ေဒါက္တာ ျမတ္စႏၵာေက်ာ္ အေရျပား အထူးကုဆရာ၀န္ႀကီး၊ ပါေမာကၡ၊ အေရျပားဌာန၊ ေျမာက္ဥကၠလာပေဆး႐ံုႀကီးႏွင္႕ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးျခင္း
ေမး. ခႏၶာကိုယ္မွာ လက္သည္းေတြက ဘယ္လိုအေရးပါ အရာေရာက္ပါသလဲ ဆရာမ။
ေၿဖ. လက္သည္းေတြရဲ႕ လုပ္ငန္းက ကိုင္တြယ္ဖို႔နဲ႔ ကာကြယ္ဖို႔အတြက္ အေရးႀကီးလွပါတယ္။ လက္သည္းေတြဟာ က်န္းမာၿပီး သဘာ၀အတိုင္း လွပဖို႔လည္း လိုအပ္ပါတယ္။ လက္သည္းေျခကေန လက္သည္းခံြ ျဖစ္လာတာပါ၊ လက္သည္း မာေနတာကေတာ့ အေရျပားနဲ႔ ဆံပင္တို႔လို Keratin ပါေနလို႔ပါ။ လက္သည္းက ပတ္၀န္းက်င္မွ ပိုးမႊားေတြနဲ႔ ဓာတုပစၥည္းေတြရဲ႕ ဒဏ္ကို ကာကြယ္ေပးႏိုင္ပါတယ္။
လက္သည္းတစ္ခုလံုး ရွည္ဖို႔ ၄ လကေန ၆ လ အထိ ၾကာႏိုင္ပါတယ္။ ေျခသည္းကေတာ့ ၈ လကေန တစ္ႏွစ္ေလာက္ ၾကာတတ္ပါတယ္။ လက္သည္း ရွည္ႏႈန္းက အသက္အရြယ္ ႀကီးလာရင္၊ အာဟာရ ခ်ဳိ႕တဲ့ရင္၊ က်န္းမာေရး မေကာင္းရင္ ေႏွးေနတတ္ပါတယ္။ လက္သည္း၊ ေျခသည္း ရွည္ႏႈန္း ျမန္လာတတ္တာကေတာ့ ကိုယ္၀န္ေဆာင္ ကာလနဲ႔ ေႏြရာသီမွာ ျဖစ္ပါတယ္၊ အသက္ငယ္ရြယ္သူေတြက ႀကီးသူေတြထက္ လက္သည္း၊ ေျခသည္း ပိုၿပီး အရွည္ျမန္ တတ္ပါတယ္။ လက္သည္းဟာ ခႏၶာကိုယ္က်န္းမာေရးနဲ႔ ဆက္စပ္ေနပါတယ္။ ဥပမာ- တင္းပုတ္ လက္သည္းလို ထိပ္တုတ္ေနရင္ အဆုတ္ေရာဂါ စစ္ေဆးရမယ္၊ ေသာက္ထားတဲ့ ေဆးရဲ႕ ေဘးထြက္ဆိုးက်ဳိး ဒဏ္ခံရရတာနဲ႔ ထိခိုက္ဒဏ္ရာ ရတာေတြေၾကာင့္ လက္သည္း ပံုပ်က္ေနတတ္တယ္။
ေမး. လက္သည္းမွာ ဘက္တီးရီးယား ပိုး၀င္တာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ကာကြယ္ကုသရမယ့္ နည္းေတြ သိပါရေစ ဆရာမ။
ေၿဖ. လက္သည္း ထိခိုက္တာနဲ ့ကိုယ္ခံစြမ္းအားက်တဲ့ ေရာဂါေတြ (ဥပမာ- ဆီးခ်ိဳေရာဂါ)ေၾကာင့္ လက္သည္းမွာ ပိုး၀င္တတ္ပါတယ္။ ပိုး၀င္ၿပီဆိုရင္ လက္သည္းေဘး အေရျပားေတြ နီရဲ ေရာင္ရမ္းေနပါတယ္၊ ျပည္တည္နာ ျဖစ္ေနတတ္ပါတယ္၊ နာပါတယ္၊ ၾကာလာရင္ လက္သည္းခံြ ပံုပ်က္ၿပီး လက္သည္း အေရာင္လည္း ေျပာင္းသြားတတ္ပါတယ္။ကုသရမယ့္ နည္းကေတာ့ ျပည္မရိွေသးရင္ ေရေႏြးဖတ္ေလး တင္ေပးလို႔ရပါတယ္၊ သင့္ေတာ္ရာ ဘက္တီးရီးယားပိုးေသေဆး စားေဆး၊ လိမ္းေဆးေတြ သံုးရပါမယ္။ သိပ္ဆိုးေနရင္ေတာ့ အနာ ခဲြထုတ္ရပါမယ္။ပိုးမ၀င္ေအာင္ ကာကြယ္ဖို႔အတြက္ ေရကိုင္၊ ဆပ္ျပာကိုင္ ေလွ်ာ့ရပါမယ္၊ လိုအပ္ရင္ လက္အိတ္ အသံုးျပဳရပါမယ္။
