက်က် လက္ခံေဆြးေႏြးရပါမယ္။ ေနရာတကာ ေၾကာက္တာကို စိုးရိမ္စိတ္လြန္ကဲၿပီး ေၾကာက္ရြံ႕စိတ္မ်ားတာလို႔ေခၚပါတယ္။ ဒါေတြကိုလည္း စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာကုထံုးေတြ အမ်ားႀကီး ရွိပါတယ္။ ေဘးလူက နည္းလမ္းျပေပမယ့္ ကာယကံရွင္ကိုယ္တိုင္က လြန္ေျမာက္ေအာင္ ႀကိဳးစားခ်င္စိတ္ရွိဖို႔ လိုပါတယ္။ ဒါမွသာ ေအာင္ျမင္မွာျဖစ္ပါတယ္။

ႀကိဳးစားခ်င္စိတ္ရွိ႐ံုတင္ မရပါဘူး။ မျဖစ္မေန တြန္းလွန္ရပါမယ္၊ ဆန္႔က်င္ရဲရပါမယ္၊ ေအာင္ျမင္မယ္ဆိုတဲ့ ယံုၾကည္ခ်က္နဲ႔ ၿပီးေျမာက္ေအာင္ နည္းလမ္းတက် ႀကိဳးစားရပါမယ္၊ လိုအပ္ရင္ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ကုထံုးနဲ႔ တစ္ခါတစ္ရံ ေဆး၀ါးတခ်ဳိ႕ လိုအပ္ပါတယ္။

Most Popular

Healthy Life Ad
To Top