ေမး. လက္သည္းနား ေရယုန္ေပါက္တဲ့ အေၾကာင္းကိုလည္း သိပါရေစ ဆရာမ။
ေၿဖ. Herpes ေရယုန္ ဗိုင္းရပ္စ္ပိုးရိွသူနဲ ့တိုက္႐ိုက္ထိေတြ႕ ကူးစက္လို႔ ေရယုန္ ေပါက္ရတာပါ။ ကိုယ္ခံစြမ္းအား က်တဲ့သူဆို ပိုဆိုးတတ္ပါတယ္၊ လက္သည္းထိပ္မွာ အရည္ၾကည္အိတ္ေလး စုပံုေနရင္ ေရယုန္လို႔ မွတ္ရပါမယ္။ ဗိုင္းရပ္စ္ တုိက္ဖ်က္ေဆးနဲ႔ ကုသရပါမယ္၊ မကူးေအာင္ ကာကြယ္ဖို႔ကေတာ့ ေရာဂါရိွသူကို ကိုင္တြယ္ရာမွာ လက္အိတ္သံုးဖို႔ မေမ့သင့္ပါဘူး။
(မွတ္ရန္ – ေရယုန္ မေပၚခင္က စပ္၊ နာ၊ စူး၊ ထိေတြ႕ ကိုင္တြယ္၊ ရွရင္ ကူး၊ ေပ်ာက္ရင္ေတာင္ နာလြန္လြန္း၊ ေစာေစာကုဖို႔ ပိုတိုက္တြန္းလို ့မွတ္ထားသင့္ပါတယ္)
ေမး. လက္သည္းနား ၾကြက္ႏို႔ေပါက္တဲ့ အေၾကာင္းရင္းကိုလည္း သိပါရေစ ဆရာမ။
ေၿဖ. လက္သည္းနား အေရျပား ၾကြက္ႏို႔ေပါက္ရတဲ့ အေၾကာင္းရင္းကေတာ့ Human papilloma virus ေၾကာင့္ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ေရာဂါရိွတဲ့ အေရျပားနဲ႔ ထိေတြ႕မႈေၾကာင့္ ကူးစက္တတ္တဲ့ ေရာဂါတစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္၊ၾကြက္ႏို႔ဆိုတာ အသားေရာင္အဖု မာမာေလးေတြ ျဖစ္ၿပီး အေရျပားမွာ ရိွေနက် အတြန္႔ေလးေတြ ေပ်ာက္သြားတတ္ပါတယ္၊ နာေနတတ္ပါတယ္၊ အေရျပားမွာ ေသြးေၾကာေလးေတြကို အမည္းစက္ေလးေတြ အေနနဲ ့ေတြ႕ရတတ္ပါတယ္။
လိမ္းေဆးနဲ႔ Cryotherapy ၊ Electrosurgery ၊ Laser treatments ၊ ေတြနဲ႔ ကုသရမွာ ျဖစ္သလို ကုသမွု ေနာက္က်ရင္ လက္သည္း စထြက္တဲ့ေနရာ(Nail matrix) ကို ထိခုိက္ ပ်က္စီးသြားေစႏိုင္ၿပီး လက္သည္း ပံုပ်က္သြားႏိုင္ပါတယ္။ကာကြယ္ဖို႔အတြက္ ေငြ၊ ကြန္ပ်ဴတာ စတဲ့ အမ်ားသံုးပစၥည္းေတြ ကိုင္ၿပီးရင္ လက္ကို ေသေသခ်ာခ်ာ ေဆးေၾကာရပါမယ္။ မိမိလက္မွာ ထိခိုက္ဒဏ္ရာရိွရင္ အမ်ားသံုး ပစၥည္းေတြကုိ သတိထား ကိုင္တြယ္ရပါမယ္။ မိမိအေရျပား တစ္ေနရာမွာ ၾကြက္ႏို႔ရိွရင္ လက္သည္းနဲ႔ ဖဲ့တာ၊ ကုတ္ျခစ္တာ မလုပ္ဘဲ ေစာေစာ ကုသရပါမယ္။
ေမး. လက္သည္းက တစ္ဆင့္ အသည္းေရာင္ အသား၀ါ ဘီပိုးကူးစက္တဲ့ အေၾကာင္းကို သိပါရေစ ဆရာမ။
ေၿဖ.ေရာဂါရိွသူေတြရဲ ့ေသြးထိ ထားတဲ့ လက္သည္းညႇပ္နဲ ့လက္သည္း အလွျပင္ပစၥည္းေတြ ထိေတြ႕မိရင္ အသည္းေရာင္ အသား၀ါ ဘီဗိုင္းရပ္စ္ပိုး ကူးစက္ႏိုင္ပါတယ္။ ဘီပိုးဟာ AIDS၊ အသည္းေရာင္ အသား၀ါပိုး စီေတြထက္ ပိုကူးစက္ လြယ္ပါတယ္။ကာကြယ္ဖို႔အတြက္ အသည္းေရာင္ အသား၀ါ ဘီပိုးကာကြယ္ေဆးကို ထိုးထားဖို႔ လိုအပ္လွပါတယ္။ လက္သည္း အလွျပဳျပင္ဖို႔ ဆိုင္သြားတဲ့အခါ၊ ကိုယ္ပိုင္လက္သည္း ျပဳျပင္ပစၥည္းေတြကို ယူေဆာင္သြားဖို႔ တိုုက္တြန္း ခ်င္ပါတယ္။ ကိုယ့္လက္မွာ အေရျပား ၿပဲရွ၊ အနာတစ္ခုခု ရိွေနရင္ လက္သည္း အလွျပဳျပင္တဲ့ ဆိုင္ကို မသြားသင့္ပါဘူး။
ေမး. လက္သည္းမွာ မႈိပိုး၀င္တဲ့ အေၾကာင္းကို သိပါရေစ ဆရာမ။
ေၿဖ. မိႈပိုး (Fungus) ကူးစက္မႈေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္၊ မိႈပိုးေတြက အေရျပား အေပၚယံလႊာမွာ ေနတတ္ၾကပါတယ္၊ အေရျပားမွာ ေပြး၊ ဦးေခါင္းမွာ ဒက္၊ လက္ေခ်ာင္းၾကားမွာ သဲ၀ဲ၊ ေရ၀ဲနဲ ့လက္သည္း၊ ေျခသည္း မႈိေတြ တဲြျဖစ္တတ္ပါတယ္။ လက္သည္း၊ ေျခသည္းမွာ စြဲတဲ့ မိႈပိုးကို ကုသရတာက အေရျပား မိႈပိုး၀င္တာကို ကုသရတာထက္ အခ်ိန္ပိုၾကာၿပီး ေငြကုန္ ပိုမ်ားပါတယ္။မႈိစြဲရင္ လက္သည္းေတြ ျဖဴလာပါတယ္၊ ထူလာပါတယ္၊ လက္သည္း ပံုပ်က္လာပါတယ္။ မိႈလိမ္းေဆး၊ စားေဆးေတြနဲ႔ ကုရပါမယ္။မႈိမစြဲေအာင္ ေျခလက္ေတြကို ေရကိုင္၊ ဆပ္ျပာကိုင္တာ ေလွ်ာ့ရပါမယ္၊ ေျခာက္ေသြ႔ေအာင္ ထားရပါမယ္၊ ေပြး၊ ဒက္၊ သဲ၀ဲ၊ ေရ၀ဲ ျဖစ္ေနရင္ ေစာေစာ ကုသသင့္ပါတယ္။
ေမး. လက္သည္း၊ ေျခသည္းေတြမွာ ဘာေရာဂါပိုးမွ မက်ေရာက္ေအာင္ ဘယ္လို ထိန္းသိမ္း သင့္ပါသလဲ ဆရာမ။
ေၿဖ. လက္သည္း ထိန္းသိမ္းနည္းေတြကေတာ့-
– လက္သည္း သန္႔ရွင္းေရး ဂ႐ုစိုက္ရပါမယ္၊ ထိခိုက္ဒဏ္ရာ မရေအာင္ သတိထားရပါမယ္။
– လက္သည္းကို သန္႔ရွင္း၊ ေျခာက္ေသြ႔ေအာင္ ထားရပါမယ္။
– လကသည္းကို ၀ိုင္းၿပီး အထဲႏႈိက္ညႇပ္ရင္ လက္စြယ္ငုပ္ကာ ပိုး၀င္ လြယ္ပါလိမ့္မယ္။
– လက္သည္း ျပဳျပင္ရာမွာ သံုးတဲ့ ပစၥည္းေတြကို သန္႔ရွင္းေအာင္ ထားရပါမယ္။
– လက္သည္း၊ ေျခသည္းနဲ႔ လက္ေခ်ာင္းေလးေတြရဲ႕ အေရျပားေတြကို ေရဓာတ္ျဖည့္၊ အဆီဓာတ္ျဖည့္ ပစၥည္းေတြ လိမ္းေပးရပါမယ္။
– လက္သည္း ကိုက္တာနဲ႔ လက္သည္း အစြန္းေတြ ဆဲြထုတ္တာမ်ိဳးေတြ မလုပ္သင့္ပါဘူး။
– လက္သည္းမွာ နာတာ၊ ေရာင္တာ၊ နီတာ၊ ယားတာ ပံုမမွန္တာ တစ္ခုခုျဖစ္ေနရင္ေတာ့ ေသခ်ာေပါက္ ေဆးကုသင့္ေနၿပီလို႔ ေျပာခ်င္ပါတယ္။
